Zbigniew Brzezinski

Zbignjev Kazimirz Bžežinski (polj. Zbigniew Kazimierz Brzeziński}}, 28. mart 1928 - 26. maj 2017) bio je poljsko-američki politički naučnik, geostrateg i državnik koji je služio kao Savetnik za nacionalnu bezbednost Sjedinjenih Država od 1977. do 1981. godine u administraciji Džimija Kartera.

Zbignjev Bžežinski (1977)

Glavni spoljnopolitički događaji tokom njegovog mandata su: normalizacija odnosa sa Narodnom Republikom Kinom, potpisivanje Sporazuma o ograničavanju strateškog naoružanja, Sporazum iz Kemp Dejvida, tranzicija Irana od saveznika SAD u antizapadnu Islamsku Republiku, ohrabrivanje disidenata iz Istočne Evrope i uvećanje pitanja ljudskih prava sa ciljem smanjivanja uticaja SSSR-, finansiranje i naoružavanje Mudžahedina u Afganistanu kao odgovor na invaziju SSSR-a na Av ganistan [1], i potpisivanje Sporazuma Torijos-Karter kojim se vraća kontrola nad Panamskim kanalom posle 1999.

Brzezrinski se smatrao, a i sebe često navodio, kao ličnost najzaslužniju za pobedu SAD i Zapada u Hladnom ratu, odnosno kao glavni zagovornik strategije kojom bi se Sovjeti i njihov blok uništili ne vojnim ili ekonomskim nadmetanjem, nego potpirivanjem nacionalizama. Posle Hladnog rata je smatrao da čak i nominalno kapitalistička i demokratska postkomunistička Rusija predstavlja opasnost po američke i zapadne interese, te se zalagao za njeno sputavanje i slabljenje kroz stvaranje proameričkih saveza na tlu Evroazije i podršku secesionističkim pokretima kao što je čečenski. Njegov uticaj je, međutim, znatno oslabio posle napada 11. septembra, kada se porast islamskog terorizma smatrao jednom od posledica njegove politike u Avganistanu, ali je ojačao u Obamino doba i imao uticaj na tzv. Drugi hladni rat.

Izvori

uredi
  1. Publicado por Eduardo Real (2008). „Zbigniew Brzezinski, Defeated by his Success”. Dangeroustravel.blogspot.com. Pristupljeno 31. 12. 2010. 

Vanjske veze

uredi
Političke funkcije
Prethodi:
Brent Scowcroft
savjetnik za nacionalnu bezbjednost SAD
1977–1981
Slijedi:
Richard Allen