Politologija – razlika između verzija
m robot Dodaje: ceb:Siyensiya sa politika |
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.2 |
||
(Nije prikazano 37 međuverzija 23 korisnika) | |||
Red 1: | Red 1: | ||
''' |
'''Politologija''' ili '''politička nauka''', društvena nauka koja proučava [[politika|politiku]], političke pojave, institucije, vrednosti, ideje, aktere i procese. Ovo podrazumeva izučavanje ustrojstva i dešavanja, procesa u [[Vlada|vladi]] ili bilo kom istovrsnom sistemu koji pokušava da ostvari bezbednost, pravičnost i društveni konsenzus, odn. da dokine brojna društvena pitanja i upravlja širokim spektrom društvenih resursa. U skladu sa tim, politolozi ([[Politički naučnici]]) proučavaju i društvene institucije poput [[korporacija]], [[Sindikat|sindikata]], [[Crkva|crkve]], i drugih [[organizacija]] čija se ustrojstva i procesi prožimaju i međusobno dejstvuju sa vladinim. |
||
Pojam "političke nauke" iskovao je, [[1880]]. godine, Herbert Baxter Adams (Herber Bekster Adams), profesor istorije na univerzitetu "Džon Hopkins" ([[Johns Hopkins University]]). |
Pojam "političke nauke" iskovao je, [[1880]]. godine, Herbert Baxter Adams (Herber Bekster Adams), profesor istorije na univerzitetu "Džon Hopkins" ([[Johns Hopkins University]]). |
||
== Struka == |
|||
== Šta rade politikolozi(politički naučnici)? == |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
Političke nauke pokušavaju da razviju i unaprede kako [[pozitivizam|pozitivne]] teze, analizom politike, tako i [[normativno|normativne]] teze, donošenjem svojstvenih političkih preporuka. Proučavanjem mnogih činilaca, uključujući stabilnost, [[Pravda|pravdu]], [[materijalno blagostanje]] i [[mir]], politolozi ocenjuju uspešnost [[vlast]]i i njenih pojedinih politika. Dok su istoričari okrenuti unazad, sa željom da otkriju i objasne prošlost, politolozi pokušavaju da razjasne politiku današnjice i predvide politiku sutrašnjice. |
Političke nauke pokušavaju da razviju i unaprede kako [[pozitivizam|pozitivne]] teze, analizom politike, tako i [[normativno|normativne]] teze, donošenjem svojstvenih političkih preporuka. Proučavanjem mnogih činilaca, uključujući stabilnost, [[Pravda|pravdu]], [[materijalno blagostanje]] i [[mir]], politolozi ocenjuju uspešnost [[vlast]]i i njenih pojedinih politika. Dok su istoričari okrenuti unazad, sa željom da otkriju i objasne prošlost, politolozi pokušavaju da razjasne politiku današnjice i predvide politiku sutrašnjice. |
||
Red 12: | Red 11: | ||
== Oblasti političkih nauka == |
== Oblasti političkih nauka == |
||
Uporedna/komparativna politika ([[Comparative government]]) bavi se poređenjem raznih oblika vladavine u različitim okruženjima. [[Međunarodni odnosi]] usredsređuju se na proučavanje dinamike odnosa između [[država]]. Složena međuigra ekonomskih i političkih opcija predmet je izučavanja [[politička ekonomija|političke ekonomije]], u kojoj se prepliću ekonomske i političke nauke. |
Uporedna/komparativna politika ([[Comparative government]]) bavi se poređenjem raznih oblika vladavine u različitim okruženjima. [[Međunarodni odnosi]] usredsređuju se na proučavanje dinamike odnosa između [[država]]. Složena međuigra ekonomskih i političkih opcija predmet je izučavanja [[politička ekonomija|političke ekonomije]], u kojoj se prepliću ekonomske i političke nauke. |
||
Red 34: | Red 32: | ||
*** [[Komunizam]] |
*** [[Komunizam]] |
||
*** [[Konzervativizam]] |
*** [[Konzervativizam]] |
||
*** [[Corporatocracy]] * |
|||
*** [[Kripto-anarhizam]] |
*** [[Kripto-anarhizam]] |
||
*** [[Demokratija]] |
*** [[Demokratija]] |
||
Red 66: | Red 63: | ||
** [[Politikologija religije]] |
** [[Politikologija religije]] |
||
*** [[Opravdanje države]] |
*** [[Opravdanje države]] |
||
*** |
*** [[Božansko pravo kraljeva]] * |
||
*** [[Consequentialist justifications of the state]] * |
|||
*** [[Teorije društvenog ugovora]] |
*** [[Teorije društvenog ugovora]] |
||
*** [[Svrha vlade]] |
*** [[Svrha vlade]] |
||
Red 87: | Red 83: | ||
**** [[Klasična definicija republike]] |
**** [[Klasična definicija republike]] |
||
*** [[Monarhija]] |
*** [[Monarhija]] |
||
⚫ | |||
*** [[Mayor-council government]] * |
|||
*** [[Council-manager government]] * |
|||
⚫ | |||
*** [[Business improvement district]] * |
|||
*** [[Grad]] |
*** [[Grad]] |
||
*** [[County]]/[[Okrug]] |
*** [[County]]/[[Okrug]] |
||
*** [[Država]] |
*** [[Država]] |
||
*** [[Vlada]] |
*** [[Vlada]] |
||
*** |
*** [[Lokalna zajednica]]/[[Općina]] |
||
*** [[NVO]] Nevladina/civilna organizacija |
*** [[NVO]] Nevladina/civilna organizacija |
||
⚫ | |||
*** [[Off-budget enterprise]] * |
|||
⚫ | |||
*** [[Republika]] |
*** [[Republika]] |
||
*** [[Residential community association]] * |
|||
*** [[Special-purpose district]] * |
|||
*** [[Pokrajina]] |
*** [[Pokrajina]] |
||
*** [[Township]] * |
|||
** [[Tri sile u državi]] * |
|||
*** [[Izvršna vlast]] * |
|||
*** [[Zakonodavna vlast]] * |
|||
*** [[Sudska vlast]] * |
|||
** Tri grane vlasti |
** Tri grane vlasti |
||
*** [[Izvršna vlast]] |
*** [[Izvršna vlast]] |
||
Red 131: | Red 116: | ||
** [[Premijer]] |
** [[Premijer]] |
||
** [[Sudija]] |
** [[Sudija]] |
||
** [[Legislator]] * |
|||
** [[Kongresmen]] |
** [[Kongresmen]] |
||
** [[Savetnik]] |
** [[Savetnik]] |
||
** [[Glasač]] |
** [[Glasač]] |
||
* Razno |
* Razno |
||
** [[ |
** [[Centralizacija]] |
||
** [[ |
** [[Civilno društvo]] |
||
** [[Civilno društvo* |
|||
** [[Collective intelligence|Collective Intelligence]] * |
|||
** [[Common good|Common Good]] * |
|||
** [[Corporate police state]] * |
|||
** [[Crony capitalism]] * |
|||
** [[Decentralizacija]] |
** [[Decentralizacija]] |
||
** [[E-democracy]] |
** [[E-democracy]] |
||
** [[Evropska unija]] |
** [[Evropska unija]] |
||
** [[Exceptionalism]] * |
|||
** [[Federal grant]] * |
|||
** [[Policija]] |
** [[Policija]] |
||
** [[ |
** [[Politički spektar]] |
||
** [[Politics of FDA dietary recommendations]] * |
|||
** [[Političke analize]] |
** [[Političke analize]] |
||
** [[Social Change|Political change]] * |
|||
** [[Propaganda]] |
** [[Propaganda]] |
||
** [[Systematic political science]] * |
|||
== Korisni linkovi == |
== Korisni linkovi == |
||
⚫ | |||
* [http://www.fpnsa.edu.ba Univerzitet u Sarajevu, Fakultet političkih nauka] |
* [http://www.fpnsa.edu.ba Univerzitet u Sarajevu, Fakultet političkih nauka] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060424062251/http://www.fpnsa.edu.ba/ |date=2006-04-24 }} |
||
* [http://www.fpn.cg.ac.yu Univerzitet Crne Gore, Fakultet političkih nauka] |
* [http://www.fpn.cg.ac.yu Univerzitet Crne Gore, Fakultet političkih nauka] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070929233153/http://www.fpn.cg.ac.yu/ |date=2007-09-29 }} |
||
{{Društvene nauke}} |
{{Društvene nauke}} |
||
[[Kategorija: |
[[Kategorija:Političke nauke| ]] |
||
[[Kategorija:Politika|Nauke]] |
[[Kategorija:Politika|Nauke]] |
||
[[Kategorija: |
[[Kategorija:Društvene nauke]] |
||
[[ar:علوم سياسية]] |
|||
[[ast:Ciencies Polítiques]] |
|||
[[az:Siyasi elm]] |
|||
[[bg:Политология]] |
|||
[[bs:Političke nauke]] |
|||
[[ca:Ciències polítiques]] |
|||
[[ceb:Siyensiya sa politika]] |
|||
[[cs:Politologie]] |
|||
[[csb:Pòlitologijô]] |
|||
[[cy:Gwyddor gwleidyddiaeth]] |
|||
[[da:Statskundskab]] |
|||
[[de:Politikwissenschaft]] |
|||
⚫ | |||
[[eo:Politika scienco]] |
|||
[[es:Ciencia política]] |
|||
[[et:Politoloogia]] |
|||
[[eu:Politika zientzia]] |
|||
[[fa:علوم سیاسی]] |
|||
[[fi:Politiikan tutkimus]] |
|||
[[fo:Stjórnmálafrøði]] |
|||
[[fr:Science politique]] |
|||
[[fur:Siencis politichis]] |
|||
[[gl:Ciencia política]] |
|||
[[gv:Oaylleeaght pholitickagh]] |
|||
[[he:מדע המדינה]] |
|||
[[hr:Političke znanosti]] |
|||
[[hu:Politikatudomány]] |
|||
[[id:Ilmu politik]] |
|||
[[is:Stjórnmálafræði]] |
|||
[[it:Scienze politiche]] |
|||
[[ja:政治学]] |
|||
[[ka:პოლიტოლოგია]] |
|||
[[ko:정치학]] |
|||
[[li:Politicologie]] |
|||
[[lij:Sciensa politica]] |
|||
[[lt:Politologija]] |
|||
[[lv:Politoloģija]] |
|||
[[mk:Политичка наука]] |
|||
[[mwl:Ciéncia política]] |
|||
[[nl:Politicologie]] |
|||
[[nn:Statsvitskap]] |
|||
[[no:Statsvitenskap]] |
|||
[[nov:Politikal sientie]] |
|||
[[pl:Politologia]] |
|||
[[pt:Ciência política]] |
|||
[[ro:Politologie]] |
|||
[[ru:Политология]] |
|||
[[si:දේශපාලන විද්යාව]] |
|||
[[simple:Political science]] |
|||
[[sk:Politológia]] |
|||
[[sl:Politične znanosti]] |
|||
[[sq:Shkencat Politike]] |
|||
[[sr:Политичке науке]] |
|||
[[sv:Statsvetenskap]] |
|||
[[th:รัฐศาสตร์]] |
|||
[[tl:Agham pampolitika]] |
|||
[[tr:Siyaset bilimi]] |
|||
[[uk:Політологія]] |
|||
[[ur:سیاسیات]] |
|||
[[vi:Chính trị học]] |
|||
[[zh:政治学]] |
Aktualna verzija od 21. oktobra 2022. u 23:16
Politologija ili politička nauka, društvena nauka koja proučava politiku, političke pojave, institucije, vrednosti, ideje, aktere i procese. Ovo podrazumeva izučavanje ustrojstva i dešavanja, procesa u vladi ili bilo kom istovrsnom sistemu koji pokušava da ostvari bezbednost, pravičnost i društveni konsenzus, odn. da dokine brojna društvena pitanja i upravlja širokim spektrom društvenih resursa. U skladu sa tim, politolozi (Politički naučnici) proučavaju i društvene institucije poput korporacija, sindikata, crkve, i drugih organizacija čija se ustrojstva i procesi prožimaju i međusobno dejstvuju sa vladinim.
Pojam "političke nauke" iskovao je, 1880. godine, Herbert Baxter Adams (Herber Bekster Adams), profesor istorije na univerzitetu "Džon Hopkins" (Johns Hopkins University).
Politički naučnici proučavaju preraspodelu i prenos moći u donošenju odluka. Zbog veoma složenih odnosa i čestog sukoba interesa, u političkim naukama često se pojavljuju primenjeni slučajevi teorije igara.
Političke nauke pokušavaju da razviju i unaprede kako pozitivne teze, analizom politike, tako i normativne teze, donošenjem svojstvenih političkih preporuka. Proučavanjem mnogih činilaca, uključujući stabilnost, pravdu, materijalno blagostanje i mir, politolozi ocenjuju uspešnost vlasti i njenih pojedinih politika. Dok su istoričari okrenuti unazad, sa željom da otkriju i objasne prošlost, politolozi pokušavaju da razjasne politiku današnjice i predvide politiku sutrašnjice.
Predmet političke nauke dodatno je usložnjen čestim angažovanjem političkih naučnika u političkim procesima, zato što njihova nauka obezbeđuje polazišta i okvire drugim komentatorima političkih procesa, novinarima, interesnim grupama, političarima i biračima (vidi biračko telo), za analizu društvenih pitanja i odabir mogućih rešenja. Politolozi su često savetnici političarima a ponekad se i sami, poput političara, bore za vlast.
Uporedna/komparativna politika (Comparative government) bavi se poređenjem raznih oblika vladavine u različitim okruženjima. Međunarodni odnosi usredsređuju se na proučavanje dinamike odnosa između država. Složena međuigra ekonomskih i političkih opcija predmet je izučavanja političke ekonomije, u kojoj se prepliću ekonomske i političke nauke.
U SAD, politolozi posmatraju i izučavaju veoma veliki broj podataka, uključujući izbore, javno mnenje (o pitanjima koja se rasprostiru od socijale do spoljne politike), ulogu institucija (delatnosti Kongresa, balansu moći unutar Kongresa, na koji način i u kojim slučajevima deluje Vrhovni sud Supreme Court, i dr.).
- Međunarodni odnosi
- Političke nauke (Generalno)
- Političke teorije
- Teorije o državi (uređenju)
- Apsolutizam
- Anarhizam
- Anarho-kapitalizam
- Anarho-komunizam
- Kapitalizam
- Komunizam
- Konzervativizam
- Kripto-anarhizam
- Demokratija
- Despotizam
- Diktatura
- Eudemonizam
- Fašizam
- Liberalizam
- Libertarijanizam
- Libertarijanski socijalizam
- Kinizam
- Marksizam
- Minarhizam
- Monarhija
- Nacionalizam
- Nacizam
- Nenasilje
- Oligarhija
- Patriotizam
- Populizam
- Radikalno centristička politika
- Republikanstvo
- Socijalizam
- Suverenitet
- Sindikalizam/Anarho-sindikalizam
- Totalitarizam
- Ideologije zasnovane na polu
- Politička filozofija
- Politikologija religije
- Teorije političkog ponašanja
- Politički teoretičari
- Teorije o državi (uređenju)
- Država
- Oblici vladavine
- Politički entiteti
- Tri grane vlasti
- Politička stranka
- Pravo
- Izbori
- Uloge
- Razno