Lucije Elije Sejan
Lucije Elije Sejan Lucius Aelius Sejanus | |
---|---|
20. pne. – 31 | |
Rimski as s likom Tiberija, iskovan godine 31. u Augusti Bilbilis. Natpis na glavi Augusta Bilbilis Ti(berius) Caesare L(ucius) Aelio Seiano, što označava Sejanovo konzulstvo te godine. | |
Mjesto rođenja | Volsinii, Etrurija |
Mjesto smrti | Rome |
Pripadnost | Rimsko Carstvo |
Godine službe | 14. n.e. – 31. n.e. |
Čin | Pretorijanski prefekt |
Komande | Pretorijanska garada |
Ostala djela | Konzul Rimskog Carstva 31. |
Lucije Elije Sejan (lat: Lucius Aelius Seianus, rođen 20. pne., ubijen 18. oktobra 31. godine) bio je prefekt pretorijanske garde i u jednom periodu vladavine rimskog cara Tiberija bio je de facto vladar Rimskog carstva.
Sejan je rođen u etrurskom gradu Volsiniju u porodici Lucija Seja Strabona. Strabon je poreklom bio iz konjaničkog staleža i Avgust mu je poverio položaj pretorijanskog prefekta. Strabonov sin je docnije adoptiran u prestižniji rod Elija i odtada je bio poznat kao Elije Sejan.
Nakon Tiberijevog stupanja na presto 14. godine naše ere Strabon je obezbedio da se za drugog prefekta pretorijanaca imenuje njegov sin Sejan. Naredne godine Strabon je poslat u Egipat da preuzme položaj tamašnjeg namesnika, dok je Sejan ostao jedini zapovednik pretorijanaca. To je bio prvi kuriozitet Sejanove karijere koji je najavio budući tok njegove karijere.
Tiberijev sin Druz Mlađi je umro 23. godine i nakon toga je Sejan i definitivno postao najuticajnija ličnost na carskom dvoru. Uspeo je da nagovori već vremešnog cara da dozvoli trajno stacioniranje pretorijanaca u Rimu. Garda je pre toga bila raštrkana po okolnim italskim gradovima i njen dolazak u Rim je ju je učinio još važnijim političkim faktorom. Naravno, time je pretorijanski prefekt, Sejan u ovom slučaju, zadobio još veću moć.
U međuvremenu, zatražio je 25. godine od cara da mu dozvoli da se oženi Druzovom udovicom Livijom Mlađom, poznatijom po nadamku Livila. Tiberije ga je odbio učtivo ali odlučno pod izgovorom da bi senatori loše primili ženidbu običnog pripadnika konjaničkog (viteškog) staleža sa ženom iz jedne od najistaknutijih senatorskih porodica. Najzad, zamoren stalnim političkim borbama, Tiberije se 27. povukao na ostvro Kapri. Od tada, pa sve do smrti, Sejan je bio neosporni vladar Rima kojim je upravljao u ime odsutnog cara.
Po rečima istoričara Tacita, Sejan je svoju ulogu upotrebio da u Rimu zavede pravu strahovladu. Sproveo je osudu za veleizdaju udovice i dece Tiberijevog posinka Germanika, Agripine Starije i njenih sinova Nerona i Druza (29.-30.). Jedini među Germanikovim muškim potomcima koji je preživeo bio je Gaj Kaligula, ali je Sejan navodno pleo zavere i protiv njegovog života.
Tiberije je 31. podelio konzulat sa Sejanom iako je najviša rimska magistratura bila rezervisana isključivo za senatore. Iste godine, car se složio sa veridbom Sejana i Livile. Sejan se stoga razveo sa svojom prvom suprugom Apikatom koja je zatim obavestila Tiberija kako je Sejan postao Livilin ljubavnik još za života njenog supruga Druza. Ljubavnici su tada otrovali Tiberijevog sina i počeli da planiraju dalje osvajanje vlasti. Ražalošćeni car, koji je već počeo da sumnja u Sejanovu lojalnost, je sada rešio da ukloni Sejana. Sejan je 18. oktobra 31. pozvan u senat, ali je umesto trijumfa dočekao osudu na smrt kao javni neprijatelj. Te večeri je zadavljen i njegovo telo je izloženo na Gemonijskim stepenicama nedaleko od rimskog Foruma. Same stepenice su bile mesto na kome su strvinarima i besu svetine ostavljana tela pogubljenih kriminalaca. Telo Sejana, donedavno najmoćnijeg čoveka u Rimu, je od strane Rimljana raskomadano. Brojne pristalice Sejana su pobijene ili naterane da izvrše samoubistvo. Među žrtvama su bili i Sejanovo troje dece i Apikata koja se ubila.
Tiberije je uspeo da ukloni Sejana uz pomoć Makrona, prefekta vigila, odreda rimske noćne straže i vatrogasaca. Sejanov slučaj je po prvi put pokazao koliko pretorijanska garda može biti opasan instrument u političkoj borbi ukoliko se na njenom čelu nađe beskrupulozan i sposoban zapovednik. Međutim, Makron, koji je nasledio Sejana je kasnije uklonio i starog Tiberija tako što ga je pridavio jastukom kako bi ubrzao dolazak na presto svog štićenika Kaligule.