Jump to content

Përpinjan: Dallime mes rishikimesh

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Browse history interactively
[redaktim i pashqyrtuar][Redaktim i kontrolluar]
← Redaktim më i vjetër
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
No edit summary
 
(10 rishikime të ndërmjetme të pashfaqur nga 5 përdorues)
Rreshti 1: Rreshti 1:
{{Infobox Komunat franceze|website=[http://www.mairie-perpignan.fr/ Mairie-Perpignan.fr] {{in lang|fr}}|name=Përpinjan|native name=Perpinyà ([[Gjuha katalane|Katalanisht]])<br>
{{Komunë në Francë
Perpignan ([[Frëngjisht]])|commune status=Prefekturë dhe [[Komunat e Francës|Komunë]]|image={{Photomontage|position=center
|Qyteti =Perpinjan
| photo1a = Perpignan banner.jpg
|Lloji i vëndbanimit =Komunë
|Emblema_foto =Arms of Perpignan.svg
| photo2a = Perpignan - panoramio.jpg
| photo2b = Quai Sébastien Vauban - panoramio.jpg
|Emblema_artikull =Stema e Perpignanit
|Pamje =Perpignan.jpg
| photo3a = Castillet in Perpignan.jpg
| size = 270
<!--Administrimi territorial-->
| spacing = 2
|Rajoni =[[Oksitania]]
| color = #FFFFFF
|Departamenti =[[Pyrénées-Orientales]]
| border = 0
|Kantoni =[[Kantoni Perpignan-1|Perpignan-1]]<br/>[[Kantoni Perpignan-2|Perpignan-2]]<br/>[[Kantoni Perpignan-3|Perpignan-3]]<br/>[[Kantoni Perpignan-4|Perpignan-4]]<br/>[[Kantoni Perpignan-5|Perpignan-5]]<br/>[[Kantoni Perpignan-6|Perpignan-6]]
| foot_montage =
<!--Sipërfaqja dhe Demografia -->
}}|image coat of arms=Arms of Perpignan.svg|image flag=Flag of Perpignan.png|arrondissement=Perpignan|mayor=[[Louis Aliot]]|party=[[Rimbledhja Kombëtare|RN]]|term=2020-2026|area km2=68,070|elevation min m=8|elevation max m=95|elevation m=30|population date=Janar 2020|INSEE=66136|postal code=66000|population demonym=Perpignanais/ Perpignanaise (Frëngjisht)<br>
|Sipërfaqja =68,07
Perpinyanès/ Perpinyanesa (Katalanisht)<br>
|Popullsia =120,605
Përpinjanas/Përpinjanase (Shqip)<br>|population=118032}}
|Dendësia =1,772
[[Category:Articles with short description]]
|Zona urbane =317,155
[[Category:Short description is different from Wikidata]]
<!-- Të dhëna-->
[[Category:Pages using infobox settlement with image map1 but not image map]]
|Lartësia =30 (min: 8 m) <br> (max 100 m)
'''Perpignan''' ( {{IPA-fr|pɛʁpiɲɑ̃|lang|LL-Q150 (fra)-Fabricio Cardenas (Culex)-Perpignan.wav}}; [[Gjuha katalane|Katalanisht]]: ''Perpinyà'' , shqiptohet [pəɾpi'ɲa ] ; [[Shqip]]: ''Përpinjani'') është prefektura e [[Departamentet e Francës|departamentit]] [[Pyrénées-Orientales|Pirenejtë Orientalë]] në [[Franca jugore|Francën Jugore]], në zemër të fushës së [[Roussillon|Ruseljos]], në rrëzë të [[Pirenetë|Pirenejve]] disa kilometra larg [[Deti Mesdhe|Detit Mesdhe]] dhe shkurreve të masivit Corbières . Është qendra e zonës metropolitane Perpignan Méditerranée Métropole . <ref>{{Cite web |title=Commune de Perpignan (66136) |url=https://www.insee.fr/fr/metadonnees/cog/commune/COM66136-perpignan |access-date=26 prill 2023 |website=Insee.fr}}</ref>
|Kodi Postal =66000 deri 66100
|INSEE =66136
|Kryetari = [[Louis Aliot]]
|Faqja Zyrtare =[http://www.mairie-perpignan.fr/fr www.mairie-perpignan.fr]
|gjerësia =42.6986
|gjatësia =2.8956
<!--Koordinatat Mënyra #2-->
| gjer_g= | gjer_m= | gjer_s=
| gjat_g= | gjat_m= | gjat_s=
}}
'''Perpignan''' ([[Gjuha katalane|Katalan]]: ''Perpinyà'',[[Gjuha Italiane|Italian]]:''Perpignano'') është qytet dhe komunë në [[Departamentet e Francës|departamentin]] [[Pyrénées-Orientales]] në jug të [[Franca|Francës]]. Më 2014, Prepignan ka pasur 120,605 banorë dhe zona urbane kishte një popullsi totale prej 317,155.


Në vitin 2016, Përpinjani kishte një popullsi prej 121,875 banorësh në komunën e duhur, dhe zona metropolitane kishte një popullsi totale prej 268,577 banorësh, duke e bërë atë qytetin e fundit të madh francez përpara kufirit [[Spanja|spanjoll]] . Perpignan shihet gjithashtu ndonjëherë si "hyrja" e [[Gadishulli Iberik|Gadishullit Iberik]] .
==Gjeografia==
===Lokacioni===
Prepignan ndodhet 13 kilometra në perëndim të bregdetit mesdhetar.


Përpinjani ishte kryeqyteti i [[Provincat e Francës|ish-provincës]] dhe [[Qarku i Roussillon|qarkut të Ruseljos]] ( ''Rosselló'' në katalanisht) dhe kryeqyteti kontinental i Mbretërisë së Majorkës në shekujt 13 dhe 14. Ai ka ruajtur një qendër të gjerë të vjetër me ''bodegat'' e saj në qendrën historike, shtëpi me ngjyra në një seri rrugësh dhe rrugicash piktoreske që shtrihen midis brigjeve të Têt dhe degës së tij, Basse.
===Hidrografia===
Prepignan kalon në lumin më të madh në Roussillon, [[Têt]]. Përmbytjet ndodh shpesh siç ndodhi në vitin 1892 kur Têt u ngrit në Prepignan dhe shkatërroi 39 shtëpia duke lënë më shumë se 60 familje pa shtëpi.<ref>{{cite web|author=Fabricio Cardenas |url=http://vieuxpapierspo.blogspot.fr/2014/03/inondations-en-novembre-1892.html |title=Vieux papiers des Pyrénées-Orientales: Inondations en novembre 1892 |website=Vieuxpapierspo.blogspot.fr |date= |accessdate=2016-12-17}}</ref>


Qyteti është i njohur gjithashtu për Festivalin e tij Ndërkombëtar të Fotogazetarisë, festivalin mesjetar Trobades dhe industrinë e tij shekullore të garnetit .
==Transporti==
===Rrugët===
Autostrada A9 e lidh Prepignan me Barcelonën dhe Montepellier.


===Treni===
== Gjeografia ==
Stacioni hekurudhor [[Gare de Perpignan]] ofron lidhjen me Parisin, Barcelonën, Toulouse dhe destinacione të tjera.


===Aeroporti===
=== Vendndodhja ===
Përpinjani ndodhet në qendër të fushës Roussillon, 13&nbsp;km në perëndim të bregdetit mesdhetar. Është qyteti më jugor i [[Franca metropolitane|Francës metropolitane]] .<gallery>
Aeroporti më i afërt është [[Aeroporti Perpignan–Rivesaltes]].
File:Map_commune_FR_insee_code_66136.png|Hartë e Përpinjanit dhe komunave rrethuese
File:Perpignan_Pyrenees-Orientales.png|Vendndodhja brenda departamentit Pyrénées-Orientales.
</gallery>


=== Klima ===
==Kryetarët e Bashkisë==
Përpinjani ka një [[Klima mesdhetare|klimë tipike mesdhetare]] ( Köppen ''Csa'' ), e ngjashme me pjesën më të madhe të bregdetit mesdhetar të Francës. Mund të pritet që shiu të jetë i rrallë në qytet, por nivelet vjetore të reshjeve janë të ngjashme me mesataren kombëtare. Megjithatë, qyteti është i njohur për shirat e tij të rrufeshëm, shira që bien brenda disa orësh në sasi javësh ose muajsh, të ndjekura nga disa javë pa një pikë ujë. Përpinjani përjeton verë shumë të nxehtë dhe dimër mjaft të butë. Temperaturat mund të arrijnë deri në 40&nbsp;°C , ndërkohë që ka pasur pak borë për dekada. Shumica e reshjeve ndodhin në sezonin e ftohtë, me verën jashtëzakonisht të thatë. Shpesh fryn një erë e freskët veriperëndimore, Tramontana, duke e mbajtur qiellin të pastër shumicën e kohës dhe duke rezultuar me diell të lartë vjetor. Por prania e kësaj ere i bën dimrat më të ftohtë nga sa pritej nga pozicioni gjeografik i qytetit.
{|class="wikitable"

=== Transporti ===
Përpinjani shërbehet nga stacioni hekurudhor [[Gare de Perpignan]], i cili ofron lidhje me [[Parisi|Parisin]], Barcelonën, [[Tuluza|Tuluzën]] dhe disa destinacione rajonale. [[Salvador Dalí]] e shpalli stacionin si "Qendra Kozmike e Universit" pasi përjetoi një vizion atje në 1963. <ref>{{Cite web |last=Coppens |first=Philip |title=Salvador Dalí: painting the fourth dimension |url=http://www.philipcoppens.com/dali.html |access-date=2012-06-18}}</ref>

== Toponimia ==
Emri i Përpinjanit shfaqet në 927 si ''Perpinianum'', i ndjekur në 959 nga ''Villa Perpiniano'', ''Pirpinianum'' në shekullin e 11-të dhe ''Perpiniani'' në 1176. ''Perpenyà'', e cila shfaqet në shekullin e 13-të, ishte forma më e zakonshme deri në shekullin e 15-të dhe u përdor ende në shekullin e 17-të. Ndoshta rrjedh nga emri romak ''Perpennius'' .

== Historia ==
[[Skeda:Perpignan_-_Ecole_militaire_(vers_1780).jpg|parapamje| Përpinjani rreth 1780]]
Megjithëse vendbanimi në zonë datohet që në kohët [[Perandoria Romake|romake]], qyteti mesjetar i Përpinjanit duket se është themeluar rreth fillimit të shekullit të 10-të. Menjëherë pas kësaj, Përpinjani u bë kryeqyteti i kontëve të Ruseljos . Historikisht, ishte pjesë e rajonit të njohur si [[Septimania]] . Në 1172, Konti Girard II ua la trashëgim tokat e tij kontëve të Barcelonës . Përpinjani fitoi institucionet e një komune pjesërisht vetëqeverisëse në 1197. [[Feudalizmi|Të drejtat feudale]] franceze mbi Ruseljon u hoqën nga Louis IX në [[Traktati i Corbeil (1258)|Traktatin e Corbeil]] .

Kur [[Xhejmsi I Pushtuesi|James I Pushtuesi]], mbret i Aragonit dhe kont i Barcelonës, themeloi Mbretërinë e Majorkës në 1276, Përpinjani u bë kryeqyteti i territoreve kontinentale të shtetit të ri. Dekadat e mëvonshme konsiderohen epoka e artë historike e qytetit. Ajo lulëzoi si një qendër e prodhimit të rrobave, punimeve të lëkurës, argjendarisë dhe zejeve të tjera luksoze. Mbreti [[Filipi III i Francës|Philippe III]] i [[Mbretëria e Francës|Francës]] vdiq atje në 1285, ndërsa po kthehej nga [[Kryqëzatat|kryqëzata]] e tij e pasuksesshme kundër Kurorës Aragoneze .
[[Skeda:Perpignan_-_Avenue_de_la_Gare_(vers_1905).jpg|parapamje| Përpinjani rreth 1905]]
Në 1344 [[Pjetri IV i Aragonit|, Pjetri IV i Aragonit]] aneksoi Mbretërinë e Majorkës dhe Përpinjani u bë përsëri pjesë e Qarkut të Barcelonës. Disa vjet më vonë humbi afërsisht gjysmën e popullsisë së saj për shkak të vdekjes së zezë . Ajo u sulmua dhe u pushtua nga [[Louis XI i Francës|Luigji XI i Francës]] në 1463; një kryengritje e dhunshme kundër sundimit francez në 1473 u shtyp ashpër pas një rrethimi të gjatë, por në 1493 Karli VIII i Francës, duke dashur të pajtonte Kastilën në mënyrë që të lirohej për të pushtuar [[Italia|Italinë]], ia riktheu atë [[Ferdinand II i Aragonit|Ferdinandit II të Aragonit]] . {{Sfn|Pigaillem|2008}}

Përsëri i rrethuar dhe i kapur nga francezët gjatë [[Lufta Tridhjetëvjeçare|Luftës Tridhjetëvjeçare]] në shtator 1642, Përpinjani u dorëzua zyrtarisht nga Spanja 17 vjet më vonë në [[Traktati i Pirenejve|Traktatin e Pirenejve]], dhe më pas mbeti një zotërim francez.

Në qershor 2020, [[Louis Aliot]] i Rimbledhjes Kombëtare u zgjodh kryetar i Bashkisë. Kjo ishte hera e parë që nga viti 1995 që partia e ekstremit të djathtë kishte fituar një qytet me më shumë se 100,000 banorë. <ref>{{Cite news |date=28 qershor 2020 |title=Far-right to win southern French town of Perpignan: Exit poll |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-france-election-perpignan/far-right-to-win-southern-french-town-of-perpignan-exit-poll-idUSKBN23Z0PM}}</ref> <ref>{{Cite web |date=28 qershor 2020 |title=France's Greens make gains, Macron loses ground in low-turnout local elections |url=https://www.france24.com/en/20200628-france-s-greens-makes-gains-macron-loses-ground-in-low-turnout-local-elections |website=France24.com}}</ref>

== Qeveria dhe politika ==
{| class="wikitable"
!Kryetar bashkie
! Fillimi i afatit
! Fundi i mandatit
|-
|-
| Edmond Benoit
! Kryetari
| align="center" | korrik 1910
! Fillimi i detyrës
| align="center" | maj 1911
! Fundi i detyrës
|-
|-
| Léon Nérel
|Félix Mercader
|align=center|19 gusht 1944
| align="center" | maj 1911
|align=center|11 mars 1949 (deri në vdekje)
| align="center" | maj 1912
|-
|-
| Joseph Denis
|Félix Depardon
|align=center|15 prill 1949
| align="center" | maj 1912
|align=center|20 mars 1959
| align="center" | maj 1929
|-
|-
| Victor Dalbiez
|Paul Alduy
|align=center|20 mars 1959
| align="center" | maj 1929
|align=center|5 maj 1993
| align="center" | maj 1935
|-
|-
|[[Jean-Paul Alduy]]
| Jean Payra
|align=center|16 qershor 1993
| align="center" | maj 1935
|align=center|27 prill 2009
| align="center" | 29 maj 1937 (vdekje)
|-
|-
| Laurent Baudru
|Bernard Bacou (i përkohshëm)
|align=center|27 prill 2009
| align="center" | Qershor 1937
|align=center|5 korrik 2009
| align="center" | dhjetor 1940
|-
|-
| Antoine Castillon
|[[Jean-Paul Alduy]]
|align=center|5 korrik 2009
| align="center" | dhjetor 1940
|align=center|15 tetor 2009 (ka dhënë dorëheqje)
| align="center" | mars 1941
|-
|-
| Ferdinand Coudray
|Jean-Marc Pujol
|align=center|22 tetor 2009
| align="center" | mars 1941
|align=center|2020
| align="center" | gusht 1944
|-
|-
| Félix Mercader
|[[Louis Aliot]]
|align=center|2020
| align="center" | gusht 1944
|align=center|Në detyrë
| align="center" | 11 mars 1949 (vdekje)
|-
| Félix Depardon
| align="center" | Prill 1949
| align="center" | mars 1959
|-
| [[Paul Alduy]]
| align="center" | mars 1959
| align="center" | maj 1993
|-
| Jean-Paul Alduy
| align="center" | Qershor 1993
| align="center" | 27 prill 2009 (zgjedhjet e 2008 anulohen)
|-
| Bernard Bacou (magjistrati në pension që vepron si kryetar bashkie)
| align="center" | 27 prill 2009
| align="center" | 5 korrik 2009
|-
| Jean-Paul Alduy
| align="center" | 5 korrik 2009
| align="center" | 15 tetor 2009 (dorëheqje)
|-
| Jean-Marc Pujol
| align="center" | 22 tetor 2009
| align="center" | 3 korrik 2020
|-
| [[Louis Aliot]]
| align="center" | 3 korrik 2020
| align="center" |
|}
|}


==Binjakëzimet==
== Popullsia ==
{{Historical populations|1793|9134|1800|10415|1806|12499|1821|14864|1831|17114|1836|17618|1841|20792|1846|22706|1851|21783|1856|23301|1861|23462|1866|25264|1872|27378|1876|28353|1881|31735|1886|34183|1891|33878|1896|35088|1901|36157|1906|38898|1911|39510|1921|53742|1926|68835|1931|73962|1936|72207|1946|74984|1954|70051|1962|83025|1968|102191|1975|106426|1982|111669|1990|105983|1999|105115|2007|116041|2012|120489|2017|120158}}
{| class="wikitable"
|- valign="top"
|
*{{flagicon|GER}} [[Hanover]], [[Gjermania]]<ref name="Hanover">{{cite web|url=http://www.hannover.de/de/buerger/entwicklung/partnerschaften/staedte_regionspartnerschaften/index.html|title=Hanover&nbsp;– Twin Towns|website=Hanover.de|language=De|accessdate=17 July 2009}}</ref>
*{{flagicon|ENG}} [[Lancaster, Lancashire]], [[Anglia]]<ref name="Archant twinning">{{cite web|url=http://www.completefrance.com/language-culture/twin-towns|title=British towns twinned with French towns|accessdate= 11 July 2013|work=Archant Community Media Ltd}}</ref>
*{{flagicon|USA}} [[Lake Charles, Louisiana]], [[SHBA]]
||
*{{flagicon|USA}} [[Sarasota, Florida]], [[SHBA]]<ref>{{cite web |url=http://www.sarasotasistercities.org/Perpignan.html |title=Sarasota Sister Cities Association, Sarasota Florida |publisher=Sarasotasistercities.org |accessdate=15 September 2011 |archive-date=29 mars 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120329100219/http://www.sarasotasistercities.org/Perpignan.html |url-status=dead }}</ref>
*{{flagicon|ESP}} [[Lleida]], [[Spanja]]
*{{flagicon|ITA}} [[Napoli]], [[Italia]]
|}


==Referimet==
== Kultura ==
[[Skeda:Sanch_perpignan_2007_(18).jpg|parapamje| Folklori i famshëm " [[Procesioni Sanch|Procesi Sanch]] " u festua në Perpignan, [[Arles-sur-Tech]] dhe [[Collioure]] .]]
{{reflist}}
Që nga viti 2004, ''Guitares au Palais'' falas treditore mbahet çdo vit në fundjavën e fundit të gushtit në [[Pallati i Mbretërve të Majorkës|Pallatin e Mbretërve të Majorkës]] . Festivali ka një fokus të gjerë me muzikën e lidhur me pop-in, si dhe muzikën tradicionale të kitarës akustike dhe muzikën alternative. Festivali ka tërhequr të ftuar ndërkombëtarë si Caetano Veloso (2007), ''[[Rumberos Catalans]]'', Pedro Soler, [[Bernardo Sandoval]], Peter Finger dhe Aaron dhe Bryce Dessner (2008).


Çdo shtator, qyteti pret festivalin e fotogazetarisë të njohur ndërkombëtarisht Visa pour l'Image . Ekspozitat falas janë ngritur në Couvent des Minimes, Chapelle des Dominicaines dhe ndërtesa të tjera në qytetin e vjetër. <ref>{{Cite web |date=22 gusht 2017 |title=Visa Pour l'Image |url=http://anglophone-direct.com/festival-visa-pour-limage/ |website=Anglophone-direct.com}}</ref>
==Lidhje të jashtme==
*[http://www.mairie-perpignan.fr/fr Uebfaqja Zyrtare] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170719142725/http://www.mairie-perpignan.fr/fr |date=19 korrik 2017 }} (Frëngjisht)
*[https://web.archive.org/web/20170221150442/http://www.mairie-perpignan.fr/ca Uebfaqja Zyrtare] (Katalan)


Në vitin 2008, Përpinjani u bë Kryeqyteti i Kulturës Katalanase. <ref>{{Cite web |date=2016-04-20 |title=VilaWeb - Diari escola: Perpinyа, Capital de la Cultura Catalana 2008 |url=http://www.vilaweb.cat/www/diariescola/noticia?id=2688762 |access-date=2016-12-17 |website=Vilaweb.cat}}</ref> Shumë tabela të emrave të rrugëve në qytet janë në [[Gjuha frënge|frëngjisht]] dhe [[Gjuha katalane|katalanisht]] .
[[Skeda:Straatnaambord-in-Perpignan-trimmed.jpg|parapamje| Pllakatë e emrit të rrugës në [[Gjuha frënge|frëngjisht]] dhe [[Gjuha katalane|katalanisht]] .]]

== Sport ==
[[Skeda:Gilbert.brutus..jpg|majtas|parapamje| Stade Gilbert Brutus e skuadrës së regbit të Dragonëve të Katalanasve.]]
Ashtu si pjesa tjetër e jugut të Francës, Përpinjani është një bastion i regbisë: skuadra e tyre e unionit të regbit, USAP Perpignan, janë konkurrentë të rregullt në Kupën e Kampionëve Evropianë të Rugbit dhe kanë qenë shtatë herë kampione të Top 14 Francez (më së fundi në 2009 ). Ata luajnë në Stade Aimé Giral .

== Ekonomia ==
Tregtia tradicionale ishte në verë, [[Vaji i ullirit|vaj ulliri]], tapa ( lisi i tapës ''Quercus suber'' rritet në klimën e butë të Përpinjanit), leshi, lëkura dhe hekuri. Në maj 1907, ajo ishte një qendër e agjitacionit nga prodhuesit jugorë për zbatimin e qeverisë për cilësinë e verës pas një kolapsi të çmimeve. Letra rrotulluese JOB aktualisht prodhohen në Përpinjan.

== Sajtet e interesit ==
Puna e ndërtimit në [[Katedralja Perpignan|katedralen e Përpinjanit]] filloi në 1324 dhe përfundoi në 1509. <ref>{{Cite web |title=Cathédrale St Jean-Baptiste |trans-title=Cathedral of St. John the Baptist |url=http://histoireduroussillon.free.fr/Thematiques/Batiments/Histoire/CathedralePerpignan.php |access-date=15 nëntor 2011 |website=Histoire du Roussillon}} {{In lang|fr}}</ref>

[[Pallati i Mbretërve të Majorkës|Pallati i Mbretërve të Majorkës i]] shekullit të 13-të ndodhet në kështjellën e lartë, i rrethuar me mure, të përforcuar për [[Louis XI i Francës|Luigji XI]] dhe [[Charles V of France|Karli V]], të cilat u përditësuan në shekullin e 17-të nga inxhinieri ushtarak i [[Luigji XIV|Luigjit XIV]], [[Sebastien Le Prestre de Vauban|Vauban]] .

Muret që rrethonin qytetin, të cilat ishin projektuar gjithashtu nga Vauban, u rrafshuan në 1904 për të akomoduar zhvillimin urban. Porta kryesore e qytetit, Castillet është një kështjellë e vogël e ndërtuar në shekullin e 14-të, e cila është ruajtur. Ai u përdor edhe si burg deri në fund të shekullit të 19-të. <ref>{{Cite web |last=Fabricio Cardenas |date=20 mars 2014 |title=Vieux papiers des Pyrénées-Orientales: La prison du Castillet, 1892 |url=http://vieuxpapierspo.blogspot.fr/2014/03/la-prison-du-castillet-1892.html |access-date=2016-12-17 |website=Vieuxpapierspo.blogspot.fr}}</ref>

[[Hotel Pams|Hôtel Pams]] është një rezidencë e dekoruar shumë e projektuar për Jules Pams që ilustron shijet artistike të borgjezëve të pasur në fillim të shekullit të 20-të. <ref>{{Citation |title=Fiche Pédagogique - Hôtel Pams de Perpignan |url=http://appvcv.free.fr/patrimoine/periodes/19esiecle/hotelpamsperpignan/hotelpamsperpignanpedagogique.pdf |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20221009/http://appvcv.free.fr/patrimoine/periodes/19esiecle/hotelpamsperpignan/hotelpamsperpignanpedagogique.pdf |publisher=Association Pédagogique de la Plaine, du Vallespir et de la Côte Vermeille |language=fr |access-date=2015-12-31 |archive-date=2022-10-09}}</ref>

Les Halles de Vauban janë një shtesë e re në brigjet e kanalit të qytetit. E hapur në nëntor 2017, tregjet e brendshme janë në pronësi private dhe kushtojnë 1.5 milionë euro. Të ndarë në dy vende, shitësit ofrojnë fruta dhe perime të freskëta, bukë, lule, djathë dhe sende të tjera. Ka një bar dhe një oborr qendror të ngrënies me një sërë tapas, hamburgerësh, omletash dhe ushqimesh nga e gjithë bota. <ref>{{Cite news |date=2017-12-19 |title=Indoor markets bring new life to Perpignan {{!}} P-O Life |language=en-GB |work=anglophone-direct |url=https://anglophone-direct.com/les-halles-vauban/ |access-date=2018-10-14}}</ref>
[[Skeda:Place_de_la_République_Perpignan_Panorama.jpg|majtas|parapamje|1000x1000px| Place de la Republique dhe teatri]]
[[Skeda:Perpignan_panorama_le_quai_Sadi_Carnot_et_le_quai_Vauban_le_long_de_la_rivière_la_Basse.jpg|majtas|parapamje|1000x1000px| Vendkalimet Sadi Carnot dhe Vauban dhe lumi Bassa]]

== Njerëz të shquar të lidhur me Përpinjanin ==

* Paul Alday (c.1763–1835), violinist, kompozitor dhe botues muzikor
* [[Anna Maria Antigó]] (1602–1676), abate
* [[François Arago]] (1786–1853), fizikan, astronom dhe politikan liberal
* Alexandre Artus (1821–1911), kompozitor dhe dirigjent
* Amédée Artus (1815–1892), kompozitor dhe dirigjent
* [[Frederick Bousquet|Frédérick Bousquet]] (lindur në 1981), notar i stilit të lirë dhe flutur
* [[Robert Brasillach]] (1909–1945), autor dhe gazetar fashist
* Eugène Collache (1847–1883), oficer i marinës franceze që luftoi në Japoni
* Mary Elmes (1908–2002), punonjëse irlandeze e ndihmës
* François de Fossa (1775-1849), kitarist dhe kompozitor klasik
* Jean-Luc Escayol (lindur më 1972), futbollist
* Christian Andreu (lindur 1976), kitarist
* Jacques-François Gallay (1795-1864), luajtës i borisë dhe kompozitor francez
* [[Philippe Georget]] (lindur më 1962), romancier
* Louise Labé (1524–1566), poete e Lionit e [[Rilindja|Rilindjes]]
* Aristide Maillol (1861–1944), skulptor dhe piktor
* [[André Marty]] (1886–1956), udhëheqës komunist
* Menachem Meiri (1249–c.1310), rabin katalanas, Talmudist dhe [[Meimonidi|Maimonidean]]
* [[Isabelle Pasco]] (lindur 1966), aktore
* [[Hyacinthe Rigaud]] (1659–1743), piktor

Pas një vizite në vitin 1963, artisti [[Surrealizmi|surrealist]] spanjoll [[Salvador Dalí]] e shpalli [[Gare de Perpignan|stacionin hekurudhor të qytetit]] [[Lista e vendeve të referuara si Qendra e Universit|qendrën e Universit]], duke pretenduar se idetë e tij më të mira i kishte gjithmonë në dhomën e pritjes. Piktura e Dalit ''[[Stacioni i Përpinjanit|La Gare de Perpignan]]'' përkujton vizionin e tij të "ekstazisë kozmogonike" atje më 19 shtator 1963. <ref>{{Cite web |title=Salvador Dali: painting the fourth dimension |url=http://www.philipcoppens.com/dali.html |access-date=2016-12-17 |website=Philipcoppens.com}}</ref> Ai e ndoqi këtë disa vite më vonë duke deklaruar se Gadishulli Iberik u rrotullua pikërisht në stacionin Perpignan 132 milionë vjet më parë – një ngjarje që artisti përmendi në pikturën e tij të vitit 1983 ''Rrëmbimi topologjik i Evropës – Homazh për René Thom'' . <ref>Elliott King in [[Dawn Adès]] (ed.</ref> Mbi stacionin është një monument për nder të Dalit, dhe në sipërfaqen e një prej platformave kryesore është pikturuar, me shkronja të mëdha, « <span style="font-variant:small-caps">perpignan centre du monde</span> » (frëngjisht për " <span style="font-variant:small-caps">perpignan qendra e botës</span> "). <ref>{{Cite web |title=Picture Gallery - Directory: /pix/fr/electric/emu/TGV/Duplex/misc |url=http://railfaneurope.net/pix/fr/electric/emu/TGV/Duplex/misc/pix.html |access-date=2016-12-17 |website=Railfaneurope.net}}</ref>
[[Skeda:Gare-de-perpignan.jpg|parapamje| Stacioni i trenit të Përpinjanit]]

== Galeri ==
<gallery>
File:Perpignan_Castillet_1.jpg|Le Castillet
File:Perpignanrivierebasse.jpg|Urë mbi lumin Basse
File:Font_sirenes_Perpinya.jpg|Shatërvani i sirenave
File:086_Perpignan_Rue.JPG|Qëndra e qytetit
File:Le_cinéma_art_nouveau_"le_Castillet"_(Perpignan)_(8846519405).jpg|Kinemaja Le Castillet
File:ChateauRoussillon_Tour.jpg|Kështjella Ruseljo: kulla e kështjellës së vjetër (shekujt 13 dhe 14 )
File:ChateauRoussillon_ChapelleStPierre_01.jpg|Kështjella e Ruseljos: kishëzat Sainte-Marie and Saint-Pierre (shekujt 11 dhe 12)
File:087_Perpignan_La_Loge_de_Mer_-1397,_agrandi_au_XVIème-.JPG
File:Perpignan_Cathedral_2020_-_Nave.jpg|Katedralja Saint-Jean
File:Lycée_françois_arago.jpeg|Liceu François Arago
File:Palaisdesrois.jpg|Pallati i Mbretërve të Majorkës
File:Perpignan_bridge.JPG|Ura
</gallery>
[[Kategoria:Qytete në Francë]]
[[Kategoria:Qytete në Francë]]
[[Kategoria:Komunat e Francës]]
[[Kategoria:Komuna në Pyrénées-Orientales]]
[[Kategoria:Komuna në Pyrénées-Orientales]]

[[Kategoria:Komuna në Katalonjë]]
[[Kategoria:Koordinatat në Wikidata]]
[[Kategoria:Faqe me përkthime të pashqyrtuara]]

Versioni aktual i datës 1 gusht 2023 15:10

Përpinjan
Perpinyà (Katalanisht)
Perpignan (Frëngjisht)
Prefekturë dhe Komunë
Flamuri i Përpinjan
Flamuri
Stema Përpinjan
Stema
VendiFranca
RajoniOccitania
DepartamentiPyrénées-Orientales
QarkuPerpignan
Qeveria
 • Kryetari (2020-2026) Louis Aliot (RN)
Sipërfaqja
1
68.070 km2 (26.282 sq mi)
Popullsia
 (Janar 2020)
118.032
 • Dendësia1,700/km2 (4,500/sq mi)
Emri i banorëvePerpignanais/ Perpignanaise (Frëngjisht)

Perpinyanès/ Perpinyanesa (Katalanisht)

Përpinjanas/Përpinjanase (Shqip)
Zona kohoreUTC+01:00 (CET)
 • Verës (DST)UTC+02:00 (CEST)
INSEE/Kodi postar
66136 /66000
Lartësia8–95 m (26–312 ft)
(avg. 30 m or 98 ft)
Faqja zyrtareMairie-Perpignan.fr (in frëngjisht)
1 French Land Register data, which excludes lakes, ponds, glaciers > 1 km2 (0.386 sq mi or 247 acres) and river estuaries.

Perpignan ( Frëngjisht: [pɛʁpiɲɑ̃]  ( dëgjoni); Katalanisht: Perpinyà , shqiptohet [pəɾpi'ɲa ] ; Shqip: Përpinjani) është prefektura e departamentit Pirenejtë Orientalë në Francën Jugore, në zemër të fushës së Ruseljos, në rrëzë të Pirenejve disa kilometra larg Detit Mesdhe dhe shkurreve të masivit Corbières . Është qendra e zonës metropolitane Perpignan Méditerranée Métropole . [1]

Në vitin 2016, Përpinjani kishte një popullsi prej 121,875 banorësh në komunën e duhur, dhe zona metropolitane kishte një popullsi totale prej 268,577 banorësh, duke e bërë atë qytetin e fundit të madh francez përpara kufirit spanjoll . Perpignan shihet gjithashtu ndonjëherë si "hyrja" e Gadishullit Iberik .

Përpinjani ishte kryeqyteti i ish-provincës dhe qarkut të Ruseljos ( Rosselló në katalanisht) dhe kryeqyteti kontinental i Mbretërisë së Majorkës në shekujt 13 dhe 14. Ai ka ruajtur një qendër të gjerë të vjetër me bodegat e saj në qendrën historike, shtëpi me ngjyra në një seri rrugësh dhe rrugicash piktoreske që shtrihen midis brigjeve të Têt dhe degës së tij, Basse.

Qyteti është i njohur gjithashtu për Festivalin e tij Ndërkombëtar të Fotogazetarisë, festivalin mesjetar Trobades dhe industrinë e tij shekullore të garnetit .

Gjeografia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Vendndodhja

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Përpinjani ndodhet në qendër të fushës Roussillon, 13 km në perëndim të bregdetit mesdhetar. Është qyteti më jugor i Francës metropolitane .

  • Hartë e Përpinjanit dhe komunave rrethuese
    Hartë e Përpinjanit dhe komunave rrethuese
  • Vendndodhja brenda departamentit Pyrénées-Orientales.
    Vendndodhja brenda departamentit Pyrénées-Orientales.

Klima

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Përpinjani ka një klimë tipike mesdhetare ( Köppen Csa ), e ngjashme me pjesën më të madhe të bregdetit mesdhetar të Francës. Mund të pritet që shiu të jetë i rrallë në qytet, por nivelet vjetore të reshjeve janë të ngjashme me mesataren kombëtare. Megjithatë, qyteti është i njohur për shirat e tij të rrufeshëm, shira që bien brenda disa orësh në sasi javësh ose muajsh, të ndjekura nga disa javë pa një pikë ujë. Përpinjani përjeton verë shumë të nxehtë dhe dimër mjaft të butë. Temperaturat mund të arrijnë deri në 40 °C , ndërkohë që ka pasur pak borë për dekada. Shumica e reshjeve ndodhin në sezonin e ftohtë, me verën jashtëzakonisht të thatë. Shpesh fryn një erë e freskët veriperëndimore, Tramontana, duke e mbajtur qiellin të pastër shumicën e kohës dhe duke rezultuar me diell të lartë vjetor. Por prania e kësaj ere i bën dimrat më të ftohtë nga sa pritej nga pozicioni gjeografik i qytetit.

Transporti

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Përpinjani shërbehet nga stacioni hekurudhor Gare de Perpignan, i cili ofron lidhje me Parisin, Barcelonën, Tuluzën dhe disa destinacione rajonale. Salvador Dalí e shpalli stacionin si "Qendra Kozmike e Universit" pasi përjetoi një vizion atje në 1963. [2]

Toponimia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Emri i Përpinjanit shfaqet në 927 si Perpinianum, i ndjekur në 959 nga Villa Perpiniano, Pirpinianum në shekullin e 11-të dhe Perpiniani në 1176. Perpenyà, e cila shfaqet në shekullin e 13-të, ishte forma më e zakonshme deri në shekullin e 15-të dhe u përdor ende në shekullin e 17-të. Ndoshta rrjedh nga emri romak Perpennius .

Historia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Përpinjani rreth 1780

Megjithëse vendbanimi në zonë datohet që në kohët romake, qyteti mesjetar i Përpinjanit duket se është themeluar rreth fillimit të shekullit të 10-të. Menjëherë pas kësaj, Përpinjani u bë kryeqyteti i kontëve të Ruseljos . Historikisht, ishte pjesë e rajonit të njohur si Septimania . Në 1172, Konti Girard II ua la trashëgim tokat e tij kontëve të Barcelonës . Përpinjani fitoi institucionet e një komune pjesërisht vetëqeverisëse në 1197. Të drejtat feudale franceze mbi Ruseljon u hoqën nga Louis IX në Traktatin e Corbeil .

Kur James I Pushtuesi, mbret i Aragonit dhe kont i Barcelonës, themeloi Mbretërinë e Majorkës në 1276, Përpinjani u bë kryeqyteti i territoreve kontinentale të shtetit të ri. Dekadat e mëvonshme konsiderohen epoka e artë historike e qytetit. Ajo lulëzoi si një qendër e prodhimit të rrobave, punimeve të lëkurës, argjendarisë dhe zejeve të tjera luksoze. Mbreti Philippe III i Francës vdiq atje në 1285, ndërsa po kthehej nga kryqëzata e tij e pasuksesshme kundër Kurorës Aragoneze .

Përpinjani rreth 1905

Në 1344 , Pjetri IV i Aragonit aneksoi Mbretërinë e Majorkës dhe Përpinjani u bë përsëri pjesë e Qarkut të Barcelonës. Disa vjet më vonë humbi afërsisht gjysmën e popullsisë së saj për shkak të vdekjes së zezë . Ajo u sulmua dhe u pushtua nga Luigji XI i Francës në 1463; një kryengritje e dhunshme kundër sundimit francez në 1473 u shtyp ashpër pas një rrethimi të gjatë, por në 1493 Karli VIII i Francës, duke dashur të pajtonte Kastilën në mënyrë që të lirohej për të pushtuar Italinë, ia riktheu atë Ferdinandit II të Aragonit . [3]

Përsëri i rrethuar dhe i kapur nga francezët gjatë Luftës Tridhjetëvjeçare në shtator 1642, Përpinjani u dorëzua zyrtarisht nga Spanja 17 vjet më vonë në Traktatin e Pirenejve, dhe më pas mbeti një zotërim francez.

Në qershor 2020, Louis Aliot i Rimbledhjes Kombëtare u zgjodh kryetar i Bashkisë. Kjo ishte hera e parë që nga viti 1995 që partia e ekstremit të djathtë kishte fituar një qytet me më shumë se 100,000 banorë. [4] [5]

Qeveria dhe politika

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Kryetar bashkie Fillimi i afatit Fundi i mandatit
Edmond Benoit korrik 1910 maj 1911
Léon Nérel maj 1911 maj 1912
Joseph Denis maj 1912 maj 1929
Victor Dalbiez maj 1929 maj 1935
Jean Payra maj 1935 29 maj 1937 (vdekje)
Laurent Baudru Qershor 1937 dhjetor 1940
Antoine Castillon dhjetor 1940 mars 1941
Ferdinand Coudray mars 1941 gusht 1944
Félix Mercader gusht 1944 11 mars 1949 (vdekje)
Félix Depardon Prill 1949 mars 1959
Paul Alduy mars 1959 maj 1993
Jean-Paul Alduy Qershor 1993 27 prill 2009 (zgjedhjet e 2008 anulohen)
Bernard Bacou (magjistrati në pension që vepron si kryetar bashkie) 27 prill 2009 5 korrik 2009
Jean-Paul Alduy 5 korrik 2009 15 tetor 2009 (dorëheqje)
Jean-Marc Pujol 22 tetor 2009 3 korrik 2020
Louis Aliot 3 korrik 2020

Popullsia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Popullsia në vite
VitiPop.±%
17939.134—    
180010.415+14.0%
180612.499+20.0%
182114.864+18.9%
183117.114+15.1%
183617.618+2.9%
184120.792+18.0%
184622.706+9.2%
185121.783−4.1%
185623.301+7.0%
186123.462+0.7%
186625.264+7.7%
187227.378+8.4%
187628.353+3.6%
188131.735+11.9%
188634.183+7.7%
189133.878−0.9%
189635.088+3.6%
190136.157+3.0%
190638.898+7.6%
191139.510+1.6%
192153.742+36.0%
192668.835+28.1%
193173.962+7.4%
193672.207−2.4%
194674.984+3.8%
195470.051−6.6%
196283.025+18.5%
1968102.191+23.1%
1975106.426+4.1%
1982111.669+4.9%
1990105.983−5.1%
1999105.115−0.8%
2007116.041+10.4%
2012120.489+3.8%
2017120.158−0.3%

Kultura

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Folklori i famshëm " Procesi Sanch " u festua në Perpignan, Arles-sur-Tech dhe Collioure .

Që nga viti 2004, Guitares au Palais falas treditore mbahet çdo vit në fundjavën e fundit të gushtit në Pallatin e Mbretërve të Majorkës . Festivali ka një fokus të gjerë me muzikën e lidhur me pop-in, si dhe muzikën tradicionale të kitarës akustike dhe muzikën alternative. Festivali ka tërhequr të ftuar ndërkombëtarë si Caetano Veloso (2007), Rumberos Catalans, Pedro Soler, Bernardo Sandoval, Peter Finger dhe Aaron dhe Bryce Dessner (2008).

Çdo shtator, qyteti pret festivalin e fotogazetarisë të njohur ndërkombëtarisht Visa pour l'Image . Ekspozitat falas janë ngritur në Couvent des Minimes, Chapelle des Dominicaines dhe ndërtesa të tjera në qytetin e vjetër. [6]

Në vitin 2008, Përpinjani u bë Kryeqyteti i Kulturës Katalanase. [7] Shumë tabela të emrave të rrugëve në qytet janë në frëngjisht dhe katalanisht .

Pllakatë e emrit të rrugës në frëngjisht dhe katalanisht .

Sport

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Stade Gilbert Brutus e skuadrës së regbit të Dragonëve të Katalanasve.

Ashtu si pjesa tjetër e jugut të Francës, Përpinjani është një bastion i regbisë: skuadra e tyre e unionit të regbit, USAP Perpignan, janë konkurrentë të rregullt në Kupën e Kampionëve Evropianë të Rugbit dhe kanë qenë shtatë herë kampione të Top 14 Francez (më së fundi në 2009 ). Ata luajnë në Stade Aimé Giral .

Ekonomia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Tregtia tradicionale ishte në verë, vaj ulliri, tapa ( lisi i tapës Quercus suber rritet në klimën e butë të Përpinjanit), leshi, lëkura dhe hekuri. Në maj 1907, ajo ishte një qendër e agjitacionit nga prodhuesit jugorë për zbatimin e qeverisë për cilësinë e verës pas një kolapsi të çmimeve. Letra rrotulluese JOB aktualisht prodhohen në Përpinjan.

Sajtet e interesit

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Puna e ndërtimit në katedralen e Përpinjanit filloi në 1324 dhe përfundoi në 1509. [8]

Pallati i Mbretërve të Majorkës i shekullit të 13-të ndodhet në kështjellën e lartë, i rrethuar me mure, të përforcuar për Luigji XI dhe Karli V, të cilat u përditësuan në shekullin e 17-të nga inxhinieri ushtarak i Luigjit XIV, Vauban .

Muret që rrethonin qytetin, të cilat ishin projektuar gjithashtu nga Vauban, u rrafshuan në 1904 për të akomoduar zhvillimin urban. Porta kryesore e qytetit, Castillet është një kështjellë e vogël e ndërtuar në shekullin e 14-të, e cila është ruajtur. Ai u përdor edhe si burg deri në fund të shekullit të 19-të. [9]

Hôtel Pams është një rezidencë e dekoruar shumë e projektuar për Jules Pams që ilustron shijet artistike të borgjezëve të pasur në fillim të shekullit të 20-të. [10]

Les Halles de Vauban janë një shtesë e re në brigjet e kanalit të qytetit. E hapur në nëntor 2017, tregjet e brendshme janë në pronësi private dhe kushtojnë 1.5 milionë euro. Të ndarë në dy vende, shitësit ofrojnë fruta dhe perime të freskëta, bukë, lule, djathë dhe sende të tjera. Ka një bar dhe një oborr qendror të ngrënies me një sërë tapas, hamburgerësh, omletash dhe ushqimesh nga e gjithë bota. [11]

Place de la Republique dhe teatri
Vendkalimet Sadi Carnot dhe Vauban dhe lumi Bassa

Njerëz të shquar të lidhur me Përpinjanin

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  • Paul Alday (c.1763–1835), violinist, kompozitor dhe botues muzikor
  • Anna Maria Antigó (1602–1676), abate
  • François Arago (1786–1853), fizikan, astronom dhe politikan liberal
  • Alexandre Artus (1821–1911), kompozitor dhe dirigjent
  • Amédée Artus (1815–1892), kompozitor dhe dirigjent
  • Frédérick Bousquet (lindur në 1981), notar i stilit të lirë dhe flutur
  • Robert Brasillach (1909–1945), autor dhe gazetar fashist
  • Eugène Collache (1847–1883), oficer i marinës franceze që luftoi në Japoni
  • Mary Elmes (1908–2002), punonjëse irlandeze e ndihmës
  • François de Fossa (1775-1849), kitarist dhe kompozitor klasik
  • Jean-Luc Escayol (lindur më 1972), futbollist
  • Christian Andreu (lindur 1976), kitarist
  • Jacques-François Gallay (1795-1864), luajtës i borisë dhe kompozitor francez
  • Philippe Georget (lindur më 1962), romancier
  • Louise Labé (1524–1566), poete e Lionit e Rilindjes
  • Aristide Maillol (1861–1944), skulptor dhe piktor
  • André Marty (1886–1956), udhëheqës komunist
  • Menachem Meiri (1249–c.1310), rabin katalanas, Talmudist dhe Maimonidean
  • Isabelle Pasco (lindur 1966), aktore
  • Hyacinthe Rigaud (1659–1743), piktor

Pas një vizite në vitin 1963, artisti surrealist spanjoll Salvador Dalí e shpalli stacionin hekurudhor të qytetit qendrën e Universit, duke pretenduar se idetë e tij më të mira i kishte gjithmonë në dhomën e pritjes. Piktura e Dalit La Gare de Perpignan përkujton vizionin e tij të "ekstazisë kozmogonike" atje më 19 shtator 1963. [12] Ai e ndoqi këtë disa vite më vonë duke deklaruar se Gadishulli Iberik u rrotullua pikërisht në stacionin Perpignan 132 milionë vjet më parë – një ngjarje që artisti përmendi në pikturën e tij të vitit 1983 Rrëmbimi topologjik i Evropës – Homazh për René Thom . [13] Mbi stacionin është një monument për nder të Dalit, dhe në sipërfaqen e një prej platformave kryesore është pikturuar, me shkronja të mëdha, « perpignan centre du monde » (frëngjisht për " perpignan qendra e botës "). [14]

Stacioni i trenit të Përpinjanit

Galeri

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  • Le Castillet
    Le Castillet
  • Urë mbi lumin Basse
    Urë mbi lumin Basse
  • Shatërvani i sirenave
    Shatërvani i sirenave
  • Qëndra e qytetit
    Qëndra e qytetit
  • Kinemaja Le Castillet
    Kinemaja Le Castillet
  • Kështjella Ruseljo: kulla e kështjellës së vjetër (shekujt 13 dhe 14 )
    Kështjella Ruseljo: kulla e kështjellës së vjetër (shekujt 13 dhe 14 )
  • Kështjella e Ruseljos: kishëzat Sainte-Marie and Saint-Pierre (shekujt 11 dhe 12)
    Kështjella e Ruseljos: kishëzat Sainte-Marie and Saint-Pierre (shekujt 11 dhe 12)
  • Katedralja Saint-Jean
    Katedralja Saint-Jean
  • Liceu François Arago
    Liceu François Arago
  • Pallati i Mbretërve të Majorkës
    Pallati i Mbretërve të Majorkës
  • Ura
    Ura
  1. ^ "Commune de Perpignan (66136)". Insee.fr. Marrë më 26 prill 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ Coppens, Philip. "Salvador Dalí: painting the fourth dimension". Marrë më 2012-06-18. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Pigaillem 2008.
  4. ^ "Far-right to win southern French town of Perpignan: Exit poll". Reuters. 28 qershor 2020. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ "France's Greens make gains, Macron loses ground in low-turnout local elections". France24.com. 28 qershor 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ "Visa Pour l'Image". Anglophone-direct.com. 22 gusht 2017. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ "VilaWeb - Diari escola: Perpinyа, Capital de la Cultura Catalana 2008". Vilaweb.cat. 2016-04-20. Marrë më 2016-12-17. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ "Cathédrale St Jean-Baptiste" [Cathedral of St. John the Baptist]. Histoire du Roussillon. Marrë më 15 nëntor 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) (in frëngjisht)
  9. ^ Fabricio Cardenas (20 mars 2014). "Vieux papiers des Pyrénées-Orientales: La prison du Castillet, 1892". Vieuxpapierspo.blogspot.fr. Marrë më 2016-12-17. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ Fiche Pédagogique - Hôtel Pams de Perpignan (PDF) (në frëngjisht), Association Pédagogique de la Plaine, du Vallespir et de la Côte Vermeille, arkivuar nga origjinali (PDF) më 2022-10-09, marrë më 2015-12-31
  11. ^ "Indoor markets bring new life to Perpignan | P-O Life". anglophone-direct (në anglishte britanike). 2017-12-19. Marrë më 2018-10-14.
  12. ^ "Salvador Dali: painting the fourth dimension". Philipcoppens.com. Marrë më 2016-12-17. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  13. ^ Elliott King in Dawn Adès (ed.
  14. ^ "Picture Gallery - Directory: /pix/fr/electric/emu/TGV/Duplex/misc". Railfaneurope.net. Marrë më 2016-12-17. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Përpinjan&oldid=2573577"