Lalab
Lalab nyaéta dangdaunnan, pupucukan, bungbuahan d.a. nyalinyit, kemir, daun kacang nu dipaké deungeun dahar jeung didaharna atah; ting. Seupan; konéng joho atawa konéng temen ogé sok dilalab.[1]. Lalab mangrupa kadaharan khas Sunda.[2] Ayeuna mah umumna dina lalab téh aya bonteng, salada, buncis, kacang panjang, tomat, leunca, kemangi,jeung terong. Kadang jenis sayuran anu ahéng dipaké ogé keur lalab, saperti peuteuy jeung jengkol.[3] Cara ngadahar lalab téh dicocolkeun kana sambel tarasi umumna langsung dina coét. Ayeuna mah lalab téh geus kasohor di Indonesia. Biasana pikeun deungeun sangu saperti hayam bakar atawa goreng, pais atawa pepes, pecel lélé, jeung rupa-rupa beuleum lauk atawa goreng jeung sajabana. Masarakat Sunda anu perenahna di Jawa Kulon miboga budaya jeung pangaweruh anu paheut jeung alam sabudeureuna. Salain pikeun kadaharan lalab téh miboga manfaat nyaéta pikeun kaséhatan. Lalab miboga fungsi pikeun sumber énérgi. Zat-zat anu nyangkaruk dina lalab nyaéta karbohidrat, lemak, protéin, vitamin, jeung mineral.[4] Lalab lain ngan saukur pikeun coél sambel wungkul tapi bisa diolah jadi kadaharan anu anyar. Sababaraha kadaharan anu bahan dasarna tina lalab nyaéta karédok, pencok, loték, reuceuh jeung ulukutek.
Bagian tutuwuhan pikeun jadi lalab
- Bagian pucuk jeung daun anu ngora nu alus pikeun kaséhatan, utamana pikeun kacantikan sangkan awét anom jeung lemes kulitna. di antarana :[5]
- Roay peda jeung roay kurupuk
- Bonténg
- Engkol
- Gandaria
- Gedang
- Buni
- Kadongdong Cina
- Jaat
- Jambu bol
- Jambu médé
- Kangkung
- Kacang panjang
- Kastuba
- Katuk
- Leunca
- Lobak
- Surawung
- Baluntas
- Saladah cai jeung saladah bokor
- Cangkudu
- Kosambi
- Jongé
- Génjér
- Marémé
- Bagéan kembang pikeun lalab:
- Bagéan buah ngora pikeun lalab:
Lalab di jaman kiwari
Pepelakan anu ti mimiti pucuk, daun, kembang, buah, watang jeung beubeutian miboga mangpaat zat gizi anu alus pikeun kesehatan.[3] Sababaraha lalab miboga peran pikeun nyingkahan panyakit nyaéta di antarana :
- 'Kencing manis atawa diabetes mellitus' bisa diobatan ku 3 jenis lalab, nyaéta konéng gedé, temulawak, jengkol jeung peuteuy.
- Panyakit maag bisa diobatan ku konéng, carana nyaéta konéng diparud, tambahan ku cai asak tuluy disaring jeung tambahan ku kokonéngna endog, tuluy diinumkeun unggal isuk-isuk.
- Obat lemah syahwat jeung awet anom ku cara nyampurkeun 5 seureuh anu garing ditambah saeutik pedes jeung ragi kuéh, direndos nepi ka lembut jadi tipung.
- Bau baham jeung awak: ku cara ngadahar baluntas jeung nginum cai daun seureuh.
Referensi
- ↑ Danadibrata, R.A. Kamus Basa Sunda PT Kiblat Buku Utama. Bandung 2006. Halaman 384x
- ↑ Jonathan, Rigg (1862). A Dictionary of the Sunda Language of Java. Universitas Harvard: Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen.
- ↑ a b [1]
- ↑ Suriawiria Unus, Lalab Dalam Budaya dan Kehidupan Masarakat Sunda. Granesia. Bandung 1987. Halaman 11-12 x
- ↑ Salah ngutip: Tag
<ref>tidak sah; tidak ditemukan teks untuk ref bernama”Lalab”