ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ประเทศกัมพูชา"

{{เปลี่ยนทาง|กัมพูชา}}

{{Infobox country

| common_name = กัมพูชา

| native_name = {{ubl|{{native name|km|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា|italics=off}}}}

| leader_name2 = [[ฮุน มาแณต|สมเด็จมหาบวรธิบดี ฮุน มาแณต]]

| leader_title3 = [[รายชื่อประธานพฤฒสภากัมพูชา|ประธานพฤฒสภา]]

| leader_title4 = [[รายชื่อประธานรัฐสภากัมพูชา|ประธานรัฐสภา]]

| legislature = [[สภาผู้แทนราษฎรกัมพูชา|สภาผู้แทนราษฎร]]

| upper_house = [[พฤฒสภากัมพูชา|พฤฒสภา]]

| established_event3 = [[จักรวรรดิเขมร]]

| established_date3 = ค.ศ. 802–1431

| established_date4 = ค.ศ. 1431–1863

| established_event5 = [[กัมพูชาในอารักขาของฝรั่งเศส|อารักขาของฝรั่งเศส]]

| cctld = [[.kh]]

}}

 

ราชอาณาจักรกัมพูชาปกครองแบบ[[ราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ]] มี[[พระบาทสมเด็จพระบรมนาถ นโรดม สีหมุนี]] มาจากการเลือกตั้งโดยราชสภาเพื่อราชบัลลังก์ เป็น[[รายนามประมุขแห่งรัฐกัมพูชา|ประมุขแห่งรัฐ]] ประมุขรัฐบาล คือ [[สมเด็จอัครมหาเสนาบดีเดโช ฮุน เซน]] ผู้ซึ่งปัจจุบันเป็นผู้นำที่ดำรงตำแหน่งนานที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยได้ปกครองกัมพูชามาเป็นระยะเวลากว่า 25 ปี

 

== นิรุกติศาสตร์ ==

'''''Cambodia''''' และ '''''Kâmpŭchéa''' (កម្ពុជា )'' เป็นชื่อประเทศใน[[ภาษาอังกฤษ]]และ[[ภาษาเขมร]]ซึ่งทั้งสองคำมาจากการแผลงคำใน[[ภาษาฝรั่งเศส]] '''''Cambodge''''' ซึ่ง[[ชาวฝรั่งเศส]]ใช้เรียกดินแดน[[จักรวรรดิเขมร|จักรวรรดิจักรเขมร]]ในยุคโบราณ และชาติตะวันตกอื่น ๆ เริ่มมีการกล่าวถึงชื่อประเทศกัมพูชาตั้งแต่ ค.ศ. 1524 เมื่ออันโตนิโอ พิกาเฟตตา (นักสำรวจชาวอิตาลีที่ติดตาม[[เฟอร์ดินานด์ มาเจลลัน]] ในการแล่นเรือรอบโลก) มีการอ้างถึงชื่อประเทศกัมพูชาในบันทึกการเดินทางของเขาในชื่อ ''Camogia''<ref>{{Cite web|title=Relazione del primo viaggio intorno al mondo - Wikisource|url=https://it.wikisource.org/wiki/Relazione_del_primo_viaggio_intorno_al_mondo|website=it.wikisource.org|language=it}}</ref> และเมื่อเวลาผ่านไป ผู้คนได้เรียกคำนี้ว่า ''Cambodia''

 

===ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ===

{{บทความหลัก|ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศของกัมพูชา}}

ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศของพระราชอาณาจักรกัมพูชาได้ถูกบริหารจัดการโดย[[กระทรวงการต่างประเทศกัมพูชา]]ภายใต้การดูแลของ ฯพณฯ ท่าน[[ปรัก สุคน]]

 

กัมพูชาได้สถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตกับหลายประเทศและได้มีสถานทูตต่างประเทศ 20 แห่งในประเทศ<ref>Royal Government of Cambodia.{{cite web|url=http://www.cambodia.gov.kh/unisql1/egov/english/country.foreign_embassy.html |title=Foreign Embassies |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070212040416/http://www.cambodia.gov.kh/unisql1/egov/english/country.foreign_embassy.html |archivedate=12 February 2007}}</ref> รวมถึงประเทศเพื่อนบ้านในเอเชียหลายประเทศและประเทศที่มีบทบาทสำคัญในระหว่างการเจรจาสันติภาพที่ปารีสรวมถึงสหรัฐอเมริกา, ออสเตรเลีย, แคนาดา, จีน, สหภาพยุโรป (EU),ญี่ปุ่นและรัสเซีย<ref>{{cite web|author1=Dalpino, Catharin E. |author2=Timberman, David G. |url=http://www.asiasociety.org/publications/cambodia_policy.html |title=Cambodia's Political Future: Issues for U.S. Policy|archiveurl=https://web.archive.org/web/20051028015243/http://www.asiasociety.org/publications/cambodia_policy.html |archivedate=28 October 2005|work=Asia Society|date= 26 March 1998}}</ref> อันเป็นผลมาจากความสัมพันธ์ระหว่างประเทศทำให้องค์กรการกุศลต่าง ๆ ได้ช่วยเหลือโครงสร้างพื้นฐานทางสังคม,เศรษฐกิจและ[[วิศวกรรมโยธา]]

 

 

===กองทัพ===

== วัฒนธรรม ==

{{บทความหลัก|วัฒนธรรมกัมพูชา}}

[[ไฟล์:Art and culture.JPG|thumb|righf|เจ้าบ่าวสวมชุด[[ครุย]]และถือ[[ดาบ]] ส่วนเจ้าสาวสวมชุด[[สไบ]] ตามประเพณีแต่งงานของกัมพูชาที่ถือคติ[[ตำนานพระทอง-นางนาค]]]]

ปัจจัยต่าง ๆ ที่ส่งผลต่อ[[วัฒนธรรมกัมพูชา]] ได้แก่ พุทธศาสนา[[เถรวาท|นิกายเถรวาท]] [[ศาสนาฮินดู]] ลัทธิล่าอาณานิคมของฝรั่งเศส วัฒนธรรมอังกอร์ และโลกาภิวัตน์สมัยใหม่ กระทรวงวัฒนธรรมและวิจิตรศิลป์กัมพูชามีหน้าที่ส่งเสริมและพัฒนาวัฒนธรรมกัมพูชา วัฒนธรรมกัมพูชาไม่เพียงแต่รวมวัฒนธรรมของชนกลุ่มน้อยในที่ราบลุ่มเท่านั้น แต่ยังรวมถึงชาวเขากว่า 20 เผ่าที่มีความแตกต่างทางวัฒนธรรมที่เรียกขานว่า''แขมรเลอ'' (Khmer Loeu) ซึ่งเป็นคำที่[[พระบาทสมเด็จพระนโรดม สีหนุ|สมเด็จนโรดม สีหนุ]] บัญญัติขึ้นเพื่อส่งเสริมความสามัคคีระหว่างชาวเขาและชาวลุ่มน้ำ ชาวกัมพูชาในชนบทสวมผ้าพันคอแบบกรอมซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของเสื้อผ้ากัมพูชา

 

{{multiple image

| perrow = 2

| image1 = Currysaraman.jpg

| image2 = Prahokktis.jpg

| image3 = Somlorkoko.jpg

| align =

| direction =

}}

[[ข้าว]]เป็นอาหารหลักเช่นเดียวกับในประเทศอื่น ๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ปลาจาก[[แม่น้ำโขง]]และ[[โตนเลสาบ]]ก็เป็นส่วนสำคัญของอาหารเช่นกัน อุปทานของปลาและผลิตภัณฑ์จากปลาสำหรับอาหารและการค้า ณ ปี 2000 คือ 20 กิโลกรัม (44 ปอนด์) ต่อคนหรือ 2 ออนซ์ต่อวันต่อคน<ref>{{Cite web |date=2004-07-20 |title=Coastal and Marine Ecosystems -- Cambodia |url=http://www.earthtrends.wri.org/pdf_library/country_profiles/Coa_cou_116.pdf |archive-date=2004-07-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20040720042809/http://www.earthtrends.wri.org/pdf_library/country_profiles/Coa_cou_116.pdf |website=EarthTrends |df=dmy-all}}</ref> ปลาบางชนิดสามารถถนอมอาหารเพื่อเก็บไว้ได้นานขึ้น อาหารของกัมพูชาประกอบด้วย[[ผลไม้]]เมืองร้อน [[ซุป]] และ[[ก๋วยเตี๋ยว]] ส่วนผสมหลักคือ มะกรูด ตะไคร้ กระเทียม น้ำปลา ซีอิ๊ว มะขาม ขิง ซอสหอยนางรม กะทิ และพริกไทยดำ อาหารบางอย่าง ได้แก่ น้ำบาลโชค (នំបញ្ចុក), ปลาอามก (អាម៉ុកត្រី) และ aping (អាពីង) ได้รับความนิยม กัมพูชายังขึ้นชื่อในด้านการมีอาหารข้างทางที่หลากหลายซึ่งได้รับความนิยมสูง<ref>{{Cite web|last=Chan|first=Wing Yan|date=2015-07-21|title=10 Delicious Street Food Dishes You Must Try in Cambodia|url=https://theculturetrip.com/asia/cambodia/articles/the-top-10-must-try-street-food-dishes-in-phnom-penh/|website=Culture Trip}}</ref> อิทธิพลของชาวฝรั่งเศสที่มีต่ออาหารกัมพูชา ได้แก่ แกงเผ็ดกัมพูชากับขนมปังบาแกตต์ปิ้ง ขนมปังบาแกตต์ที่ปิ้งแล้วจุ่มลงในแกงและรับประทาน แกงเผ็ดกัมพูชายังนิยมทานกับข้าวและวุ้นเส้น อาหารที่ได้รับความนิยมมากที่สุด กุ้ยเตียว ก็คือ ก๋วยเตี๋ยวต้มยำหมูใส่กระเทียมเจียว หอมใหญ่ หัวหอมใหญ่ ที่อาจมีท็อปปิ้งต่าง ๆ เช่น ลูกชิ้น กุ้ง ตับหมู หรือผักกาดหอม พริกไทยกำปอตขึ้นชื่อว่าดีที่สุดในโลกและมักทานพร้อมกับปูและปลาหมึกในร้านอาหารริมแม่น้ำ

 

ชาวกัมพูชาดื่มชาในปริมาณมาก<ref>{{Cite web|last=Smits|first=Johann|title=Khmer brew: exploring the parviflora tea strain|url=https://www.phnompenhpost.com/lifestyle/khmer-brew-exploring-parviflora-tea-strain|website=www.phnompenhpost.com|language=en}}</ref> ซึ่งปลูกใน[[จังหวัดมณฑลคีรี]]และรอบ ๆ ''te krolap'' เป็นชาที่เข้มข้น ทำจากการใส่น้ำและใบชาจำนวนมากลงในแก้วขนาดเล็ก วางจานรองไว้ด้านบน แล้วพลิกสิ่งทั้งหมดกลับหัวเพื่อชง ก่อนจะจะถูกเทลงในถ้วยอีกใบและเติมน้ำตาลในปริมาณมาก แต่ไม่ใส่นม ชามะนาว ''te kdau kroch chhma'' ทำจากชาจีนฝุ่นแดงและน้ำมะนาว ให้ความสดชื่นทั้งร้อนและเย็น และโดยทั่วไปจะเสิร์ฟพร้อมกับน้ำตาลในปริมาณมาก ในส่วนของกาแฟ เมล็ดกาแฟมักจะนำเข้าจากประเทศลาวและเวียดนาม แม้ว่ากาแฟที่ผลิตในประเทศจาก[[จังหวัดรัตนคีรี]]และจังหวัดมณฑุลคีรีจะสามารถพบได้ในบางพื้นที่ กาแฟกัมพูชามักคั่วด้วยเนยและน้ำตาล รวมทั้งส่วนผสมอื่น ๆ ตั้งแต่เหล้ารัมไปจนถึงไขมันหมู ทำให้เครื่องดื่มมีกลิ่นแปลก ๆ แต่เป็นเอกลักษณ์ กัมพูชามีโรงเบียร์อุตสาหกรรมหลายแห่ง ส่วนใหญ่ตั้งอยู่ในจังหวัด[[พระสีหนุ (เมือง)|พระสีหนุ]]และ[[พนมเปญ]]<ref>{{Cite web|last=AsiaLIFE|title=Craft Beer in Cambodia|url=https://www.asialifemagazine.com/cambodia/craft-beer-cambodia/|website=AsiaLIFE Cambodia|language=en-US|access-date=2021-10-08|archive-date=2017-08-11|archive-url=https://web.archive.org/web/20170811011706/https://www.asialifemagazine.com/cambodia/craft-beer-cambodia/|url-status=dead}}</ref> นอกจากนี้ยังมีโรงเบียร์ขนาดเล็กจำนวนมากในพนมเปญและเสียมราฐ ระหว่างปี 2014 ถึงปี 2018 จำนวนโรงเบียร์คราฟต์เพิ่มขึ้นจากสองเป็นเก้าแห่ง ณ ปี 2019 มีโรงเบียร์หรือโรงเบียร์ขนาดเล็ก 12 แห่งในกัมพูชา ไวน์ข้าวเป็นเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ยอดนิยม และมักจะผสมกับผลไม้หรือสมุนไพร<ref>{{Cite web|date=2019-05-12|title=Brewing up nicely: Cambodia’s rapidly growing taste for craft beer {{!}} ASEAN Today|url=https://www.aseantoday.com/2019/05/brewing-up-nicely-cambodias-rapidly-growing-taste-for-craft-beer/|website=www.aseantoday.com|language=en-US}}</ref>

=== ศิลปะการแสดง ===

{{บทความหลัก|นาฏศิลป์ในประเทศกัมพูชา}}

}}

การเต้นรำของกัมพูชาสามารถแบ่งออกเป็นสามประเภทหลัก: นาฏศิลป์ท้องถิ่น นาฏศิลป์พื้นบ้าน และนาฏศิลป์ทั่วไป ต้นกำเนิดที่แท้จริงของนาฏศิลป์กัมพูชาเป็นที่ถกเถียงกันอยู่ นักวิชาการพื้นเมืองส่วนใหญ่สันนิษฐานว่าการเต้นรำสมัยใหม่ย้อนไปในสมัยของพระนคร<ref>Cravath, Paul (1986). "The Ritual Origins of the Classical Dance Drama of Cambodia". ''Asian Theatre Journal''. '''3''' (2): 179–203. {{ISSN|0742-5457}}.</ref> โดยเห็นความคล้ายคลึงกันในการแกะสลักของวัดในสมัยนั้น ขณะที่คนอื่น ๆ เชื่อว่ารูปแบบการรำสมัยใหม่ได้เรียนรู้ (หรือเรียนรู้ใหม่) จากนักเต้นในราชสำนักสยามใน ค.ศ. 1800 นาฏศิลป์เขมรเป็นรูปแบบของศิลปะการแสดงที่มีสไตล์ซึ่งจัดตั้งขึ้นในราชสำนักของกัมพูชาซึ่งจัดแสดงเพื่อความบันเทิงและเพื่อวัตถุประสงค์ในพิธีการ การเต้นรำเป็นกิจกรรมโดยชายและหญิงที่แต่งกายอย่างประณีตและได้รับการฝึกฝนมาอย่างดีในโอกาสสาธารณะ หรือเพื่อสร้างเรื่องราวดั้งเดิมและบทกวีมหากาพย์ เช่น '''[[ละโคนโขล]]''' ที่มักนำบทในวรรณคดีอย่าง '''[[เรียมเกร์]]''' เวอร์ชันเขมรของ[[รามเกียรติ์]]มาละเล่น โดยมักรู้จักกันอย่างเป็นทางการในชื่อ ''ระบำพระราชทรัพย์'' (របាំព្រះរាជទ្រព្ "โรงละครแห่งความมั่งคั่งของราชวงศ์") ถูกกำหนดให้เป็นเพลงของวงดนตรีพร้อมด้วยนักร้องนำ นอกจากนี้นาฏศิลป์ในราชสำนักกัมพูชายังมีการแสดงอย่าง'''[[ระบำเทพอัปสรา]]''' ที่นักแสดงมักจะแต่งกายอย่างนาง[[อัปสร]]ในยุค[[จักรวรรดิเขมร]]โบราณ

 

=== ดนตรี ===

[[ไฟล์:VannDa.jpg|right|160px|thumb|'''[[วัณณ์ดา (นักร้อง)|วัณณ์ดา]]''' (VannDa) ศิลปินฮิปฮอปและแร็ปเปอร์กัมพูชา]]

ดนตรีกัมพูชาดั้งเดิมมีมาตั้งแต่สมัย[[จักรวรรดิเขมร|อาณาจักรเขมร]]<ref>{{Cite web |url=https://www.umbc.edu/eol/cambodia/histcmus.htm |title=Cambodian music history |publisher=University of Maryland, Baltimore County}}</ref> ระบำของราชวงศ์ เช่น ระบำอัปสราเป็นสัญลักษณ์ของวัฒนธรรมกัมพูชา เช่นเดียวกับระบำ ''Mahori'' รูปแบบดนตรีในชนบท ได้แก่ ''Chapei'' และ ''Ayai'' เป็นที่นิยมในหมู่คนรุ่นเก่าและส่วนใหญ่มักจะเป็นการแสดงเดี่ยวของนักดนตรีชายด้วยกีตาร์กัมพูชา (chapei) เนื้อเพลงมักมีเนื้อหาเกี่ยวกับศีลธรรมหรือศาสนา<ref>{{Cite web |url=http://worldmusic.nationalgeographic.com/view/page.basic/country/content.country/cambodia_527 |title=Cambodia |website=Nat Geo Music |archive-url=https://web.archive.org/web/20120818104047/http://worldmusic.nationalgeographic.com/view/page.basic/country/content.country/cambodia_527 |archive-date=2012-08-18 |df=dmy-all |url-status=dead}}</ref>

 

ดนตรียอดนิยมของกัมพูชาแสดงด้วยเครื่องดนตรีสไตล์ตะวันตกหรือผสมผสานระหว่างเครื่องดนตรีดั้งเดิมและดนตรีตะวันตก เพลงแดนซ์แต่งขึ้นในสไตล์เฉพาะสำหรับการเต้นรำทางสังคม เพลงของนักร้องประสานเสียง [[สิน ศรีสมุทร]], รส เสรีสุทธา และ [[แปน รอน]] ในทศวรรษที่ 1960 ถึง 1970 ถือเป็นเพลงป๊อปคลาสสิกของกัมพูชา ในยุคเขมรแดง นักร้องคลาสสิกและเป็นที่นิยมมากมายในช่วงทศวรรษ 1960 และ 1970 ถูกสังหาร อดอยากจนเสียชีวิต หรือถูกบังคับใช้งานหนักจนตาย และมาสเตอร์เทปดั้งเดิมจำนวนมากจากยุคนั้นสูญหายหรือถูกทำลาย ในช่วงทศวรรษ 1980 แก้ว สุทัต (ผู้ลี้ภัยที่อพยพไปตั้งรกรากใน[[สหรัฐ|สหรัฐอเมริกา]]) และคนอื่น ๆ ได้สืบทอดมรดกของนักร้องคลาสสิก ซึ่งได้ทำเพลงยอดนิยมสมัยใหม่

 

== อ้างอิง ==

{{รายการอ้างอิง|30em}}