กัณฑรีย์ นาคประภา
กัณฑรีย์ นาคประภา หรือ กัณฑรีย์ สิมะเสถียร (11 สิงหาคม 2467 - 4 กันยายน 2544) นักร้อง นักแสดงอาวุโสเจ้าบทบาทในอดีต ได้รับยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นบูรพศิลปิน สาขาศิลปะการแสดง ปีพ.ศ.2558[1]
กัณฑรีย์ นาคประภา | |
---|---|
เกิด | 11 สิงหาคม พ.ศ. 2467 กัณฑรีย์ เลื่อนฉวี ประเทศสยาม |
เสียชีวิต | 4 กันยายน พ.ศ. 2544 (77 ปี) |
คู่สมรส | ฉลอง สิมะเสถียร |
บุตร | 1 คน |
อาชีพ | นักร้อง นักแสดง ผู้กำกับ |
ปีที่แสดง | พ.ศ. 2485 - 2544 (59 ปี) |
ประวัติ
แก้วัยเยาว์
แก้กัณฑรีย์เกิดเมื่อวันที่ 11 สิงหาคม พ ศ. 2467 ที่กรุงเทพมหานคร เป็นธิดาของรองอำมาตย์โทเผิญ เลื่อนฉวี และนางแฉล้ม หุตะโกวิท บิดามารดาแยกทางกันตั้งแต่เธอยังเล็ก มารดาจึงพาไปอยู่กับคุณยาย เรียนหนังสือระดับประถมศึกษาที่โรงเรียนประสารอักษร บางรัก กรุงเทพฯ เมื่อ พ.ศ. 2472 - 2476 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 - 3 ที่โรงเรียนสุริวงศ์ กรุงเทพฯ เมื่อ พ.ศ. 2477 - 2479 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 - 6 ที่โรงเรียนสตรีมหาพฤฒาราม
กัณฑรีย์มีแววเป็นนักร้อง นักแสดงมาตั้งแต่เยาว์วัยเนื่องจากคุณยายมักพาไปชมละครคณะต่าง ๆ ที่มีชื่อในขณะนั้นเป็นประจำ แม้จะไม่พาไปกัณฑรีย์ก็มักขอให้คนรู้จักพาไปเสมอจนสามารถจดจำเพลงและเนื้อร้องในละครได้ขณะเรียนชั้นประถมศึกษาก็ได้รับการคัดเลือกให้ร้องเพลงและแสดงงานของโรงเรียนเสมอ ๆ แม้เมื่อมาเรียนในโรงเรียนสตรีมหาพฤฒารามแล้วก็ยังได้รับคัดเลือกให้เป็นนักร้องประจำโรงเรียน
เข้าสู่วงการ
แก้เมื่อจบการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาแล้ว เข้าทำงานที่การไฟฟ้านครหลวงสามเสน ณ ที่แห่งนี้ได้มีโอกาสฝึกร้องเพลงและเป็นศิษย์ของครูบุญช่วย กมลวาทิน นักแต่งเพลงชื่อดังในยุคนั้น จนกระทั่งครูแต่งเพลงให้ร้องเพลงแรกชื่อ "จันทร์เอ๋ย" เธอได้นำไปร้องในงานรื่นเริงของกระทรวงมหาดไทยที่การไฟฟ้านครหลวงเมื่อ พ.ศ. 2485 ได้รับการปรบมือเกรียวกราวเมื่อเพลงจบ จากนั้นเป็นต้นมานางกัณฑรีย์จึงได้เป็นตัวแทนของกระทรวงมหาดไทยในการแสดงหรือร้องเพลงทุกครั้งที่กระทรวงอื่นเชิญไปร่วมงาน นับว่าเป็นก้าวแรกของชีวิตนักร้องอย่างจริงจัง
ต่อมาครูบุญช่วยกมลวาทิน พาไปฝากทำงานที่แผนกดนตรี สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ และเริ่มมีชื่อเสียงขึ้น จนต้องเปลี่ยนนามสกุลจาก “เลื่อนฉวี” มาเป็น “นาคประภา” เพราะบิดาไม่ชอบให้เป็นศิลปิน จึงไปใช้นามสกุลของคุณยายทวดและลาออกจากการไฟฟ้านครหลวง เพื่อมาร้องเพลง จนกระทั่งวงดนตรีทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ยุบเลิกไปแต่โอกาสการเป็นนักแสดงของเธอมาเยือนอีกครั้งเมื่อกัณฑรีย์ไปดูซ้อมละครของคณะศิวารมณ์จากการชวนของนาวาโทศรีโรจน์ หงส์ประสิทธิ์ ซึ่งมีหน้าที่บอกบทให้คณะละคร พอดีกับที่คณะละครกำลังมองหาคน รับบท นางพระยาแม่อยู่หัวศรีสุดาจันทร์ กัณฑรีย์ได้รับเลือกให้แสดงละครเรื่องนี้เป็นเรื่องแรก ได้รับการฝึกสอนจากครูเนรมิตและครูมารุต ผู้กำกับการแสดงมีชื่อเสียงในสมัยนั้น
ชีวิตส่วนตัว
แก้กัณฑรีย์พบรักกับฉลอง สิมะเสถียรพระเอกละครเวทีร่วมสมัยกับเธอ มีบุตรสาวหนึ่งคน ชื่อ กัญชลิกา สิมะเสถียร โดยเธอได้นำชื่อลูกสาวมาตั้งชื่อคณะละครที่เธอเป็นผู้ดูแล ซึ่งกัณฑรีย์มีศักดิ์เป็นคุณยายของณัฐภัสสร สิมะเสถียร หรือ ดาว โอเกะ นักแสดงและดีเจชื่อดัง
ผลงาน
แก้ละครเวที
แก้- 2487: ท้าวศรีสุดาจันทร์
- 2490: มัจจุราชจำแลง
- 2492: ขุนทัพพญายม
- 2493: บ้านทรายทอง [2]
- 2532: พันท้ายนรสิงห์ (ผู้กำกับ)
- 2536: ศกุนตลา
- 2537: จุฬาตรีคูณ (ผู้กำกับ)
ภาพยนตร์
แก้- 2497: นางกลางเมือง
- 2498: สร้อยฟ้าขายตัว
- 2498: น้ำใจสาวจีน
- 2498: โตเกียวพิศวาส
- 2499: เสียแรงรัก
- 2499: ยอดดรุณี
- 2500: ก่อนอรุณจะรุ่ง
- 2500: โชคมนุษย์
- 2502: กล่อมกากี
- 2502: ดวงใจที่รัก
- 2504: กระท่อมทิพย์
- 2504: สลักจิต
- 2505: ฉุยฉาย
- 2505: จอมใจเวียงฟ้า
- 2506: เจ็ดประจัญบาน
- 2507: ละอองดาว
- 2508: หมอกสวาท
- 2508: กำไลหยก
- 2508: น้ำเพชร
- 2509: น้ำค้าง
- 2509: หงส์เหิร
- 2509: เชลยใจ
- 2509: ชุมทางรัก
- 2509: แม่ยอดชีวิต
- 2509: มือนาง
- 2510: โนรี
- 2510: จันทร์เจ้า
- 2510: ไฟเสน่หา
- 2511: ขวัญเรือน
- 2511: อีแตน
- 2511: จั๊กจั่น
- 2511: แสนพยศ
- 2512: ปีศาจเสน่หา
- 2515: แม่ยาย
- 2522: ชื่นรัก
- 2522: เขยใหม่ปึ๋งปั๋ง
- 2524: รักข้ามคลอง
- 2524: ไอ๊หยาอาตือ
- 2525: รักต้องหึง
- 2525: รักมหาสนุก
- 2525: มาดามยี่หุบ
- 2525: ปรากริมไข่เต่า
- 2526: น.ส.เย็นฤดี
- 2527: สวัสดีคุณนาย
- 2529: รักพลิกล็อค
- 2529: แหม่มกะปิ
- 2531: อีจู้กู้ปู่ป่า
ละครโทรทัศน์
แก้ปี | เรื่อง | รับบท | ออกอากาศ |
---|---|---|---|
ไม่ทราบปี | นาฏลิกา | ช่อง 4 บางขุนพรหม | |
ชลธีพิศวาส | |||
เสือเก่า | |||
2501 | บ้านทรายทอง | หญิงเล็ก | |
2507 | ศึกถลาง | ||
2510 | จำพราก | ||
เขาหาว่าฉันเป็นบ้า | |||
2511 | บ้านทรายทอง | หญิงเล็ก | |
2514 | เพ็ญเดือนสี่ที่ตะโก | ||
อีสา | |||
2519 | ทัดดาวบุษยา | เดือน | ช่อง 9 |
2521 | ฝ้ายแกมแพร | ทอแสง | |
สกาวเดือน | เทวินา | ||
2522 | แม่ยอดสร้อย | ช่อง 3 | |
ฝ้ายแกมแพร | ทอแสง | ช่อง 5 | |
2523 | เรือมนุษย์ | เฟื่องทอง | |
2524 | ชลาลัย | คุณจอมเข็ม | ช่อง 9 |
หลง | |||
ในม่านเมฆ | คุณหญิงอัมพร | ช่อง 5 | |
2525 | หนึ่งในร้อย | ||
ปราสาทมืด | นางแช่ม | ||
2526 | เสื้อสีฝุ่น | ||
เขยบ้านนอก | |||
เขยใหม่ | ช่อง 9 | ||
2527 | เปลวไฟในดวงดาว | ช่อง 3 | |
เลือดขัตติยา | |||
เมื่อรักร้าว | ช่อง 9 | ||
วงเวียนหัวใจ | บุษบา พิมุขโยธกานต์ | ||
2528 | กิ่งมัลลิกา[3] | ช่อง 7 | |
2530 | ไฟเสน่หา | ช่อง 3 | |
2531 | คมพยาบาท | คุณหญิงอนุรักษ์ อนุรักษ์ธานินทร์ | ช่อง 5 |
สามอนงค์ | ช่อง 3 | ||
ระบำไฟ | ชิงฉัตร | ||
2532 | ผู้พิชิตมัจจุราช | ||
ดอกฟ้าและโดมผู้จองหอง | |||
2534 | วนิดา | คุณนายน้อม มหศักดิ์ | |
2535 | ไฟโชนแสง | ||
2536 | ฉุยฉาย | หม่อมวาด | |
2539 | ทรายสีเพลิง | คุณหญิงศิริ พรหมมาศนารายณ์ | |
2542 | เมียหลวง |
กำกับการแสดง/ผู้จัด
แก้- 2500: ก่อนอรุณจะรุ่ง ช่อง 4
- 2510: ค่าของคน ช่อง 4
- 2511: บ้านทรายทอง ช่อง 4
- 2523: สี่แผ่นดิน ช่อง 3
- 2524: เงามฤตยู ช่อง 9
- 2525: หนึ่งในร้อย ช่อง 5
- 2527: วิมานคนบาป ช่อง 9
- 2528: ระเบียงรัก ช่อง 9
- 2533: เมื่อรักร้าว ช่อง 5
พิธีกร
แก้- เพลงกล่อมจิต (เป็นการนำเพลงในวงทรัพย์ส่วนพระมหากษัตริย์มาร้องใหม่) ช่อง 4
- เพลงมิตรกล่อมใจ ช่อง 4
- เพลงแห่งความหลัง (นำเพลงขงพรานบูรพ์มาร้องใหม่) ช่อง 4
เสียชีวิต
แก้ในช่วงหลังกัณฑรีย์มีปัญหาด้านสุขภาพจึงวางมือทางด้านการแสดงลง มีรับเชิญแสดงบ้างเป็นครั้งคราว
กัณฑรีย์ เสียชีวิตด้วยโรคมะเร็ง เมื่อวันที่ 4 กันยายน พ.ศ.2544 สิริรวมอายุได้ 77[4]
อ้างอิง
แก้- ↑ http://book.culture.go.th/newbook/artbura/files/mobile/index.html#274
- ↑ https://pantip.com/topic/40568921
- ↑ https://m.pantip.com/topic/32524403?
- ↑ "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-08-10. สืบค้นเมื่อ 2024-05-06.