ด่านเจดีย์สามองค์

ด่านเจดีย์สามองค์ (พม่า: ဘုရားသုံးဆူ တောင်ကြားလမ်း อังกฤษ: The Three Pagoda Border Pass) หรือ จุดผ่อนปรนทางการค้าด่านพระเจดีย์สามองค์ เป็นจุดผ่านแดนชั่วคราวเพื่อการท่องเที่ยว ที่อยู่ในช่องเขาของเทือกเขาตะนาวศรี ตั้งอยู่บนพรมแดนประเทศไทยและประเทศพม่า มีความสูง 282 เมตรเหนือระดับน้ำทะเล

จุดผ่อนปรนทางการค้า ด่านพระเจดีย์สามองค์
ป้ายสหภาพพม่าที่ด่านเจดีย์สามองค์
พื้นที่พรมแดนไทย (ขวา) และพม่า (ซ้าย)
ที่ตั้ง
ประเทศ	ไทย, พม่า
ที่ตั้ง	ตำบลหนองลู อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี ฝั่งไทย ถนนแสงชูโต กม.ที่ 287+167 ฝั่งพม่า ถนนพญาตองซู
พิกัด	15.3019°N 98.3867°E / 15.3019; 98.3867
รายละเอียด
ดำเนินการโดย	• กรมศุลกากร
ประเภท	จุดผ่านแดนชั่วคราวเพื่อการท่องเที่ยว

ประวัติ

ช่องเขาดังกล่าวเชื่อมอำเภอสังขละบุรี ทางตอนเหนือของจังหวัดกาญจนบุรี กับเมืองพะย่าโต้นซู ทางตอนใต้ของรัฐกะเหรี่ยง ช่องเขานี้ได้เคยเป็นเส้นทางสัญจรทางบกเข้าสู่ทางตะวันตกของประเทศไทยมาตั้งแต่ครั้งอดีตกาล และเชื่อกันว่าเป็นจุดที่พระสงฆ์ชาวอินเดียเดินทางมาเผยแผ่พระพุทธศาสนาในเขตประเทศไทยช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 3

ช่องเขาดังกล่าวเป็นเส้นทางหลักของการเดินทัพของพม่า โดยมีบางครั้งที่กองทัพอยุธยาได้ใช้เป็นเส้นทางรุกรานพม่าเช่นกัน ช่องเขาดังกล่าวได้ชื่อตามกองเจดีย์ขนาดเล็กสามองค์ ซึ่งอาจถูกสร้างขึ้นในช่วงปลายสมัยอยุธยาเพื่อเป็นสัญลักษณ์ของสันติภาพ ปัจจุบัน ด่านเจดีย์สามองค์ตั้งอยู่บนพรมแดนไทย บางส่วนของพรมแดนไทย-พม่ายังมีกรณีพิพาทมาจนถึงปัจจุบัน

ระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอง ญี่ปุ่นได้สร้างทางรถไฟสายมรณะผ่านช่องเขาแห่งนี้ จึงมีอนุสรณ์รำลึกถึงเชลยศึกชาวออสเตรเลียหลายพันคน (โดยมีชาติสัมพันธมิตรและพลเรือนเอเชียจำนวนหนึ่ง) เสียชีวิตเนื่องจากใช้งานหนักในการก่อสร้างทางรถไฟ

พื้นที่แห่งนี้เป็นที่อยู่ของชาวเขาหลายเผ่า รวมไปถึงกะเหรี่ยงและมอญ ผู้ซึ่งไม่ได้รับหรือไม่ต้องการได้รับสัญชาติพลเมืองจากทั้งไทยและพม่า กองทัพแบ่งแยกดินแดนพยายามที่จะยึดครองช่องเขานี้จากพม่า โดยชาวมอญได้ควบคุมช่องเขามาจนกระทั่ง ค.ศ. 1990 แต่ในปัจจุบันกองทัพพม่าได้เข้าควบคุมช่องเขานี้อีกครั้งหนึ่ง

เจดีย์สามองค์ของด่านเจดีย์สามองค์