พระปรัศว์ (หมู่พระมหาปราสาท)
พระปรัศว์ ในกำแพงแก้วพระมหาปราสาท มี 2 พระปรัศว์ ดังนี้
พระปรัศว์ซ้าย
แก้สร้างขึ้นในรัชกาลที่ 1 เป็นอาคารทรงไทยรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ก่ออิฐถือปูนชั้นเดียว ยกพื้นสูง ตั้งอยู่ทางด้านซ้ายหรือทิศตะวันตกของพระที่นั่งพิมานรัตยา เป็นเรือนข้างตามแบบแผนพระมหามณเฑียร ตัวอาคารทอดยาวจากทิศเหนือไปใต้ มีบันไดทางขั้นทางทิศตะวันออกสองแห่ง ด้านในเป็นห้อง มีพระทวารสองบาน หลังคามุงกระเบื้องดินเผาเคลือบสี มีมุขลดสองชั้น ประดับช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ หน้าบันประดับปูนปั้นเป็นลายดอกพุดตาล บานพระทวารและพระบัญชรเขียนลายทอง เป็นลายนกไม้กระบวนจีน
พระปรัศว์กลาง
แก้สร้างขั้นในรัชกาลที่ 5 เป็นอาคารทรงไทยรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ก่ออิฐถือปูนชั้นเดียว ยกพื้นสูง เป็นเรือนข้างตามแบบแผนพระมหามณเฑียร ตัวอาคารทอดยาวจากทิศตะวันออกไปตะวันตก มีบันไดทางขั้นฃสองแห่ง ด้านในเป็นห้อง มีพระทวารสองบาน หลังคามุงกระเบื้องดินเผาเคลือบสี มีมุขลดสองชั้น ประดับช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ หน้าบันประดับปูนปั้นเป็นลายดอกพุดตาลไม่ปิดทอง บานพระทวารและพระบัญชรเขียนลายทอง เป็นลายนกไม้กระบวนจีน
อ้างอิง
แก้- สำนักพระราชวัง. พระบรมมหาราชวัง. กรุงเทพ : โรงพิมพ์ไทยวัฒนาพานิช, พ.ศ. 2547. 331 หน้า. หน้า หน้าที่. ISBN 974-8274-98-5