จังหวัดยูเทรกต์

ยูเทรกต์
จังหวัดของเนเธอร์แลนด์
ธง ตราอาร์ม
เพลง: Langs de Vecht en d'oude Rijnstroom
ที่ตั้งของจังหวัดยูเทรกต์ในเนเธอร์แลนด์
พิกัด: 52°6′12″N 5°10′45″E
ประเทศ	เนเธอร์แลนด์
เมืองหลัก	ยูเทรกต์
การปกครอง
• King's Commissioner	รุล โรบเบิร์ตเซิน
พื้นที่
• พื้นดิน	1,386 ตร.กม. (535 ตร.ไมล์)
• พื้นน้ำ	63 ตร.กม. (24 ตร.ไมล์)
อันดับพื้นที่	ที่ 12
ประชากร  (2006)
• พื้นดิน	1,180,039 คน
• อันดับ	ที่ 5
• ความหนาแน่น	850 คน/ตร.กม. (2,200 คน/ตร.ไมล์)
• อันดับความหนาแน่น	ที่ 3
รหัส ISO 3166	NL-UT
เว็บไซต์	www.provincie-utrecht.nl

ยูเทรกต์ (อังกฤษและดัตช์: Utrecht, อ่านออกเสียงว่า อือเตร็คต์ ในภาษาดัตช์) เป็นจังหวัดที่เล็กที่สุดของประเทศเนเธอร์แลนด์ ตั้งอยู่ในตอนกลางของประเทศ มีเขตแดนทางทิศเหนือจรดทะเลสาบเอมเมร์ ทางทิศตะวันออกจรดจังหวัดเกลเดอร์ลันด์ ทางทิศใต้จรดแม่น้ำไรน์ ทางทิศตะวันตกจรดจังหวัดเซาท์ฮอลแลนด์ และทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือจรดจังหวัดนอร์ทฮอลแลนด์ เมื่อเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 2019 มีประชากร 1,353,596 คน นอกจากเมืองหลวงยูเทรกต์ประจำจังหวัดแล้ว ยังมีเมืองใหญ่อีกหลายเมือง เช่น อาเมอร์สโฟร์ต เวเนนดาล เฮาเทิน นิวเวอเกน ไอส์เซิลสเตน และเซสท์ สถานีกลางยูเทรกต์ยังเป็นสถานีรถไฟใหญ่ที่มีผู้ใช้บริการมากที่สุดในเนเธอร์แลนด์อีกด้วย

ประวัติศาสตร์

เมื่อปี ค.ศ. 695 สมเด็จพระสันตะปาปาเซอร์จิอุสที่ 1 แต่งตั้งนักบุญวิลลิบรอร์ดขึ้นเป็นบาทหลวงแห่งดินแดนฟรีเชีย จึงได้มีการสถาปนามุขมณฑลยูเทรกต์ (Bishopric of Utrecht) ขึ้น และได้สร้างป้อมปราการขึ้นที่เมืองยูเทรกต์ โดยได้รับความยินยอมจากผู้ปกครองท้องถิ่นของราชอาณาจักรแฟรงก์ แต่พอนักบุญเสียชีวิต ยูเทรกต์ถูกรุกรานจากชาวไวกิงบ่อยครั้ง แต่กลับมาสงบและเรืองอำนาจขึ้นในสมัยที่ราชวงศ์อ็อทโทปกครอง โดยยูเทรกต์เริ่มมีสิทธิ์เข้าร่วมประชุมสภา จากนั้น บาทหลวงประจำถิ่นได้รับการแต่งตั้งให้เป็นเจ้าชาย มุขมณฑลจึงได้ยกฐานะขึ้นเป็นมุขนายก (Prince-Bishopric) ใน ค.ศ. 1024

ต่อมาเมื่อมีการทำสัญญาข้อตกลงแห่งเวิร์มขึ้นใน ค.ศ. 1122 ยูเทรกต์มีสิทธิ์เลือกตั้งพระสังฆราชประจำมณฑลเอง แต่เคาน์ตีฮอลแลนด์และเกลเดอร์สที่อยู่รอบข้างยูเทรกต์ที่ขึ้นตรงกับจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์นั้นพยายามเข้ามามีอิทธิพลในการเลือกตั้งสังฆราชา ทำให้สันตะสำนักจากกรุงโรมต้องเข้ามาแทรกแซงการเลือกตั้ง จนกระทั่งกลางศตวรรษที่ 14 พระสันตปาปาทรงเปลี่ยนมาแต่งตั้งพระสังฆราชเองโดยไม่ฟังเสียงจากคณะสงฆ์ยูเทรกต์

เมื่อเกิดสงครามฮุกและคอด อันเป็นสงครามแย่งชิงอำนาจระหว่างพ่อค้าและผู้ปกครอง ยูเทรกต์กลายเป็นสมรภูมิรบ ดยุกแห่งบูร์กอญนำกำลังเข้าทำสงคราม ก่อให้เกิดสงครามกลางเมืองสองครั้ง ในช่วง ค.ศ. 1470 ถึง 1474 และช่วง ค.ศ. 1481 ถึง 1483

เมื่อ ค.ศ. 1527 พระสังฆราชได้ขายที่ดินให้กับจักรพรรดิคาร์ลที่ 5 แห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ ยูเทรกต์จึงสิ้นอำนาจทางสงฆ์และตกเป็นพื้นที่ทางโลกภายใต้การบริหารของราชวงศ์ฮาพส์บวร์คซึ่งในขณะนั้นได้ปกครองดินแดนดัตช์ส่วนอื่นๆด้วย คณะสงฆ์ได้ส่งมอบอำนาจการเลือกสังฆราชให้กับจักรพรรดิคาร์ลที่ 5 โดยได้รับความยินยอมจากสมเด็จพระสันตะปาปาเคลเมนต์ที่ 7 แต่ราชวงศ์ฮาพส์บวร์คปกครองได้เพียงไม่นาน เพราะในเวลาต่อมา ยูเทรกต์ได้เข้าร่วมกับจังหวัดอื่นๆในเนเธอร์แลนด์ทำการปฏิวัติต่อการปกครองของพระเจ้าเฟลิเปที่ 2 แห่งสเปน และกลายเป็นส่วนหนึ่งของสาธารณรัฐดัตช์เมื่อปี ค.ศ. 1579

ในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง ยูเทรกต์ถูกกองทัพเยอรมนีเข้ายึดครอง และได้อิสรภาพเมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม ค.ศ. 1945 ต่อมามีการแบ่งเขตการปกครองกันใหม่ ทำให้หลายเขตของจังหวัดเซาท์ฮอลแลนด์ถูกโอนมาอยู่กับจังหวัดยูเทรกต์

ภูมิศาสตร์

จังหวัดยูเทรกต์มีพื้นที่ 1,449 ตารางกิโลเมตร แบ่งเป็นผืนน้ำ 69 ตารางกิโลเมตร นับว่าเล็กที่สุดในบรรดา 12 จังหวัดของเนเธอร์แลนด์ พื้นดินเป็นดินทรายที่ไม่อุดมไปด้วยแร่ธาตุ ต้นไม้จึงเป็นพุ่มไม้เตี้ย จึงได้มีการปลูกป่าสนขึ้นทางตะวันออกของจังหวัด ส่วนทางใต้มีแม่น้ำอยู่หลายสาย จึงมีความอุดมสมบูรณ์ตามแนวแม่น้ำ ส่วนทางตะวันตกเป็นภูมิประเทศแบบทุ่งหญ้า

ยูเทรกต์แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 26 เทศบาล ได้แก่

• อาเมอร์สโฟร์ต
• บาร์น
• บุนนิก
• บุนสโคเทิน
• เดอบิลท์
• เดอรอนเดอเวเนน
• เอมเนิส
• เฮาเทน
• ไอส์เซิลสเตน
• เลิสเดน
• โลปิก
• มงต์โฟร์ต
• นิวเวอเกน
• เอาเดอวาเทอร์
• เรนสเวาเดอ
• เรเนน
• ซูสท์
• สติชท์เวชท์
• ยูเทรกต์
• ยูเทรกซ์ เฮอเฟลรุก
• เวเนนดาล
• ไฟฟ์เฮเรินลันเดิน
• ไวค์ไบดูร์สเตด
• วูร์เดิน
• เวาเดินแบร์ก
• เซสท์

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ จังหวัดยูเทรกต์