ข้ามไปเนื้อหา

ชาวเคิร์ด

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
(เปลี่ยนทางจาก เคิร์ด)
ชาวเคิร์ด
Kurd کورد
ธงชาติเคิร์ด
ประชากรทั้งหมด
30–40 ล้านคน[1]
(เดอะเวิลด์แฟกต์บุ๊ก, ประมาณ ค.ศ. 2015)
36.4–45.6 ล้านคน[2]
(Kurdish Institute of Paris, ประมาณ ค.ศ. 2017)
 ตุรกีประมาณ 14.3–20 ล้านคน[1][2]
 อิหร่านประมาณ 8.2–12 ล้านคน[1][2]
 อิรักประมาณ 5.6–8.5 ล้านคน[1][2]
 ซีเรียประมาณ 2–3.6 ล้านคน[1][2]
 เยอรมนี1.2–1.5 ล้านคน[3][4]
 อาเซอร์ไบจาน180,000 คน
 ฝรั่งเศส150,000 คน[5]
 เนเธอร์แลนด์100,000 คน[6]
 สวีเดน83,600 คน[7]
 รัสเซีย63,818 คน[8]
 เบลเยียม50,000 คน[9]
 สหราชอาณาจักร49,841 คน[10][11][12]
 คาซัคสถาน46,348 คน[13]
 อาร์มีเนีย37,470 คน[14]
 สวิตเซอร์แลนด์35,000 คน[15]
 เดนมาร์ก30,000 คน[16]
 จอร์แดน30,000 คน[17]
 ออสเตรีย23,000 คน[18]
 กรีซ22,000 คน[19]
 สหรัฐ20,591 คน[20]
 แคนาดา16,315 คน[21]
 ฟินแลนด์15,368 คน[22]
 จอร์เจีย13,861 คน[23]
 คีร์กีซสถาน13,200 คน[24]
 ออสเตรเลีย10,551 คน[25]
ภาษา
เคิร์ด
ในรูปอื่น: โซรานี, กุรมันชี, เปฮ์เลวานี, ลากี[26]
ซาซา, โกรานี[27]
ศาสนา
ส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม
(ซุนนี, ชีอะฮ์)
ส่วนน้อยนับถือแอเลวีแบบเคิร์ด, ลัทธิยาซีดี, ลัทธิยาร์ซานี, ศาสนาโซโรอัสเตอร์, ยูดาห์, คริสต์
กลุ่มชาติพันธุ์ที่เกี่ยวข้อง
กลุ่มชนอิหร่านอื่น ๆ

ชาวเคิร์ด (เคิร์ด: کورد ,Kurd) เป็นกลุ่มชนอิหร่าน[28][29][30] ที่อาศัยอยู่ในภูมิภาคบนภูเขาของเคอร์ดิสถานในเอเชียตะวันตก ซึ่งกินพื้นที่ทางตะวันออกเฉียงใต้ของตุรกี, ทางตะวันตกเฉียงเหนือของอิหร่าน, ทางเหนือของอิรัก และทางเหนือของซีเรีย[31] โดยมีดินแดนส่วนแยกของชาวเคิร์ดในอานาโตเลียกลาง, โฆรอซอน และคอเคซัส เช่นเดียวกันกับสังคมชาวเคิร์ดพลัดถิ่นในเมืองทางตะวันตกของตุรกี (โดยเฉพาะอิสตันบูล) และยุโรปตะวันตก (โดยเฉพาะในประเทศเยอรมนี) ประชากรชาวเคิร์ดมีประมาณ 30 ถึง 45 ล้านคน[2][32]

ชาวเคิร์ดพูดภาษาเคิร์ดและกลุ่มภาษาซาซา–โกรานี ซึ่งอยู่ในสาขาอิหร่านตะวันตกของกลุ่มภาษาอิหร่านในตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียน[33][34]

หลังสงครามโลกครั้งที่หนึ่งและการพ่ายแพ้ของจักรวรรดิออตโตมัน ฝ่ายสัมพันธมิตรได้ทำข้อกำหนดสำหรับรัฐเคิร์ดตามสนธิสัญญาแซฟร์ใน ค.ศ. 1920 อย่างไรก็ตาม มีการละเมิดสัญญาในสามปีต่อมา เพราะมีการแบ่งดินแดนตามสนธิสัญญาโลซาน ทำให้ชาวเคิร์ดมีสถานะเป็นชนกลุ่มน้อยในประเทศใหม่ทั้งหมด[35]

อ้างอิง

[แก้]

หมายเหตุ

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 The World Factbook (Online ed.). Langley, Virginia: US Central Intelligence Agency. 2015. ISSN 1553-8133. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-05-10. สืบค้นเมื่อ 2 August 2015. A rough estimate in this edition gives populations of 14.3 million in Turkey, 8.2 million in Iran, about 5.6 to 7.4 million in Iraq, and less than 2 million in Syria, which adds up to approximately 28–30 million Kurds in Kurdistan or in adjacent regions. The CIA estimates are ข้อมูลเมื่อ สิงหาคม 2015 – Turkey: Kurdish 18%, of 81.6 million; Iran: Kurd 10%, of 81.82 million; Iraq: Kurdish 15–20%, of 37.01 million, Syria: Kurds, Armenians, and other 9.7%, of 17.01 million.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 The Kurdish Population by the Kurdish Institute of Paris, 2017 estimate. The Kurdish population is estimated at 15–20 million in Turkey, 10–12 million in Iran, 8–8.5 million in Iraq, 3–3.6 million in Syria, 1.2–1.5 million in the European diaspora, and 400k–500k in the former USSR—for a total of 36.4 million to 45.6 million globally.
  3. ""Wir Kurden ärgern uns über die Bundesregierung" - Politik". Süddeutsche.de. สืบค้นเมื่อ 18 May 2019.
  4. "Geschenk an Erdogan? Kurdisches Kulturfestival verboten". heise.de. สืบค้นเมื่อ 18 May 2019.
  5. "3 Kurdish women political activists shot dead in Paris". CNN. 11 January 2013. สืบค้นเมื่อ 9 June 2014.
  6. "Diaspora Kurde". Institutkurde.org (ภาษาฝรั่งเศส). สืบค้นเมื่อ 2 November 2019.
  7. "Sweden". Ethnologue. 2015. สืบค้นเมื่อ 14 January 2015.
  8. "Всероссийская перепись населения 2010 г. Национальный состав населения Российской Федерации". Demoscope.ru. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 21 May 2012. สืบค้นเมื่อ 4 July 2012.
  9. "The Kurdish Diaspora". Institut Kurde de Paris. สืบค้นเมื่อ 9 June 2014.
  10. "QS211EW - Ethnic group (detailed)". nomis. Office for National Statistics. สืบค้นเมื่อ 3 August 2013.
  11. "Ethnic Group - Full Detail_QS201NI" (PDF). สืบค้นเมื่อ 4 September 2013.
  12. "Scotland's Census 2011 - National Records of Scotland - Ethnic group (detailed)" (PDF). Scotland Census. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2014-05-21. สืบค้นเมื่อ 29 September 2013.
  13. "Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам на начало 2019 года". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-03-17. สืบค้นเมื่อ 24 August 2018.
  14. "Information from the 2011 Armenian National Census" (PDF). Statistics of Armenia (ภาษาอาร์เมเนีย). สืบค้นเมื่อ 27 May 2014.
  15. "Switzerland". Ethnologue. สืบค้นเมื่อ 14 January 2015.
  16. "Fakta: Kurdere i Danmark". Jyllandsposten (ภาษาเดนมาร์ก). 8 May 2006. สืบค้นเมื่อ 24 December 2013.
  17. Al-Khatib, Mahmoud A.; Al-Ali, Mohammed N. "Language and Cultural Shift Among the Kurds of Jordan" (PDF). p. 12. สืบค้นเมื่อ 10 November 2012.
  18. "Austria". Ethnologue. สืบค้นเมื่อ 14 January 2015.
  19. "Greece". Ethnologue. สืบค้นเมื่อ 14 January 2015.
  20. "2011-2015 American Community Survey Selected Population Tables". Census Bureau. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 12 February 2020. สืบค้นเมื่อ 29 March 2019.
  21. "Ethnic Origin (279), Single and Multiple Ethnic Origin Responses (3), Generation Status (4), Age (12) and Sex (3) for the Population in Private Households of Canada, Provinces and Territories, Census Metropolitan Areas and Census Agglomerations, 2016 Census". 25 October 2017. สืบค้นเมื่อ 3 February 2018.
  22. "Language according to age and sex by region 1990 - 2020". Statistics Finland. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-03-29. สืบค้นเมื่อ 6 August 2021.
  23. PDF. "Population/Census" (PDF). geostat.ge. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2017-10-10. สืบค้นเมื่อ 2021-10-28.
  24. "Number of resident population by selected nationality" (PDF). United Nations. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 10 July 2012. สืบค้นเมื่อ 9 July 2012.
  25. "Australia - Ancestry". 2016. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-01-14. สืบค้นเมื่อ 27 April 2019.
  26. "Atlas of the Languages of Iran A working classification". Languages of Iran. สืบค้นเมื่อ 25 May 2019.
  27. Michiel Leezenberg (1993). "Gorani Influence on Central Kurdish: Substratum or Prestige Borrowing?" (PDF). ILLC - Department of Philosophy, University of Amsterdam: 1. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-07-12. สืบค้นเมื่อ 29 May 2019.
  28. Bois, Th.; Minorsky, V.; MacKenzie, D.N. (24 April 2012). "Kurds, Kurdistān". Encyclopedia of Islam, Second Edition. Vol. 5. Brill Online. p. 439. The Kurds, an Iranian people of the Near East, live at the junction of (...)
  29. Shoup, John A. (2011). Ethnic Groups of Africa and the Middle East: An Encyclopedia. ABC-CLIO. ISBN 9781598843637.
  30. Nezan, Kendal. A Brief Survey of the History of the Kurds. Kurdish Institute of Paris.
  31. Bengio, Ofra (2014). Kurdish Awakening: Nation Building in a Fragmented Homeland. University of Texas Press. ISBN 978-0-292-75813-1.
  32. Based on arithmetic from World Factbook and other sources cited herein: A Near Eastern population of 28–30 million, plus approximately a 2 million diaspora gives 30–32 million. If the highest (25%) estimate for the Kurdish population of Turkey, in Mackey (2002), proves correct, this would raise the total to around 37 million.
  33. "Kurds". The Columbia Encyclopedia (6th ed.). Encyclopedia.com. 2014. สืบค้นเมื่อ 29 December 2014.
  34. Windfuhr (2013). Iranian Languages. Routledge. p. 587. ISBN 978-1135797041.
  35. Who are the Kurds? by BBC News, 31 October 2017

บรรณานุกรม

[แก้]
  • Aslanian, Sebouh (2011). From the Indian Ocean to the Mediterranean: The Global Trade Networks of Armenian Merchants from New Julfa. California: University of California Press. ISBN 978-0520947573.
  • Blow, David (2009). Shah Abbas: The Ruthless King Who Became an Iranian Legend. I.B.Tauris. ISBN 978-0857716767.
  • Bournoutian, George (2002). A Concise History of the Armenian People: (from Ancient Times to the Present) (2 ed.). Mazda Publishers. p. 208. ISBN 978-1568591414.
  • Floor, Willem; Herzig, Edmund (2012). Iran and the World in the Safavid Age. I.B.Tauris. ISBN 978-1850439301.
  • Barth, F. 1953. Principles of Social Organization in Southern Kurdistan. Bulletin of the University Ethnographic Museum 7. Oslo.
  • Hansen, H.H. 1961. The Kurdish Woman's Life. Copenhagen. Ethnographic Museum Record 7:1–213.
  • Leach, E.R. 1938. Social and Economic Organization of the Rowanduz Kurds. London School of Economics Monographs on Social Anthropology 3:1–74.
  • Longrigg, S.H. 1953. Iraq, 1900–1950. London.
  • Masters, W.M. 1953. Rowanduz. Ph.D. dissertation, University of Michigan.
  • McKiernan, Kevin. 2006. The Kurds, a People in Search of Their Homeland. New York: St. Martin's Press. ISBN 978-0-312-32546-6
  • Mikaberidze, Alexander (2015). Historical Dictionary of Georgia (2 ed.). Rowman & Littlefield. ISBN 978-1442241466.
  • Matthee, Rudi. "ŠAYḴ-ʿALI KHAN ZANGANA". Encyclopaedia Iranica.

อ่านเพิ่ม

[แก้]
  • Samir Amin (October 2016). The Kurdish Question Then and Now, in Monthly Review, Volume 68, Issue 05
  • Dundas, Chad. "Kurdish Americans." Gale Encyclopedia of Multicultural America, edited by Thomas Riggs, (3rd ed., vol. 3, Gale, 2014), 3:41-52. online
  • Eppel, Michael. A People Without a State: The Kurds from the Rise of Islam to the Dawn of Nationalism, 2016, University of Texas Press
  • Maisel, Sebastian, ed. The Kurds: An Encyclopedia of Life, Culture, and Society. Abc-Clio, 2018.
  • Shareef, Mohammed. The United States, Iraq and the Kurds: shock, awe and aftermath (Routledge, 2014).

ประวัติศาสตร์นิพนธ์

[แก้]
  • Maxwell, Alexander; Smith, Tim (2015). "Positing 'not-yet-nationalism': limits to the impact of nationalism theory on Kurdish historiography". Nationalities Papers. 43 (5): 771–787. doi:10.1080/00905992.2015.1049135. S2CID 143220624.
  • Meho, Lokman I., ed. The Kurdish Question in U.S. Foreign Policy: A Documentary Sourcebook (Praeger, 2004).

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]

รายงานชาวเคิร์ดในตุรกี

[แก้]