Ahmet Adnan Saygun: Revizyonlar arasındaki fark

| isim = AhmetAhmed Adnan Saygun

| resim = Adnan Saygun.jpg

| resim_boyutu =

| başlık =

| doğum_adı =

| doğum_tarihi = {{doğum tarihi|1907|9|7}}

| doğum_yeri = [[İzmir]], [[Osmanlı İmparatorluğu]]

| kaybolma_tarihi =

| kaybolma_yeri =

| kaybolma_durumu =

| ölüm_tarihi = {{ölüm tarihi ve yaşı|1991|1|6|1907|9|7}}

| ölüm_yeri = [[İstanbul]], [[Türkiye]]

|yattığı yattığı_yer yer = [[Zincirlikuyu Mezarlığı]], [[İstanbul]]

| ölüm_sebebi =

| anıtlar =

| ikamet =

| milliyet = Türk

| soyu =

| vatandaşlık =

| savaşları =

| diğer_adları =

| tanınma_nedeni =

| rütbesi =

| eğitim =

| alma_mater =

| etkin_yılları =

| işveren =

| organizasyon =

| ajans =

| meslek = Besteci, müzik eğitimcisi, [[Etnomüzikoloji|etnomüzikolog]]

| unvan =

| maaş =

| net_değer =

| etkiledikleri =

| etkilendikleri =

| boy = <!-- {{Boy|m=0.00}} -->

| kilo =

| televizyon =

| dönem =

| önceki =

| sonraki =

| parti =

| boards =

| din =

| mezhep =

| ebeveynler =

| aile =

| eş =

| çocukları =

| partner =

| akrabalar =

| diğer =

| diğer2 =

| diğer3 =

| diğer4 =

| diğer5 =

| diğer6 =

| imza =

| ödülleri =

| website =

'''AhmetAhmed Adnan Saygun''' (d. 7 Eylül 1907, [[İzmir]], [[Osmanlı İmparatorluğu]] - ö. 6 Ocak 1991, [[İstanbul]], [[Türkiye]]), [[Türk Beşleri]] arasında yer alan [[Klasik müzik]] [[besteci]]si, müzik eğitimcisi ve [[etnomüzikoloji|etnomüzikolog]]dur.

Önemli din bilginleri yetiştirmiş İzmirli köklü bir aileden gelen Saygun'un babası sonradan [[İzmir Milli Kütüphanesi]]'nin kurucuları arasında yer alacak olan öğretmen [[Mehmed Celaleddin Saygun|Mahmut Celalettin Bey]], annesi Konya'nın Doğanbey mahallesinden gelip İzmir'e yerleşmiş bir ailenin kızı olan Zeynep Seniha Hanım'dır.<ref name=kurkcu>{{Web kaynağı |url=http://www.belgeler.com/blg/1225/ahmed-adnan-saygun-ve-kerem-operasi-ahmed-adnan-saygun-and-kerem-opera |başlık=Seta Kürkçüoğlu, '''Adnan Saygun ve Kerem Operası''', ''Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2006'' |erişimtarihi=12 Kasım 2011 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150923183339/http://www.belgeler.com/blg/1225/ahmed-adnan-saygun-ve-kerem-operasi-ahmed-adnan-saygun-and-kerem-opera |arşivtarihi=23 Eylül 2015 |ölüurl=evet}}</ref>

İzmir'de "''Hadikai Sübyan Mektebi''" adlı mahalle mektebinde başladığı ilköğrenimini "''İttihat ve Terakki Numune Sultanis''i" adlı çağdaş okulda devam etti.<ref name=kurkcu/>. Sanat eğitimine ağırlık veren bu okulda 13 yaşında iken [[İsmail Zühtü]] (nazariyat) Rosati (piyano) ve [[Macar Tevfik|Tevfik Bey (]]piyano) yanında müzik çalışmalarına başladı. 1922 yılında [[Macar Tevfik|Macar Tevfik Bey]]'in öğrencisi oldu. 1925 yılında Fransız ''[[La Grande Encyclopedie]]'''den müzikle ilgili makaleleri çevirerek birkaç ciltlik büyük bir ''Musiki Lugati'' meydana getirdi.

Hayatını kazanmak için su şirketi, postane gibi çeşitli yerlerde çalışan, İzmir Beyler Sokak'ta bir kırtasiye dükkânı açıp nota satmayı deneyen AhmetAhmed Adnan Bey, bu denemelerde başarısız oldu ve ilkokullarda müzik öğretmenliğine yöneldi.<ref name=kurkcu/>. İlkokullarda öğretmenlik yaptığı dönemde [[Ziya Gökalp]]'in, [[Mehmet Emin Yurdakul|Mehmet Emin]]'in, Bıçakçızade Hakkı Bey'in şiirleri üzerine okul şarkıları yazdı. 1925 yılında devletin yetenekli gençleri müzik eğitimi için Avrupa'daki önemli konservatuvarlara göndermek üzere açtığı sınava girmek isteyen genç müzisyen, annesinin ani ölümü üzerine bu fırsatı kaçırdı. Orta dereceli okullarda müzik öğretmenliği yapmak için açılan sınavı kazanarak 1926 yılından itibaren bir süre [[İzmir Erkek Lisesi]]'nde müzik öğretmenliği yaptı.

1927-1928 yıllarında "''Re Majör Senfoni''" yi besteleyen sanatçı; 1928 yılında hükûmetin müziğe yetenekli gençler için açtığı sınavı tekrarlaması üzerine bu sefer fırsatı yakaladı ve devlet bursuyla [[Paris]]'e gönderildi. Vincent d'Indy (kompozisyon), Eugène Borrel (Füg), Madame Borrel (armoni), Paul le Flem (Kontrpuan), Amédée Gastoué (Gregoryen ezgileri), Edouard Souberbielle (org) ile çalıştı. Paris'teyken Op. (Opus) 1 sıra numaralı '' Divertissement'' adlı orkestra eserini yazdı. Saygun’un bu bestesi 1931 yılında jüri başkanının Henri Defossé ([[Cemal Reşit Rey]]'in orkestra şefliği hocasıdır) olduğu Paris’teki bir beste yarışmasında ödül kazandı, Gabriel Pierné yönetimindeki Colonne Orkestrası tarafından önce Paris, [[Varşova]] daha sonra da Rusya ve Belçika'da seslendirildi. Eser böylece, Cemal Reşit Rey'in Paris'te seslendirilmiş bulunan üç eserinden sonra - "''Anadolu Türküleri''" (1927), "''Bebek Efsanesi''" (1928) ve "''Türk Manzaraları''" (1929) - yurt dışında icra edilen ''"dördüncü Türk orkestra eseri''" olmuştur.

Saygun, İstanbul'da iken Ankara'da devam eden yeni bir konservatuvar kurma çalışması, Saygun'un savunduğu "''kültürel ulusallık''" fikrini değil, "''evrensel müzik''" anlayışını destekleyenler tarafından sürdürüldü. Konservatuvar, bu iş için danışman olarak getirilen konservatuvar [[Paul Hindemith]]'in evrenselci müzik görüşleri doğrultusunda 1936 yılından kuruldu. Adnan Saygun ise 1936 yılında [[Halkevleri]]'nin daveti üzerine Türkiye'ye gelen Macar besteci ve etnomüzikolog [[Bela Bartok]]'a Anadolu gezisinde eşlik etti. Birlikte özellikle [[Osmaniye]] dolaylarından derledikleri türküleri notalaştırdılar. Çalışmaları, "''Bela Bartok’un Türkiye’deki Halk Müziği Araştırmaları''” başlıklı bir kitap hâline getirilerek 1976 yılında Macar ilimler Akademisi tarafından İngilizce bastırılmıştır.

Saygun, 1939 yılında Halk EvleriHalkevleri'nin önerdiği müfettişlik görevini kabul etti ve bu vesile ile Türkiye'yi dolaştı. 1940 yılında bir konser için Ankara'ya gelen ancak ülkelerinden [[Nazi]] baskısı nedeniyle geri dönmeyen [[Budapeşte]] Kadın Orkestrası üyelerinden Macar asıllı ''Irén Szalai'' (sonradan Nilüfer adını almıştır) ile 1940 yılında evlendi; çiftin çocuğu olmadı. Halkevleri'ndeki görevinin yanı sıra 1940 yılında "''Türk Müzik Birliği''" adlı bir koro kuran Saygun, bu koro ile düzenli oda müziği konserleri verdi. "''Halkevlerinde Musiki''" adlı bir kitap yayınladı. "''Op. 19 Eski Üslupta Kantat''", "''Bir Orman Masalı''" adlı bale eseri ve "''Yunus Emre Oratoryosu''" gibi eserlerini bu dönemde besteledi. "''Yunus Emre Oratoryosu''" 1943 yılında [[Cumhuriyet Halk Partisi|CHP]]'nin açtığı yarışmada birincilik ödülünü [[Ulvi Cemal Erkin]]'in piyano konçertosu ve [[Hasan Ferit Alnar]]'ın Viyola Konçertosu ile paylaştı.

Saygun'un 1942'de tamamladığı Yunus Emre Oratoryosu 25 Mayıs 1946'da Ankara’daAnkara'da [[Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi]]'nde seslendirildi ve büyük başarı kazandı. En önemli eseri kabul edilen bu eser, daha sonra Paris'te ve 1958'de [[Birleşmiş Milletler]] kuruluş yıl dönümü vesilesiyle [[New York]] 'ta ünlü orkestra şefi [[Leopold Stokowski]] yönetiminde seslendirilmiştir. Bu eserle Saygun, çocukluğunda İzmir [[Kemeraltı Çarşısı]]'nın [[Dervişler Caddesi]]'nde (bugün [[Anafartalar Caddesi]]) [[Mevlevi]] dervişlerden duyduğu ezgileri Avrupa ve Amerika'ya, Birleşmiş Milletler çatısı altına, sonradan eserin çevrileceği 5 ayrı dile taşımış oluyordu. Sanatçı eserin Ankara'daki ilk temsilinden sonra 1946 yılında Halkevleri müşavir ve müfettişliğinin yanı sıra Ankara Devlet KonservatuarıKonservatuvarı'na kompozisyon öğretmeni olarak atandı. Aldığı davetler üzerine Londra ve Paris'e gitti, halk müziği üzerine çalışmalar yaptı; konferanslar verdi.

''[[Yunus Emre Oratoryosu|Yunus Emre]]'' den sonra, ''[[Kerem]]'', ''[[Köroğlu (opera, Saygun)|Köroğlu]]'', ve ''[[Gilgameş]]'' başta olmak üzere üç opera, “[[Atatürk’e ve Anadolu’ya Destan]]” gibi koral eserler, 5 senfoni, çeşitli konçertolar, orkestra, koro, oda müziği eserleri, vokal ve enstrümantal parçalar, sayısız türkü derlemeleri, kitaplar, araştırmalar, makaleler yazdı. Eserleri New York NBC, Orchestre Colonne, Berlin Senfoni, Bavyera Radyo Senfoni, Viyana Filarmoni, Viyana Radyo Senfoni, Moskova Senfoni, Sovyet Devlet Senfoni, Moskova Radyo Senfoni, Londra Filarmoni, Kraliyet Filarmoni, Northern Sinfonia, Julliard Quartet gibi topluluklar ve [[Yo-Yo Ma]] gibi virtüözler tarafından seslendirildi. 1971'de yürürlüğe giren Devlet Sanatçılığı Kanunu çerçevesinde ilk [[Devlet Sanatçısı]] unvanı Adnan Saygun'a verildi.

Sanatçı, 6 Ocak 1991 tarihinde [[pankreas kanseri]] nedeniyle hayatını kaybettiöldü.

[[Orkestra]], [[oda müziği]], [[opera]], [[bale]], ve [[piyano]] üzerine birçok yapıtı olduğu gibi, [[etnomüzikoloji]] ile [[müzik eğitimi]] konularında yayınları vardır. Çalışmaları ve diğer belgeleri Ankara’daAnkara'da [[Bilkent Üniversitesi]] bünyesinde kurulan “''Ahmet“Ahmed Adnan Saygun Müzik Eğitim ve Araştırma Merkezi''”ndeMerkezi”nde bulunmaktadır.

AhmetAhmed Adnan Saygun’un yapıtlarının seslendirme üzerindeki hakları SACEM’e aittir. Yayınlanan bir kısım yapıtlarının telif hakları Southern Music Publishing, New York ve Hamburg’taki Peer Musikverlag’a aittir.

İstanbul Beşiktaş'taki Ulus semtindeki ana cadde, AhmetAhmed Adnan Saygun Caddesi adını taşımakta ve bu cadde üzerinde, sanatçının bir boy heykeli bulunmaktadır. Aynı zamanda İzmir'de adının verildiği [[Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi]] (AASSM) 2008'de hizmete açılmıştır.

|''Divertimentolog''

|''Suit''

|''Ağıtlar''

|''Sezişler''

|''Manastır Türküsü''

|''Kızılırmak Türküsü''

|''Çoban Armağanı''

|''[[Öz Soy Operası|Özsoy]]''

|''İnci’nin Kitabı''

|''[[Taş Bebek (opera)|Taş Bebek]]''

|''Sonat''

|''Sihir Raksı''

|''Suit''

|''Sonatina ''

|''Masal''

|''Bir Orman Masalı ''

|''Dağlardan Ovalardan''

|''Eski Üslupta Kantat''

|''Sonatina''

|''Geçen Dakikalarım''

|''Bir tutamTutam keklikKeklik''

|''Üç türküTürkü''

|''Halay''

|''Anadolu’dan''

|''[[Yunus Emre Oratoryosu|Yunus Emre]]''

|''1. kuartet''

|''[[Kerem]]''

|''1. Senfoni''

|''2. Senfoni''

|''Partita''

|''Üç balladBallad''

|''Demet''

|''1. Piyano Konçertosu''

|''2. Kuartet''

|''Partita''

|''Trio''

|''Aksak Tartılar Üzerine 10 Etüt''

|''3. Senfoni''

|''Töresel Musiki''

|''10 halkHalk türküsüTürküsü''

|''Duyuşlar''

|''3. Kuartet''

|''Keman Konçertosu''

|''Aksak Tartılar Üzerine 12 Prelüd''

|''Nefesli Çalgılar Beşlisi''

|''Aksak Tartılar Üzerine 15 Parça''

|''Dört Lied''

|''Dictum''

|''Üç Prelüd''

|''Küçük Şeyler''

|''[[Köroğlu (opera, Saygun)|Köroğlu]]''

|''4. Senfoni''

|''Ağıtlar II''

|''Trio''

|''Ballad''

|''Ayin Raksı''

|''Aksak Tartılar Üzerine 10 Taslak''

|''Viyola Konçertosu''

|''İnsan Üzerine Deyişler I''

|''İnsan Üzerine Deyişler II''

|''Oda Konçertosu''

|''İnsan Üzerine Deyişler III''

|''İnsan Üzerine Deyişler 4''

|''Gılgameş''

|''İnsan Üzerine Deyişler 5''

|''Atatürk’e ve Anadolu’ya Destan''

|''Dört Arp İçin Üç Türkü''

|''İnsan Üzerine Deyişler 6''

|''5.Senfoni''

|''2. piyano Konçertosu''

|''Orkestra için Çeşitlemeler''

| ''Poem''

|''Viyolonsel Konçertosu''

|''Kumru Efsanesi''

== KitaplarıÖdüller ==

* [[Ahmet Adnan Saygun Sanat Merkezi|Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi]]

[[Kategori:19041907 doğumlular]]

[[Kategori:İzmir ili doğumlu besteciler]]

[[Kategori:Devlet Sanatçılarısanatçıları]]

[[Kategori:İstanbul'da ilinde kanserden ölenler]]