Tutuklama

genellikle bir suç işlediğinden veya planladığından şüphelenildiği için bir kişinin özgürlüğünün yargılama süresince yasal olarak belirlenen süre boyunca kısıtlanmasına yönelik tedbir kararı
18.05, 13 Haziran 2021 tarihinde Coolland (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 25627398 numaralı sürüm (Prosedür)

Tutuklama, genellikle kişi bir suç işlediğinden şüphelenildiği zaman veya gözaltına alındıktan sonra yasal koruma ve kontrol için yapılan gözaltına alma eylemidir. Gözaltına alındıktan sonra kişi, daha fazla sorgulanabilir ve/veya suçlanabilir; tutuklama, ceza adaleti sistemindeki bir prosedürdür.

ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza (ICE) personelleri tarafından tutuklanan bir kaçak
Bir Amerikan askeri, Irak Savaşı sırasında bir adamı tutuklarken (Haziran 2007)

Başta polis olmak üzere çeşitli memurlar tutuklama yetkisine sahiptir. Bazı yerlerde aniden bir vatandaşın tutuklanması mümkün olabilir; örneğin, İngiltere ve Galler'de herhangi bir kişi böyle bir eylemde bulunmadan önce belirli koşulların yerine getirilmesi gerekmesine rağmen "suç işleme potalsiyeli olan, makul gerekçeleri olan veya suç işlemiş herhangi birini" tutuklayabilir.[1] Fransa, İtalya, Almanya, Avusturya ve İsviçre'de, bir kişi bir suç fiiline yakalanmışsa ve kendi kimliğini göstermeye istekli veya buna muktedir değilse, güvenlik kuvvetleri için benzer yetkiler mevcuttur.

Amerika Birleşik Devletleri örneğindeki gibi birçok ülke, gücün kötüye kullanılmasına karşı bir koruma olarak, sağlam bir gerekçe ile tutuklama yapılmasını şart koşmaktadır. Dahası, çoğu "demoktarik" ülkede bir kişinin gözaltında tutulma süresi nispeten kısadır (Birleşik Krallık ve Fransa'da 24 saat, Birleşik Devletler'de ise 24 ila 48 saat).

Prosedür

Türkiye

Türkiye'de tutuklama, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun ikinci bölümünde düzenlenen, kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren somut delillerin ve bir tutuklama nedeninin bulunması halinde şüpheli veya sanık hakkında uygulanabilen bir koruma tedbiridir. Temel olarak sanık veya şüphelinin hürriyetinin kısıtlanmasından başlayarak salıverilme ya da cezanın infazının tamamlanmasına kadar devam eden kısıtlılık hali olarak tanımlanabilir. [2]

Birleşik Devletler

Tutuklama ve gözaltı farkı

Birleşik Devletler'de soruşturmanın durdurulması veya gözaltına alınılması ile tutuklama arasında büyük bir ayrım vardır. Bu ayrım durdurmanın doğası gereği "kısa ve üstünkörü" olup olmadığını ve makul bir bireyin ayrılmakta özgür olup olmayacağı şeklindedir.[3][4][5][6][7][8]

Küçük suçlar ve ihlaller

 
Los Angeles'da şüpheli çete üyelerini tutuklayan bir polis memuru
 
Chicago, A.B.D.'de bir adamı gözaltına alan polis memurları

Gerekçeler, bir kişinin küçük çaplı hırsızlık, askıya alınmış bir ehliyetle araba kullanma veya toplumun huzurunu bozma gibi küçük bir suç işlediğini destekliyorsa, kolluk kuvvetleri tipik olarak o bireye sadece uyarıda bulunur, herhangi bir alıkoyma yaşanmaz. Uyarı belgesi üzerinde belirtilen tarihte mahkeme duruşmasına çıkarılır. Mahkeme duruşmasından önce savcılık, şahıs hakkında daha önce herhangi bir resmî suç duyurusunda bulunulup bulunulmadığını kesinleştirir; sanık mahkemeye çıktığında açılıp açılmadığı konusunda bilgilendirilir.[9]

Ciddi suçlar

Birleşik Devletler'de bir kişi, ciddi bir suçtan ötürü tutuklanırsa, öncelikle sanığın kriminal fotoğrafı çekilir; sonra mahkeme duruşmasına çıkacağı zamana kadar cezaevinde tutulur. Belirli koşullar altında (yani, bir kişinin gözaltından salıverilmesiyle halkın tehlikeye girmeyeceği durumlarda) sanık, kefaletle salıverilme hakkına sahip olabilir. Eğer sanık parasal olarak kefalet ödeyebilecek maddi güce sahip değilse, yargıcın kefalet indiriminin gerekip gerekmediğini belirleyeceği başka bir mahkeme duruşmasına görülür.[10] Savcıların sanık aleyhine resmî suç duyurusunda bulunup bulunmayacağına karar vermek için 48 saati vardır; bu, eyaletten eyalete değişiklik gösterir. Örneğin, Kaliforniya'da 48 saatlik bir süre içinde herhangi bir resmî suçlama yapılmazsa, sanık serbest bırakılır. Resmî suçlamalarda bulunulursa, sanığın mahkemeye çıkması istenecektir. Duruşmada, sanığın suçlu olduğunu veya suçsuz olduğunu iddia etmesi istenecek ve yargıç, sanık için bir kefalet tutarı belirleyecek (veya kefalet vermeyi reddedecektir).[11]

Tutuklama ile ilgili uyarılar

Birleşik Krallık

Birleşik Krallık'ta, kişiye teknik olmayan sade bir dille tutuklandığı söylenmelidir; bu, tutuklanması için temel hukuki ve olgusal gerekçedir. Tutuklanan kişinin davranışına göre pratik olmazsa, kişi tutuklandığında veya cezai kovuşturmaya tabi tutulurken 'uyarılmalıdır'. İngiltere ve Galler eyaletlerinde gerekli olan ihtiyat,

"Suç şüphesiyle tutuklusunuz. Bir şey söylemek zorunda değilsiniz, ama sorgulandığında daha sonra mahkemede güvendiğiniz bir şeyden bahsetmezseniz savunmanıza zarar verebilir. Söyleyeceğiniz her şey, kanıt niteliğinde olacaktır."

Dikkatli olunması koşuluyla verilen herhangi bir ihtiyat sözlerinden küçük sapmalar, Uygulama Kurallarının ihlali anlamına gelmez.[12] İskoçya eyaletlerinde gerekli uyarı,

"Herhangi bir şey söylemek zorunda değilsiniz, ama söylediğiniz her şey dikkate alınacak ve delil olarak kullanılabilecektir."

şeklindedir.[13][14][15]

Kaynakça

  1. ^ "Police and Criminal Evidence Act 1984" (İngilizce). 5 Ağusyos 2012. 5 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.  Tarih değerini gözden geçirin: |tarih= (yardım)
  2. ^ Koparan, Mehmet Reşat (2006). "Bir Koruma Tedbiri Olarak Tutuklama", 65. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. s. 154. Erişim tarihi: 13/06/2021.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım)
  3. ^ https://www.law.cornell.edu/wex/terry_stop_stop_and_frisk
  4. ^ Terry v. Ohio, 392 U.S. 1(1968)
  5. ^ U.S. v. Vargas, 369 F.3d 98 (2d Cir. 2004)
  6. ^ In re Hoch, 82 A.3d 1167 (Vt. 2013).
  7. ^ United States v. Bullock, 632 F.3d 1004 (7th Cir. 2011)
  8. ^ "What's the difference between being arrested and being detained? - Police Encounters - Know My Rights". www.knowmyrights.org. 4 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020. 
  9. ^ http://www.americanbar.org/content/dam/aba/migrated/publiced/practical/books/family/chapter_14.authcheckdam.pdf
  10. ^ "CA Codes (pen:1268-1276.5)" (İngilizce). 12 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020. 
  11. ^ "CA Codes (pen:813-829)" (İngilizce). 12 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020. 
  12. ^ "PACE Code G 2012". GOV.UK (İngilizce). 24 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2020. 
  13. ^ Police and Criminal Evidence Act 1984, section 28 20 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  14. ^ Taylor v Thames Valley Police (2004) EWCA Civ 858, (2004) 1 WLR 3155, (2004) 3 All ER 503 (6 Haziran 2004), Court of Appeal
  15. ^ Code C to the Police and Criminal Evidence Act 1984, para. 10.5.

Ek okuma