Maruniler
Maruniler veya Maronitler (Arapça: الموارنة, romanize: Al-Mawārinah; Süryanice: ܡܖ̈ܘܢܝܐ, romanize: Marunoye), Lübnan'daki en büyük nüfuslu Maruni Kilisesi'ne bağlı Hristiyan grup.
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
 Lübnan | 1.062.000[1] |
 Arjantin | 750.000[1] |
 Brezilya | 550.000[1] |
 ABD | 215.000[1] |
 Meksika | 160.000[1] |
 Avustralya | 160.000[1] |
 Kanada | 85.000[1] |
 Suriye | 52.100[1] |
 Fransa | 52.000[1] |
 Venezuela | 25.000[1] |
 Kıbrıs | 4.940[2]-10.000[1] |
 Filistin | 8.000[1] |
 Almanya | 5.400[1] |
 İngiltere | 5.300[1] |
 Mısır | 5.000[1] |
 Belçika | 3.400[1] |
 İtalya | 2.500[1] |
 İsveç | 2.470[1] |
 İsviçre | 2000[1] |
 Ürdün | 1000[1] |
| Diller | |
| Din | |
Maruniler, Maruni Kilisesi'ne bağlı olan ve günümüzde Orta Doğu'da başta anayasal olarak cumhurbaşkanının Maruni olmasının zorunlu olduğu Lübnan[3] olmak üzere Suriye, Kıbrıs ve Filistin-İsrail topraklarında yaşayan dinî topluluktur. Ayrıca Avrupa, Kuzey Amerika ve Güney Amerika ülkelerinde de göçmen kökenli önemli bir Maruni nüfus yaşamaktadır. Türkiye'de ise varlıkları bilinmekte ama kesin bir sayı tahmini yoktur.[4]
Etimoloji
değiştirMaruni, adı M.S. 4-5. yüzyıllarda yaşamış Süryani kökenli Hristiyan din adamı Aziz Marun (ya da Maron)'a dayanır.[5]
Tarih
değiştirBizans döneminde Katoliklikten Ortodoksluğa geçmişlerdir. Bizans'ın sindirme politikaları üzerine tekrar Katolik olmuşlardır. İslam devletinde varlıklarını koruyup geliştirmişlerdir. 1517 yılında başlayan Osmanlı egemenliği ile ek haklar kazandılar. 1800 lü yıllara doğru Çarlık Rusyası'nın sürekli olarak Osmanlılara karşı kullanacağı bir koz oldular. 19. yüzyıl boyunca birçok isyan çıkardılar.
I. Dünya Savaşı ile biten Osmanlı egemenliğinden sonra 20 yıl kadar Fransa yönetiminde kalan Lübnan ve Suriye'de eski haklarında yoksun bırakıldılar. Fransa çekildikten sonra yönetim Müslümanlara kalınca düşmanlıkları arttı. Silahlı gruplar oluşturdular. Yer yer şehir içinde çatışmalar çıktı ve iç savaş başladı bunun bir nedeni de Filistin'den gelen Müslüman Araplar, bundan 7 yıl sonra da 1982'de İsrail'in Lübnan'ı işgali ile Maruniler İsrail ordusunun gözetiminde Filistinlilere karşı katliamlarda bulundular. Lübnan'ın etnik yapısının değiştirilmesini önleme savıyla Filistinlileri ülkenin kuzeyindeki ve güneyindeki mülteci kamplarına yolladılar.
Nüfus
değiştirLübnan
değiştirGünümüzde Lübnan nüfusunun %22'si Marunilerden oluşmaktadır.[4]
Kıbrıs
değiştirMaruniler, adanın üçüncü büyük dini ve etnik grubunu oluştururlar. Nüfusları, farklı kaynaklarda 4.940 (%0.6) ile 10.000 arasında gösterilir. Bu nüfusun büyük bölümü günümüzde Kıbrıs'ın güneyinde yaşar.
Kültür
değiştir1940 yılına kadar genellikle dağlarda yaşayan Maruniler bu zamandan sonra Anti-Lübnan dağlarında inerek başkent Beyrut'a yerleştiler. Bu nedenle kültürlerinde büyük bir yozlaşma oldu. Bir kısmı ise Beyrut'a geldikten sonra ABD' ye göç etti, bazıları da iç savaşta çoğu Latin Amerika ülkelerine göç etti. Genellikle avcılıkla, toplayıcılıkla ve nehir balıkçılığı ile geçinen bu topluluk şehre inince ticareti büyük oranda ele geçirdiler. Bazı konularda ticareti tekellerinde tutuyorlar[kaynak belirtilmeli].
Kaynakça
değiştir- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t "Arşivlenmiş kopya". 14 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2011.
- ^ World Directory of Minorities and Indigenous Peoples - Cyprus : Overview, UNHCR
- ^ "BBC Türkçe Lübnan ülke raporu". 28 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2011.
- ^ a b "ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Raporu, Kasım 2006". 16 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2011. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "ABD Uluslararası Din Özgürlüğü Raporu" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "Maronite Church, Britannica". 14 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2011.