İşgal Almanyası'nda gıda sayfasının kaynağını görüntüle

[[Dosya: Bundesarchiv Bild 183-B0527-0001-753, Krefeld, Hungerwinter, Demonstration.jpg|sağ|küçükresim|upright=1.36|31 Mart 1947 tarihindeki protesto gösterileri<br>Pankartta Almanca olarak ''Kömür istiyoruz, ekmek istiyoruz'' yazmaktadır]]

'''İşgal Almanyasında gıda''', [[II. Dünya Savaşı]]nın sona ermesinin ardından 2 yıl boyunca [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] hükûmeti ve belli oranda [[Müttefik Devletler]] tarafından [[İşgal Almanyası]]nın batı kısmında uygulanan gıda politikasıdır.

Almanya’ya gönderilen gıda yardımları ABD tarafından 1945 yılı Aralık ayına kadar engellenmiştir. Buna gerekçe olarak Almanya halkının savaş sonrasında diğer Avrupa halklarının maruz kaldığı yaşam standartlarıyla çelişen bir konuma sahip olmadığı belirtilmiştir.<ref>Earl Ziemke, The U.S. Army In The Occupation of Germany 1944–1946 içinde 23. Bölüm dipnotlarında kaynak olarak verilen yer: Memo, European Section Theater Group, OPD, for L & LD, sub: Establishment of Civilian Director of Relief, 8 Dec 45, in OPD, ABC 336 (sec. IV) (cases 155– ) [http://www.globalsecurity.org/military/library/report/other/us-army_germany_1944-46_ench23.htm] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120119123122/http://www.globalsecurity.org/military/library/report/other/us-army_germany_1944-46_ench23.htm |tarih=19 Ocak 2012 }} {{İng}}, 19 Mayıs 2010 tarihinde erişilmiştir</ref>

==Esir Alman askerleri==
[[Nazi Almanyası]]'nın teslim olmasından sonra ABD teslim olan Alman askerlerini ''[[savaş esiri]]'' yerine ''silahsızlandırılmış düşman kuvvetler'' olarak tanımladı. Buna göre Alman esir askerleri [[Cenevre Konvansiyonu]]na dahil edilmemiş<ref name="Tarih" >S. P. MacKenzie "The Treatment of Prisoners of War in World War II", The Journal of Modern History, Cilt. 66, No. 3. (Eylül 1994), s. 487–520</ref> ve buna göre kendilerine verilmesi gereken asgari gıdadan mahrum kalmıştır.

ABD tarafından Cenevre Konvansiyonunun hükümlerinin uygulanmamasının iki sebebi vardı. Bunlardan birincisi, artık Nazi Almanyası varolmadığı için Amerikalı savaş esirlerine misilleme yapma ihtimali ve tehlikesinin bulunmamasıydı. İkincisi ise savaşın getirdiği yıkımdan sonra sivil toplumun bile beslenmesinin büyük bir sorun teşkil etmesi ve ABD’ye karşı savaşmış çok sayıdaki Alman askerine [[Cenevre Konvansiyonu]]'nun yüksek standartlarının uygulanmasının istenmemesiydi.

Savaş esirlerinin karşı karşıya kaldığı durum çok kötüydü. Batı Almanya’daki çoğu kamp sadece etrafı dikenli tellerle çevrilmiş birer toprak parçasından ibaretti, iklim koşullarından korunmayı sağlayacak hiçbir yapı veya altyapı bulunmuyordu.<ref name="Tarih" /><ref>Bakınız [[Rheinwiesenlager]]</ref>

Almanların misilleme yapma ihtimali ortadan kalkınca savaş esirlerine giderek daha az ilgi gösterilmiş ve açlık, salgın hastalık ve yetersiz beslenmeye dayanan önlenebilir vakalardan on binlerce asker ölmüştür.<ref name="Tarih" /> Ayrıca savaş esiri askerler fiziksel durumlarına bakılmaksızın savaş sırasında Nazi işgaline uğramış ülkeler olan Fransa ve Hollanda’da zorunlu işçi olarak kullanılmış ve mayın temizleme gibi tehlikeli işleri yapmaya zorlanmışlardır.<ref name="Tarih" /><ref>K. W. Bohme, Zur Geschichte der deutschen Kriegsgefangenen des Zweiten Weltkrieges, (Münih, 1962–74) içinde dipnot s.334</ref>

Uluslararası [[Kızılhaç]] yetkililerin kampları denetlemesine izin verilmemiş ve sadece 1945 yılında Fransa’daki kamplarda 16 bin 500 Alman askeri ölmüştür.<ref name="Tarih" /> Kızılhaç yetkililerinin ABD kontrolündeki kamplara girmesine ancak 4 Şubat 1946’da izin verilmiştir. Ancak hala gıda yardımında bulunamayan yetkililer kampların korkunç durumunu rapor etmişlerdir.<ref>[http://www.icrc.org/web/eng/siteeng0.nsf/htmlall/57jnwx?opendocument Kızılhaç sitesinden makale] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20090426202233/http://www.icrc.org/web/eng/siteeng0.nsf/htmlall/57jnwx?opendocument |tarih=26 Nisan 2009 }} {{İng}}, 20 Mayıs 2010 tarihinde erişilmiştir</ref>

==Alman sivil nüfusu==
1945 yılı boyunca ABD etnik Almanlara uluslararası hiçbir yardımın ülkeye girmesine izin vermedi.<ref>Steven Bela Vardy ve T. Hunt Tooley editörlüğünde, Ethnic Cleansing in Twentieth-Century Europe ISBN 0-88033-995-0 içinde bölüm: Richard Dominic Wiggers, ''The United States and the Refusal to Feed German Civilians after World War II'' s.281</ref> Gelen yardımlar tamamen mülteci konumundaki Alman olmayan halklara, özgürlüğüne kavuşmuş Müttefik savaş esirlerine ve [[Nazi toplama kampları]]ndan kurtulanlara yönlendirildi.<ref>Richard Dominic Wiggers, s. 281–82</ref>

{{Alıntı|Bence Almanlar açlık ve soğuğa maruz kalmalılar çünkü ancak bu şekilde kendilerinin başlattıkları bu savaşın sonuçlarının farkına varabilirler.| General [[Lucius Clay]]<ref>Richard Dominic Wiggers, s. 278</ref>}}

Alman Kızılhaçı lağvedildi ve Kızılhaç başta olmak üzere her türlü yardım kuruluşunun faaliyetleri ve seyahat etmeleri engellendi. Vatikan Alman çocukları için Şili’den gıda getirmeye çalışınca ABD Dışişleri Bakanlığı buna engel oldu.<ref name="Kitap">Richard Dominic Wiggers, s. 281</ref>

1945 yılı boyunca ABD ve [[İngiltere]] denetimindeki işgal altındaki Almanya’da Alman sivillerin günlük aldıkları besin 1200 kalori olurken,<ref>Richard Dominic Wiggers, s. 280</ref> Alman olmayan mülteciler yardımlar sayesinde günlük ortalama 2300 kalori değerinde besin alabilmektedir. 1945 yılı Ekim ayında yapılan İngiltere kabine toplantısında Alman sivil ölüm oranının savaş öncesi döneme göre 4 kat, Alman çocukların ölüm oranının ise 10 kat arttığı konuşulmuştur.<ref name="Kitap" />

{{Alıntı|Hiç şüphe yok ki çok sayıda mülteci zaten açlık, soğuk ve hastalıktan ölmüş durumda. Bazı yerlerde ölüm oranı hızla artıyor, çocuk ölüm oranları yüzde 65’lere dayandı. 1946 baharında Oder ve Elbe bölgesinde salgın hastalık ve yetersiz beslenme kaynaklı 2,5 ila 3 milyon ölümün yaşanacağı düşünülüyor.| General Lucius Clay<ref name="Kitap" />}}

ABD işgal kuvvetleri yiyeceklerini Alman sivil halkla kesinlikle paylaşmamaları yönünde emir almıştı. Yiyilmeyen gıdalar bile yenemeyecek hale getirilmekte, doğrudan çöpe atılmamaktaydı.<ref>Eugene Davidson The Death and Life of Germany, University of Missouri Press, 1999 ISBN 0826212492 s.86</ref>

1946 yılı Ocak ayında 34 ABD senatörü yardım kurluşlarına izin verilmesi için teklif vererek Almanya ve [[Avusturya]]’da yaşanan drama dikkat çeker ve insanlık suçuna ortak olunmaması talep edilir.<ref>Richard Dominic Wiggers, s. 282,283</ref> Senatör [[William Langer]] ABD tarafından uygulanan gıda politikasının Nazilerin [[Dachau]], [[Mauthausen]] ve [[Buchenwald Toplama Kampı|Buchenwald]]’de yapılanların fotoğraflarına benzediğini söyleyerek yetersiz beslenen çocukların fotoğraflarını Kongrede gösterir.<ref>Steven Bela Vardy ve T. Hunt Tooley editörlüğünde, Ethnic Cleansing in Twentieth-Century Europe ISBN 0-88033-995-0 içinde bölüm: Charles M. Barber "The Isolationist as Interventionist: Senator William Langer on the Subject of Ethnic Cleansing, March 29, l946"</ref>

1946 yılı başında ABD Başkanı [[Harry Truman]] baskıya boyun eğer ve yardımlara izin verilmesi talimatını verir. 1946 yılında ortalama bir yetişkin Alman günde 1500 kalori alabilmekteydi, bu değer uzun süreli olarak sağlıklı yaşayabilecek standart olan 2000 kalori değerinin altında kalıyordu.<ref>Richard Dominic Wiggers, s.284</ref>

Almanya’daki gıda sorunu 1946-47 kışında felaket boyutlarını aldı. Bu dönemde ortalama bir Almanın aldığı kalori günde 1000-1500 seviyelerine düştü, ayrıca ısınma sorunu da yaşamsal boyuttaydı.<ref>Richard Dominic Wiggers, s. 244</ref><ref>Aynı dönemde bölgedeki ABD ordusu mensuplarının ortalama aldıkları günlük kalori 4000 civarındaydı.(Richard Dominic Wiggers, s.285)</ref>

ABD ve Batılı Müttefikler Almanya’nın dış ticaret yapmasına da izin vermediği için Almanya ihtiyacı olan yiyecek maddelerini diğer ülkelerden de sağlayamadı. Bu dönemde Almanya’dan kömür veya makine karşılığında [[Hollanda]] sebze, [[Türkiye]] fındık, [[Norveç]] balık ve balıkyağı, [[İsveç]] ise yağ satmak istese de bu talepler ABD tarafından reddedilir.<ref>Nicholas Balabkins, Germany Under Direct Controls: Economic Aspects of Industrial Disarmament 1945–1948, Rutgers University Press, 1964 s.125</ref> Böylelikle 1907 yılında imza altına alınan [[I. Lahey Sözleşmesi]]'nin 43. maddesi gereğince Alman toplumun yeterli beslenmesi yükümlülüğü yerine getirilmemiş olur.<ref>Nicholas Balabkins, s.101</ref><ref>Richard Dominic Wiggers, s.274, 279</ref>

==JCS 1067==

Almanya’nın işgal edildikten sonraki askeri idare için talimatname 1944 yılı Ağustos ayı itibarıyla hazırlanmıştır. Bu belgede Almanya’da normal hayata hızla dönülmesi öngörülmekte ve hızla ülkenin yeniden yapılandırılması gerekliliği yer alıyordu. [[Morgenthau Planı]] olarak adlandırılan planın sahibi olan ABD Hazine Bakanı [[Henry Morgenthau]]’nun Almanya’nın savaştan sonra bölünmesi ve sanayisizleştirilmesine dair sunduğu fikirler Başkan [[Franklin D. Roosevelt]] tarafından reddedilir:

{{Alıntı|Burada ve İngiltere’de çok sayıda insan olanlardan tüm Alman halkının değil sadece az sayıdaki Nazinin sorumlu olduğunu düşünüyor. Ne yazık ki bu düşünce gerçeklere dayanmıyor. Tüm Alman halkına, modern uygarlığın gereklerine karşı yasa dışı bir suçun parçası oldukları anlatılmalıdır.| Roosevelt}}

Bunun üzerine Genelkurmay Emri olarak yayınlanan JCS 1067 belgesi gündeme gelir. Buna göre Alman ekonomisinin yeniden yapılanması veya güçlenmesi için çaba gösterilmeyecek, açlık, salgın hastalık ve asayiş, ülkedeki ABD silahlı kuvvetlerine tehlike teşkil etmeyecek düzeyde tutulacaktır. 20 Mart 1945 tarihinde Roosevelt, JCS 1067 için gelen eleştirilere şiddetli cevaplar vermiştir:

{{Alıntı|Bırakın halk dağıtılan çorbalarla ayakta kalsın, bırakın ekonomileri çöksün! (Alman halkının açlık mı çekmesini istiyorsunuz sorusuna yanıt olarak) Neden olmasın?| Roosevelt<ref>Michael R. Beschloss, The Conquerors: Roosevelt, Truman and the Destruction of Hitler's Germany, 1941–1945, s.196</ref>}}

JCS 1067 iki yıl sonra 1947 yılı Temmuz ayında JCS 1779 ile değiştirilecek ve bu belgede varsıl bir Avrupa için üretken ve kararlı bir Almanya’nın varlığına vurgu yapılmıştır.<ref>[[Time]] dergisi 28 Temmuz 1947 [http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,887417,00.html] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130828025646/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,887417,00.html |tarih=28 Ağustos 2013 }} {{İng}}, 22 Mayıs 2010 tarihinde erişilmiştir</ref><ref>Bu belgenin artık iyice ortaya çıkan [[Soğuk Savaş]] dönemi de göz önüne alınarak yazıldığı hatırlanmalıdır</ref><ref>Belge hakkında yıllar sonra yorum yapan General Clay JCS 1067 belgesinin Kartaca Barışı mantığıyla yapıldığını teslim etmiştir (Williamson Murray, A Nation at War in an Era of Strategic Change, 2004, s.129) [http://books.google.com/books?id=3l7U7Mgmy80C&pg=PA129&lpg=PA129&dq=there+was+no+doubt+that+JCS+1067+contemplated+the+Carthaginian+peace+which+dominated+our+operations+in+Germany+during+the+early+months+of+occupation&source=web&ots=0DA1V0w7WA&sig=dSd7upp-P4OlW28bBQKnsKXbBxk&hl=it&sa=X&oi=book_result&resnum=6&ct=result#v=onepage&q=there%20was%20no%20doubt%20that%20JCS%201067%20contemplated%20the%20Carthaginian%20peace%20which%20dominated%20our%20operations%20in%20Germany%20during%20the%20early%20months%20of%20occupation&f=false] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20131231122558/http://books.google.com/books?id=3l7U7Mgmy80C&pg=PA129&lpg=PA129&dq=there%20was%20no%20doubt%20that%20JCS%201067%20contemplated%20the%20Carthaginian%20peace%20which%20dominated%20our%20operations%20in%20Germany%20during%20the%20early%20months%20of%20occupation&source=web&ots=0DA1V0w7WA&sig=dSd7upp-P4OlW28bBQKnsKXbBxk&hl=it&sa=X&oi=book_result&resnum=6&ct=result#v=onepage&q=there%20was%20no%20doubt%20that%20JCS%201067%20contemplated%20the%20Carthaginian%20peace%20which%20dominated%20our%20operations%20in%20Germany%20during%20the%20early%20months%20of%20occupation&f=false |tarih=31 Aralık 2013 }}, {{İng}}, 22 Mayıs 2010 tarihinde erişilmiştir</ref>

==Sonuçları==
Tarihçi Richard Dominic Wiggers konuyla ilgili yazdığı eserde ABD’nin savaşın sonrasında Almanya’da uyguladığı cezalandırma ve intikam politikasıyla hem uluslararası kanunları ihlal ettiğini hem de doğrudan ve dolaylı olarak çok sayıda sivil ve savaş esirinin önlenebilir ölümlerine sebebiyet verdiğini belirtir.<ref>Richard Dominic Wiggers, s.288</ref>

==Kaynakça==
{{kaynakça|2}}

==Ayrıca bakınız==
*[[Morgenthau Planı]]
*[[II. Dünya Savaşı'nda Almanya’da zorunlu işçilik]]
*[[OST-Arbeiter]]

==Konuyla ilgili yazılan eserler==
*Steven Bela Vardy ve T. Hunt Tooley, Ethnic Cleansing in Twentieth-Century Europe, Boulder: Columbia University Press, 2003, ISBN 0-88033-995-0 içinde bölüm: Richard Dominic Wiggers, "The United States and the Refusal to Feed German Civilians after World War II"
*William Langer, The Famine in Germany, ABD Hükûmeti, 1946
*Alexander Häusser, Gordian Maugg, Hungerwinter: Deutschlands humanitäre Katastrophe 1946/47, 2009, ISBN 9783549073643
*Eugene Davidson, The Death and Life of Germany, University of Missouri Press, 1999 ISBN 0826212492
*Nicholas Balabkins, Germany Under Direct Controls: Economic Aspects of Industrial Disarmament 1945–1948, Rutgers University Press, 1964
*Herbert Hoover, "The President's Economic Mission to Germany and Austria: Report No. 1 – German Agriculture and Food Requirements", 28 Şubat 1947
*The Journal of a Retread; The observations, problems, and comments of a food and agricultural officer in Military Government in World War II, Emekli Albay Stanley Andrews, Alamo, Texas 1975
*John Dietrich, The Morgenthau Plan: Soviet influence on American postwar policy Algora, 2002, ISBN 1892941902

[[Kategori:Almanya askerî tarihi]]
[[Kategori:Nazi Almanyası]]
[[Kategori:II. Dünya Savaşı savaş suçları]]
[[Kategori:II. Dünya Savaşı'nın sonuçları]]
[[Kategori:II. Dünya Savaşı'nda Amerika Birleşik Devletleri]]
[[Kategori:İnsan hakları istismarları]]
[[Kategori:Askerî işgaller]]
[[Kategori:1945'te Almanya]]
[[Kategori:1940'larda Almanya]]