Virüs replikasyonu: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
By erdo can (mesaj | katkılar) k →Kaynakça: Düzenleme AWB ile |
k →Sınıf 3: çiRNA virüsleri: İç bağlantıya eklenen virgül kaldırıldı, değiştirildi: ,]] → ]], |
||
| (4 kullanıcı tarafından yapılan 6 ara revizyon gösterilmiyor) | |||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
{{Viral hayat döngüsü}} |
{{Viral hayat döngüsü}} |
||
'''Viral replikasyon''' biyolojik [[virüs]]lerin konak hücrelerde kopyalanması işlemidir. Viral replikasyon sürecinin |
'''Viral replikasyon''' biyolojik [[virüs]]lerin konak hücrelerde kopyalanması işlemidir. Viral replikasyon sürecinin başlaması için virüsün konak hücreye [[Viral giriş|girmesi]] gerekmektedir. Virüs açısından viral replikasyonun amacı, kendini kopya ederek türünün üretimini ve yeni konak hücrelere girerek hayatta kalmasını sağlamaktır. Replikasyon, virüsün genom yapısına ve barındırdığı kor proteinlerine göre önemli farklılıklar gösterebilir. Birçok RNA virüsü sitoplazmada gelişirken, birçok DNA virüsü çekirdeğe bağlanır.<ref>Roberts RJ, "Fish pathology, 3rd Edition" ,Elsevier Health Sciences, 2001.</ref> " |
||
== Baltimor sınıflandırma sistemi == |
== Baltimor sınıflandırma sistemi == |
||
{{Detaylar|Baltimor sınıflandırması}} |
{{Detaylar|Baltimor sınıflandırması}} |
||
Virüsler, genom tiplerine göre 7 tipe ayrılmışlardır, her birinin kendi çoğalma stratejileri olan aileleri vardır.. |
Virüsler, genom tiplerine göre 7 tipe ayrılmışlardır, her birinin kendi çoğalma stratejileri olan aileleri vardır.. [[David Baltimore]], [[Nobel Ödülü|Nobel Ödüllü]] [[biyolog]], farklı virüsleri sınıflandırmak için kendilerine özgü çoğaltma stratejisine dayalı [[Baltimor sınıflandırması|baltimore sınıflandırma sistemi]] adı verilen bir sistem geliştirdi. Bu sistem replikasyon stratejilerini temel alan yedi gurptan oluşur (Baltimore Sınıfları I, II, III, IV, V, VI, VII). Bu yedi sınıfın genel özellikleri kısaca şöyledir:<ref>N.J. Dimmock et al.</ref> |
||
=== Sınıf 1: çiDNA virüsleri === |
=== Sınıf 1: çiDNA virüsleri === |
||
Bu tipteki virüsler, replike olabilmek için genelde konak [[hücre çekirdeği]] |
Bu tipteki virüsler, replike olabilmek için genelde konak [[hücre çekirdeği]]ne taşınmalıdırlar. Adenovirüsler ve herpesvirüsler gibi virüsler kendi replikasyon faktörlerini kodlayabilirken, bazı virüsler genomlarını kopya edebilmek için konak [[DNA polimeraz|polimerazlarına]] ihtiyaç duyarlar. Ancak her iki durumda da, viral genomun replikasyonu, konağın [[Cell cycle|hücre döngüsü]]nde DNA replikasyonuna yatkınlığına yüksek oranda bağımlıdır. [[Hücre bölünmesi]]nin zorlanması ile birlikte konak hücre kanser hücresine [[Cell transformation|dönüşebilir]]. |
||
Poksvirüs ailesi sınıf I virüslerde, replike olabilmek için hücre çekirdeğine taşınmayan iyi çalışılmış bir virüs ailesidir. Bu ailedeki virüsler [[omurgalılar]]ı enfekte ederler ve yüksek oranda patojeniktirler. |
Poksvirüs ailesi sınıf I virüslerde, replike olabilmek için hücre çekirdeğine taşınmayan iyi çalışılmış bir virüs ailesidir. Bu ailedeki virüsler [[omurgalılar]]ı enfekte ederler ve yüksek oranda patojeniktirler. |
||
=== Sınıf 2: tiDNA virüsleri === |
=== Sınıf 2: tiDNA virüsleri === |
||
Bu sınıftaki virüsler iyi çalışılmış olmamalarına rağmen omurgalılar için oldukça patojenik virüsler vardır. Bunlardan ikisi Sirkovirüsler ve Parvovirüslerdir. Bunlar hücre çekirdeğinde replike olurlar ve replikasyonda çift iplikçikli DNA aracısı kullanırlar. Bir insan |
Bu sınıftaki virüsler iyi çalışılmış olmamalarına rağmen omurgalılar için oldukça patojenik virüsler vardır. Bunlardan ikisi Sirkovirüsler ve Parvovirüslerdir. Bunlar hücre çekirdeğinde replike olurlar ve replikasyonda çift iplikçikli DNA aracısı kullanırlar. Bir insan Sirkovirüsü olan TTV bu sınıftadır ve neredeyse tüm insanlarda mevcuttur, her organı [[Asemptomatik hastalık|asemptomatik]] olarak enfekte ederler. |
||
=== Sınıf 3: çiRNA virüsleri === |
=== Sınıf 3: çiRNA virüsleri === |
||
Birçok RNA virüs genomu gibi çift iplikçikli RNA virüsleri de replikasyon için konak hücre polimerazına DNA virüsları kadar gerek duymazlar. çiRNA virüsleri, diğer sınıflar kadar iyi çalışılmamışlardır. Bu sınıf iki büyük aileyi barındırır, bunlar Reovirüsler ve Birnavirüsler. Replikasyonları [[Monocistronic|monosistroniktir |
Birçok RNA virüs genomu gibi çift iplikçikli RNA virüsleri de replikasyon için konak hücre polimerazına DNA virüsları kadar gerek duymazlar. çiRNA virüsleri, diğer sınıflar kadar iyi çalışılmamışlardır. Bu sınıf iki büyük aileyi barındırır, bunlar Reovirüsler ve Birnavirüsler. Replikasyonları [[Monocistronic|monosistroniktir]], bireysellik ve parçalı genomlar içerir, bunun anlamı her gen sadece bir proteini kodlar. Diğer virüslerin aksine daha karmaşık bir translasyon sergilenir. |
||
=== Sınıf 4 & 5: tiRNA virüsleri === |
=== Sınıf 4 & 5: tiRNA virüsleri === |
||
16.31, 16 Eylül 2024 itibarı ile sayfanın şu anki hâli.
 |
Viral replikasyon biyolojik virüslerin konak hücrelerde kopyalanması işlemidir. Viral replikasyon sürecinin başlaması için virüsün konak hücreye girmesi gerekmektedir. Virüs açısından viral replikasyonun amacı, kendini kopya ederek türünün üretimini ve yeni konak hücrelere girerek hayatta kalmasını sağlamaktır. Replikasyon, virüsün genom yapısına ve barındırdığı kor proteinlerine göre önemli farklılıklar gösterebilir. Birçok RNA virüsü sitoplazmada gelişirken, birçok DNA virüsü çekirdeğe bağlanır.[1] "
Baltimor sınıflandırma sistemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Virüsler, genom tiplerine göre 7 tipe ayrılmışlardır, her birinin kendi çoğalma stratejileri olan aileleri vardır.. David Baltimore, Nobel Ödüllü biyolog, farklı virüsleri sınıflandırmak için kendilerine özgü çoğaltma stratejisine dayalı baltimore sınıflandırma sistemi adı verilen bir sistem geliştirdi. Bu sistem replikasyon stratejilerini temel alan yedi gurptan oluşur (Baltimore Sınıfları I, II, III, IV, V, VI, VII). Bu yedi sınıfın genel özellikleri kısaca şöyledir:[2]
Sınıf 1: çiDNA virüsleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu tipteki virüsler, replike olabilmek için genelde konak hücre çekirdeğine taşınmalıdırlar. Adenovirüsler ve herpesvirüsler gibi virüsler kendi replikasyon faktörlerini kodlayabilirken, bazı virüsler genomlarını kopya edebilmek için konak polimerazlarına ihtiyaç duyarlar. Ancak her iki durumda da, viral genomun replikasyonu, konağın hücre döngüsünde DNA replikasyonuna yatkınlığına yüksek oranda bağımlıdır. Hücre bölünmesinin zorlanması ile birlikte konak hücre kanser hücresine dönüşebilir.
Poksvirüs ailesi sınıf I virüslerde, replike olabilmek için hücre çekirdeğine taşınmayan iyi çalışılmış bir virüs ailesidir. Bu ailedeki virüsler omurgalıları enfekte ederler ve yüksek oranda patojeniktirler.
Sınıf 2: tiDNA virüsleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu sınıftaki virüsler iyi çalışılmış olmamalarına rağmen omurgalılar için oldukça patojenik virüsler vardır. Bunlardan ikisi Sirkovirüsler ve Parvovirüslerdir. Bunlar hücre çekirdeğinde replike olurlar ve replikasyonda çift iplikçikli DNA aracısı kullanırlar. Bir insan Sirkovirüsü olan TTV bu sınıftadır ve neredeyse tüm insanlarda mevcuttur, her organı asemptomatik olarak enfekte ederler.
Sınıf 3: çiRNA virüsleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Birçok RNA virüs genomu gibi çift iplikçikli RNA virüsleri de replikasyon için konak hücre polimerazına DNA virüsları kadar gerek duymazlar. çiRNA virüsleri, diğer sınıflar kadar iyi çalışılmamışlardır. Bu sınıf iki büyük aileyi barındırır, bunlar Reovirüsler ve Birnavirüsler. Replikasyonları monosistroniktir, bireysellik ve parçalı genomlar içerir, bunun anlamı her gen sadece bir proteini kodlar. Diğer virüslerin aksine daha karmaşık bir translasyon sergilenir.
Sınıf 4 & 5: tiRNA virüsleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu virüsler iki tipten oluşur, replikasyon aslen sitoplazmada olur. Bu virüsler replikasyonda hücre döngüsüne DNA virüsleri kadar bağımlı değildir. Bu virüs sınıfı çiDNA virüsleri ile birlikte virüslerin en çok çalışılan türlerindendir.
Sınıf 4: (+)tiRNA virüsleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Pozitif yönelimli RNA virüsleri ve aslında pozitif yönelimli tüm genler doğrudan doğruya protein oluşturan form olarak konak ribozomuna bağlanabilir.
Sınıf 5: (-)tiRNA virüsleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Negatif yönelimli RNA virüsleri ve aslında negatif yönelimli tüm genler doğrudan doğruya protein oluşturan form olarak konak ribozomuna bağlanamazlar. Bunun yerine viral polimeraz tarafından "okunabilir" tamamlayıcı pozitif yönelimli iplikçiği yazılmalıdır.
Sınıf 6: (+)tiRNA-RT
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu sınıfın çok iyi çalışılmış bir üyesi Retrovirüslerdir. Bu sınıfın belirleyici özelliği, virüs hücreye girdikten sonra tek iplikçikli RNA'dan çift iplikçikli DNA oluşumudur. Bu DNA konak hücre genomuna entegre olur.
Sınıf 7: çiDNA-RT
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu sınıf hepatit B virüsü ile örneklenir ve virüslerin küçük bir grubunu oluşturur, kısmi çift iplikçikli DNA yapısı, kovalent olarak kapalı komplementer DNA'ya (cccDNA) dönüştürülür ve bu cccDNA, viral mRNA ve altgenomik mRNA üretimi için bir şablon olarak kullanılır. Öngenomlu RNA, DNA genomunun yapımı için viral ters transkriptazın bir şablonu gibi hizmet verir.
