Dünyanın en yüksek yapıları: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Değişiklik özeti yok Etiketler: Mobil değişiklik mobil uygulama değişikliği |
k Salihkaraca2000 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Ahmet Turhan tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. Etiketler: Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği |
||
1. satır: | 1. satır: | ||
{{Coord|25|11|50.0|N|55|16|26.6|E|type:landmark|name=Burj Dubai|display=title}} |
{{Coord|25|11|50.0|N|55|16|26.6|E|type:landmark|name=Burj Dubai|display=title}} |
||
{{Düzenle|Mart 2011}} |
|||
{{Güncelle}} |
|||
'''Dünyanın en yüksek yapıları''' belirlenirken genellikle doğrudan tanım yapmak mümkünse de, dünyanın en yüksek ''bina''sını ya da ''kule''sini belirlemek o kadar kolay olmamaktadır. Bunun nedenleri ya bina ve [[kule]] dendiği zaman tam olarak ne kastedildiğinin ya da bunların ölçümlerinin nasıl yapıldığının tartışmalı olmasıdır. Ulusal ve yerel prestij sorunları farklı insanların farklı cevapları kabul etmesine neden olmaktadır. Yani nesnel bir yaklaşım belirlemek oldukça zordur. |
'''Dünyanın en yüksek yapıları''' belirlenirken genellikle doğrudan tanım yapmak mümkünse de, dünyanın en yüksek ''bina''sını ya da ''kule''sini belirlemek o kadar kolay olmamaktadır. Bunun nedenleri ya bina ve [[kule]] dendiği zaman tam olarak ne kastedildiğinin ya da bunların ölçümlerinin nasıl yapıldığının tartışmalı olmasıdır. Ulusal ve yerel prestij sorunları farklı insanların farklı cevapları kabul etmesine neden olmaktadır. Yani nesnel bir yaklaşım belirlemek oldukça zordur. |
||
17. satır: | 19. satır: | ||
== En yüksek yapılar == |
== En yüksek yapılar == |
||
Şimdilerde, ayakta duran en yüksek yapı 828metre yüksekliğinde olan '''[[Burç Halife]]''' dir |
|||
[[Dosya:Burj Khalifa building.jpg|250px|center]] |
|||
Ayakta duran en yüksek ikinci yapı ise 629 metre yüksekliğinde olan ve [[Fargo, Kuzey Dakota|Fargo]] şehri yakınlarında bulunan [[Blanchard, Kuzey Dakota|Blanchard]], [[Kuzey Dakota]]'daki '''KVLY-TV kulesi'''dir. Bir yayın anteni olan bu direk tamamen [[metal]]den yapılmadır ve gergi telleriyle desteklenmektedir. |
|||
[[Dosya:KVLYFromBase.jpeg|thumb|200px|KVLY-TV kulesi]] |
[[Dosya:KVLYFromBase.jpeg|thumb|200px|KVLY-TV kulesi]] |
||
[[Varşova]], [[Polonya]] yakınlarındaki [[Gąbin]]-[[Konstantynów, Płock|Konstantynów]]'da bulunan '''Varşova radyo direği''' 645 metre (2,115 ft yüksekliği ile KVLY-TV direğinden daha yüksek olmakla birlikte [[8 Ağustos]] [[1991]]'de yıkılmıştır. |
Şimdilerde, ayakta duran en yüksek yapı 629 metre yüksekliğinde olan ve [[Fargo, Kuzey Dakota|Fargo]] şehri yakınlarında bulunan [[Blanchard, Kuzey Dakota|Blanchard]], [[Kuzey Dakota]]'daki '''KVLY-TV kulesi'''dir. Bir yayın anteni olan bu direk tamamen [[metal]]den yapılmadır ve gergi telleriyle desteklenmektedir. [[Varşova]], [[Polonya]] yakınlarındaki [[Gąbin]]-[[Konstantynów, Płock|Konstantynów]]'da bulunan '''Varşova radyo direği''' 645 metre (2,115 ft yüksekliği ile KVLY-TV direğinden daha yüksek olmakla birlikte [[8 Ağustos]] [[1991]]'de yıkılmıştır. |
||
Yayın antenlerinin dünyanın en yüksek binaları arasında kabul edilmemesinin baş nedeni kendi kendilerini destekliyor olmamalarıdır. Kendi kendini desteklemeyen bir diğer yapı örneği de yere bağlı olan [[helyum]] balonlarıdır. Eğer kendi kendini desteklemeyen yapılar da sayılsaydı, bu tür balonlar dünyanın en yüksekleri olurlardı. Gergi teli destekli direkler kalıcı olmak için tasarlanmışlardır ve kolayca sökülemezler. Örneğin, kötü hava şartlarında "bağlı balonlar" bulundukları yerden başka bir yere taşınabilirler ama yayın antenleri her tür hava şartında ayakta kalabilmelidir. Bu nedenle, diğer yerleşim amaçlı olmayan yapılar gibi, mimari yapılar olarak kabul edilirler. |
Yayın antenlerinin dünyanın en yüksek binaları arasında kabul edilmemesinin baş nedeni kendi kendilerini destekliyor olmamalarıdır. Kendi kendini desteklemeyen bir diğer yapı örneği de yere bağlı olan [[helyum]] balonlarıdır. Eğer kendi kendini desteklemeyen yapılar da sayılsaydı, bu tür balonlar dünyanın en yüksekleri olurlardı. Gergi teli destekli direkler kalıcı olmak için tasarlanmışlardır ve kolayca sökülemezler. Örneğin, kötü hava şartlarında "bağlı balonlar" bulundukları yerden başka bir yere taşınabilirler ama yayın antenleri her tür hava şartında ayakta kalabilmelidir. Bu nedenle, diğer yerleşim amaçlı olmayan yapılar gibi, mimari yapılar olarak kabul edilirler. |
||
29. satır: | 27. satır: | ||
[[Toronto]]'daki [[CN Kulesi]] 553.33m'dir (1,815 ft) ve Temmuz [[1976]]'da açılmasından önce bile, yani 30 yıldan beri, yerin üstündeki en yüksek kendinden destekli yapıdır. |
[[Toronto]]'daki [[CN Kulesi]] 553.33m'dir (1,815 ft) ve Temmuz [[1976]]'da açılmasından önce bile, yani 30 yıldan beri, yerin üstündeki en yüksek kendinden destekli yapıdır. |
||
Dünyanın yapımı tamamlanmamış en yüksek binası |
Dünyanın yapımı tamamlanmamış en yüksek binası [[Burj Dubai]] kulesidir. [[20 Ocak]], [[2007]] itibariyle 106 kat yüksekliktedir. 2008 yılında daha önceki bütün rekorları kırmış olacaktır. |
||
=== Kategoriye göre en yüksek yapılar === |
=== Kategoriye göre en yüksek yapılar === |
Sayfanın 18.18, 19 Kasım 2015 tarihindeki hâli
Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Mart 2011) |
Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için tartışma sayfasına bakınız. |
Dünyanın en yüksek yapıları belirlenirken genellikle doğrudan tanım yapmak mümkünse de, dünyanın en yüksek binasını ya da kulesini belirlemek o kadar kolay olmamaktadır. Bunun nedenleri ya bina ve kule dendiği zaman tam olarak ne kastedildiğinin ya da bunların ölçümlerinin nasıl yapıldığının tartışmalı olmasıdır. Ulusal ve yerel prestij sorunları farklı insanların farklı cevapları kabul etmesine neden olmaktadır. Yani nesnel bir yaklaşım belirlemek oldukça zordur.
Kesin yükseklik söz konusu olduğunda en yüksek yapılar genellikle sayıları yüzleri bulan ve yaklaşık 600 metre yüksekliğinde olan radyo kuleleridir. Buna rağmen halen bazı soru işaretleri bulunmaktadır:
- listeye hala yapım aşamasında bulunan yapılar dahil edilmeli midir?
- suda yükselen binaların suyun altında kalan kısımları yüksekliklerine dahil edilebilir mi? gibi...
Kuleler söz konusu olduğunda şöyle bir tartışma da ortaya çıkar:
Binalar için şu tartışmalar söz konusudur:
- iletişim kulelerindeki gözlem odaları yaşanılabilir sayılmalarını sağlar mı?
- sadece yaşanılabilir kısımların yüksekliği mi sayılmalıdır?
- çatılardaki antenler binaların yükseklik ölçümlerine dahil edilebilirler mi? (bu özellikle bazı binalardaki helezon kulelerin yerine göre anten, yerine göre mimari bir detay olarak varsayıldığı durumlarda ön plana çıkar)
En yüksek yapılar
Şimdilerde, ayakta duran en yüksek yapı 629 metre yüksekliğinde olan ve Fargo şehri yakınlarında bulunan Blanchard, Kuzey Dakota'daki KVLY-TV kulesidir. Bir yayın anteni olan bu direk tamamen metalden yapılmadır ve gergi telleriyle desteklenmektedir. Varşova, Polonya yakınlarındaki Gąbin-Konstantynów'da bulunan Varşova radyo direği 645 metre (2,115 ft yüksekliği ile KVLY-TV direğinden daha yüksek olmakla birlikte 8 Ağustos 1991'de yıkılmıştır. Yayın antenlerinin dünyanın en yüksek binaları arasında kabul edilmemesinin baş nedeni kendi kendilerini destekliyor olmamalarıdır. Kendi kendini desteklemeyen bir diğer yapı örneği de yere bağlı olan helyum balonlarıdır. Eğer kendi kendini desteklemeyen yapılar da sayılsaydı, bu tür balonlar dünyanın en yüksekleri olurlardı. Gergi teli destekli direkler kalıcı olmak için tasarlanmışlardır ve kolayca sökülemezler. Örneğin, kötü hava şartlarında "bağlı balonlar" bulundukları yerden başka bir yere taşınabilirler ama yayın antenleri her tür hava şartında ayakta kalabilmelidir. Bu nedenle, diğer yerleşim amaçlı olmayan yapılar gibi, mimari yapılar olarak kabul edilirler.
Petronius Platformu 610m (2,001 ft) yüksekliğindedir, bu haliyle kendi kendini destekleyen en yüksek yapıdır. Ama bu petrol ve doğal gaz platformu kısmen dubalarla desteklendiği için bazı eleştirmenler suyun altında kalan kısmının, tıpkı diğer binaların yerin altında kalan kısımları gibi, ölçüme dahil edilmemesi gerektiğini ileri sürmektedirler.
Toronto'daki CN Kulesi 553.33m'dir (1,815 ft) ve Temmuz 1976'da açılmasından önce bile, yani 30 yıldan beri, yerin üstündeki en yüksek kendinden destekli yapıdır.
Dünyanın yapımı tamamlanmamış en yüksek binası Burj Dubai kulesidir. 20 Ocak, 2007 itibariyle 106 kat yüksekliktedir. 2008 yılında daha önceki bütün rekorları kırmış olacaktır.
Kategoriye göre en yüksek yapılar
İşlevine göre en yüksek bina
Kategori | Bina | Ülke | Şehir | Mimari tepeye kadarki yükseklik | |
---|---|---|---|---|---|
m | ft | ||||
her şey | Burj Dubai | Birleşik Arap Emirlikleri | Dubai | 818 | ..... |
Yerleşim | Q1 | Avustralya | Queensland | 323 | 1,058 |
Otel | Burj Al Arab | Birleşik Arap Emirlikleri | Dubai | 321 | 1,053 |
Eğitim | Moskova Devlet Üniversitesi | Rusya | Moskova | 240 | 787 |
Eğlence | Stratosfer Kulesi | Amerika Birleşik Devletleri | Las Vegas, Nevada | 350.30 | 1,149 |
Hastane | Guy's Hastanesi | Birleşik Krallık | Londra, İngiltere | 142.6 | 468 |
En yüksek binalar
1998 yılına kadar en yüksek bina, boydan boya katları olan ve anteni dahil olmayan yapı olarak, rakipsiz olan Chicago'daki Sears Kulesi kabul ediliyordu. Kuala Lumpur, Malezya'daki Petronas İkiz Kuleleri inşa edildiğinde tartışmalar başladı çünkü Petronas Kulelerinin helezonu Sears Kulesi'nin çatısından itibaren dokuz metre daha yüksektir. Helezon dahil edilmediğinde Petronas Kuleleri, Sears Kulesi'nden daha yüksek değildir. Chicago'daki kongresinde, Yüksek Binalar ve Kent Yerleşimleri Konseyi (UYKYK) Sears Kulesi'ni dünyanın en yüksek binalığından üçüncü en yüksek binalığa indirdi ve Petronas Kuleleri en yüksek bina kabul edildi. Bu karar birçok tartışmaya neden oldu ve UYKYK dört farklı kategori belirlemeye karar verdi:
- Mimari ve yapısal en tepe noktasına kadar olan yükseklik (helezonlar ve kuleler dahil ama antenler, direkler ve bayrak direkleri hariç)
- İçinde yaşanılan son kata kadar olan yükseklik
- Çatının tepesine kadar olan yükseklik
- Anten tepesine kadar olan yükseklik
Yükseklik ana girişteki kaldırım seviyesinden itibaren ölçüm kabul edildi. Bütün bu kategorilerde Sears Kulesi ikinci veya üçüncülüğü elinde bulundurmaktaydı. Petronas birinciliği, Dünya Ticaret Merkezi ise dördüncülüğü almıştı. Birkaç ay içinde Sears Kulesi'ne yeni bir anten yerleştirilmesiyle dördüncü kategoride başı çekmeye başladı.
20 Nisan, 2004'te, Taipei'deki Taipei 101 (Çin Halk Cumhuriyeti, Tayvan) tamamlandı ve böylece ilk üç kategoride birinciliği aldı.
Günümüzde, Taipei 101 ilk kategoride 509m (1,671 ft), ikinci kategoride 439 m (1,441 ft) ve üçüncü kategoride 449 m (1,474 ft) ile birinciliği elinde tutmaktadır. Önceden ilk kategoride liderlik 452 m (1,483 ft) ile Petronas İkiz Kuleleri ve ondan önce de 442 m (1,451 ft) ile Sears Kulesi'ndeydi. İkinci ve üçüncü kategorilerde liderlik önceden, 412 m ve 442 m ile yine Sears Kulesi'ndeydi.
Sears Kulesi, 527 m (1,729 ft) ile dördüncü kategoride hala lider durumdadır. Daha önceden birincilik Dünya Ticaret Merkezi'ndeydi (DTM) fakat Chicago kulesinin batı yayın anteninin 2000 yılında uzatılmasıyla, 11 Eylül saldırısından bir yıl kadar önce, DTM liderliği yitirmiştir. Anteni dahil, birinci DTM kulesi 526 metreydi (1,727 ft). 11 Eylül 2001'de DTM, dünyanın yıkılan en yüksek binası kategorisinde birinci oldu ve bu kategoride rekorlar kitabında, DTM'nin bir zamanlar bir blok uzağında olan Singer binasının yerini aldı.
Ostankino Kulesi ve CN Kulesi bu dört kategorinin dışında tutulmaktadır çünkü "içinde yaşanılmayan" binalardır. Bu tanımlama içinde katlar ve duvarlar olan çerçeve yapıları kapsamaktadır.
Her UYKYK Kategorisindeki Rekor Sahiplerinin Tarihi
Tarih (Olay) | 1. Mimari Tepeye Kadar Yükseklik | 2. İçinde Yaşanılan En Üst Kata Kadar Olan Yükseklik | 3. Çatının Tepesine Kadar Yükseklik | 4. Antenin Tepesine Kadar Yükseklimlanması) | Taipei 101 | Taipei 101 | Taipei 101 | Sears Kulesi | |
2000 (Sears Kulesinin batı anteninin uzatılması) | Petronas İkiz Kuleleri | Sears Kulesi | Sears Kulesi | Sears Kulesi|- | 1998 (Petronas Kulelerinin tamamlanması) | Petronas İkiz Kuleleri | Sears Kulesi | Sears Kulesi | Dünya Ticaret Merkezi |
Dünya tarihindeki en yüksek binalar
Bu çizelgede "bina" derken kastedilen kendi başına ayakta duran herhangi bir yapıdır. Gergi destekli direkler ve diğer destekli yapılar dahil edilmemiştir.Yandaki şekilde de bu binaların yükseklikleri karşılaştırılmıştır.
Rekor Detayı | İsim ve Yer | Yapıldığı Yılı | Yükseklik | Notlar | ||
---|---|---|---|---|---|---|
Başlangıç | Son | m | ft | |||
M.Ö. 2600 yy. | M.Ö. 2570 yy. | Sneferu'nun Kırmızı Piramiti, Mısır | M.Ö. 2600 yy. | 105 | 345 | |
M.Ö. 2570 yy. | M.S. 1300 yy. | Gize Piramitleri, Mısır | M.Ö. 2570 yy. | 146 | 481 | M.S. 1439, Büyük Piramit (Keops Piramidi zamanla yaklaşık 139 m (455 ft) yüksekliğe kadar aşınmıştır. |
1300 yy. | 1549 | Lincoln Katedrali, İngiltere | 1092–1311 | 160 (?) | 525 (?) | Merkezi helezon 1549'da bir fırtınada yıkılmıştır; 525 fit olduğu iddia edilen yüksekliği bir kaynak tarafından "şüpheli" olarak kabul edilmektedir [1]. Diğer bütün kaynaklar yüksekliği konusunda anlaşmaktadırlar. |
1549 | 1625 | St. Olav'ın Kilisesi, Tallinn, Estonya | 1438–1519 | 159 (?) | 522 (?) | 1625'te bir yıldırımın düşmesiyle helezon yanmıştır, birkaç defa tekrar yapılmıştır, şu anki yüksekliği 123 metredir. |
1625 | 1847 | Strasbourg Katedrali, Almanya, şu anda Fransa'ya dahil. | 1439 | 142 | 469 | Hala ayaktadır. |
1847 | 1876 | St. Nikolaikirche, Hamburg, Almanya | 1846–1847 | 147 | 483 | George Gilbert Scott tarafından tasarlanmıştır. |
1876 | 1880 | Notre Dame Katedrali, Rouen, Fransa | 1202–1876 | 151 | 495 | |
1880 | 1884 | Köln Katedrali, Almanya | 1248–1880 | 157 | 515 | |
1884 | 1889 | Washington Anıtı, ABD | 1884 | 169 | 555 | |
1889 | 1930 | Eyfel Kulesi, Paris, Fransa | 1889 | 300 | 986 | 1950'lerde telekomünikasyon kulesinin eklenmesi kulenin yüksekliğini 324 metreye ulaştırmıştır. |
1930 | 1931 | Chrysler Binası, New York, ABD | 1928–1930 | 319 | 1046 | Chrysler Binası halen yeryüzündeki en yüksek tuğla binadır. |
1931 | 1967 | Empire State Binası, New York, ABD | 1930–1931 | 381 | 1250 | |
1967 | 1975 | Ostankino Kulesi, Moskova, Rusya | 1963–1967 | 537 | 1762 | |
1975 | 2009 | CN Kulesi, Toronto, Kanada | 1973–1976 | 553 | 1815 | |
2009 | Günümüzde | Burj Dubai, Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri | 2004–2009 | 828 | 2717 |
Ayrıca bahsetmeye değer diğer yapılar arasında milattan önce 3. yüzyılda yapılmış olan ve yüksekliği 115-135 metre (383–440 ft) civarı olan İskenderiye Feneri gelmektedir. Yüzyıllarca dünyanın en yüksek piramit olmayan yapısıydı. Bir diğer önemli yapı da Anuradhapura, Sri Lanka'daki Jetavanaramaya buddha anıtıdır. Üçüncü yüzyılda yapılan bu anıt 122 metre (400 ft) yükseklikteydi. Bu iki yapı bin yıldan fazla bir süre dünyanın piramit olmayan en yüksek iki yapısıydı. İskenderiye Feneri'nin yıkılması ile Washington Anıtı'nın yapılması arasındaki dönemdeki en yüksek "laik" yapılar, Siena'da 14. yüzyılın ilk yarısında inşa edilen, 102 metre yüksekliğindeki Torre del Mangia ve 1109 ve 1119 yılları arasında yapılan, Bolonya, İtalya'daki, 97 metrelik Torre degli Asinelli sayılabilir.
Şu Anda Hala Ayakta Duran En Yüksek Gökdelenlerin Mimari Tepelerine Göre Yüksekliklerinin Listesi
Bu liste, karşılaştırma kısmı hariç, özellikle seçilmiş bir yapı tipi ve yükseklik ölçüm sistemine göre hazırlanmıştır. Yeryüzündeki en yüksek yapıların çoğu gergi teli destekli yayın kuleleridir. Bu listedeki yapılar binanın en yüksek kısmına göre hazırlanmamıştır.
Kule ve diğer yapıların karşılaştırılması –
KVLY-TV kulesi, Fargo, Kuzey Dakota, Amerika Birleşik Devletleri
1963 629 2,063 – 1
CN Kulesi, Toronto (Ontario), Kanada
1976 553 1,815 – 2 Ostankino Kulesi, Moskova, Rusya 1967 540 1,772 – 3 Emley Moor, Huddersfield, Birleşik Krallık 1971 330.4 1,084 – 4 Gök Kule Auckland, Yeni Zelanda 1997 328 1,076 – 5 Sidney Kulesi, Sidney, Avustralya 1981 309 1,014 –
1 İçinde yaşanılan ve katları olan binaları içerir yüksekliktir. Televizyon kulelerini ve antenleri içermez.
Dış bağlantılar
- Gökdelen Resimleri
- Gökdelenler hakkında her şey
- Gökdelen şemaları
- Gökdelen Sayfası
- Gökdelen Şehri forumu
- Guinness Rekorlar Kitabı'En Uzun Ofis Binası'
- Guinness Rekorlar Kitabı 'En Uzun Bina'
- http://www.infoplease.com/ipa/A0001338.html
- http://www.xs4all.nl/~hnetten/tallest.html
- http://www.civl.port.ac.uk/comp_prog/weird/tallest.html
- http://www.soyouwanna.com/site/toptens/buildings/buildings.html
- http://www.skyscrapernews.com
- Taipei 101 hakkında bilgiler