Saksonya-Anhalt
| Saksonya-Anhalt | |
|---|---|
.svg) Bayrak  Arma | |
 | |
| Ülke |  Almanya |
| Başkent | Magdeburg |
| İdare | |
| • Başbakan | Reiner Haseloff |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 20,451.7 km² |
| Nüfus (31 Aralık 2020) | |
| • Toplam | 2.180,684 |
| • Yoğunluk | 110/km² |
| Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
| • Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
Resmî site www.sachsen-anhalt.de | |
Saksonya-Anhalt (Almanca: Sachsen-Anhalt, Aşağı Almanca: Sassen-Anhalt) Almanya Federal Cumhuriyeti'ni oluşturan 16 eyâletten biridir. Başkenti Magdeburg, en büyük kenti ise Halle'dir. Doğusunda Brandenburg eyaleti, güneyinde Türingiya ve Saksonya eyaletleri, batısında ise Aşağı Saksonya eyaleti ile komşudur.
Saksonya-Anhalt eyalet sınırları içerisinde 5 tane UNESCO-Dünya mirası'na alınmış yer veya yapı bulunmaktadır: tarihi Quedlinburg şehri, Eisleben ve Wittenberg'de Lutherhaus, Dessau'daki Bauhaus ve çevresi ile Dessau-Wörlitz'teki Bahçe Krallığı.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Elbe nehri Almanya'nın en kuzeyindeki bağlık bölgesi, Saale ve Unstrut yamaçlarında başlayıp Halle ve Bitterfeld dolaylarındaki sanayi bölgeleri üzerinden geçerek kuzeyde Altmarkt’a kadar 300 kilometre uzunluğunda bir yol alır. Magdeburg Ovası’nda ve Harz bölgesi önündeki topraklar Almanya’nın en verimli arazilerindendir. Bu topraklarda bugün de hububat, şeker pancarı, patates, sebze ve meyve yetiştiriciliğine devam edilmektedir.
Yöreler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Altmark
- Anhalt
- Anhalt-Wittenberg
- Chemiedreieck(kimya üçgen)
- Harz (Dağ) Harz
- Mansfelder Land
- Ostfalen
- Saale-Unstrut-Bölge
Bölgeler
[değiştir | kaynağı değiştir]- UNESCO biyosfer rezervi Mittelelbe
- Dessau Wörlitzer bahçe
- Altmark ile
- Colbitz-Letzlinger Heide
- Doğa Parkı Drömling
- Magdeburger Börde
- Nördliches Harzvorland ile
- Großer Fallstein
- Hakel
- Huy (Höhenzug)|Huy
- Großes Bruch
- Harz / Harz Doğa Parkı
- Doğa Parkı Saaletal
- Fläming / Doğa Parkı Fläming
- Doğa Parkı Dübener Heide
- Saale-Unstrut-Triasland ile
- Querfurter Platte
- Goldene Aue
- Kyffhäuser
- Hohe Schrecke
Nehirler ve göller
[değiştir | kaynağı değiştir]Nehirler
[değiştir | kaynağı değiştir]
|
|
Göller
[değiştir | kaynağı değiştir]Goitzsche (2500 ha), Geiseltalsee (1840 ha), Gremminer See (544 ha), Arendsee (514 ha), Concordiasee (350 ha), Wallendorfer See (338 ha), Raßnitzer See (310 ha), Süßer See (238 ha), Bergwitzsee (172 ha), Barleber See (100 ha), Hufeisensee (70 ha), Neustädter See (Magdeburg) (60 ha)
Barajlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Mulde baraj gölü, Rappbode-Baraj, Baraj- Kelbra, Wipperbaraj
İdari bölümler
[değiştir | kaynağı değiştir]Saksonya-Anhalt 11 ilçe ve 3 büyük sehirdan oluşmaktadır.
| İlçe | Otomobil plakası | Nüfus 31. aralık 2010 |
Alan (km²) | Nüfus yoğunluğu (Kişi/km²) | İdari merkez |
|---|---|---|---|---|---|
| Landkreis Anhalt-Bitterfeld | ABI | 176.642 | 1.452,71 | 125 | Köthen (Anhalt) |
| Burgenlandkreis | BLK | 194.195 | 1.413,36 | 141 | Naumburg (Saale) |
| Landkreis Börde | BK | 178.880 | 2.366,19 | 77 | Haldensleben |
| Landkreis Harz | HZ | 232.343 | 2.104,00 | 113 | Halberstadt |
| Landkreis Jerichower Land | JL | 96.251 | 1.576,66 | 62 | Burg (bei Magdeburg) |
| Landkreis Mansfeld-Südharz | MSH | 150.295 | 1.448,60 | 107 | Sangerhausen |
| Saalekreis | SK | 196.946 | 1.433,22 | 140 | Merseburg |
| Salzlandkreis | SLK | 209.579 | 1.425,86 | 151 | Bernburg (Saale) |
| Altmarkkreis Salzwedel | SAW | 89.512 | 2.292,52 | 40 | Salzwedel |
| Landkreis Stendal | SDL | 89.512 | 2.422,96 | 52 | Stendal |
| Landkreis Wittenberg | WB | 121.899 | 1.929,89 | 73 | Lutherstadt Wittenberg |
| Bağımsız sehirler: | |||||
| Dessau-Roßlau | DE | 86.906 | 244,62 | 363 | |
| Halle (Saale) | HAL | 232.963 | 135,02 | 1.726 | |
| Magdeburg | MD | 231.525 | 200,95 | 1.145 | |
| Saksonya-Anhalt | ST | 2.335.006 | 20.446 | 116 |
Şehirler
[değiştir | kaynağı değiştir]Hem siyaset hem de sanayi merkezi olan (231.450 nüfuslu) Magdeburg, aynı zamanda önemli bir iç liman kentidir. Bu eski piskoposluk kenti katedrali ile uzun bir geçmişe dayanır. 34.294 nüfuslu Naumburg da, Orta Almanya’nın en güzel pazar meydanlarından biri, geç Roma üslubundaki katedrali ve on iki hayır sahibi kurucusunun adam boyundaki heykelleri ile tarihi görünümler sergiler. Bir başka tarihi kent ise 42.605 nüfuslu Halberstadt’tır. Quedlinburg’un (28.424 nüfuslu) tarihi kent merkezi sarayı, vakıf kilisesi ve katedral hazinesi ile UNESCO- Dünya Kültür Mirası listesine alınmıştır. Diğer önemli kentler Harz bölgesinin kenarında bulunan Wernigerode (34.383 nüfuslu), Saksonya-Anhalt’in en büyük kenti Halle/Saale (232.963 nüfuslu) ve Luther kenti Wittenberg’tir (49.496 nüfuslu) Dessau-Wörlitz bahçeler bölgesinin ortasında yer alan (86.906 nüfuslu) Dessau’da UNESCO- Dünya Kültür Mirası listesine alınmış olan ünlü “Bauhaus” bulunur.
| Sehir | ilçe | Nüfus 31. Aralık 2000 |
Nüfus 31. Aralık 2010 |
değiştirme 2000–2010 in % |
Alan (km²) | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Halle (Saale) | 247.736 | 232.963 | -5,96 | 135,02 | |
| 2. | Magdeburg | 231.450 | 231.525 | +0,03 | 200,97 | |
| 3. | Dessau-Roßlau | 100.029 | 86.906 | -13,12 | 244,64 | |
| 4. | Lutherstadt Wittenberg | Wittenberg | 56.122 | 49.496 | -11,81 | 240,32 |
| 5. | Bitterfeld-Wolfen | Anhalt-Bitterfeld | 57.435 | 45.171 | -21,35 | 87,31 |
| 6. | Halberstadt | Harz | 46.437 | 42.605 | -8,25 | 142,97 |
| 7. | Stendal | Stendal | 48.261 | 42.435 | -12,07 | 268,02 |
| 8. | Weißenfels | Burgenlandkreis | 46.021 | 41.434 | -9,97 | 113,51 |
| 9. | Bernburg | Salzlandkreis | 40.704 | 35.516 | -12,75 | 113,45 |
| 10. | Merseburg | Saalekreis | 39.699 | 35.419 | -10,78 | 54,73 |
| 11. | Wernigerode | Harz | 36.739 | 34.383 | -6,41 | 170,03 |
| 12. | Naumburg | Burgenlandkreis | 37.359 | 34.294 | -8,20 | 129,88 |
| 13. | Schönebeck | Salzlandkreis | 38.659 | 33.888 | -12,34 | 85,77 |
| 14. | Zeitz | Burgenlandkreis | 38.358 | 31.556 | -17,73 | 87,15 |
| 15. | Sangerhausen | Mansfeld-Südharz | 35.167 | 29.679 | -15,61 | 207,64 |
| 16. | Aschersleben | Salzlandkreis | 33.772 | 29.082 | -13,89 | 156,31 |
| 17. | Staßfurt | Salzlandkreis | 34.612 | 28.605 | -17,36 | 146,53 |
| 18. | Quedlinburg | Harz | 32.125 | 28.424 | -11,52 | 141,82 |
| 19. | Köthen | Anhalt-Bitterfeld | 32.553 | 28.243 | -13,24 | 78,42 |
| 20. | Lutherstadt Eisleben | Mansfeld-Südharz | 29.526 | 25.489 | -13,67 | 143,81 |
| 21. | Salzwedel | Altmarkkreis Salzwedel | 28.542 | 24.874 | -12,85 | 304,53 |
| 22. | Burg (Magdeburg'da) | Jerichower Land | 27.078 | 24.163 | -10,77 | 164,02 |
| 23. | Gardelegen | Altmarkkreis Salzwedel | 26.513 | 23.971 | -9,59 | 632,24 |
| 24. | Zerbst | Anhalt-Bitterfeld | 27.323 | 23.167 | -15,21 | 467,65 |
| 25. | Blankenburg | Harz | 24.592 | 21.911 | -10,90 | 148,91 |
| 26. | Oschersleben | Börde | 23.902 | 20.831 | -12,85 | 188,92 |
Kaynak: Statistisches Landesamt Sachsen-Anhalt
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Saksonya-Anhalt, birleşmeden sonra iktisadî bakımdan, yerli ve yabancı pek çok firma için cazip hale geldi. Bayer'in dünyaca ünlü aspirin tabletleri Bitterfeld'te üretilmektedir. Doğu federe eyaletleri arasında Saksonya-Anhalt, en çok doğrudan yabancı yatırımların yapıldığı bölgedir. Bu eyalette ekonomik büyümeye hizmet eden branşlar özellikle geleneksel kimya, yiyecek sanayii ve otomobil yedek parça imalatıdır. Bu sanayi dallarının üretim tesisleri tüm dünyada en modern tesislerdendir. Saksonya ile birlikte Halle-Leipzig bölgesi biyo ve gen teknolojisi merkezi haline gelmiştir. Saksonya-Anhalt’te modern enformasyon ve haberleşme teknolojilerinden gittikçe daha çok faydalanılmaktadır.
Eğitim
[değiştir | kaynağı değiştir]Magdeburg’ta 1993 yılında kurulan Otto-von-Guericke Üniversitesi Almanya’nın en yeni yüksekokuludur. Eyalette ayrıca, Halle-Wittenberg’te 300 yıl önce kurulan Martin-Luther Üniversitesi ve Halle’de Giebichenstein Kalesi’ndeki Sanat ve Tasarım Yüksekokulu vardır. Köthen şehrinde 1991 yılında kurulan Hochschule Anhalt üniversitesi yaklaşık 8000 öğrenciye ev sahipliği yapar, okulun ayrıca Dessau-Roßlau ve Bernburg(Saale) şehirlerinde kampüsü bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Resmi web sitesi 24 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | ||
* Şehir eyaletleri | ||
