Colombina
Colombina (İtalyanca Colombina[1] "küçük güvercin" anlamına gelir; Fransızca ve İngilizce Colombine) Commedia dell'Arte'ın tip karakterlerinden biridir.[2] Arleken'in metresi, kurnaz köle tipini oynayan bir komedi hizmetçisi ve Pierrot'un karısıdır. Rudlin ve Crick Commedia dell'Arte: A Handbook for Troupes'da İtalyanca Colombina yazımını kullanır.[3]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Aslında kadın hizmetçinin rolünü bir antrakt dansçısı üstleniyordu.[4] Kadınların sahnede canlandırılan hikâyenin bir parçası olmasına izin verilmiyordu ancak oyunun perdeleri arasında dans etmelerine izin veriliyordu. Zamanla bu kadınlar, sahneye çıkmasına izin verilen karakterlerin dolgun göğüslü ve dedikoducu hizmetkarları oldular ve daha sonra Zanni karakterlerinin muadilleri oldular.[5][6] Mantıklı, sevecen ve durumu her zaman gerçekte olduğu gibi görebilen karakterler oldular. Nadiren birine veya bir olaya karşı söyleyecek bir şey bulamazdı.[7]
Bir sanat ustasına uygun olarak yırtık pırtık ve yamalı bir elbise giyerdi. Bu karakterler genellikle maskesiz olarak ancak şapka takarak oynanırdı.[6] Ayrıca gözlerinin etrafında ağır bir makyaj yaptığı[8] ve Pantalone'un aşk dolu girişimlerini savuşturmak için kullanabileceği bir tef taşıması[9] ile tanınıyordu. Colombina'nın Arleken'i kandırmak için çok sayıda kılık değiştirdiğine dair kayıt vardır. Diğer karakterlerin çoğunun tek bir kılık değiştirmekten memnun olduğu yerlerde, Gheraldi'nin Colombina'sı, Arleken'in kafasını karıştırmak ve izleyicini merakını canlı tutmak için birkaç farklı kılığa girer.[10]
Genellikle sahnedeki tek işlevsel zekaya sahip karakterdir.[5][11] Colombina hizmet ettiği kadının, innamorata, tek gerçek aşkının sevgisini kazanmasına yardım eder. Colombina bazen Arleken'in sevgilisidir ama bu her zaman geçerli değildir.[3] Çapkın ve küstah bir karakter olabilir, gerçek bir soubrette.
Ruggero Leoncavallo'nun versimo türü operası Palyaçolar'da tiyatro topluluğun başının eşi rolündeki Nedda, Colombina'yı canlandırır. Kocası Pagliaccio rolündeki Canio'yu hem sahnede Arleken ile hem de sahne arkasında Silvio ile aldatır.
Colombina, kadın hizmetkar karakteri arketipiyle ilişkili bir isim olmasına rağmen aynı karakterin Commedia dell'arte performanslarında oynandığı diğer isimler arasında Franceschina, Smeraldina, Oliva, Nespola, Spinetta Ricciolina ve Corallina Diamantina da bulunur.[3][4][6] Colombina, özellikle de Fransa ve İngiltere'de Colombine olarak, sobretta karakterini tanımlamak için kullanılan en yaygın isimdir.[4]
Bu karakteri ünlü yapan aktrislerden biri, yaklaşık 1570 yılında Francheschina adında bir seretta rolü yapan ilk kadın olan Silvia Roncagli'ydi.[12] Colombina adlı rolü oynayan ilk kadınlardan biri İtalyan aktris Isabella Franchini Biancolelli'ydi.[5] Torunu Caterina Biancolelli, adı Colombina olan en ünlü serettalardan biriydi.[5] Bu rolü 1683 civarında oynadı.[8]
Fransız oyun yazarı Molière'in, birçok comédie italienne veya commedia dell'arte performansını izlediğine dair kayıt vardır. Hatta Angelo Costantini'nin Une Vie de Scaramouche adlı şovunun performansında Molière'in yazar ve şair kişiliğine atıfta bulunulur.[8] Bu, Molière'in oyunlarının çoğundaki hizmetkar karakterin, Dorine oyunundaki Tartuffe gibi, commedia dell'arte'dan gelen bu özel karakter arketipine dayandığını gösterebilir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ The Oxford Illustrated Dictionary. Second. Great Britain: Book Club Associates. 1976. s. 167.
Columbine, Character in Italian comedy, the mistress of Harlequin (Arlecchino)
- ^ Commedia dell'arte: A Handbook for Troupes. Routledge. 2001. s. xiii. ISBN 978-0-415-20409-5. Erişim tarihi: 10 Şubat 2010.
certainly not 'Columbina'—who never existed anywhere
- ^ a b c Playing Commedia: A Training Guide to Commedia Techniques. Portsmouth NH: Heinemann Drama. 2000.
- ^ a b c Commedia dell'Arte: An Actor's Handbook. New York: Routledge. 1994. ss. 127.
Although Colombina became the dominant name, especially as Colombine in France and England, she had originally been called Franceschina, Smeraldina, Oliva, Nespola, Spinetta, Ricciolina, Corallina, Diamantina, Lisette, etc.
- ^ a b c d The Commedia dell'Arte. New York: Hall and Wang. 1968. ss. 123.
- ^ a b c The Commedia dell'Arte. 8: Benjamin Blom, Inc. 1964.
- ^ Commeida dell'Arte. New York: Routledge. 1994. ss. 129.
Unmasked, but the eyes wide and well made-up. Can wear a domino for special excursions.
- ^ a b c Molère et la Comédie Italienne. Paris: Dider et Cie. 1867. ss. 168-169.
- ^ The Commedia dell'Arte. Benjamin Blom, Inc. 1964. s. 202.
Gheralid's Colombina must needs keep her audience awake by tormenting Arlequin in a constant changing personality, now as a doctor, now as a lawyer or peddler.
- ^ Commedia dell'Arte. New York: Routledge. 1994. ss. 130.
The only lucid, rational person in commedia dell'arte, analogous to Maria in Twelfth Night.
- ^ The Commedia dell'Arte. Benjamin Blom, Inc. 1964. s. 11.
- ^ Radulescu (2008). "Caterina's Colombina: The Birth of a Female Trickster in Seventeenth-Century France". Theatre Journal. 60 (1): 87-113. doi:10.1353/tj.2008.0059. ISSN 0192-2882.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Colombina ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
