İçeriğe atla

Kırıkkale

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bu sayfa Kırıkkale ilinin şehir merkezini anlatmaktadır. İl için Kırıkkale (il) sayfasına bakınız.
Kırıkkale
Şehir
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer

Kırıkkale'den bir görünüm
ÜlkeTürkiye
Bölgeİç Anadolu Bölgesi
İlKırıkkale
İdare
 • Belediye başkanıAhmet Önal (CHP)
Yüzölçümü
 • Şehir4.881 km²
Rakım900 m
Nüfus
 (2023)
 • Şehir188.419
 • Kent
179.710
 • Kırsal
8.709
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu
71000
Alan kodu0318
Plaka kodu71

Kırıkkale, Kırıkkale ilinin merkezi olan şehirdir. 1941 yılında belediye statüsüne kavuşmuştur. Kırık köyü arazileri üzerine kurulmuş, gelişmiş ve büyümüştür. 1920'lerde Mühimmat Fabrikasının temellerinin atılması, DDY buradan geçmesi gibi unsurlar şehrin oluşmasında önemli rol oynamıştır. Mühimmat Fabrikasının üretime geçmesiyle şehir göç almaya başlamış ve 12 hanelik Kırık köyü, 1929 yılında bucak yapılarak "Kırıkkale" biçiminde kullanılmıştır.

Kırıkkale 1929'da 3000 nüfusa sahip bir Anadolu kasabasıydı. İlk yerleşimler TCDD güzergahında; bugün aynı adı taşıyan Fabrikalar mahallesi, Ovacık mahallesi, Kurtuluş ve Hüseyin Kahya mahallelerinde oluşmaya başlamıştır.

1935 genel nüfus sayımında şehrin nüfusu 4599'a yükseldi. Makine Kimya Endüstri Kurumuna ait fabrikalarda çalışmak üzere çevre illerden insanlar buraya göç etmeye başladılar. Cumhuriyetin ilk yılları olması nedeniyle sanayi şehrin büyümesine öncülük yaptı. Ayrıca Kırıkkale Türkiye'nin 5 adet rafinerisinden birisi olan Orta Anadolu Kırıkkale Rafinerisine ev sahipliği yapmaktadır.[1]

21 Haziran 1989 tarihinde dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından yapılan törenle il oldu.

Merkez ilçede 31 mahalle ve 9 köy mevcuttur.[2]

Nüfus

[değiştir | kaynağı değiştir]

Cumhuriyet sonrasında, 1927 yılında, yapılan ilk nüfus sayımında Kırıkkale adına rastlanılmamıştır. Ancak o dönemde Ankara'nın ilçesi konumunda olan Keskin'in nüfusu 48.934 kişidir. Kırıkkale, 1935 ve 1940 nüfus sayımlarında Keskin ilçesine bağlı nahiye statüsündedir.

Yıl Toplam Bucak Merk.
1935[3] 14.494 4.599
1940[4] 21.874 11.486
Yıl Toplam Şehir Kır
Kırıkkale ilçesi (Ankara)
1945[5] 54.138 14.496 39.642
1950[6] 62.090 15.750 46.340
1955[7] 78.414 27.807 50.607
1960[8][a] 76.257 42.904 33.353
1965[9] 101.085 57.669 43.416
1970[10] 130.186 91.658 38.528
1975[11] 177.155 137.874 39.281
1980[12] 222.893 178.401 44.492
1985[13] 262.349 208.018 54.331
Kırıkkale merkez ilçesi
1990[14][b] 206.688 185.431 21.257
2000[15] 225.005 205.078 19.927
2007[16] 204.083 192.257 11.826
2008[17] 201.578 192.341 9.237
2009[18] 201.382 192.705 8.677
2010[19] 201.517 193.093 8.424
2011[20] 202.098 193.950 8.148
2012[21] 200.625 192.473 8.152
2013[22] 195.971 187.480 8.491
2014[23] 197.037 189.044 7.993
2015[24] 198.132 190.486 7.646
2016[24] 202.309 194.675 7.634
2017[24] 202.197 194.828 7.369
2018[24] 196.645 188.709 7.936
2019[24] 198.477 190.818 7.659
2020[24] 199.032 191.709 7.323
2021[24] 195.661 188.769 6.892
2022[24] 193.954 186.960 6.994
2023[24] 188.419 179.710 8.709

Belediye başkanları

[değiştir | kaynağı değiştir]
№ Belediye Başkanı Görev Başlangıcı Görev Bitişi Parti
1 Memduh Kutay 1939 30 Kasım 1941 Cumhuriyet Halk Partisi
2 Ali Akyürek 30 Kasım 1941 2 Ekim 1950
3 Hasan Öztürk 2 Ekim 1950 16 Kasım 1955 Demokrat Parti
4 Selim Özer 16 Kasım 1955 27 Mayıs 1960
5 Mahmut Develioğlu 27 Aralık 1963 3 Kasım 1965 Adalet Partisi
6 Selim Özer 11 Ocak 1965 14 Ocak 1972 Millet Partisi
7 Ağabey Pehlivanlı 26 Mart 1972 11 Aralık 1977 Adalet Partisi
8 Sahir Koçak 12 Aralık 1977 12 Eylül 1980 Cumhuriyet Halk Partisi
9 T. Fikret Saygılı 15 Eylül 1980 16 Aralık 1980 Askerî
10 Sacit Sönmez 5 Aralık 1980 1 Ekim 1981
(9) T. Fikret Saygılı 1 Ekim 1981 1 Şubat 1982
10 Cevat Balta 1 Şubat 1982 25 Ocak 1984
(7) Ağabey Pehlivanlı 25 Mart 1984 16 Eylül 1987 Doğru Yol Partisi
11 Sıtkı Bozdemir 16 Eylül 1987 28 Mart 1989
12 Hayati Karayol 28 Mart 1989 28 Mart 1994 Milliyetçi Hareket Partisi
13 Cemalettin Akdoğan 28 Mart 1994 18 Ocak 1999 Anavatan Partisi
14 Halil Üçer 18 Ocak 1999 18 Nisan 1999
15 Mustafa Pekdoğan 18 Nisan 1999 28 Mart 2004 Milliyetçi Hareket Partisi
16 Veli Korkmaz 28 Mart 2004 30 Mart 2014 Adalet ve Kalkınma Partisi
17 Mehmet Saygılı 30 Nisan 2014 4 Nisan 2024
18 Ahmet Önal 4 Nisan 2024 Görevde Cumhuriyet Halk Partisi

Kaynak:[25]

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Delice ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.
  2. ^ Bahşılı, Balışeyh ve Yahşihan ilçelerinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Türkiye Petrol Rafinerileri Haritası: Rafineri Nedir, Nerede Petrol Rafineleri Vardır?". Milliyet. 3 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021. 
  2. ^ "Kırıkkale Haritası: Kırıkkale İlçeleri Nelerdir? Kırıkkale İlinin Nüfusu Kaçtır, Kaç İlçesi Vardır?". Milliyet. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2021. 
  3. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  4. ^ "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  5. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  6. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  7. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  9. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  22. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  23. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  24. ^ a b c d e f g h i
  25. ^ "Eski başkanlar". 8 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2024. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kırıkkale&oldid=33595624" sayfasından alınmıştır