Kitâbü'l-İdrâk li-Lisâni'l-Etrâk
Kitâbü'l-İdrâk li-Lisâni'l-Etrâk (Türkçe: Türklerin Dilini Anlama Kitabı), 1312 yılında Ebû Hayyân el-Endelüsî tarafından Araplara Türkçe öğretmek için Arap harfli Memlûk Kıpçakçası ile yazılmış dil bilgisi kitabı ve sözlük.[1]
Sözcük ve ekler konusunu ele alan bir dilbilgisi bölümü ve Arap alfabesine göre düzenlenmiş alfabetik Kıpçakça-Arapça bir sözlükten oluşan eser, Kahire'de "Esîrü'd-dîn" lakaplı Gırnatalı Ebû Hayyân tarafından yazılmıştır. Dil bilgisi bölümünde Kıpçakçanın ses ve biçim bilgisi ele alınır. Sözlük bölümü yaklaşık 3.500 sözcük içerir.[1]
Eserin öğretim yöntemi tümevarımdır. Yabancı dil öğretim yöntemlerinden dil bilgisi çeviri yöntemi, yapısalcı yaklaşımla kullanılmıştır. Pratik Türkçe öğretimini amaçlayan eserde ticari Türkçenin öğretiminin hedeflendiği bölümlere de rastlanır.[1]
Kitaptan örnekler
[değiştir | kaynağı değiştir]Modern çeviri: Altı kişilik topluluk arasında düşünce farklılığı baş gösterirse altlarındaki (üzerinde oturdukları şeyi) aldırırlar (kaybederler). Dört kişi düşünce birliği ederlerse tepedekini indirirler.
- Bir erni kördüm urulmış ķulı ve kördüm bir erni urulmış ķulı demek câizdir / urulmış ķulı bir erni kördüm ve bir erni urulmış ķulı kördüm câiz değildir[1] [sic]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e Bayraktar, Nesrin. "Yabancılara Türkçe Öğretiminin Tarihsel Gelişimi." Turkoloji.cu.edu.tr. Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Merkezi, Erişim: 19 Eylül 2011. <http://turkoloji.cu.edu.tr/DILBILIM/bayraktar_01.php 10 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.>. (Arşiv WebCite® http://www.webcitation.org/61pG1170r 12 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
 | Kitap ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |