Latin harfli alfabeler listesi
Latin harfli alfabeler, dünya üzerinde birçok dilin yazı sisteminde kullanılmaktadır. Aşağıdaki tablolarda bazı alfabeler özetlenmiş ve karşılaştırılmıştır. Yalnızca alfabeleri oluşturan harfler değil aynı zamanda farklı tonları belirtmek için kullanılan tonlama imleri ile diğer sesçil imler de bu tablolarda gösterilmeye çalışılmıştır. Dipnotlarda alfabelerin kendilerine özgü özellikleri belirtilmeye çalışılmıştır.
Temel Latin alfabesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Afrikaans, Almanca [13], Baskça [4], Bretonca, Katalanca [6], Çekçe [8], Danca [9], Estonca, Filipince [11], Felemenkçe [10], Fince, Fransızca [12], İngilizce [36], İnterlingua, İspanyolca [25], İsveççe, Katalanca, Kürtçe, Latince, Lüksemburgca, Macarca [15], Malay dili, Norveççe [9], Pan-European, Slovakça [24], Võro dili, Xhosa dili ve Zulu dili alfabelerin en azından en geniş versiyonlarında tüm 26 harfi birden içerir.
Alfabe | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
a | b | c | d | e | f | g | h | i | j | k | l | m | n | o | p | q | r | s | t | u | v | w | x | y | z | |
Latince [2] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | V | X | Y | Z | |||
Arbıreşçe | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | X | Y | Z | |
Arnavutça [3] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | X | Y | Z | |
Azerice | A | B | C | D | E | F | G | H | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | X | Y | Z | ||
Berberi | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | Q | R | S | T | U | W | X | Y | Z | |||
Beyaz Rusça [5] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | Y | Z | |||
Çingenece [29] | A | B | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z | ||||
Eski İngilizce | A | B | C | D | E | F | G | H | I | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | X | Y | Z | |||
Esperanto | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | Z | ||||
Faroe dili | A | B | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | Y | |||||
Furlan | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | Z | ||||
Galce [28] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | L | M | N | O | P | R | S | T | U | W | Y | ||||||
Grönlandca | A | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | |||||||
Galiçyaca [33] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | X | Z | ||||
Guaraní [14] | A | E | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | Y | ||||||||
Hausa dili [30] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | R | S | T | U | W | Y | Z | ||||
Hırvatça [7] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | Z | ||||
İzlandaca | A | B | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Y | ||||
İrlandaca [16] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | L | M | N | O | P | R | S | T | U | ||||||||
İskoç Gaelik dili | A | B | C | D | E | F | G | H | I | L | M | N | O | P | R | S | T | U | ||||||||
İtalyanca [17] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | Z | |||||
Kaşupça | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | W | Y | Z | |||
Kırım Tatarcası | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | Y | Z | ||
Korsikaca [31] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | Z | ||||
Kuzey Lapça | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | Z | ||||
Lehçe [22] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | W | Y | Z | |||
Letonca [18] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | Z | ||||
Litvanca [19] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | Y | Z | |||
Malgaşça | A | B | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | V | Y | Z | |||||
Maltaca [20] | A | B | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Z | ||
Maorice [34] | A | E | G | H | I | K | M | N | O | P | R | T | U | W | ||||||||||||
Mohawk dili [35] | A | E | H | I | K | N | O | R | S | T | W | Y | ||||||||||||||
Pan-Nijerja dili | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | W | Y | Z | ||
Pinyin [32] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | W | X | Y | Z | |
Portekizce [23] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | X | Z | |||
Rumence | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z | |||
Sarduca | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z | |||
Shona dili | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | M | N | O | P | R | S | T | U | V | W | Y | Z | |||
Sırpça [7] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | Z | ||||
Sicilya dili | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | Z | ||||
Slovence | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | Z | ||||
Somalice | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | Q | R | S | T | U | W | X | Y | |||
Sorb dili | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | W | Y | Z | |||
Swahili | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | W | Y | Z | ||
Tetum | A | B | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Z | ||||
Tonga dili | A | E | F | G | H | I | K | L | M | N | O | P | S | T | U | V | ||||||||||
Türkçe | A | B | C | D | E | F | G | H | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | Y | Z | ||||
Valonca [27] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z | |
Vietnamca [26] | A | B | C | D | E | F | G | H | I | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | X | Y | |||
Volapük | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | R | S | T | U | V | X | Y | Z | ||
Wolof dili | A | B | C | D | E | F | G | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | W | X | Y |
Yukarıdaki tabloda resmî olarak Latin alfabesinin tüm 26 harfini içermeyen dilleri listelemektedir. 51 alfabelik bu listede hepsi tarafından kullanıl.:
Harf | G | H | M | O | R | S | L | U | P | F | B | D | K | C | J | Z | V | Y | X | Q | W |
Alfabe sayısı | 50 | 50 | 50 | 50 | 50 | 50 | 48 | 48 | 47 | 47 | 46 | 46 | 43 | 40 | 40 | 38 | 37 | 29 | 20 | 19 | 16 |
Genişletilmiş Latin alfabesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bazı diller temel Latin alfabesini, yeni harfler ekleyerek genişletmişlerdir.
Bazı dillerin alfabelerinde Latin Alfabesine ek olarak kaynaşmış harfler, değiştirilmiş harfler veya çift sesleri belirten harfler bulunur. Aşağıda bu harfleri gösteren tablodan yararlanabilirsiniz. İşletim sisteminize, tarayıcınıza veya Unicode olup olmamasına bağlı olarak tablodaki her karakteri göremeyebilirsiniz.
A-İ arası bağlantılı harfler
[değiştir | kaynağı değiştir]J–Z arası bağlantılı harfler
[değiştir | kaynağı değiştir]Alfabe | Ĵ ĵ |
Ķ ķ |
Ǩ ǩ |
Ĺ ĺ |
Ļ ļ |
Ľ ľ |
Ł ł |
Ñ ñ |
Ń ń |
Ņ ņ |
Ň ň |
Ŋ ŋ |
Ò ò |
Ó ó |
Ô ô |
Õ õ |
Ö ö |
Ō ō |
Ø ø |
Ő ő |
Œ œ |
Ơ ơ |
Ŕ ŕ |
Ř ř |
ẞ ß |
Ś ś |
Ŝ ŝ |
Ş ş |
Ș ș |
Š š |
Þ þ |
Ţ ţ |
Ț ț |
Ť ť |
Ŧ ŧ |
Ù ù |
Ú ú |
Û û |
Ü ü |
Ū ū |
Ŭ ŭ |
Ů ů |
Ű ű |
Ų ų |
Ư ư |
Ŵ ŵ |
Ÿ ÿ |
Ý ý |
Ŷ ŷ |
Ź ź |
Ż ż |
Ž ž |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Latince | Ĺ | Œ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Almanca | Ö | ẞ | Ü | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Arnavutça | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Azerice | Ö | Ş | Ü | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Beyaz Rusça | Ł | Ń | Ś | Š | Ŭ | Ź | Ž | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Boşnakça | Š | Ž | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Çeçence | Ö | Ş | Ü | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Çekçe | Ň | Ó | Ř | Š | Ť | Ú | Ů | Ý | Ž | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Danca | Ø | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Esperanto | Ĵ | Ŝ | Ŭ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Estonca | Õ | Ö | Š | Ü | Ž | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Faroece | Ó | Ø | Ú | Ý | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Felemenkçe | Ö | Ü | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Filipince | Ñ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fince | Ö | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fransızca | Ô | Œ | Ù | Û | Ü | Ÿ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Frizce | Ö | Ü | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gagavuzca | Ö | Ş | Ţ | Ü | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Galce | Ô | Ŵ | Ÿ | Ŷ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hawaii dili | Ō | Ū | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Hırvatça | Š | Ž | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İrlandaca | Ó | Ú | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İtalyanca | Ò | Ù | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İskoçça | Ò | Ù | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İsveççe | Ö | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İspanyolca | Ñ | Ó | Ú | Ü | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İzlandaca | Ó | Ö | Þ | Ú | Ý | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Japonca (Rōmaji) | Ō | Ū | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kaşupça | Ł | Ń | Ò | Ó | Ô | Ù | Ż | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Katalanca | Ò | Ó | Ú | Ü | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kuzey Lapça | Ŋ | Š | Ŧ | Ž | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kürtçe | Ş | Û | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lehçe | Ł | Ń | Ó | Ś | Ź | Ż | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Letonca | Ķ | Ļ | Ņ | Š | Ū | Ž | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Litvanca | Š | Ū | Ų | Ž | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lüksemburgca | Ö | Ü | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Macarca | Ó | Ö | Ő | Ú | Ü | Ű | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maltaca | Ż | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Norveççe | Ø | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portekizce | Ó | Ô | Õ | Ú | Ü | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Rumence | Ș | Ț | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Samogitçe | Ō | Š | Ū | Ž | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Skolt Samice | Ǩ | Ŋ | Õ | Š | Ž | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Slovakça | Ĺ | Ľ | Ň | Ó | Ô | Ŕ | Š | Ť | Ú | Ý | Ž | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Slovence | Š | Ž | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sorbca | Ł | Ń | Ó | Ŕ | Ř | Ś | Š | Ź | Ž | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Türkçe | Ö | Ş | Ü | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vietnamca | Ô | Ơ | Ư | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Valonca | Ô | Û |
Latin alfabesinden türemiş diğer alfabeler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Afrika Alfabesi
- African reference alfabesi
- Beghilos
- Hawaii alfabesi
- Uluslararası Fars alfabesi
- Uluslararası fonetik alfabesi
- Łatynka - Ukrayna
- "L337" alfabesi
- Romany alfabesi for most Romany languages
- Serbian latin alfabesi, essentially same as Croatian alfabesi (another alfabesi for Serbian is Cyrillic)
- Tatar alfabesi, similar to Türk alfabesi and Jaŋalif as a part of Uniform Turkic alfabesi
- Zulu alfabesi
Several transcription and transliterations.
Dipnotlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ İngilizce alfabesi ve önceki telekomünikasyon standartlarından türetilmiş ASCII'yi temel alan ISO/IEC 646 standartına göre
- ^ ch, ck, sp, st, sch.
- ^ dh, gj, ll, nj, rr, sh, th, xh, zh.
- ^ dz, dź, dž.
- ^ ch.
- ^ au, ch, ei, eu, ie, ij, oe, ou, sj, tj, ui, bunlardan sadece ij tek harf olarak görülür ve cümle başında IJ şeklinde yazılır.
- ^ ng, ll.
- ^ ch, gn, gu, ll, qu
- ^ ch, dd, ff, ng, ll, ph, rh, th Galce de ñ yerine genelde ng yazılır.
- ^ dž, lj, nj.
- ^ irlandacada eskiden ḃ, ċ, ḋ, ḟ, ġ, ṁ, ṗ, ṡ, ṫ harfleri kullanılırdı, onların yeni yazılış şekli şudur: bh, ch, dh, fh, gh, mh, ph, sh, th
- ^ ch, ll, rr. D İspanyolcada eskiden kullanılan ç artık z olarak yazılır
- ^ ch, gh, gn, gl, sc.
- ^ ll, ny, l·l (ŀl), rr, ss, dz, tz, ig, ix, gu, qu, nc
- ^ ch, cz, dz, dż, dź, sz, rz.
- ^ ch, dz, dž, ie, uo, bu kombinler Litvanca da tek harf olarak görülmezler
- ^ U cs, dz, gy, ly, ny, sz, ty, zs, dzs.
- ^ ie, għ.
- ^ gj, hj, hv, kj, sj, sk, tj, skj.
- ^ ch, lh, nh, qu, sc, xc, ss, rr.
- ^ dz, dž, ch.
- ^ ae, ch, dj, ea, jh, oe, oen, oi, sch, sh, tch, xh, x harfi sadece xh şeklinde kullanılır, jharfi neredeyse sadece dj ve jh kombinisinde kullanılır.
- ^ (a, â, ă, e, ê, i, o, ô, ơ, u, ư, y) à, ầ, ằ, è, ề, ì, ò, ồ, ờ, ù, ừ, ỳ; ả, ẩ, ẳ, ẻ, ể, ỉ, ỏ, ổ, ở, ủ, ử, ỷ; ã, ẵ, ẫ, ẽ, ễ, ĩ, õ, ỗ, ỡ, ũ, ữ, ỹ; á, ấ, ắ, é, ế, í, ó, ố, ớ, ú, ứ, ý; ạ, ặ, ậ, ẹ, ệ, ị, ọ, ộ, ợ, ụ, ự, ỵ. Vietnamca ayrıca şu harf kombinlerini kullanır: ch, gi, kh, ng, nh, ph, th, tr.
ISO temel Latin alfabesi | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aa | Bb | Cc | Dd | Ee | Ff | Gg | Hh | Ii | Jj | Kk | Ll | Mm | Nn | Oo | Pp | Rr | Ss | Tt | Uu | Vv | Ww | Xx | Yy | Zz | |
tarih • paleografi • türetimler • diyakritik • noktalama • rakamlar • harf listesi |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Michael Everson's Alphabets of Europe4 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Typo.cz Information on Central European typography and typesetting27 Mart 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Letter database of the Institute of Estonian Language 9 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.