Orta Farsça
Orta Farsça | |
---|---|
Bölge | Sasani İmparatorluğu |
Dönem | 9. yüzyılda Erken Yeni Farsçaya evrildi. |
Dil ailesi | Hint-Avrupa dil ailesi
|
Yazı sistemi | Pehlevî, Mani ve Avesta alfabeleri |
Dil kodları | |
ISO 639-2 | pal |
ISO 639-3 | pal |
Glottolog | pahl1241 [1] |
Orta Farsça veya Pehlevî dili, Sasani İmparatorluğu'nun edebî dili olmuş bir Batı İran dilidir. Dil, Sasanilerin yıkılmasının ardından bir süre daha prestij dili olmayı sürdürmüştür.[2] Orta Farsça Ahameniş İmparatorluğu'nda kullanılmış Eski Farsçadan evrilmiş olup modern İran, Afganistan ve Tacikistan kullanılan Farsça dilinin atası olmaktadır. Dil, içine Orta Farsçanın da dahil edildiği ve pek çok çağdaşı dili kapsayan Orta İran dilleri ile karıştırılmamalıdır.[3]
Orta Farsça genellikle Pehlevî alfabesiyle yazılırdı. Farsça konuşan Maniheistler tarafından Mani alfabesi kullanılarak da yazılırdı.
Sınıflandırma
[değiştir | kaynağı değiştir]Orta Farsça, Hint-Avrupa dil ailesine bağlı Hint-İran dilleri kolunun İran dilleri grubunda yer alır. İran dilleri içerisinde Batı İran dilleri alt grubunda yer alır.
İsim karşılaştırması
[değiştir | kaynağı değiştir]Orta Farsça | Modern Farsça | Eski Farsça | Anlamı |
---|---|---|---|
Anāhid | Nāhid | Anāhitā | Anahita |
Artaxšēr | Ardašir | Artaxšatra | Artaserhes |
Mihr | Mehr | Mithra | Mitra |
Rokhsāna | Roksāne | Rokh-šwana | Roksana |
Pāpak | Bābag | Pabag | |
Āleksandar, Sukandar | Eskandar | İskender | |
Pērōz | Pīruz | Pērōč | Feyruz |
Mihrdāt | Mehrdād | Mithradata | Mitridatis |
Borān | Borān | Buran | |
Husraw, Xusraw | Khosrow | Husravah | Hüsrev |
Zaratu(x)št | Zartōšt | Zartušt | Zerdüşt |
Ōhrmazd | Hormizd | Ahura Mazda | Ahura Mazda |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "Pahlavi". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ^ Versteegh, K. (2001). Linguistic Contacts between Arabic and Other Languages. Arabica, 48(4), 470-508.
- ^ Henning, Walter Bruno (1958), Mitteliranisch, Handbuch der Orientalistik I, IV, I, Leiden: Brill.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Lessons in Pahlavi-Pazend by S.D.Bharuchī and E.S.D.Bharucha (1908) - Arşivlenmiş 1. ve 2. kısım
- TITUS'da Orta Farsça metinler12 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Orta Farsça'nın yazı ve konuşma dili olarak yeniden canlandırılmasını teşvik eden bir organizasyon 29 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (grammar ve dersler içeren kaynak)
- Edward Thomas (1868). Early Sassanian inscriptions, seals and coins. Trübner. s. 137. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2011.
Hint-Avrupa dil ailesi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |