Pepsi
 | |
| Tip | Meşrubat, Kola |
|---|---|
| Üretici | PepsiCo |
| Köken |  ABD |
| İlk üretim yılı | 1893; 131 yıl önce (Brad's Drink olarak)
1898; 126 yıl önce (Pepsi-Cola olarak) 1961; 63 yıl önce (Pepsi olarak) |
| Renk | Karamel |
Pepsi, 1893 yılında ABD'de yaratılmış, PepsiCo tarafından üretilen ve Dünya'da en popüler alkolsüz içecek markalarından biridir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk yıllar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Pepsi, 1867 yılında ABD'nin bir eyaleti olan Kuzey Karolina'da doğan ve yine burada yaşayan Caleb Bradham tarafından icat edilmiştir. Önceleri doktor olmak isteyen Bradham, doğduğu eyalette başladığı tıp eğitimine Maryland'de devam etti. Fakat tıp eğitiminin zorlaşması ve pahalılaşmasının yanı sıra babasının da iflas etmesi üzerine Bradham, eğitimini yarıda bırakarak memleketine dönüp çalışmaya başladı. Bununla beraber, tıp alanına ilgisini kaybetmeyen Bradham bir süre sonra Maryland Üniversitesi'nde eczacılık alanında eğitimine devam etti. Üniversiteyi bitirip Kuzey Karolina'ya döndü. New Bern kentinde kendi eczanesini işletmeye başladı.
Bradham, 1893 ilk denemelerini yaptığı içeceği bir yandan da geliştirmeye çalıştı. 1898 yılında yine bu eczanede içeceği üretti ve New Bern şehrinde "Brad's Drink" ("Brad'in İçeceği") olarak piyasaya sürdü. Karbonatlı su, şeker, vanilya, nadir yağlar ve kola fındığından oluşan içecek piyasaya mide ilacı olarak tanıtıldı. Bradham, 1898 yılında rakibinden 100 dolar karşılığında "Pep Cola" ticari ismini satın alarak kullanmaya başlamıştır. Kimyacı olan Caleb Bradham, Pepsi'yi sindirime yardımcı olması ve enerji vermesi amacıyla geliştirmiştir. Böylece 1903 yılında Bradham, sindirim enzimi olan pepsinden esinlenerek yarattığı ürünün adını değiştirip "Pepsi-Cola" yaptı ve içkinin resmi kaydını yaptırdı. Aynı yıl mucit kimyager 7.968 galon içecek satmayı başardı. Sonraki yıl "Pepsi" 6 unsiyalıq şişelerde satılmaya başlatıldı. Satışlar 19,848 gallona kadar arttı. 1905 yılında Bradham, Pepsi'nin logosunu 1898 yılındaki orijinal tasarımından sonra ilk kez değiştirdi.
1906 yılında ABD Gıda Enstitüsü'nün içecek içerisinde zararlı bir madde olmadığına kanaat getirmesi üzerine ürünün satışı serbest bırakılmıştır. Artan talebin de etkisiyle ilk şişeleme fabrikaları Kuzey Karolina eyaletinin Durham ve Charlotte kentlerinde kurulmuştur.
İflas dönemi ve satılması
[değiştir | kaynağı değiştir]1923 yılında I. Dünya Savaşı'nın etkileri yüzünden şekerin fiyatında yükselme oldu. Bradham'ın tüm çabalarına rağmen şirket iflas etti. İflas işlemleri sırasında Caleb Bradham içeceğin tarifini federal mahkemeye sunması üzerine kim olduğu bilinmeyen bir milyarder tarafından tarif satın alındı. Bazı kaynaklarda bu kişinin Roy C. Megargel adlı bir iş insanı olduğu geçer.
Bu olaydan sekiz yıl sonra, 1931 yılında şirket tekrar iflas etti. Bu kez işletmeyi “Loft Inc” şirketinin sahibi olan Charles Guth satın aldı. 1922 ve 1933 yıllarında arasında üç kez, Coca-Cola Şirketi Pepsi-Cola şirketini satın almak için teklifte bulunsa da, türlü bahanelerle bu talepler reddedildi. Büyük Buhran yıllarında "Pepsi" başarılı pazar politikası sürdürerek rakiplerini ve özellikle Coca-Cola'yı sıkıştırmayı başardı.[1] 12 onsluk "Pepsi-Cola" camları 5 sente satılıyorken, aynı dönemde "Coca-Cola" nın 6 onsluk şişesi 5 sentti. Böylece, "Pepsi-Cola" rakibinin müşterilerini kendine çekmeyi başardı. 1934 yılında markanın yaratıcısı Caleb Bradham öldü. 1936 ile 1938 yılları arası şirketin gelirleri iki kat artarak 2 milyon dolara yükseldi.
.svg)
1939 yılında "The Pepsi Cola Company" yeniden satılması gündeme geldi ve şirket, "Phoenix Securities" in başkan yardımcısı olan Walter Staunton Mack Jr. tarafından satın aldı. Pazarlama konusunda mükemmel bir zekaya sahip olan Mack eski İngiliz balladının müziğini kullanarak reklamlar hazırladı. Bu reklam Pepsi'nin başarısına büyük katkı verdi ve 55 dilde yayımlandı. Mack'in olağanüstü çabaları sayesinde Pepsi hem ABD hem de ABD dışında Coca-Cola'nın en büyük rakibi haline geldi. II. Dünya Savaşı döneminde ise Pepsi, rakipleri olan RC Cola (Royal Crown) ve Dr. Pepper'i geride bırakarak, pazar konumuna göre Coca-Cola'dan sonra ikinci içecek olarak bilinir hale geldi. Ayrıca, Amerikan askerlerine destek olmak amacıyla camlarının tasarımını kırmızı-mavi-beyaz renginde tasarladı. 1956 yılında artık dünyanın 61 ülkesinde Pepsi-Cola'nın 149 fabrikası faaliyet gösteriyordu.
1963 yılında şirketin başkanı olan Donald M. Kendall ve Frito-Lay'in başkanı Herman Lay 1965 yılında şirketlerini bir çatı altında birleştirerek PepsiCo şirketini kurdular. Bugün dünyanın birçok ülkesinde şişeleme ve üretim fabrikası bulunan Pepsi, hemen hemen tüm ülkelerde satılmaktadır ve dolayısıyla büyük bir pazar payına sahiptir.
Tarifi
[değiştir | kaynağı değiştir]Rakibi Coca-Cola'dan farklı olarak Bradham, Pepsi'nin tarifini gizli tutmayı başaramamıştı. Şirketin iflası sürecinde, ürünün tarifini mahkemeye sunması sonucunda bu gizlilik bozulmuştu.
1923 yılında Bradham'ın mahkemeye verdiği belgeye göre Pepsi'nin içeriği şöyledir: 7500 libre şeker, 1200 galon su, 12 galon karamel, 12 galon misket limonu suyu, 58 libre fosforik asit, 0.5 galon Etanol, 6 ons limon yağı, 5 ons portakal yağı, 4 ons tarçın yağı, 2 ons hindistan cevizi yağı, 2 ons kişniş yağı bulunuyordu.
Amerika Birleşik Devletleri'nde Pepsi, karbonatlı su, yüksek fruktozlu mısır şurubu, karamel, şeker, fosforik asit, kafein, sitrik asit ve doğal tatlar ile yapılıyor. 12 ons Pepsi'nin içinde 41 gram karbonhidrat, 30 mg sodyum, 0 gram yağ, 0 gram protein, 38 mg kafein, 150 kalori bulunmaktadır. Ağustos 2010'da, Pepsi yapay yüksek potansiyelli tatlandırıcıların geliştirilmesi için Senomyx ile 4 yıllık anlaşma imzaladı.
Sözleşme kapsamında, PepsiCo 30 milyon dolar karşılığında Senomyx teknolojisini kendi ürünlerinde kullanacaktır. Bu işbirliği ile Pepsi'nin tatlı arttırıcılara ilişkin keşfi, bunun geliştirilmesi ve ticarileştirilmesi sağlanarak daha düşük kalorili içecekler piyasaya sürülmesi hedeflenmiştir. Eylül 2012'de Pepsi %30 daha az şeker içeren Pepsi Next adında yeni bir ürün ve sıfır kalorili tatlandırıcı olarak Stevia ürününü piyasaya sürdü.
2012 yılında Coca-Cola ve Pepsi şirketleri ABD yasaları uyarınca ürünlerinin üzerine kanser uyarı etiketi konulmaması için içeceğin ayırt edici rengi olan karamel rengini veren 4 - metilimidazol maddesini azaltmışlardır.[3] Şirketler ürünlerinde herhangi bir kanser riski olmamasına rağmen bunun yine de bir önlem olarak gerekli olduğunu ifade ederken bu değişimin, ürünlerin tatlarında herhangi bir yansıması olmadığını belirttiler.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2016.
- ^ Wiener-Bronner, Danielle (28 Mart 2023). "Pepsi has a new logo | CNN Business". CNN (İngilizce). 28 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023.
- ^ "Coca Cola ve Pepsi'nin formülü değişiyor - BBC Türkçe". 10 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2012.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Pepsi resmi sayfası22 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Pepsi Türkiye21 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
