İçişleri Bakanlığı (Türkiye)
Genel bilgiler | |
---|---|
Kuruluş tarihi | 3 Mayıs 1920 | )
Önceki kurum | |
Türü | Bakanlık |
Bağlılığı | Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı |
Adres | İnönü Bulvarı Bakanlıklar, Ankara |
Yıllık bütçe | ₺32.631.038.000 (2023)[1] |
Yönetici(ler) |
|
Alt birimler | |
Web sitesi | icisleri.gov.tr |
Makale serilerinden |
Türkiye'de siyaset |
---|
Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, genellikle güvenlik ve asayiş ile iller idaresinden sorumlu olan bakanlık. Başında 2023 yılından beri Ali Yerlikaya bulunmaktadır.
Görevleri
[değiştir | kaynağı değiştir]İçişleri Bakanlığı'nın görev ve yetkileri, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne dair 1 Numaralı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile belirlenmiştir.
Kararnameye göre, Bakanlığın görev ve yetkilerinin ana şeması, "Bakanlığa bağlı iç güvenlik kuruluşlarını idare etmek suretiyle ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü, yurdun iç güvenliği ve asayişi, kamu düzenini ve genel ahlakı, Anayasa'da yazılı hak ve hürriyetleri korumak" tan oluşmaktadır.
Ayrıca, kıyı ve karasuların muhafaza ve emniyetini sağlamak, karayollarında trafik düzenini sağlamak ve denetlemek, suç işlenmesini önlemek, suçluları takip etmek ve yakalamak, her türlü kaçakçılığı men ve takip etmek, yurdun iç politikasına, il ve ilçelerin genel ve özel durumlarıyla ilgili değerlendirmeler yapmak ve Cumhurbaşkanına tekliflerde bulunmak, ülkenin idari bölümlere ayrılması, il ve ilçelerin genel idarelerini düzenlemek, nüfus ve vatandaşlık hizmetlerini yürütmek, pasaport hizmetlerini yürütmek, kanunlarla veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle verilen diğer görevleri yapmak da İçişleri Bakanlığı'nın görevleri arasındadır.[2]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Bakanlığın kökenleri, Osmanlı İmparatorluğu döneminde kurulan Sadrazam Kethüdalığı ile atılmıştır. Devletin modernleşmeye ve Avrupalılaşmaya başladığı Tanzimat döneminde, 1835 yılında, Sadrazam Kethüdalığı'nın ismi Mülkiye Nezareti'ne dönüştürülmüştür. 1837 yılında Mülkiye Nezaretinin ismi Dahiliye Nezareti, Mülkiye Nazırının unvanı da Dahiliye Nazırı olarak değiştirilmiştir. 1859 ve 1913 yıllarında belirlenen yeni esaslarla bakanlığın bugünkü yapısı ortaya çıkmıştır.[3]
Bağlı birimler
[değiştir | kaynağı değiştir]Merkez teşkilatı
[değiştir | kaynağı değiştir]- İller İdaresi Genel Müdürlüğü
- Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü
- Personel Genel Müdürlüğü
- Mülkiye Teftiş Kurulu Başkanlığı
- Strateji Geliştirme Başkanlığı
- Kaçakçılık, İstihbarat, Harekat ve Bilgi Toplama Dairesi Başkanlığı
- Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü
- Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı
- Eğitim Dairesi Başkanlığı
- Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı
- Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı
- İç Güvenlik Stratejileri Dairesi Başkanlığı
- Hukuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü
- Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
- Özel Kalem Müdürlüğü
- İç Denetim Birim Başkanlığı
- Güvenlik ve Acil Durumlar Merkezi Başkanlığı (GAMER)
- Araştırma ve Etütler Merkezi (AREM)
Taşra teşkilatı
[değiştir | kaynağı değiştir]- İl Genel İdaresi
- Vali
- İdare Şube Başkanları
- İl İdare Kurulu
- İlçe İdaresi
- Kaymakam
- İlçe İdare Şube Başkanları
- İlçe İdare Kurulu
Sürekli kurullar / Bağlı kuruluşlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Jandarma Genel Komutanlığı, görev alanı il ve ilçe belediye sınırları dışında kalan yerler ile polis teşkilatı bulunmayan yerler olarak belirlenmiş olan askeri kolluk kuvvetidir. 15 Temmuz Darbe girişimi sonrası İçişleri Bakanlığına bağlanan komutanlık, 192.978 kişilik peronel ile TSK'de ordu seviyesinde temsil edilmektedir.[4] Türkiye yüzölçümünün %92'si jandarma bölgesidir.[5]
Jandarma birlikleri; seferberlik ve savaş hâllerinde, cumhurbaşkanı kararıyla belirlenecek bölümleriyle Kara Kuvvetleri Komutanlığı emrine girer, kalan bölümüyle normal görevlerine devam eder.[4]
Sahil Güvenlik Komutanlığı görevi, deniz yetki alanlarında ulusal ve uluslararası hukuku etkin kılmak, can ve mal güvenliğini sağlamaktır.[6] 1 Ocak 1985'te İçişleri Bakanlığına bağlanan komutanlık; bu tarihten önce Jandarma Genel Komutanlığına bağlıydı.[7] 5.070 aktif personele sahip teşkilat TSK'da tümen seviyesinde temsil edilmektedir.[8]
Seferberlik ve savaş hallerinde, Sahil Güvenlik Komutanlığının Cumhurbaşkanı kararıyla belirlenecek bölümleri Deniz Kuvvetleri Komutanlığı emrine girer, kalan bölümü normal görevlerine devam eder.[9]
- Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı
- Bakanlık Encümeni
- Emniyet Genel Müdürlüğü
- Polis Akademisi
- Jandarma ve Sahil Güvenlik Akademisi
- Kaçakçılık İstihbarat Koordinasyon Kurulu
- Göç İdaresi Başkanlığı
- 112 Acil Çağrı Merkezleri
İçişleri bakanları
[değiştir | kaynağı değiştir]Valiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "2023 Yılı Merkezi Bütçe Kanunu" (PDF). 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Ocak 2023.
- ^ Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı (10 Temmuz 2018). "Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Kararname Numarası: 1)" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 30 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Temmuz 2018.
- ^ "İçişleri Bakanlığı Tarihçesi". 2 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 19 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ "Jandarma Genel Komutanlığı'nın görevi". Jandarma Genel Komutanlığı. 2 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2010.
- ^ "Görevlerimiz". Sahil Güvenlik Komutanlığı. 17 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2010.
- ^ "Tarihçe". Sahil Güvenlik Komutanlığı. 13 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2010.
- ^ Türk Silahlı Kuvvetleri resmi sitesinden Haberler 22 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., TSK.tr. Erişim yenileme: 18 Temmuz 2014
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.