Arnavut atasözleri

Arnavutluk

Bu maddenin biçim olarak Vikisöz standartlarına ulaşması için elden geçirilmesi gerekmektedir.

_{Düzenleme yapıldıktan sonra bu açıklama silinmelidir.}

• Komşunun tavuğu komşuya kaz gözükür.
  Peshku qelbet prej kres

• Balık baştan kokar.

• Mali me malin s piqet,njeriu me njerin piqet
  Dağ dağa kavuşmaz insan insana kavuşur.

• Hastalık dağda gezmez insanlar arasında dolaşır.
  Smundja u bë për njerinë

• Ujku mjergull kërkon
  Kurt dumanlı havayı sever

• Dita e re,nafaka e re
  Yeni gün,yeni nafaka

• Tosk e Gegë - Pemë nga një degë!
  Toska ve gega bir ağacın dalları!

• Ai që ecet krye përpjet bie në gropë.
  Havaya bakarak yürüğen çukura düşer.

• Ai që bëhet i urtë si delja, e hanë ujqët.
  Koyun gibi uslu olanı, kurtlar yer.

• Ai që i mbështetet pemës së madhe, gjen hijë gjithmonë.
  Büyük ağaca yaslanan, her zaman gölge bulur.

• Ai që ka frikë edhe kur ka të drejtë, nuk fiton.
  Korkuyorsa doğru olsa bile, kazanmaz.

• Armikut mos ia trego të vërtetën.
  Duşmana doğruyu söyleme.

• As me miq e as me anmiq, gojën mos e fëlliq.
  Ne dostuna ne düşmenına ağzını bozma.

• Asnjë shtëpi nuk të kënaq si e jotja.
  Hiçbir ev kendi evin gibi seni mutlu edemez.

• Atë derë që s'e çel çelësi, e çel paraja.
  Kapıyı anahtar açamazsa, para açar.

• Atje ku thonë se ka dredhëza më shumë, merre shportën e vogël.
  Orada daha çok çilek var dediklerinde, küçük bir sepeti al.

• Bukuria dhe pasuria s'janë përgjithmonë.
  Güzellik ve zengillik her zaman olmaz.

• Burgu është varr për së gjalli.
  Hapishane bir canlının mezarıdır.

• Fjala pa punë, si peshku pa lumë.
  İşsiz söz, susuz balık gibidir.

• Uthulla e fortë plas gurin.
  Sert sirke taşı patlatır.

• As topi i Ali Pashës s'e tund.
  Ali Paşa'nın topi bile sarsmaz.

• Fol me ty, fol me murin.
  Sana söylemek, duvara söylemek.

• I mbushet mendja, atij që ka mend.
  Aklı olanın aklı dolar.

• Kur ngjite përpjetë, shiko dhe tatëpjetë.
  Yukarıya yükseldiğinde, aşağıya da bak.

• Mendjemadhi niset me kalë, kthehet me këmbë.
  Kibirli olan at ile yola çıkar, ayaklarıyla geri döner.

• Njeriu sido që të bëjë, nuk e kapërcen dot hijen e tij.
  İnsan nasıl olursa olsun, kendi gölgesini atlayamaz.

• Pas lufte të gjithë bëhen trima.
  Savaştan sonra herkes kahraman olur.

• S'e lenë hunda me pa larg.
  Burnun, uzağa bakmanı engeller.

• Ti qesh me të tjera, po bota qesh me ty.
  Sen başkalarına gülersin, ama dünya sana güler.

• U bë dhija me tremb ujkun.
  Keçi kurtu korkutmak istiyor.

• Duro sa mund, gëzohu pa fund.
  Sabredebildiğin kadar sabret, sonsuza kadar sevin.

• Edhe guri pëlcet kur nxehet.
  Taş da ısındığında patlar.

• Hiq inatin gjej rehatin.
  İnatı çek, rahata kavuş.

• Mëngjesi është më i mençëm se nata.
  Sabah akşamdan daha akıllıdır.

• Mos i fryj zjarrit se të djeg.
  Ateşe üfleme seni yakar.

• Mos mëso ustanë, po merri zananë.
  Ustaya akıl öğretme, ondan zanat almaya bak.

• Kur dhelpra nuk arriti rrushtë, tha se janë të thartë.
  Tilki üzüme ulaşamadığında, üzümün ekşi olduğunu söyledi.

• Atij i plasin sytë, e tjetri e pyet për vetullat.
  Onun gözlerini oyarlar, diğeri ise kaşları için sorar.

• Nuk do as mend as kalem, shif e shkruaj.
  Ne akıl ne kalem iste, bak ve yaz.

• Ustai, ustanë e njef në zanat.
  Usta, ustayı zanatıyla tanır.

• Deti ka ujë boll, po me u pi s'pihet.
  Denizin bol suyu vardır ama içmek istersen içemezsin.

• Kur gabon i mençuri çuditet budallai.
  Zeki, bir hata yaptığında, gerizekalı şaşırır.

• Me një gur, ti vrave dy zogj.
  Bir taşla 2 kuşa vurdun.

• Nuk të thonë: "Qysh ke qenë" po "qysh je".
  "Nasıldın" demez, "Nasılsın" der.

• Po të mos kishte budallenj, me kë do qeshnim.
  Deliler olmasaydı nasıl gülecektik.

• Ç'ke në xhep të marin hop, ç'ke në tru s'ta marrin dot.
  Cebinde olanı alabilirler, aklında olanı alamazlar.

• Katundi digjet, zakoni s`prishet.
  Köy yanar, gelenekleri bozulmaz.

• Bukuria e njeriut është sjellja në shoqëri.
  Bir insanın güzelliği çevresindeki davranışlarıdır.

• Ku din qeni t'u marrë erë luleve.
  Köpek, çiçeklerin kokusunu almayı nerden bilsin.

• Jetë - kuletë, *****arallëk - maskarallëk.
  Hayat -cüzdan, fakirlik - maskaralık.

• Atë që merr me një dorë, kthehe me të dyja.
  Bir elinle aldığını, iki elinle geri ver.

• E keqja nuk harrohet, e mira po.
  Kötülükler değil, iyilikler unutulur.

• Kur pi ujë, kujto burimin.
  Su içtiğinde, kaynağı hatırla.

• Ai që e ka trupin e drejtë, nuk ka frikë se i del hija e shtrembër.
  Düzgün vucudu olanın, gölgesi eğri görünecek diye bir korkusu olmaz.

• Kush ka ngrënë mjaltin, ka mizën pas veshit.
  Balı yiyenin, kulak arkasında sineği olur.

• Hekuri sa punohet, aq zbukurohet.
  Demire ne kadar işlenilirse, bir o kadar güzelleşir.

• Arnaut, he arnaut, në vend të bukës po blen barut.
  Arnavut, he Arnavut, ekmek alacağı yerde barut alır.

• Kur te vjen e keqja hapi deren !
  Kötülük geldiğinde kapıyı aç !

• Dy te mencur nuk zihen kurre !
  İki akıllı kavga etmez asla !

• Rruga e shkurter te del me e gjate !
  Kısa yol daha uzun çıkar !

• Hip ketu e shih Stambollin !
  Şuraya çık İstanbul`u gör ! (Imkansiz bir sey icin adama dirseğime çık istanbul`u gör derler )

• Trimi i mire me shoke shume !
  İyi kahramanın çok arkadaşı olur !

• Njeriut shihi punen jo gunen !
  Insanin isine bak elbisesine degil !

• Sa te rrish kot puno kot !
  Bosuna duracagina bosuna calis !

• Peri ku eshte i holle keputet !
  İp ince olduğu yerde kopar !

• Pyet njeqind vete bej si di vete !
  Sor 100 kişiye yap bildiğince !

• U be deti kos !
  Deniz yogurt oldu !
  (Herkes ne kaparsa kapsin durumu oldugu zaman)

• Sheh rrushi rrushin dhe piqet !
  Üzüm üzüme baka baka olgunlaşır !

• Vetem nene dhe babe nuk ka ne pazar !
  Sadece anne ve baba yok pazarda !

• S`bie rrufeja ne hale !
  Yildirim tuvalete dusmez !
  ( Kotu olana bir sey olmadiginda )

• Uji fle armiku s`fle !
  Sular uyur dusman uyumaz !

• Heshtja eshte flori !
  Sessiz kalma altindir !

• Me mire nje mik sesa nje ciftlig !
  Bir ciftlikten ise bir dost daha iyi !

• Floriri eshte i paket por ka vlere shume !
  Altin az bulunuyor ama degeri coktur !

• I bie fyellit !
  (0)kaval caliyor !
  (Birisi ondan isteneni yapmadigi zaman)

• Nata eshte e huaj !
  Gece yabancidir!
  ( senin degil guvenli degil anlaminda )

• Ligjin e ben Maliqi !
  Kanunu Malik yapar !

• I duruari i fituari !
  Sabirli kazancli !

• Mos i trego babes arat !
  Babana arsalari anlatma !

• Mishi tretet kocka mbetet !
  Et erir kemikler kalir!

• Kush punon fiton !
  Kim calisirsa kazanir !

• Hesht si varri !
  Mezar gibi sessiz durur !

• I hyra detit ne kembe !
  Denize yaya girdim !
  ( Olanaksiz bir ise giristigin zaman )

• Burri pa arme si gruaja pa breke !
  Silahsiz adam donsuz kadin gibidir !

• Shqiptari per fjalen ther edhe djalen
  Arnavut verdiği söz için oğlunu da keser

• Nga armiku ruhem vete nga miku me ruajte Zoti.
  Düşmandan kendim korunurum dostumdan Allah korusun

• A rrohet me zemër të lepurit?
  Bir Tavşanın yüreği ile yaşıyabilirmisin ?

• Ai që ndërton me djersë, mbron me gjak.
  Alınteri ile inşa eden ,Kanla savunur.

• Ai që përton sot, pendohet mot.
  Bugün tembel olan sonra pişman olur

• Asht kollaj me ia pre bishtin ujkut të vramë.
  Ölü bir kurtun kuyruğunu kesmek kolaydır.

• As në parajsë mos rri vetëm.
  Cennette bile yanlız kalma.

• Balta -- m'ë ëmbël se mjalta.
  Çamur baldan daha tatlıdır.

• Bujku i mirë, ia merr me zor bukën tokës.
  İyi bir çiftçi ekmegini topraktan zorla cikartir.

• Burri në shtëpi, si dreqi në xhami.
  Evdeki bir adam camideki şeytan gibidir.(çalışmayan erkekler için )(çalışmayan erkekler için )

• Cdo njeri është mbret në shtëpinë e tij.
  Her insan kendi evinde kraldır.

• Çelësi që punon, nuk ndryshket.
  Çalışan anahtar paslanmaz

• Dembeli është nëna e të gjithë veseve.
  Tembellik bütün kötü alışkanlıkların anasıdır.

• Dera e përtimit, caku i mjerimit.
  Tembelik kapısı sefaletin sınırıdır.

• Dielli, edhe kur ka re, ndrit.
  Bulutlandığında bile güneş parlar

• Difton fmija, ç'ka shtëpia.
  Evde ne varsa çocuk anlatır.

• Dita pa punë nata pa gjumë.
  Işsiz gün uykusuz gece

• Dora me baltë buka me mjaltë.
  Çamurlu el, ballı ekmek

• Dora e larë, zorrë e tharë.
  Temiz el ,boş miğde

• Duket zogu që në ve.
  Kus daha yumurtadayken bellidir ne olacagi.

• E vërteta rri si vaji mbi ujë.
  Gerçek su üzerindeki yağ gibi durur.

• Edhe ujët po të rrijë në një vend qelbet.
  Su da akmazsa bayatlar

• Eja baba te te tregoj arat.
  Gel baba ,göstereyim sana arsalarımızı.

• Dardha, bjen (pikë) nën dardhë.
  Armut tam armutun altına düşer .

• Fikut te ulët i hyp kushdo.
  Alçak incir ağacına herkes tırmanabilir.

• Fjala e plakut, e pushka e djalit.
  Yaşlı adama söz, genç olana tüfek düşer.

• Gruaja që nuk do të gatuajë, shosh gjithë ditën.
  Bir kadın yemek pişirmiyecekse malzemeleri hazırlamak bütün gününü alır.

• Gjarpëri ecën dhe fshin gjurmët me bisht.
  Hareket eden yılan, kuyruğuyla izlerini siler

• Gjithsecili në punën e tij është zot.
  Her kişi kendi işinde hakimdir.

• Gjykon puna, s'gjykon guna.
  Adamın işine bak, elbisesine değil.

• Hekuri sa punohet, aq zbukurohet.
  Demir ne kadar işlense o kadar güzel olur.

• I mjeri ai që s'mendon për pleqëri.
  İhtiyarligini düşünmeyen adam zavallıdır.

• I riu ka fuqi, plaku mëncuri.
  Gencin gücü var ,yaşlının bilgisi

• Kali plak të len barrën në rrugë.
  Yaşlı at yükünü yolda bırakır.

• Kau që nuk vete në arë e pret sëpata.
  Öküz gitmezse tarlada balta bekler.

• Kazma në dorë, buka në gojë;
  kazma në katua, trasta del për miell hua.
  Kazma elde, ekmek agizda; kazma
  mahzende torba borç un almaya gitmekte.

• Kënga për darkë, brenga për drekë.
  Akşam yemeği için şarkı ,öğle yemeği için acı

• Kohë është flori
  Zaman altındır.

• Ku ka bletë, ka dhe mjaltë.
  Nerede arı var bal oradadır.

• Ku ka zemër ka dhe krahë.
  Nerede yürek orada kollar vardır.
  (iş vardır)

• Kullote dhinë të të mbushë kusinë.
  Mutfağı doldurmak için keçi besleyin

• Kur s'ke mbjellë, s'ke çfarë korr.
  Tohum ekmezsen ,ekin biçemezsin

• Kur s'ke punë luaj derën.
  Kapıya bakarsın işsiz kaldığında

• Kush di me lavdue, din edhe me cpifë.
  Övmesini bilen iftirayı da bilir.

• Kush fërkon pulën, ha edhe vezën.
  Tavuğu okşuyan yumurtayı da yer

• Kush fle ngrohtë ka edhe ftohtë.
  Sıcak uyuyan üşüyebilir de.

• Kush i kullot deshët, ai qeth dhe leshët.
  Koyunları otlamaya bırakan yünlerini de toplar

• Kush ka turp, vdes për bukë.
  Utangaç olan açlıktan ölür.

• Kush mori udhë, dhe do të lodhet.
  Yola çıkan yorulur da.

• Kush nuk di ç'është lodhja, ai nuk di
  ç'është çlodhja.

• Yorulmayi bilmeyen rahatlamayı bilmez.
  

• Kush përton vdes urije.
  Tembel olan açlıktan ölür.

• Kush rri nën pemë, ha edhe kokrrat.
  Ağaç altında duran ,meyveleri de yer.

• Kush s'punon, dheut i rëndon.
  Çalışmıyan bastığı yere yüktür.

• Kush zë brumë do të gatuajë.
  Hamuru hazırlamaya başlıyan pişirecektirde.

• Kushtrimi del për të ligshtin, pse trimi
  kujtohet vet.
  Savaşmak için seslenme zayıf olan için yapılır yoksa cesur kendiliğinden savaşmaya gider.

• Liria i ka rrënjët në gjak.
  Özgürlüğün kökleri kandadır.

• Lima dalëngadalë bëri tranë gjilpërë.
  Zımpara yavaş yavaş kirişi iğneye çevirdi.

• Malet tunden, po nuk bien.
  Dağlar sallanır ama yıkılmaz

• Mbill me një dorë, korr me të dyja.
  Bir el ile tohum ek ,iki el ile ekin topla.

• Mbroje atdhenë si shqipja folenë.
  Kartalin yuvasini koruduğu gibi vatanını koru.

• Me fal gjakun është burrni.
  Kanı affetmek erkekliktir.

• Me lopatë ari dhe shat argjëndi tundën e
  lëkundën edhe malet nga vëndi.
  Altın kürekle ve gümüş tırpanla,
  daglari bile yerinden oynatirsin.

• Më mirë "punë e mbarë",
  se "mirë se të gjej".
  "Hoşbuldum"`dan
  "Hayırlı işler " demek daha iyidir.

• Më mirë te vdesësh më këmbë,
  sesa të jetosh më gjunjë.
  
  Eğik yaşamaktansa ,
  ayakta ölmek daha iyidir.

• Mirë se të gjej, o hija e madhe
  -Mirë se vjen o dembel hamë.
  -A kamë leje të rri pak?
  -Po pate me hangër rri sa të duash.
  
  Hosbuldum buyuk golge !
  - Hosgeldin tembel obur. -
  Biraz oturmama izin var mi ?
  - Yiyecegin varsa istedigin kadar otur.

• Mos kij turp nga kush s'ka turp.
  Utanmayandan utanma.

• Mos prit të të kërkojë e mira, po kërkoje.
  İyi şeylerin seni araması için bekleme, sen onları ara.

• Mos rri si nusja në dasëm.
  Düğündeki gelin gibi durma

• Mos u fshi si miu prapa poçes.
  Fare gibi kavanozun arkasında saklanma

• Mos u fshi si miza nën bishtin e kalit.
  Sinek gibi atın kuyruğunun altına saklanma

• Moti ndihmon atë që punon.
  Çalışana hava yardım eder

• Mushka do dru, e demi kular.
  Boğa bir boyunduruğa ,katır bir şaplağa ihtiyaç duyar(katırı dövecen,boğayı bağlıyacan)

• Në kurdhën e nxehtë, s'rrihet me çekan druri.
  Tahta bir çekiç ile sıcak demiri dövme

• Nga del fjala, del dhe shpirti.
  Söz nereden çıkıyorsa gönül de oradan çıkar.

• Nuk mund të dalë punë e madhe nga ai që nuk do të voglën.
  Küçük işi istemeyenden büyük iş çıkmaz.

• Nuk rron peshku pa uje.
  Balık susuz yaşayamaz

• Nuk zihet pleshti me dorashka.
  Eldivenler ile pire yakalanmaz.

• Njeriut iu bëj njeri, qenit bëniu qen.
  Bir insana insan gibi davran, köpege köpek gibi davran.

• Një ujë që nuk ecën s'pihet.
  Yerde duran su içilmez.

• Paraja nuk i zgjedh njerëzit.
  Para insanları seçmez.(bir insan zenginse bunun sebebi kendisinin yeteneğidir parasinin değil)

• Pleqëria vjen me shokë.
  Yaşlılık arkadaşlar ile gelir
  (Sadece sen yaşlanmazsın )

• Po kërciti dhëmbët qeni i qëndro me shkop në dorë.
  Köpek dişlerini gösterirse elindeki sopayı göster

• Po nise një udhë, do kaptosh dhe sheshe, dhe male, dhe gurë.
  Bir yola başladın mı meydanları dağları ve taşları geçeceksin.

• Po nuk e pate të ligën brënda, s'të vjen nga jashtë.
  İçinde kötülük yoksa, dışarıdan sana bulaşmaz.

• Po nuk qau fëmija, nuk i jep nëna sisë.
  Çocuklar ağlamıyorsa ,anneleri meme vermez.

• Po nuk u turbullua, nuk kthjellohet.
  Bulandırılmazsa aklanmaz.

• Po shkove me të kërciturit gishtërinjtë sot,
  mos u anko nga të kërciturit e zorrëve nesër.
  Bugün parmaklarını kütletiyorsan yarın miğden ses çıkarırsa şikayet etme.

• Pula që këndon në mbrëmje nuk bën vezë në mëngjes.
  Akşam öten tavuk sabah yumurta yapmaz.

• Puna e rinisë, jorgan i pleqërisë.
  Gençlikte iş ihtiryalığın yorganıdır.

• Qan ara se nuk i vjen fara.
  Tohumu gelmeyen tarlalar ağlar

• Ruaj dhinë të pish qumështin.
  Sütünü içeceksen keçiyi koru.

• S'bëhet vreshti me urata, po
  me shata e lopata.

• Ağaçlık dua ile değil, belliyerek
  ve kürek ile yapılır.

• S'gjuhet me zagar të lidhur.
  Bağlı bir köpek ile avlanamazsın.

• Sa më shpejt kositet livadhi; aq më
  shpejt lind bari.

• Ne kadar çabuk çimleri biçersen ;
  çimler o kadar çabucak büyür.

• Shpjere gojën te buka e jo bukën te goja.
  Ağzını ekmeğe götür ekmeğini ağıza değil.

• Shqiponja fluturon në qiell, po folenë e
  bën në tokë.
  Kartal gökte uçar ,fakat yerde yuva yapar

• Trupi shëndoshet me të punuar,
  mëndja ndërtohet me të mësuar.

• Çalişarak vücud ,öğrenerek akıl yapılır
  (iş ile sağlıklı vücut, öğrenmek ile akıl yapılır)

• Ujku e ka qafën e trashë,
  se ka kambët e shpejta.
  Kurdun kalın boynu var çünkü ayakları hızlı

• Uji fle hasmi s'fle.
  Su uyur düşman uyumaz

• Vure vezën more pulën.
  Yumurtayi yeme tavuğu alırsın.

• Akıl insanın külahında bir çividir. Yumruk yemeden içeri girmez.

• Çabuk gelen kötü şans, geç gelen iyi şanstan daha iyidir.

• Yiğidi öldür hakkını yeme.

• Dumansız kahve imansız Türk'e benzer.