Литва теле
Литва теле (литв. lietùvių kalbà) — литваларның теле, Литваның дәүләт һәм Европа Берлегенең рәсми теле. Бу телдә Литвада якынча өч миллион һәм Литва тышында 170 меңгә якын кеше сөйләшә. Латыш теле белән бергә балтыйк телләре төркеменә керә. Ул латин язмасы белән языла. Литвада 2 955 200 кеше (3460 Липка татарларын кертеп), яки халыкның якынча 86%-ы асаба литва теле сөйләшүчеләре булып тора; Литвада яшәүче башка милләт вәкилләре шулай ук билгеле дәрәҗәдә литва телендә сөйләшә. Дөньяда тулаем литва телендә сөйләшүчеләр саны якынча 3 200 000.
| Литва теле | |
| Үзисем: |
lietuvių kalba |
|---|---|
| Илләр: | |
| Рәсми халәт: | |
| Күзәтүдә тора: |
литвалылар теленең дәүләт комиссиясе |
| Сөйләшүчеләр саны: |
~3,2 млн |
| Классификация | |
| Төркем: |
??? |
| Язу: | |
| Тел кодлары | |
| ГОСТ 7.75–97: |
лит 400 |
| ISO 639-1: | |
| ISO 639-2: | |
| ISO 639-3: | |
Литва телендә санскрит һәм латин телендә кебек классик телләрдә булган күп таныла торган сүзләр сакланып кала. Бу сүзләр Прото-Һинд-Европа теленнән килеп чыккан. Берничә мисал булып түбәндәге сүзләр тора:
- Литва телендә һәм санскритта sūnus (угыл)
- Литва телендә һәм санскритта avis һәм латинча ovis (сарык)
- Литва телендә dūmas һәм санскритта dhūmas һәм латин телендә fumus (төтен)
- Литва телендә antras һәм санскритта antaras (икенче, башка)
- Литва телендә vilkas һәм санскритта vṛkas (бүре)
- Литва телендә ratas һәм латин телендә rota (тәгәрмәч) һәм санскрит телендә rathas (арба)
- Литва телендә senis һәм латин телендә senex (карт кеше) һәм санскрит телендә sanas (карт)
- Литва телендә vyras һәм латин телендә vir (кеше) һәм санскрит телендә vīras (кеше)
- Литва телендә angis һәм латин телендә anguis (латин телендә елан һәм литва телендә елан төре)
- Литва телендә linas һәм латин телендә linum (җитен, инглиз телендәгеcompare 'linen' белән чагыштырыгыз)
- Литва телендә ariu һәм латин телендә aro (мин сукалыйм)
- Литва телендә jungiu һәм латин телендә iungo, һәм санскрит телендә yuñje (mid.), (мин катнашу өчен керәм)
- Литва телендә gentys һәм латин телендә gentes һәм санскрит телендә jántis (кабиләләр)
- Литва телендә mėnesis һәм латин телендә mensis һәм санскрит телендә masas (ай)
- Литва телендә dantis һәм латин телендә dentes һәм санскрит телендә dantas (теш)
- Литва телендә naktis һәм латин телендә noctes (nox-ның күплек саны) һәм санскрит телендә naktis (төн)
- Литва телендә ugnis һәм латин телендә ignis һәм санскрит телендә agnis (ут)
- Литва телендә sėdime һәм латин телендә sedemus һәм санскрит телендә sīdamas (без утырабыз)
