Химия

Bu mäqäläneñ latin älifbasındağı igezäge bar.

Химия
... хөрмәтенә аталган	алхимия[d]
Алыштырган	алхимия[d]
Өйрәнелгән тармак	химик кушылма, химик тоташмалар төркеме[d], химик элемент һәм матдә[d]
Һәштәге	chemistry
Нинди вики-проектка керә	Проект:Химия[d]
Социаль медиаларда күзәтүчеләре	1 901 688
Кыскарулар җәдвәле аббревиатурасы	kimya.
Веб-сайт Stack Exchange	chemistry.stackexchange.com
Химия Викиҗыентыкта

Хи́мия, Кимия (гарәпчә خيمياء‎‎, «chemi» – кара) – матдәләр, аларның үзлекләре, матдәләрнең әверелешләре һәм бу әверелешләргә хас күренешләр турындагы фәнне белдергән термин. Табигый фәннәрнең иң әһәмиятлеләрнең берсе.

Фәнни-техник прогресста химиянең роле бик зур.

Химия халык хуҗалыгының барлык өлкәләренә үтеп керә. Химия файдалы казылмаларны кирәкле продуктларга: металларга, аларның эретмәләренә, ягулыкка эшкәртүне тәэмин итә.

Табигать белеме һәм биология курсларыннан сезгә билгеле булганча, авыл хуҗалыгы производствосының продуктлылыгы күп дәрәҗәдә химия сәнәгате аны минераль ашламалар һәм үсемлекләрне корткычлардан саклау чаралары белән тәэмин итүгә бәйле. Химиянең роле төзелеш материаллары, синтетик тукымалар, пластмассалар, сабын һәм кер порошоклары, медикаментлар җитештерүдә дә аз түгел.

Химия курсын өйрәнеп, химия буенча белемнәрне нигезле кулланганда гына аның халык байлыгын арттыруга булышлык итүенә инанырсыз. Химик матдәләрне һәм аларның әверелешләрен белдексез, контрольсез куллану еш кына әйләнә-тирә мохитнең пычрануына китерә, ә бу исә үсемлекләр, хайваннар һәм кешенең тереклегенә тискәре йогынты ясый.

Моны да карагыз

• Менделеевның периодик таблицасы

Әдәбият

• Менделеев Д. И. Периодический закон: В 3 т. на сайте Руниверс
• Некрасов Б. В. Основы общей химии, т. 1. — М.: „Химия“, 1973
• Химическая энциклопедия, п. ред. Кнунянц И. Л., т. 5. — М.: „Советская энциклопедия“, 1988
• Химия: Справ. изд./ В. Шретер, К.-Х. Лаутеншлегер, Х. Бибрак и др.: Пер. с нем. — М.: Химия, 1989
• Джон Мур. Химия для чайников = Chemistry For Dummies. — М.: «Диалектика», 2011. — 320 с. — ISBN 978-5-8459-1773-7.
• Н. Л. Глинка. Общая химия. — М.: Интеграл-Пресс, 2008. — С. 728. — ISBN 5-89602-017-1.
• Джуа М. История химии. — М.: Мир, 1966. — 452 с.
• Дубинская А. М., Призмент Э. Л. Химические энциклопедии, в кн.: Химический энциклопедический словарь. — М., 1983
• Потапов В. М., Кочетова Э. К. Химическая информация. Где и как искать химику нужные сведения. — М., 1988
• Аблесимов Н. Е. Химия — это плохо? http://shkolazhizni.ru/world/articles/52420/
• Кузнецов В. И. Общая химия: тенденции развития. М.: Высшая школа,
• Аблесимов Н. Е. Сколько на свете химий? // Химия и жизнь — XXI век. 2009. № 5. С. 49-52; № 6. С. 34-37.
• Ахметов, Н. С. Общая и неорганическая химия. Общая неорганическая химия. Учеб. для вузов.-4-е изд., испр.,-М,: Высшая школа, Изд. центр» Академия", 2001.-743 с., ил., 2001.
• Мелентьева, Галина Александровна. Фармацевтическая химия. Рипол Классик, 1985.
• Николаев Л. А. Химия жизни. — М., Просвещение, 1977. — 239 c.
• Э. Гроссе, Х. Вайсмантель Химия для любознательных. — Л., Химия, 1987. — 392 c.

Библиография

• Atkins, Peter; de Paula, Julio (2009). Elements of Physical Chemistry (5th ed.). New York: Oxford University Press. . 
• Burrows, Andrew; Holman, John; Parsons, Andrew; Pilling, Gwen; Price, Gareth (2009). Chemistry³. Italy: Oxford University Press. . 
• Housecroft, Catherine E.; Sharpe, Alan G. (2008). Inorganic Chemistry (3rd ed.). Harlow, Essex: Pearson Education. . 

Дәвам итеп укырга мөмкин

Популяр уку

• Atkins, P.W. Galileo's Finger (Oxford University Press) ISBN 0-19-860941-8
• Atkins, P.W. Atkins' Molecules (Cambridge University Press) ISBN 0-521-82397-8
• Kean, Sam. The Disappearing Spoon – and Other True Tales from the Periodic Table (Black Swan) London, 2010 ISBN 978-0-552-77750-6
• Levi, Primo The Periodic Table (Penguin Books) [1975] translated from the Italian by Raymond Rosenthal (1984) ISBN 978-0-14-139944-7
• Stwertka, A. A Guide to the Elements (Oxford University Press) ISBN 0-19-515027-9

Тәмамлау алдыннан кереш дәреслекләр

• Atkins, P.W., Overton, T., Rourke, J., Weller, M. and Armstrong, F. Shriver and Atkins Inorganic Chemistry (4th edition) 2006 (Oxford University Press) ISBN 0-19-926463-5
• Chang, Raymond. Chemistry 6th ed. Boston: James M. Smith, 1998. ISBN 0-07-115221-0.
• Voet and Voet. Biochemistry (Wiley) ISBN 0-471-58651-X

Камил дәрәҗә тәмамлау алдыннан яки тәмамлау дәреслекләре

• Atkins, P. W. Physical Chemistry (Oxford University Press) ISBN 0-19-879285-9
• Atkins, P. W. et al. Molecular Quantum Mechanics (Oxford University Press)
• McWeeny, R. Coulson's Valence (Oxford Science Publications) ISBN 0-19-855144-4
• Pauling, L. The Nature of the chemical bond (Cornell University Press) ISBN 0-8014-0333-2
• Pauling, L., and Wilson, E.B. Introduction to Quantum Mechanics with Applications to Chemistry (Dover Publications) ISBN 0-486-64871-0
• Smart and Moore. Solid State Chemistry: An Introduction (Chapman and Hall) ISBN 0-412-40040-5
• Stephenson, G. Mathematical Methods for Science Students (Longman) ISBN 0-582-44416-0

Тышкы сылтамалар

• General Chemistry principles, patterns and applications.