Эчтәлеккә күчү

Луҗ

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Луҗ latin yazuında])
Луҗ
пол. Łódź
Байрак[d]Илтамга[d]
Нигезләнү датасы 29 июль 1423
Логотип
Сурәт
Рәсми исем Litzmannstadt һәм Łódź[1]
Демоним łodzianin[2], łodzianka[3] һәм lodzano
Шигарь тексты Ex navicula navis һәм Z łódeczki łódź
Дәүләт  Польша[4]
Нәрсәнең башкаласы Луҗ воеводалыгы[d], Генерал-губернаторлык[d], Восточно-Лодзинский повят[d], Лодзинский уезд[d] һәм Лодзинское городское воеводство[d]
Административ-территориаль берәмлек Луҗ воеводалыгы[d]
Сәгать поясы Үзәк Аурупа җәйге вакыты[d], UTC+01:00 һәм UTC+02:00
Геомәгълүматлар Data:Poland/Łódź.map
Хөкүмәт башлыгы Һанна Ждановска[d]
Әгъзалык Креатив шәһәрләр челтәре[d]
Халык саны 670 642 (31 март 2021)[5]
Ир-ат халкы 305 533[6]
Хатын-кыз халкы 365 109[7]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек 219 метр[8]
Кардәш шәһәр Вилнүс[9][10][11][…]
Нәрсә белән чиктәш Згежский повят[d], Восточно-Лодзинский повят[d] һәм Пабяницкий повят[d]
Бүләкләр
орден Строителей Народной Польши
Мәйдан 293 км²
Почта индексы 90-001–94-413
Рәсми веб-сайт uml.lodz.pl​(пол.)
Харита сурәте
Коллаж
Феноменның икътисады economy of Łódź[d]
Социаль медиаларда күзәтүчеләре 11 221
Лексема-субъект Lua хатасы: unknown error.
Җирле телефон коды 42
Номер тамгасы коды EL • ED
Шәрәфле ватандашлар төркеме [d]
Монда җирләнгәннәр төркеме [d]
Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме [d]
Карта
 Луҗ Викиҗыентыкта

[12]

Луҗ (пол. Łódź [wut​͡ɕ] (info) — «каек») — Польшаның үзәк өлешендә урнашкан шәһәр, Луҗ воеводалыгының административ үзәге. Халык саны буенча Польшаның өченче шәһәре.

Тарих

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Беренче тапкыр 1332 елда Łodzia авылы буларак телгә алынган. 1432 елда шәһәр хокуклары бирелә.

1793 елда Польшаның икенче бүлүе нәтиҗәсендә Пруссия составына күчкән. 1806—1815 елларда — Варшава һерцоглыгы составында. 1815 елдан Россия империясе составында.

1823-1873 елларда һәр ун ел эчендә халык саны икеләтә арткан.

1915—1918 елларда алман оккупациясе астында. 1918—1939 елларда Польша составында.

1939 елның 8 сентябрьдә алман гаскәрләре Луҗны басып алдылар. 1940-1944 елларда ул Литцманштадт исемен йөрткән. 1945 елның 18 гыйнварында Совет армиясе тарафыннан азат ителгән. 1948 елда кадәр Варшаваның җимерек хәлдә булуы сәбәпле, башкаласы фактик рәвештә Луҗда урнашкан булган.

Икътисад һәм мәдәният

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Транспорт юлларының мөһим төен. Якындагы шәһәрләр белән Луҗ агломерациясен тәшкил итә.

1990-елларга кадәр илнең тукымачылык сәнәгатенең иң эре мәркәзе. Полиграфия һәм азык-төлек сәнәгатьләре үсеш алган. Униаерситет, техника, табибият һ.б. институтлар, театрлар, музейлар бар.

архитектура һәйкәлләрдән рәтүш, монастырь һ.б. сакланган.

Халык саны

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
1897[13] 1900[13] 1921[13] 1931[13] 1946[13] 1950[13] 1960[13] 1970[13] 1978[13] 1988[13] 2002[13] 2011[13]
283 206 314 020 452 000 605 500 496 929 620 273 709 698 762 699 825 200 854 003 785 134 725 055

Халыкара мөнәсәбәтләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Шәһәрдә 9 чит илнең консуллыгы (Франция, Дания, Алмания, Австрия, Бөекбритания, Бельгия, Латвия, Маҗарстан, Молдавия) урнашкан.

Искәрмәләр

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
  1. ↑ https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Lodz;3935278.html
  2. ↑ https://sjp.pwn.pl/so/lodzianin;4460567.html
  3. ↑ https://sjp.pwn.pl/so/lodzianka;4460568.html
  4. ↑ archINFORM — 1994.
  5. ↑ https://bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/051011661011-0957650?var-id=1639616&format=jsonapi
  6. ↑ https://bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/051011661011-0957650?var-id=1639617&format=jsonapi
  7. ↑ https://bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/051011661011-0957650?var-id=1639618&format=jsonapi
  8. ↑ https://it-ch.topographic-map.com/map-p63lgt/%C5%81%C3%B3d%C5%BA/?zoom=19&center=51.76521%2C19.46888&popup=51.76528%2C19.46906
  9. ↑ http://uml.lodz.pl/dla-mieszkancow/o-miescie/wspolpraca-z-zagranica/wilno/
  10. ↑ http://www.ivilnius.lt/pazink/apie-vilniu/miestai-partneriai
  11. ↑ https://vilnius.lt/lt/tarptautinis-bendradarbiavimas/
  12. ↑ GEOnet Names Server — 2018.
  13. ↑ 13,00 13,01 13,02 13,03 13,04 13,05 13,06 13,07 13,08 13,09 13,10 13,11 Ludność Łodzi
Чыганак — https://tt.wikipedia.org/w/index.php?title=Луҗ&oldid=4116595