2016 ел
(2016 битеннән юнәлтелде)
| Еллар |
|---|
| 2012 · 2013 · 2014 · 2015 — 2016 — 2017 · 2018 · 2019 · 2020 |
| Унъеллык |
| 1990-еллар · 2000-еллар — 2010-еллар — 2020-еллар · 2030-еллар |
| Гасырлар |
| XX гасыр — XXI гасыр — XXII гасыр |
2016 (ике мең уналтынчы) ел — кәбисә ел, милади тәкъвим буенча җомга көнне башлана. Бу безнең эраның 2016 елы, III меңьеллыкның 16 елы, XXI гасырның 16 елы, XXI гасырның 2 унъеллыгының 6 елы, 2010 елларның 7 елы. 2016 елдан бирле 8 ел үтте.
| Милади тәкъвим | 2016 MMXVI |
| Юлиан тәкъвим | 2015—2016 (14 гыйнвардан) |
| Юлиан тәкъвим византия эрасы белән |
7524—7525 (14 сентябрьдән) |
| Римны нигезләгәннән башлап | 2768—2769 (4 майдан) |
| Яһүдләр тәкъвиме |
5776—5777 ה'תשע"ו — ה'תשע"ז |
| Һиҗри тәкъвим | 1437—1438 (3 октябрьдан) |
| Борынгы әрмәннәр тәкъвиме | 4508—4509 (11 августтан) |
| Әрмәннәрнең чиркәү тәкъвиме | 1465 ԹՎ ՌՆԿԵ
|
| Кытай тәкъвиме | 4712—4713 (8 февральдан) 乙未 — 丙申 яшел сарык — кызыл маймыл |
| Хәбәш тәкъвим | 2008 — 2009 |
| Борынгы һинд тәкъвиме | |
| - Викрам-самват | 2072—2073 |
| - Шака самват | 1938—1939 |
| Шәмси тәкъвим | 1394—1395 |
| Буддачылык тәкъвиме | 2559 |
| Япон ел исәбе | 28 ел Хэйсэй |
Вакыйгалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
Гыйнвар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Февраль
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 7 февраль — Казан-Сембер автоюлында сәфәр иткән җирдән Казан имамы Сөләйман Зарипов эзсез югала.[1]
Март
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 30 март — ВАМИН агрохолдингына нигез салучы Вәгыйз Минһаҗев мәхкәмә тарафыннан банкрот итеп таныла.
Апрель
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Казан университетында татарны өйрәнү кафедрасы ябылган.
- 21 апрель — Чаллы шәһәр мәхкәмәсе шовинист-табипны үтергән 86 яшьлек тыл ветераны Мисбах Сәхәбетдиновны 6 ел да 3 айга кырыс шартлы төрмәгә хөкем итте.
- 26 апрель — Татар-информ агентлыгы җитәкчесе итеп танылган тележурналист Шамил Садыйков билгеләнде.
Май
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 26 май — Украинаның хәрби очучысы Надя Савченко рус төрмәсеннән азат ителгән.
Июнь
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 10 июнь — Франциядә Футбол буенча Европа чемпионаты 2016 башлана.
- 17 июнь — Казанда Татарстан язучылар берлеге корылтае.
- 18 июнь — Карелиянең «Сямозеро» сәламәтләндерү лагеренда ял иткән 14 бала су өстендәге фаҗигадә һәлак була.
Июль
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Камил Сәмигуллин Татарстан мәчетләрендә Җомга вәгазьләрен татарча гына укыту фәтвасын чыгара.[2]
- 5 июль — Ураза бәйрәме.
- 14 июль — мөселман фанатигы Ницца урамында Франциянең милли бәйрәмен бәйрәм иткән халыкны йөк автомобиле белән таптата (Ниццадагы террор гамәле).
- 15 июль — Төркиядә хәрби фетнә
- 16 июль — Уразавылда Рәшит Ваһапов һәм Хәйдәр Бигичев һәйкәле ачыла.
- 16 июль — Чаллы велосипедчысы Илнур Зәкәрин Tur de Frans велоузышының 17-нче, тау этабында җиңү яулый.
- 20 июль — Павел Шеремет, беларус чыгышлы тележурналист, һөнәренә бәйле үтерелде.
Август
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 5 август — Бразилиянең Рио-де-Жанейро шәһәрендә Җәйге Олимпия уеннары 2016 башланган.
- 5—21 август — Рио-де-Жанейрода XXXI Җәйге Олимпия уеннары уза.
- 20 август — Түбән Камада Әхсән Фәтхетдинов музее ачыла.
Сентябрь
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 8 сентябрь — Казанның Яңа бистә зиратында билгесез вәхшиләр күренекле шәхесләргә куелган кабер ташларын җимергәннәр.[3]
- 12 сентябрь — Корбан бәйрәме.
Октябрь
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 4 октябрь — Мурман шәһәренә 100 ел тулган.
- 10 октябрь — Башнефть Роснефть ширкәтенә сатыла.[4]
- 27 октябрь — Казанның Иске бистәсен торгызу фондының беренче утырышы.[5]
Ноябрь
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 5 июль — Казанда «Үзгәреш җиле» концерты.[6]
- 8 ноябрь — АКШ президенты сайлауларында млиллиардер Дональд Трамп җиңеп чыккан.
- 14 ноябрь — Мәскәүдә Россиянең икътисад министры Алексей Улюкаев кулга алынган.
- 15 ноябрь — Татарстан фәннәр академиясенең Тарих институтында «История татар Западного Приуралья» дип аталган яңа китапның 1-нче томы җәмәгатьчелеккә тәкъдим ителде.[7]
- 25 ноябрь — Һаванада команданте Фидель Кастро Рус вафат була.
Декабрь
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- 7 декабрь — Казанда Садри Максуди һәйкәле ачылды.[8]
- 16 декабрь — Татарстан хөкүмәте катнашлыгы булган Татфондбанк һәм Интехбанк эшчәнлекләрен вакытлыча туктатты.
- 19 декабрь — Иркутски өлкәсендә ике көн эчендә суррогат алкоголь кулланып 70-тән артык кеше һәлак була.
- 19 декабрь — Берлинда гарәп террорчысы Раштуа ярминкәсендә катнашкан халыкны йөк автомобиле белән таптата (Берлин террор гамәле).
- 19 декабрь — Чистайда Үзәк универмаг янды(үле сылтама).
- 30 декабрь — АКШ Россиягә карата яңа санкцияләр кабул итте һәм 35 Россия дипломатын илдән куды.[9]
Вафатлар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Төп мәкалә: 2016 елда вафатлар исемлеге
- Рәшит Ахунов (62), язучы, тәрҗемәче, 1995—1998 елларда Татарстан хөкүмәтендә министр.
- 2 гыйнвар — Равил Тумашев (92), театр режиссеры, Тукай бүләге иясе.
- 2 гыйнвар — Яхъя Халитов (86), әдәби тәрҗемәче һәм редактор.
- 3 гыйнвар — Әсгать Галимҗанов (79), татар хәйриячесе[10].
- 14 гыйнвар — Алан Рикман (69), британ актеры.
- 25 гыйнвар — Наил Шәйхетдинов (74), театр актеры, Россиянең һәм Татарстанның халык артисты.
- 26 гыйнвар — Вәсилә Фәттахова (36), Башкортстанда яшәп иҗат иткән татар җырчысы.
- 29 гыйнвар — Муса Мирзәев, азәрбайҗан композиторы.
- 28 февраль — Фуат Ганиев (85), галим, татар теле белгече.
- 1 март — Роберт Заһретдинов (83), кубызчы.
- 16 март — Марс Макаров (76), татар композиторы һəм виртуоз музыкант.
- 24 март — Йоһан Кройф (68), футболчы һәм тренер.
- 2 июнь — Ирек Кинҗәбулатов (77), башкорт шагыйре, язучысы.
- 3 июнь — Мөхәммәт Али (74), АКШ боксчысы.
- 3 июнь — Габделәхәт Чинкин (79), күренекле биолог-галим,
- 4 июнь — Фәрит Сәйфелмөлеков (85), тележурналист.
- 3 июль — Суфиян Поварисов (91), татар язучысы, профессор.
- 18 июль — Касыйм Миршан (Kâzım Mirşan, 97), татар чыгышлы төркияле төзүче-инженер, Муса Җәлил дәфтәрләрен илгә тапшырган кеше.
- 20 июль — Павел Шеремет (44), тележурналист.
- 24 июль — Тимерҗан Кәлимуллин (54), көрәшче, классик көрәш буенча Европа чемпионы.
- 31 июль — Фазыл Искәндәр (87), язучы.
- 31 август — Октай Зүлфүкаров, азәрбайҗан композиторы.
- 2 сентябрь — Ислам Кәримов (78), Үзбәкстанның алышынмас президенты.
- 27 сентябрь — Абдулхак Игебаев (86), башкорт шагыйре.
- 7 октябрь — Рәшит Вәгыйзев, ТР кеше хокуклары буенча вәкаләтле вәкиле (2000-2010).
- 24 октябрь — Чыңгыз Мусин, шагыйрь.
- 2 ноябрь — Хисам Камалов (90), язучы.
- 11 ноябрь — Маннур Саттар (96), күренекле татар сатирик-шагыйре.
- 21 ноябрь — Әхмәт Сөләйманов, әдәбият галиме, башкорт язучысы.
- 25 ноябрь — команданте Фидель Кастро Рус (90), 1959 елдан 2008 елга кадәр Куба җитәкчесе.
- 5 декабрь — Хәйдәр Җамал (69), Россиядән мөселман фикер иясе.
.jpg)
Г. Тукай исемендәге дәүләт премиясе лауреатлары
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Нобель премиясе лауреатлары
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Искәрмәләр
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
- ↑ Имам Сөләйман Зарипов һәм аның кардәше югалуына бәйле җинаять эше ачылган
- ↑ http://www.azatliq.org/a/27869606.html
- ↑ http://www.azatliq.org/a/27975506.html
- ↑ Башнефть хиссәләре Роснефтькә сатылды
- ↑ «Не можем – не хотим сделать татарским город Казань? Так сделаем татарской хотя бы слободу!»
- ↑ "Үзгәреш җиле"н суши-барда ифтар үткәрүгә тиңләделәр
- ↑ "Бу китап башкорт тарихчыларын айнытачак"
- ↑ Йылдырым: "Садри Максуди һәйкәле – башка атаклы татарларга да истәлек"
- ↑ АКШ илдән 35 русия дипломатын чыгара
- ↑ Танылган хәйрияче Әсгать Галимҗанов вафат булды
Сылтамалар
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]
|
Викиҗыентыктагы медиафайллар? |
|---|