Kontent qismiga oʻtish

Maldiv orollari: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Ptbotgourou (munozara | hissa)
AnvarxonM (munozara | hissa)
k AnvarxonM Maldiv Respublikasi sahifasini Maldiv orollariga koʻchirdi
 
(32 oraliq tahrir tomonidan 13 foydalanuvchi koʻrsatilmagan)
Qator 1: Qator 1:
{{Ambox|text=Ushbu maqolaning nomi Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasida (2000-yil) '''Maldiv''' yoki '''Maldiv Respublikasi''' deb belgilangan. Uning nomini oʻzgartirish lozim deb hisoblasangiz [[Munozara:Maldiv Respublikasi|munozara]] sahifasida murojaat qoldiring.}}
{{Maldivalar_info}}
{{Maldiv maʼlumotlari}}
'''Maldives''' (Maldivalar Respublikasi) poytaxti — [[Male]] shahri. [[BMT]] aʼzosi
'''Maldiv''' ({{lang-dv|ދިވެހިރާއްޖެ}}, Dhivehi Raa’je), Maldiv Respublikasi ({{lang-dv|ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމުހޫރިއްޔާ}}, Dhivehi Raajjeyge Jumhooriyyaa) — [[Janubiy Osiyo]]da, [[Hind okeani]]ning shimoli-gʻarbiy qismidagi Maldiv orollarida joylashgan davlat. [[Shri Lanka]] orolining janubi-garbida. Maydoni 298&nbsp;km<sup>2</sup>. Aholisi 324 ming kishi (2012). Poytaxti — [[Male]] shahri. Maʼmuriy jihatdan 20 orollar guruhiga boʻlinadi.


== Davlat tuzumi ==
{{stub}}
Maldiv — respublika. [[Buyuk Britaniya]] boshchiligidagi Hamdoʻstlik tarkibida. Amaldagi konstitutsiyasi [[1968-yil]] 11-noyabrda kuchga kirgan, unga 1972 va [[1997-yil]]larda tuzatishlar kiritilgan. Davlat boshligʻi — prezident, aholi tomonidan 5 yil muddatga saylanadi ([[1978-yil]]dan [[Moʻmin Abdul Qayyum]]). Qonun chiqaruvchi hokimiyat — bir palatali parlament (majlis). Ijroiya hokimiyatni prezident va u tayinlaydigan vazirlar mahkamasi amalga oshiradi.
{{Osiyo mamlakatlari}}


== Tabiati ==
[[Turkum:Osiyo]]
Maldiv arxipelagi 2 mingdan ortiq kichik orol (atoll)dan iborat, shundan 200 tasida odam yashaydi. Orollarning aksariyati marjon qoyalar bilan oʻralgan. Iqlimi ekvatorga xos, mussonli. Havo harorati 24—30°. Yomgʻir koʻp yogʻishiga qaramay (yiliga 2500&nbsp;mm gacha) chuchuk suv yetishmaydi. [[Kokos palmasi]], [[banan]], sitruszorlar bor. Non daraxti oʻsadi.
[[Turkum:Davlatlar]]
[[Turkum:BMT aʼzolari]]


== Aholisi ==
{{Link FA|tt}}
[[Fayl:Male-total.jpg|thumb|300px|Male — Maldiv poytaxti]]
Aholisining 99% maldiv (divexi)lar, shuningdek, [[arablar]] va [[malayya]]lar ham yashaydi. Asosiy dini — [[islom]]. Rasmiy tili — maldiv (divexi) tili. Shahar aholisi 30%, birdanbir shahar — Maleda istiqomat qiladi<ref>[http://www.opendoorsuk.org/resources/country_profiles.php Open Doors UK & Ireland - Country Profiles] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120304014428/http://www.opendoorsuk.org/resources/country_profiles.php |date=2012-03-04 }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120304014428/http://www.opendoorsuk.org/resources/country_profiles.php |date=2012-03-04 }} {{ref-en}}</ref>.


== Tarixi ==
[[ace:Maladewa]]

[[af:Maledive]]
Miloddan avvalgi 3—1-asrlarda Seylon va [[Hindiston]]dan [[singallar]], [[hindlar]] kelib oʻrnashgan. Ular [[Buddizm|budda dini]]ga eʼtiqod qilgan. 5—12-asrlarda arablar va [[forslar]] kelgach, islom dini Tapqalgan<ref>{{veb manbasi|title=Maldives People|author=Maloney, Clarence|url=http://www.iias.nl/iiasn/iiasn5/insouasi/maloney.html|accessdate=2008-06-22|archiveurl=https://www.webcitation.org/6DZL4raiY?url=http://www.iias.nl/iiasn/iiasn5/insouasi/maloney.html|archivedate=2013-01-10}}</ref>, [[1153-yil]]da [[islom]] sultonligi vujudga kelib, Didi sulolasi [[1968-yil]]gacha hukmronlik qildi<ref>Xavier Romero-Frias, The Maldive Islanders, A Study of the Popular Culture of an Ancient Ocean Kingdom</ref>. Sultonlik [[1558-yil]]dan [[portugallar]]ga, 17-asrning 2-yarmidan [[gollandlar]]ga qaram boʻldi. [[1796-yil]]dan Buyuk Britaniya hukmronligi oʻrnatildi, [[1887-yil]] dekabrda uning protektoratiga aylandi. [[1965-yil]]da toʻliq mustaqillikka erishdi. 1968-yil]]da esa ruspublika deb eʼlon qilindi<ref>[http://historic.ru/books/item/f00/s00/z0000116/st012.shtml Мальдивская загадка. Тур Хейердал]</ref>. Maldiva 1965-yildan [[BMT]] aʼzosi. Siyosiy partiyalari va kasaba uyushmalari yoʻq. [[Oʻzbekiston|Oʻzbekiston Respublikasi]] bilan diplomatiya munosabatlarini [[1994-yil]] [[7-dekabr]]da oʻrnatdi. Milliy bayrami — 26-iyul — Mustaqillik kuni (1965).
[[als:Malediven]]

[[am:ማልዲቭስ]]
== Xoʻjaligi ==
[[an:Maldivas]]
Maldiv — iqtisodiy qoloq mamlakat. Yalpi ichki mahsulotda baliqchilikning ulushi 13 %, sayyoxlik 18 %, xizmat koʻrsatish sohasi 20 %, qishloq xoʻjaligi ulushi 23,7 % va sanoat ulushi 7,7 % ni tashkil etadi. Baliq ovlash flotida 4 mingdan ortiq kema bor. Dengizdan [[chigʻanoq]], [[marvarid]], [[marjon]] ham olinadi. Qishloq xoʻjaligining asosi — [[kokos palmasi]]. [[Sholi]] va [[sabzavot]], sitrus mevalar, [[mango]], [[banan]], [[batat]], yams ham yetishtiriladi. Chorvachiligi yoʻqdarajada: bir oz parranda boqiladi. Sanoati bir necha mayda ustaxonalardan iborat (baliq Maldiv baliqchilari okeanda baliq ovlamoqdalar. ovlash kemalari quriladi, toʻr toʻqiladi, meva konservalari tayyorlanadi, marjonlardan bezaklar qilinadi, kokos yongʻogʻi qayta ishlanadi, baliq uni ishlab chiqariladi, uy-roʻzgʻor asboblari yasaladi va hokazo). Xorijiy sayyoxlik rivojlangan: yiliga 150 mingga yaqin sayyoh kelib-ketadi. Yuklar asosan kemalarda tashiladi. Savdo flotida 60 dan koʻproq kema bor. Asosiy dengiz porti — Male<ref>{{veb manbasi |url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-21595814 |title=Maldives girl to get 100 lashes for pre-marital sex |last=Lang |first=Olivia |date=26-fevral 2013-yil |work=BBC |accessdate=26-fevral 2013-yil}}</ref><ref>{{veb manbasi|title=Maldives government does not agree with flogging rape victim: BBC|url=http://english.cnm.mv/news/1095|date=27-fevral 2013-yil|accessdate=2013-09-15|archivedate=2013-07-28|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130728220842/http://english.cnm.mv/news/1095}} {{Veb manbasi |url=http://english.cnm.mv/news/1095 |title=arxiv nusxasi |access-date=2013-09-15 |archive-date=2013-07-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130728220842/http://english.cnm.mv/news/1095 }}</ref>. [[Xulule]] orolida aeroport bor. Chetga quritilgan va dudlangan baliq, badiiy hunarmandchilik buyumlari, kokos palmasi mahsulotlari sotiladi. Chetdan oziq-ovqat va sanoat mollari, [[neft mahsulotlari]] keltiriladi. Savdo-sotiqdagi asosiy mijozlari: [[Hindiston]], [[AQSh]], [[Tailand]], [[Yaponiya]], [[Buyuk Britaniya]], [[Singapur]], [[Shri Lanka]]. Pul birligi — rufiya (Maldiv rupiyasi).
[[ar:جزر المالديف]]

[[arz:مالديف]]
== Maorifi ==
[[ast:Maldives]]
Mamlakat katta yoshdagi aholisining aksariyati savodsiz. Boshlangʻich maktabda oʻqish muddati 5 yil (bolalar 6 yoshdan qabul qilinadi), oʻrta maktabda 5 yoki 6 yil Boshlangʻich maktabda maldiv tilida, oʻrta maktabda [[ingliz tili]]da oʻqitiladi. Quyi kasbhunar maktabi ham bor. Oʻrta maxsus va oliy oʻquv yurtlari yoʻq. Yoshlar oʻrta maxsus va oliy taʼlim olish uchun Hindiston va Shri Lankaga boradilar.
[[az:Maldiv adaları]]

[[bat-smg:Maldīvā]]
== Matbuoti, radioeshittirishi va telekoʻrsatuvi ==
[[bcl:Maldibas]]
Maldivda nashr etiladigan asosiy gazetalar: „Aafathis“ ["Yangi tong", maldiv (divexi) va ingliz tilidagi kundalik gaz.], „Maldivz nyus bulletin“ („Maldiv yangiliklari byulleteni“, ingliz tilidagi haftanoma), „Xaviru“ ["Oqshom", maldiv (divexi) va ingliz tilidagi kundalik gazeta, [[1979-yil]]dan]. XANS agentligi, yangiliklar mahkamasi, [[1989-yil]] tashkil etilgan. Axborot va radioeshittirish departamenta [[1978-yil]] tuzilgan. Maldivlar ovozi, hukumatning radioeshittirish xizmati, [[1962-yil]] asos solingan. Maldivlar televideniyesi, 1978-yildan koʻrsatuvlar olib boradi.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>
[[be:Мальдывы]]
== Manbalar ==
[[be-x-old:Мальдыўскія астравы]]
{{manbalar}}
[[bg:Малдиви]]

[[bjn:Maladewa]]
{{OʻzME}}
[[bn:মালদ্বীপ]]

[[bo:མལ་དི་ཝེསུ།]]
{{Osiyo davlatlari}}
[[bpy:মালদ্বীপ]]

[[br:Maldivez]]
[[bs:Maldivi]]
[[Turkum:Osiyo]]
[[Turkum:Maldiv Respublikasi]]
[[bxr:Мальдив]]
[[ca:Maldives]]
[[Turkum:BMT aʼzolari]]
[[ceb:Maldives]]
[[ckb:مالدیڤ]]
[[crh:Maldivler]]
[[cs:Maledivy]]
[[cy:Maldives]]
[[da:Maldiverne]]
[[de:Malediven]]
[[diq:Maldiwi]]
[[dsb:Malediwy]]
[[dv:ދިވެހިރާއްޖެ]]
[[el:Μαλδίβες]]
[[en:Maldives]]
[[eo:Maldivoj]]
[[es:Maldivas]]
[[et:Maldiivid]]
[[eu:Maldivak]]
[[ext:Maldivas]]
[[fa:مالدیو]]
[[fi:Malediivit]]
[[fo:Maldivoyggjar]]
[[fr:Maldives]]
[[frp:Maldives]]
[[frr:Maledive]]
[[fy:Maldiven]]
[[ga:Oileáin Mhaildíve]]
[[gag:Maldivler]]
[[gd:Na h-Eileanan Mhaladaibh]]
[[gl:Maldivas - ދިވެހި]]
[[gu:માલદીવ્સ]]
[[gv:Ny Maldeevaghyn]]
[[hak:Mâ-ngì-thoi-fû]]
[[haw:Maladiwa]]
[[he:האיים המלדיביים]]
[[hi:मालदीव]]
[[hif:Maldives]]
[[hr:Maldivi]]
[[hsb:Malediwy]]
[[ht:Maldiv]]
[[hu:Maldív-szigetek]]
[[hy:Մալդիվներ]]
[[id:Maladewa]]
[[ie:Maldives]]
[[ilo:Maldibas]]
[[io:Maldivi]]
[[is:Maldíveyjar]]
[[it:Maldive]]
[[ja:モルディブ]]
[[jv:Maladewa]]
[[ka:მალდივის რესპუბლიკა]]
[[kk:Мальдив Республикасы]]
[[kn:ಮಾಲ್ಡೀವ್ಸ್]]
[[ko:몰디브]]
[[ku:Maldîv]]
[[kv:Мальдивъяс]]
[[kw:Maldivys]]
[[la:Insulae Maldivae]]
[[lb:Malediven]]
[[lez:Малдивар]]
[[li:Maledive]]
[[lij:Maldive]]
[[lmo:Maldive]]
[[ln:Madívi]]
[[lt:Maldyvai]]
[[lv:Maldīvija]]
[[mk:Малдиви]]
[[ml:മാലിദ്വീപ്]]
[[mn:Мальдив]]
[[mr:मालदीव]]
[[ms:Maldives]]
[[mt:Maldivi]]
[[my:မော်လဒိုက်နိုင်ငံ]]
[[na:Mardib]]
[[nah:Maldivas]]
[[nds:Malediven]]
[[ne:मालदिभ्स]]
[[nl:Maldiven]]
[[nn:Maldivane]]
[[no:Maldivene]]
[[nov:Maldives]]
[[nv:Naakaii Dootłʼizhí Bikéyah Yázhí (Tó Bináhaazyínígíí)]]
[[oc:Maldivas]]
[[or:ମାଳଦ୍ଵୀପ]]
[[os:Мальдивтæ]]
[[pa:ਮਾਲਦੀਵ]]
[[pam:Maldivas]]
[[pih:Maldiwes]]
[[pl:Malediwy]]
[[pms:Maldive]]
[[pnb:مالدیپ]]
[[ps:مالديپ]]
[[pt:Maldivas]]
[[qu:Maldiwakuna]]
[[ro:Maldive]]
[[ru:Мальдивы]]
[[rw:Malidivezi]]
[[sa:मालाद्वीपः]]
[[sah:Мальдивтар]]
[[sco:Maldives]]
[[sd:مالديپ]]
[[se:Malediivvat]]
[[sh:Maldivi]]
[[si:මාලදිවයින]]
[[simple:Maldives]]
[[sk:Maldivy]]
[[sl:Maldivi]]
[[so:Jasiirada Maldiif]]
[[sq:Maldivet]]
[[sr:Малдиви]]
[[ss:Tihlenge teMaldiva]]
[[su:Maladéwa]]
[[sv:Maldiverna]]
[[sw:Maldivi]]
[[ta:மாலைத்தீவுகள்]]
[[te:మాల్దీవులు]]
[[th:ประเทศมัลดีฟส์]]
[[tk:Maldiwler]]
[[tl:Maldives]]
[[tr:Maldivler]]
[[tt:Мальдивлар]]
[[udm:Мальдив]]
[[ug:مالدىۋ ئاراللىرى]]
[[uk:Мальдіви]]
[[ur:مالدیپ]]
[[vi:Maldives]]
[[vo:Maldivuäns]]
[[war:Maldivas]]
[[wo:Maldiif]]
[[wuu:马尔代芙]]
[[xal:Мальдивмудин Орн]]
[[xmf:მალდივიშ რესპუბლიკა]]
[[yo:Àwọn Maldive]]
[[zh:马尔代夫]]
[[zh-min-nan:Maldives]]
[[zh-yue:馬爾代夫]]

2023-yil 20-noyabr, 14:08 dagi (joriy) koʻrinishi

Maldiv Respublikasi
ދިވެހިރާއްޖެ
(Dhivehi Raa’je)
ShiorYoʻq
Madhiya: Gavmii mi ekuverikan matii tibegen kuriime salaam
(In National Unity Do We Salute Our Nation)
Location of Maldiv orollari
Poytaxt Male
Rasmiy til(lar) maldivcha
Hukumat Prezidentlik Respublika
• Prezident
Mohamed Nasheed
Mustaqillik (Birlashgan Qirolligidan)
• Sana
26-iyul 1965
Maydon
• Butun
298[1] km2 (210-oʻrin)
• Suv (%)
≈97%
Aholi
• 2012-yilgi roʻyxat
324 ming (176-oʻrin)
• Zichlik 1,102/km2
YIM (XQT) 2011-yil roʻyxati
• Butun
AQSh$2,841 mil. (162-oʻrin)
• Jon boshiga
AQSh$8,731
Pul birligi Rufiyaa (MVR)
Vaqt mintaqasi UTC+5
Qisqartma MV
Telefon prefiksi 960
Internet domeni .mv

Maldiv (mald. ދިވެހިރާއްޖެ, Dhivehi Raa’je), Maldiv Respublikasi (mald. ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމުހޫރިއްޔާ, Dhivehi Raajjeyge Jumhooriyyaa) — Janubiy Osiyoda, Hind okeanining shimoli-gʻarbiy qismidagi Maldiv orollarida joylashgan davlat. Shri Lanka orolining janubi-garbida. Maydoni 298 km2. Aholisi 324 ming kishi (2012). Poytaxti — Male shahri. Maʼmuriy jihatdan 20 orollar guruhiga boʻlinadi.

Davlat tuzumi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Maldiv — respublika. Buyuk Britaniya boshchiligidagi Hamdoʻstlik tarkibida. Amaldagi konstitutsiyasi 1968-yil 11-noyabrda kuchga kirgan, unga 1972 va 1997-yillarda tuzatishlar kiritilgan. Davlat boshligʻi — prezident, aholi tomonidan 5 yil muddatga saylanadi (1978-yildan Moʻmin Abdul Qayyum). Qonun chiqaruvchi hokimiyat — bir palatali parlament (majlis). Ijroiya hokimiyatni prezident va u tayinlaydigan vazirlar mahkamasi amalga oshiradi.

Maldiv arxipelagi 2 mingdan ortiq kichik orol (atoll)dan iborat, shundan 200 tasida odam yashaydi. Orollarning aksariyati marjon qoyalar bilan oʻralgan. Iqlimi ekvatorga xos, mussonli. Havo harorati 24—30°. Yomgʻir koʻp yogʻishiga qaramay (yiliga 2500 mm gacha) chuchuk suv yetishmaydi. Kokos palmasi, banan, sitruszorlar bor. Non daraxti oʻsadi.

Male — Maldiv poytaxti

Aholisining 99% maldiv (divexi)lar, shuningdek, arablar va malayyalar ham yashaydi. Asosiy dini — islom. Rasmiy tili — maldiv (divexi) tili. Shahar aholisi 30%, birdanbir shahar — Maleda istiqomat qiladi[2].

Miloddan avvalgi 3—1-asrlarda Seylon va Hindistondan singallar, hindlar kelib oʻrnashgan. Ular budda diniga eʼtiqod qilgan. 5—12-asrlarda arablar va forslar kelgach, islom dini Tapqalgan[3], 1153-yilda islom sultonligi vujudga kelib, Didi sulolasi 1968-yilgacha hukmronlik qildi[4]. Sultonlik 1558-yildan portugallarga, 17-asrning 2-yarmidan gollandlarga qaram boʻldi. 1796-yildan Buyuk Britaniya hukmronligi oʻrnatildi, 1887-yil dekabrda uning protektoratiga aylandi. 1965-yilda toʻliq mustaqillikka erishdi. 1968-yil]]da esa ruspublika deb eʼlon qilindi[5]. Maldiva 1965-yildan BMT aʼzosi. Siyosiy partiyalari va kasaba uyushmalari yoʻq. Oʻzbekiston Respublikasi bilan diplomatiya munosabatlarini 1994-yil 7-dekabrda oʻrnatdi. Milliy bayrami — 26-iyul — Mustaqillik kuni (1965).

Maldiv — iqtisodiy qoloq mamlakat. Yalpi ichki mahsulotda baliqchilikning ulushi 13 %, sayyoxlik 18 %, xizmat koʻrsatish sohasi 20 %, qishloq xoʻjaligi ulushi 23,7 % va sanoat ulushi 7,7 % ni tashkil etadi. Baliq ovlash flotida 4 mingdan ortiq kema bor. Dengizdan chigʻanoq, marvarid, marjon ham olinadi. Qishloq xoʻjaligining asosi — kokos palmasi. Sholi va sabzavot, sitrus mevalar, mango, banan, batat, yams ham yetishtiriladi. Chorvachiligi yoʻqdarajada: bir oz parranda boqiladi. Sanoati bir necha mayda ustaxonalardan iborat (baliq Maldiv baliqchilari okeanda baliq ovlamoqdalar. ovlash kemalari quriladi, toʻr toʻqiladi, meva konservalari tayyorlanadi, marjonlardan bezaklar qilinadi, kokos yongʻogʻi qayta ishlanadi, baliq uni ishlab chiqariladi, uy-roʻzgʻor asboblari yasaladi va hokazo). Xorijiy sayyoxlik rivojlangan: yiliga 150 mingga yaqin sayyoh kelib-ketadi. Yuklar asosan kemalarda tashiladi. Savdo flotida 60 dan koʻproq kema bor. Asosiy dengiz porti — Male[6][7]. Xulule orolida aeroport bor. Chetga quritilgan va dudlangan baliq, badiiy hunarmandchilik buyumlari, kokos palmasi mahsulotlari sotiladi. Chetdan oziq-ovqat va sanoat mollari, neft mahsulotlari keltiriladi. Savdo-sotiqdagi asosiy mijozlari: Hindiston, AQSh, Tailand, Yaponiya, Buyuk Britaniya, Singapur, Shri Lanka. Pul birligi — rufiya (Maldiv rupiyasi).

Mamlakat katta yoshdagi aholisining aksariyati savodsiz. Boshlangʻich maktabda oʻqish muddati 5 yil (bolalar 6 yoshdan qabul qilinadi), oʻrta maktabda 5 yoki 6 yil Boshlangʻich maktabda maldiv tilida, oʻrta maktabda ingliz tilida oʻqitiladi. Quyi kasbhunar maktabi ham bor. Oʻrta maxsus va oliy oʻquv yurtlari yoʻq. Yoshlar oʻrta maxsus va oliy taʼlim olish uchun Hindiston va Shri Lankaga boradilar.

Matbuoti, radioeshittirishi va telekoʻrsatuvi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Maldivda nashr etiladigan asosiy gazetalar: „Aafathis“ ["Yangi tong", maldiv (divexi) va ingliz tilidagi kundalik gaz.], „Maldivz nyus bulletin“ („Maldiv yangiliklari byulleteni“, ingliz tilidagi haftanoma), „Xaviru“ ["Oqshom", maldiv (divexi) va ingliz tilidagi kundalik gazeta, 1979-yildan]. XANS agentligi, yangiliklar mahkamasi, 1989-yil tashkil etilgan. Axborot va radioeshittirish departamenta 1978-yil tuzilgan. Maldivlar ovozi, hukumatning radioeshittirish xizmati, 1962-yil asos solingan. Maldivlar televideniyesi, 1978-yildan koʻrsatuvlar olib boradi.[8]

  1. CIA - The World Factbook
  2. Open Doors UK & Ireland - Country Profiles (Wayback Machine saytida 2012-03-04 sanasida arxivlangan) (Wayback Machine saytida 2012-03-04 sanasida arxivlangan) (ingl.)
  3. Maloney, Clarence. „Maldives People“. 2013-yil 10-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2008-yil 22-iyun.
  4. Xavier Romero-Frias, The Maldive Islanders, A Study of the Popular Culture of an Ancient Ocean Kingdom
  5. Мальдивская загадка. Тур Хейердал
  6. Lang, Olivia „Maldives girl to get 100 lashes for pre-marital sex“. BBC (26-fevral 2013-yil). Qaraldi: 26-fevral 2013-yil.
  7. „Maldives government does not agree with flogging rape victim: BBC“ (27-fevral 2013-yil). 2013-yil 28-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 15-sentyabr. „arxiv nusxasi“. 2013-yil 28-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 15-sentyabr.
  8. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil