2016-йилги Ёзги Паралимпия ўйинлари
| Мезбон шаҳар | Рио де Жанейро, Бразилия |
|---|---|
| Шиор |
Янги дунё (португалча: Ум мундо ново) |
| Миллатлар | 159 |
| Атлетлар | 4,342 |
| Мусобақалар | 528 та мусобақа 22 спорт тури бўйича |
| Очилиш | 7-сентябр |
| Ёпилиш | 18-сентябр |
| Маросимини очиб берувчи |
Бразилия президенти Мичел Темер |
| Cаулдрон | |
| Стадион | Мараcанã |
2016-йилги Ёзги Паралимпиада ўйинлари (португалча: Жогос Паралíмпиcос де Верãо де 2016) жаҳон тарихида ХВ Ёзги Паралимпиада ўйини бўлиб, 2016-йил 7-18-сентябр кунларида Бразилиянинг Рио-де-Жанейро шаҳрида Халқаро Паралимпия қўмитаси томонидан бошқариладиган ногиронлиги бўлган спортчилар учун кўп тоифали йирик халқаро тадбир сифатида ўтказилган. Биринчи маротаба Лотин Америкаси ва Жанубий Америка шаҳарлари мазкур тадбирга мезбонлик қилган, Жанубий яримшар мамлакатларидан эса бу Паралимпиада иккинчи бўлган (биринчиси 2000-йилда Сиднейда бўлиб ўтган ёзги Паралимпиада ўйинлари). Шунингдек, биринчи марта лусофон (португал тилида сўзлашувчи) мамлакати бу ўйинларга мезбонлик қилган[1]. Ушбу ўйинларда Паралимпиада дастурига иккита янги спорт тури киритилган: каноэда эшкак эшиш ва паратриатлон мусобақалари.
Ушбу Паралимпиада ўйинлари олдидан ҳомийларнинг паст қизиқиши ва чипталар сотуви билан боғлиқ молиявий камчиликлар юзага келган, бунинг натижасида кўнгилли ходимлар ва транспорт сони қисқартирилган. Тадбирлар ўтказиладиган жойнинг ўзгариши ва Деодоро ўтказиладиган кластернинг қисман деконструксия қилишга тўғри келган. Бироқ, Ўйинлар вақти яқинлашгани сари чипталар сотуви ортиб борган ва жами икки миллиондан ортиқ чипталар сотилган. Бу кўрсаткич Пекин 2008 Паралимпиада ўйинлари рекордини янгилаган.
Эрон ва Суриядан келган икки қочқиндан иборат қочқинлар Паралимпиада терма жамоаси илк марта бу ўйинларда иштирок этган. Кетма-кет тўртинчи марта Ёзги Паралимпиада ўйинларида Хитой 107 та олтин медални қўлга киритиб, медаллар жадвалида биринчи ўринни эгаллаган. Буюк Британия ва Украина иккинчи ўринда, Грузия, Қозоғистон, Малайзия, Ўзбекистон ва Ветнам эса Паралимпияада ўйинлари тарихидаги илк олтин медалларини қўлга киритган. Паралимпиада тарихида биринчи марта ва 1960-йилдан бери ўтказилган барча Олимпиада ўйинларида илк маротаба спортчи мусобақа вақтида вафот этган. Бу эронлик велосипедчи Баҳман Голбарнезҳад эди.
Тендер жараёни
[edit | edit source]Халқаро Паралимпия қўмитаси ва Халқаро Олимпия қўмитаси ўртасида 2001-йилда ташкил этилган расмий келишув доирасида 2016-йилги Ёзги Олимпиада ўйинларига даъвогар ғолиб 2016-йилги Ёзги Паралимпида ўйинларига ҳам мезбонлик қилиши керак бўлган[2]. 2009-йил 2-октабрда Копенгагенда бўлиб ўтган ХОҚнинг 121-сессиясида учинчи ва якуний овоз бериш якунлари бўйича 2016-йилги Ёзги Олимпиада ва Паралимпиада ўйинларига мезбонлик қилиш ҳуқуқи Рио-де-Жанейрога берилган[3].
| 2016-йилги ёзги Олимпиада ўйинлари бўйича танлов натижалари | |||||
| Шаҳар | НОC/НПC | 1-тур | 2-тур | 3-тур | |
| Рио-де-Жанейро |  Бразилия
|
26 | 46 | 66 | |
| Мадрид |  Испания
|
28 | 29 | 32 | |
| Токио |  Япония
|
22 | 20 | — | |
| Чикаго |  АҚШ
|
18 | — | — | |
Тайёргарлик ишлари
[edit | edit source]2007-йилда Рио-де-Жанейрода бўлиб ўтган Пан-Америка ўйинлари ва Парапан-Америка ўйинларисабабли Рио иккита тадбирни ташкил этиш ва Паралимпиада спорт мусобақаларини ўтказиш тажрибасини яхшилашга ёрдам берган. Бразилия Паралимпия қўмитаси президенти Андреw Парсонс Олимпиада ва Паралимпиада ўйинлари учун мас’ул бўлган ташкилий жамоалар ўзларининг ташкилий вазифаларига нисбатан яхши муносабатларни сақлаб, „бир тилда гаплашишларини“ таъкидлаган. Парсонс 2012-йилги Ёзги Паралимпиада ўйинларининг ташкил этилишини юқори баҳолаган ва унинг жамоаси Лондондаги ҳамкасбларидан Риода қўлланиши керак бўлган сабоқларни олганликларини маълум қилган[4].
Мусобақалар ўтказиладиган асосий ҳудудлар
[edit | edit source]
.jpg)
Олимпиада ва Паралимпиада ўйинларига расмий равишда мезбон бўлган шаҳарлар одатдагидек, Паралимпиада ўйинлари бўлиб ўтадиган жойларни, 2016-йилги Ёзги Олимпиада ўйинлари ўтказиладиган жойлар билан тенг миқдорда тақсимланган[6]. Барра да Тижуcа кўпгина мусобақаларга мезбонлик қилган. Қолган мусобақа ўтказилиш ҳудудлари Cопаcабана пляжи, Маракана ва Деодорода стадионида жойлашган. Барра да Тижуcада спортчилар қишлоғи ташкил этилган[7].
Барра кластери
[edit | edit source]- Cариоcа Арена 1 – Ногиронлар аравачасида баскетбол, ногиронлар аравачасида регби
- Cариоcа Арена 2 – Бочча
- Cариоcа Арена 3 – Дзюдо, ногиронлар аравачасида қиличбозлик
- Футуре Арена – Голбол
- Олимпия сув спорти стадиони – Сузиш
- Олимпик теннис маркази – Кўзи ожизлар учун футбол, ногиронлар аравачасида теннис
- Понтал Беач – Велопойга (кўча баҳслари)
- Риоcентро – Пауэрлифтинг, ўтирган волейбол, стол тенниси
- Рио Олимпия аренаси – Ногиронлар аравачасида баскетбол
- Рио Олимпия Велодроми – Велотрек
Деодоро кластери
[edit | edit source]- Миллий отишма маркази – Ўқ отиш
- Миллий от спорти маркази – От спорти
- Деодоро стадиони – 7 х 7 футбол
Маракана кластери
[edit | edit source]- Маракана стадиони – Очилиш ва ёпилиш маросимлари
- Эстáдио Олíмпиcо Жоãо Ҳавеланге – Енгил атлетика
- Самбадроме Марқуэс де Сапуcаí – Камондан отиш
Cапаcабана кластери
[edit | edit source]- Форт Cопаcабана – Енгил атлетика, триатлон ва велопойга (кўча баҳслари)
- Марина да Глориа – Елканли кема спорти
- Лагоа Родриго де Фреитас – Каноэ ва эшкак эшиш
Медаллар
[edit | edit source]
2016-йилги Олимпиада ва Паралимпиада ўйинлари учун медаллар дизайни 2016-йил 14-июн куни тақдим этилган; улар Cаса да Моэда до Брасил томонидан ишлаб чиқарилган. Бронза ва кумуш медаллар 30% қайта ишланган материалларни ўз ичига олади, олтин медаллар эса симобдан фойдаланмасдан қазиб олинган олтиндан фойдаланган ҳолда тайёрланган. Паралимпиада медалларининг олд томонида Паралимпиада герби ва брайл ёзувида ёзилган, ҳар бир медалда эса кўриш имконияти чекланган кишилар ўз медалини чайқаш орқали эшитиб фарқлай олишлари учун ҳар хил миқдордаги металл шарлардан фойдаланилган. Уларга ёғочдан ясалган медалларни сақлаш учун қути ва медал рангига мос келадиган соч безаклаини таққан Паралимпиада маскоти Томнинг юмшоқ ўйинчоғи медалга қўшимча атрибут сифатида тақдим этилган[8][9][10][11].
Чипталар савдоси
[edit | edit source]2016-йилги Паралимпиада ўйинларининг дастлабки молиявий муаммолари, биринчи навбатда, чипталар сотувининг секинлиги ва аҳоли қизиқишининг пастлиги билан боғлиқ бўлган. Гарчи Паралимпиада чипталари нархи энг арзон Олимпиада чипталари нархининг тўртдан бир қисмига тўғри келса-да бу мусобақалар ишқибозлари топилмаган[12]. Олимпиада давомида ташкилотчиларнинг таъкидлашича, 3,3 миллион чиптанинг атиги 12 фоизи сотилган[13]. Сентябр ойининг бошига келиб, медаллар ўйинларига чипталарнинг фақатгина ярми сотилган[12].
2016-йил 23-август куни 2012-йилги Ёзги Олимпиада ва 2012-йилги Ёзги Паралимпиада ўйинларининг маркетинг бўлими бошлиғи бўлган Грег Нугент Тwиттерда „#ФиллТҳеСеац“ номли лойиҳа бошлайди. У оъз фойдаланувчиларини маҳаллий ёшлар ва ногиронларни Паралимпиада ўйинларининг чипталари билан таъминлаш учун пул хайрия қилишга ундайди. Нугент лойиҳани 2016-йилги Ёзги Олимпиада ўйинлари пайтида мусобақалар ўтказиладиган жойларда кўп сонли бўш ўриндиқлар мавжудлигини пайқаганидан сўнг бошлаган. Британиянинг Cолдплай гуруҳи (2012-йилда ёпилиш маросимини ўтказган) каби таниқли шахслар томонидан лойиҳа маъқулланганидан сўнг, 30-августгача 15 000 АҚСҲ долларидан ортиқ маблағ йиғилади. 2016-йил 31-августда ИПC ва Рио 2016 ташкилий қўмитаси #ФиллТҳеСеац кампаниясини расман қўллаб-қувватлашини эълон қилади ва 300,000 АҚШ доллари миқдоридаги маблағларни керакли мақсадлар йўлида ишлатишини маълум қилади. Жумладан, ИПC бу 10 000 чиптани озиқ-овқат тарқатишга молиялаштириш учун ишлатилиши мумкинлигини айтди. Шунингдек, бразилиялик олимлар ва ногиронларга очилиш маросимида иштирок этишлари учун транспорт ҳам шу маблагъалар ҳисобига ажратилган[14].
Қайта кўриб чиқилган чипталар сотиш стратегиясининг бир қисми сифатида, ташкилотчилар 2,4 миллион чиптани янги мақсадлар учун сарфлашни ният қилиб қўйишган[15], энг арзон чипталарнинг ҳар бири 10 Р$ (3 АҚШ доллари) га баҳоланган[16]. Чипталар савдоси бўйича директор Донован Ферретининг Тҳе Гуардиан нашрига берган интервюсида айтишича, очилиш маросимидан олдинги сўнгги кунларда чипталарга талаб „сўнгги дақиқа“ да кучая бошлаган. Унинг тушунтиришича, чипталар „ҳақиқатан ҳам ҳамёнбоп“ ва „кино томоша қилишдан кўра арзонроқ“ ва бу томошабинларга „юқори кўрсаткичли мусобақалар билан ажойиб вақт ўтказиш ва Олимпиада боғида ажойиб вақт ўтказиш“ имконини берган[17][15]. Чипталарнинг арзонлиги Паралимпиада ўйинларига иштирокчиларни, айниқса оилаларни жалб қилишга ёрдам берган, спортчилар эса натижада кўп сонли оломоннинг олқиши остида стадионга чиқишган[18][17][15][19].
Машъалани олиб бориш эстафетаси
[edit | edit source]Паралимпиада маш’аласи эстафетаси Бразилиянинг бешта минтақасининг ҳар биридаги шаҳардаа бешта алоҳида алангаларни айлантирилиб чиқилиши билан бошланган. Бу алангалар, шунингдек, Буюк Британиянинг Стоке Мандевилле шаҳрида ёндирилган олтинчи машъала билан битта Паралимпиада алангасини ҳосил қилиш учун бирлаштирилиб, 2016-йил 6 ва 7-сентябр кунлари очилиш маросимида Мараканага Рио де-Жанейро орқали олиб кирилган[20].
Маршрут
[edit | edit source]Маркетинг
[edit | edit source]Эмблема
[edit | edit source]
2016-йилги ёзги Паралимпиада ўйинларининг расмий эмблемаси Бразилиянинг Татил Дизайн агентлиги томонидан ишлаб чиқилган[21][22][23]. Унда юрак ичида кўрсатилган чексизлик белгиси тасвирланган бўлиб, бу белги уриб турган юракни ва „тўсиқларни енгиб ўтиш учун чексиз энергия“ ни ифодалаган[21]. ИПC президенти Пҳилипп Cравен эмблемани Паралимпиада ҳаракатининг „юраги“ бўлган спортчиларнинг „қалби“ рамзи сифатида таърифлаган[23].
Олимпиада эмблемасида бўлгани каби, Паралимпиада эмблемаси ҳам икки ва уч ўлчовли версияларда кўришга мослаштирилиб ишлаб чиқилган[24]. Очилиш пайтида намойиш этилган ҳайкал ҳам ҳудди шундай икки ва уч ўлчамда кўрсатилган[25].
Маскот
[edit | edit source]2016-йил 24-ноябрда 2016-йилги Ёзги Олимпиада ва Паралимпиада ўйинларининг расмий маскотлари эълон қилинган, уларнинг исмлари Виниcиус ва Том бўлиб, 2014-йил 14-декабрда эълон қилинган оммавий овоз бериш йўли билан танланган. Паралимпиада маскоти Томга бразилиялик мусиқачи Том Жобим номи берилган; у Бразилия флорасини ифодалайди ва „ҳар доим ўсиб боради ва тўсиқларни енгиб ўтади“ шиори асносида яралган. Маскотлар ҳақидаги ўйлаб топилган ҳикояларда айтилишича, уларнинг иккаласи ҳам Рио Олимпиада ва Паралимпиада ўйинларига мезбонлик қилиши эълон қилингандан кейин бразилияликларнинг қувончидан туғилган. Бренд директори Бетҳ Луланинг таъкидлашича, талисманлар Бразилия маданияти ва халқининг хилма-хиллигини акс эттириш учун шундай кўринишда яратилган[26][27][28].
Ўйинлар
[edit | edit source]Очилиш маросими
[edit | edit source]
2016-йил 7-сентябр куни кечқурун Маракана стадионида 2016-йилги Ёзги Паралимпия ўйинларининг очилиш маросими бўлиб ўтган. Бу кун Бразилия Мустақиллик кунига тўғри келган. „Тодо Мундо тем ум Cораçãо“ („Ҳамманинг юраги бор“) мавзуси билан маросимнинг бадиий қисмларида инклюзивлик ва Бразилия маданияти мавзусидаги намойишлар кетма-кет кўрсатилган[29]. „Беёнд Висион“ сегменти рассом ва дизайнер Марcело Cоэлҳо томонидан Мути Рандолпҳ прогнозлари билан яратилган[30].
Миллатлар парадида Беларус расмийси ўз делегацияси билан бирга ИПCнинг Россияни ўйинларда иштирок этишини тақиқлаш ҳақидаги қарорига қаршилик сифатида Россия байроғини кўтариб чиққан[31][32].
Очилиш маросимидаги нутқида ИПC президенти Пҳилипп Cравен томошабинларни „спортнинг асл маъносини ва қобилиятнинг асл таърифини кўришга“ таклиф қилган. У ўз нутқини: „Сўнгги пайтларда катта қийинчиликларга дуч келган мамлакатда Паралимпиадачилар сизнинг эътиборингизни чекланган чекловларда ўзгартирадилар ва чексиз имкониятларга тўла дунёда улар сизни ҳайратда қолдирадилар, сизни илҳомлантирадилар ва ҳаяжонлантирадилар, лекин энг муҳими сизни ўзгартирадилар.“ сўзлари билан якунлаган. Паралимпиада қозонини афсонавий бразилиялик пара-сузувчи Cлодоалдо Силва ёқиб берган[33][34].
Иштирокчи давлатлар
[edit | edit source]Рио 2016 Пралимпиада ўйинларида 159 та Миллий Паралимпия қўмитаси вакилларидан 4342 нафар спортчи иштирок этган[35]. Ҳар бир давлат томонидан юборилган спортчилар сони унинг номи ёнида кўрсатилган. Бу, шунингдек, допинг айбловлари туфайли Россия иштирок этмаётган биринчи ёзги Паралимпиада мусобақаси бўлган. Аруба, Конго, Малави, Сан-Томе ва Принсипи, Сомали ва Того ёзги Паралимпиада ўйинларида илк маротаба иштирок этишган[36].
ИПК бир овоздан россиялик спортчиларни 2016-йилги Ёзги Паралимпиада ўйинларида допингдан фойдаланганлиги аниқланишига жавобан, тақиқлаш учун овоз берган[37][38]. 2016-йил 5-августда ИПC Паралимпиада байроғи остида мусобақаларда қатнашадиган Мустақил Паралимпиада спортчилари жамоаси сифатида танилган қочқин спортчилар жамоасининг ҳам майдонга туширишини эълон қилган. 2016-йилги Ёзги Олимпиада ўйинларида ҳам худди шундай 10 нафар қочоқ спортчидан иборат жамоа иштирок этган[39]. 2016-йил 26-августда ИПC қочқинлар жамоасининг икки аъзоси мусобақаларда қатнашишини эълон қилган: суриялик сузувчи Иброҳим ал-Ҳусайн (50 ва 100 метрга эркин услубда С10) ва эронлик Шаҳрад Насажпур (Ф37 Диск улоқтириш)[39][40].
Миллий Паралимпия қўмиталари томонидан тақдим этилган спортчилар сони
[edit | edit source]Спорт турлари
[edit | edit source]2016-йилги ёзги Паралимпиада ўйинларида 22 та спорт тури бўйича мусобақалар ўтказилган. Риода каноэда эшкак эшиш ва паратриатлон мусобақалари Паралимпиада ўйинларида илк маротаба ўтказилган[68].
Камондан отиш
Енгил атлетика
Боккия
Параканоэ
Велоспорт
От спорти
Кўзи ожизлар учун футбол
Футбол 7 х7
Голбол
Джудо
Паратриатлон
Пауэрлифтинг
Академик эшкак эшиш
Елканли кемада сузиш
Ўқ отиш
Сузиш
Стол тенниси
Волейбол
Ногиронлар аравачасида баскетбол
Ногиронлар аравачасида қиличбозлик
Ногиронлар аравачасида регби
Ногиронлар аравачасида теннис
Ёпилиш маросими
[edit | edit source].jpg)
2016-йил 18-сентябр оқшомида Маракана стадионида 2016-йилги ёзги Паралимпиада ўйинларининг ёпилиш маросими бўлиб ўтган. Маросимнинг маданий дастури Ивете Сангало ва Габй Амарантос бошчилигидаги бир қатор бразилиялик мусиқачиларнинг чиқишларидан иборат консерт дастуридан ташкил топган. Британиялик қўшиқчи Cалум Сcотт Сангалога қўшилиб, Ўйинларнинг расмий реклама қўшиғи бўлмиш „Трансформар“ ни ижро этган. Шунингдек, 2020-йилги ёзги Паралимпида ўйинлари мезбони Токио томонидан маданий тақдимот ҳам бўлиб ўтган[69].
ИПC президенти Пҳилипп Cравен эронлик велосипедчи Баҳман Голбарнезҳад (бир кун олдин йўл-транспорт ҳодисасида ҳалок бўлган) учун бир дақиқалик сукут сақлаган ва унинг ўлими „барчамизга таъсир қилди ва бутун Паралимпиада ҳаракатини қайғу остида бирлаштирди“ деб айтган[70][71]. Cравен Бразилиянинг ўйинларни ўтказа олиш ҳолатини ва спортчиларнинг умумий ўйинларини мақташда давом эттиб, спортчиларга қарата: „сиз нима қила олишингиздан ҳайратда эдилар ва нима қила олмаслигингизни унутиб қўйишди. Сиз дунёга ўз маҳоратингизни кўрсатдингиз. Ижобий муносабат билан инсон танаси, биринчи навбатда, инсон қалби ва ақли чегара билмайди ва мутлақо ҳамма нарса қилиши мумкин.“ дея нутқини давом эттирган. Cравен, шунингдек, Бразилия ва Рио-де-Жанейро аҳолисини Паралимпиада ўйинларидаги „ажойиб қўллаб-қувватови“ учун ИПCнинг энг юқори шарафли – Паралимпия ордени билан тақдирлашини эълон қилган[72][73].
Мусобақалар жадвали
[edit | edit source]Барча саналар Бразилия вақти (УТC–3) билан кўрсатилган
| ОМ | Очилиш маросими | ● | Мусобақалар | 1 | Олтин медал учун кураш баҳслари | ЙМ | Ёпилиш маросими |
.svg){kind=logo}
| ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Сентябр | 7 Чор |
8 Пай |
9 Жум |
10 Шан |
11 Як |
12 Ду |
13 Се |
14 Чор |
15 Пай |
16 Жум |
17 Шан |
18 Як |
Баҳслар | |
.svg){kind=logo} Маросимлар |
ОМ | ЙМ | — | |||||||||||
.svg){kind=small} Камондан отиш
|
● | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 9 | |||||
.svg){kind=small} Енгил атлетика
|
10 | 20 | 16 | 19 | 14 | 19 | 14 | 19 | 16 | 25 | 5 | 177 | ||
.svg){kind=small} Бочча
|
● | ● | 3 | ● | ● | ● | 4 | 7 | ||||||
.svg){kind=small} Параканоэ
|
● | 6 | 6 | |||||||||||
| Cйcлинг | _pictogram_(Paralympics).svg){kind=small} Велопойга
|
8 | 8 | 8 | 9 | 50 | ||||||||
_pictogram_(Paralympics).svg){kind=small} Велотрек
|
4 | 5 | 5 | 3 | ||||||||||
.svg){kind=small} От спорти
|
● | ● | 1 | 2 | 2 | 6 | 11 | |||||||
| Футбол | .svg){kind=small} Кўзи ожизлар учун футбол
|
● | ● | ● | ● | 1 | 2 | |||||||
.svg){kind=small} 7 тўпли футбол
|
● | ● | ● | ● | 1 | |||||||||
.svg){kind=small} Голбол
|
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | 2 | 2 | ||||
.svg){kind=small} Джудо
|
4 | 4 | 5 | 13 | ||||||||||
.svg){kind=small} Пауэрлифтинг
|
2 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 3 | 20 | ||||||
.svg){kind=small} Академик эшкак эшиш
|
● | ● | 4 | 4 | ||||||||||
 Елканли кемда сузиш
|
● | ● | ● | ● | ● | 3 | 3 | |||||||
.svg){kind=small} Ўқ отиш
|
2 | 2 | 2 | 1 | 1 | 2 | 2 | 12 | ||||||
.svg){kind=small} Ногиронлар аравачасида волейбол
|
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | 1 | 1 | 2 | ||||
.svg){kind=small} Сузиш
|
16 | 16 | 14 | 15 | 16 | 15 | 15 | 14 | 16 | 15 | 152 | |||
.svg){kind=small} Стол тенниси
|
● | ● | ● | 5 | 8 | 8 | ● | ● | 4 | 4 | 29 | |||
.svg){kind=small} Паратриатлон
|
3 | 3 | 6 | |||||||||||
.svg){kind=small} Ногиронлар аравачасида баскетбол
|
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | 1 | 1 | 2 | |||
.svg){kind=small} Ногиронлар аравачасида қиличбозлик
|
2 | 4 | 4 | 2 | 2 | 14 | ||||||||
.svg){kind=small} Ногиронлар аравачасида регби
|
● | ● | ● | ● | 1 | 1 | ||||||||
.svg){kind=small} Ногиронлар аравачасида теннис
|
● | ● | ● | ● | 1 | 1 | 2 | 2 | 6 | |||||
| Кунлик медал баҳслари | 0 | 38 | 50 | 48 | 54 | 48 | 54 | 50 | 54 | 65 | 61 | 6 | 528 | |
| Жами | 0 | 38 | 88 | 136 | 190 | 238 | 292 | 342 | 396 | 461 | 522 | 528 | ||
| Сентябр | 7 Чор |
8 Пай |
9 Жум |
10 Шан |
11 Як |
12 Ду |
13 Се |
14 Чор |
15 Пай |
16 Жум |
17 Шан |
18 Як |
Баҳслар | |
Медаллар жадвали
[edit | edit source]* Мезбон давлат (Бразилия)
| Ўрин | МПC | Олтин | Кумуш | Бронза | Умумий |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  Хитой (CҲН) | 107 | 81 | 51 | 239 |
| 2 |  Буюк Британия (ГБР) | 64 | 39 | 44 | 147 |
| 3 |  Украина (УКР) | 41 | 37 | 39 | 117 |
| 4 |  АҚШ (УСА) | 40 | 44 | 31 | 115 |
| 5 |  Австралия (АУС) | 22 | 30 | 29 | 81 |
| 6 |  Германия (ГЕР) | 18 | 25 | 14 | 57 |
| 7 |  Нидерландия (НЕД) | 17 | 19 | 26 | 62 |
| 8 |  Бразилия (БРА)* | 14 | 29 | 29 | 72 |
| 9 |  Италия (ИТА) | 10 | 14 | 15 | 39 |
| 10 |  Полша (ПОЛ) | 9 | 18 | 12 | 39 |
| 11 |  Испания (ЭСП) | 9 | 14 | 8 | 31 |
| 12 |  Франсия (ФРА) | 9 | 5 | 14 | 28 |
| 13 |  Янги Зеландия (НЗЛ) | 9 | 5 | 7 | 21 |
| 14 |  Канада (CАН) | 8 | 10 | 11 | 29 |
| 15 |  Эрон (ИРИ) | 8 | 9 | 7 | 24 |
| 16 |  Ўзбекистон (УЗБ) | 8 | 6 | 17 | 31 |
| 17 |  Нигерия (НГР) | 8 | 2 | 2 | 12 |
| 18 |  Куба (CУБ) | 8 | 1 | 6 | 15 |
| 19 |  Беларус (БЛР) | 8 | 0 | 2 | 10 |
| 20 |  Жанубий Корея (КОР) | 7 | 11 | 17 | 35 |
| 21 |  Тунис (ТУН) | 7 | 6 | 6 | 19 |
| 22 |  Жанубий Африка (РСА) | 7 | 6 | 4 | 17 |
| 23 |  Таиланд (ТҲА) | 6 | 6 | 6 | 18 |
| 24 |  Греция (ГРЕ) | 5 | 4 | 4 | 13 |
| 25 |  Белгия (БЕЛ) | 5 | 3 | 3 | 11 |
 Словакия (СВК) | 5 | 3 | 3 | 11 | |
| 27 |  Жазоир (АЛГ) | 4 | 5 | 7 | 16 |
| 28 |  Ирландия (ИРЛ) | 4 | 4 | 3 | 11 |
| 29 |  Мексика (МЕХ) | 4 | 2 | 9 | 15 |
| 30 |  Миср (ЭГЙ) | 3 | 5 | 4 | 12 |
| 31 |  Сербия (СРБ) | 3 | 2 | 4 | 9 |
| 32 |  Норвегия (НОР) | 3 | 2 | 3 | 8 |
| 33 |  Марокаш (МАР) | 3 | 2 | 2 | 7 |
| 34 |  Туркия (ТУР) | 3 | 1 | 5 | 9 |
| 35 |  Кения (КЕН) | 3 | 1 | 2 | 6 |
| 36 |  Малайзия (МАС) | 3 | 0 | 1 | 4 |
| 37 |  Колумбия (CОЛ) | 2 | 5 | 10 | 17 |
| 38 |  Бирлашган Араб Амирликлари (УАЭ) | 2 | 4 | 1 | 7 |
| 39 |  Ироқ (ИРҚ) | 2 | 3 | 0 | 5 |
| 40 |  Гонконг (ҲКГ) | 2 | 2 | 2 | 6 |
| 41 |  Швейсария (СУИ) | 2 | 2 | 1 | 5 |
 Хорватия (CРО) | 2 | 2 | 1 | 5 | |
| 43 |  Ҳиндистон (ИНД) | 2 | 1 | 1 | 4 |
| 44 |  Литва (ЛТУ) | 2 | 1 | 0 | 3 |
| 45 |  Латвия (ЛАТ) | 2 | 0 | 2 | 4 |
| 46 |  Сингапур (СИН) | 2 | 0 | 1 | 3 |
| 47 |  Венгрия (ҲУН) | 1 | 8 | 9 | 18 |
| 48 |  Озарбайжон (АЗЕ) | 1 | 8 | 2 | 11 |
| 49 |  Швеция (СWЕ) | 1 | 4 | 5 | 10 |
| 50 |  Австрия (АУТ) | 1 | 4 | 4 | 9 |
| 51 |  Чехия Республикаси (CЗЕ) | 1 | 2 | 4 | 7 |
 Дания (ДЕН) | 1 | 2 | 4 | 7 | |
| 53 |  Намибия (НАМ) | 1 | 2 | 2 | 5 |
| 54 |  Аргентина (АРГ) | 1 | 1 | 3 | 5 |
| 55 |  Ветнам (ВИЭ) | 1 | 1 | 2 | 4 |
| 56 |  Финландия (ФИН) | 1 | 1 | 1 | 3 |
 Тринидад ва Тобаго (ТТО) | 1 | 1 | 1 | 3 | |
| 58 |  Қозоғистон (КАЗ) | 1 | 1 | 0 | 2 |
 Словения (СЛО) | 1 | 1 | 0 | 2 | |
| 60 |  Баҳрайн (БРН) | 1 | 0 | 0 | 1 |
 Болгария (БУЛ) | 1 | 0 | 0 | 1 | |
 Грузия (ГЕО) | 1 | 0 | 0 | 1 | |
 Кувайт (КУW) | 1 | 0 | 0 | 1 | |
| 64 |  Япония (ЖПН) | 0 | 10 | 14 | 24 |
| 65 |  Венесуэла (ВЕН) | 0 | 3 | 3 | 6 |
| 66 |  Иордания (ЖОР) | 0 | 2 | 1 | 3 |
| 67 |  Қатар (ҚАТ) | 0 | 2 | 0 | 2 |
| 68 |  Хитой Тайпейи (ТПЕ) | 0 | 1 | 1 | 2 |
| 69 |  Босния ва Герсеговина (БИҲ) | 0 | 1 | 0 | 1 |
 Эфиопия (ЭТҲ) | 0 | 1 | 0 | 1 | |
 Кот-дъИвуар (CИВ) | 0 | 1 | 0 | 1 | |
 Уганда (УГА) | 0 | 1 | 0 | 1 | |
| 73 |  Португалия (ПОР) | 0 | 0 | 4 | 4 |
| 74 |  Исроил (ИСР) | 0 | 0 | 3 | 3 |
| 75 |  Монголия (МГЛ) | 0 | 0 | 2 | 2 |
| 76 |  Филиппин (ПҲИ) | 0 | 0 | 1 | 1 |
 Индонезия (ИНА) | 0 | 0 | 1 | 1 | |
 Кабо-Верде (CПВ) | 0 | 0 | 1 | 1 | |
 Мозамбик (МОЗ) | 0 | 0 | 1 | 1 | |
 Покистон (ПАК) | 0 | 0 | 1 | 1 | |
 Руминия (РОУ) | 0 | 0 | 1 | 1 | |
 Саудия Арабистони (КСА) | 0 | 0 | 1 | 1 | |
 Шри Ланка (СРИ) | 0 | 0 | 1 | 1 | |
| Жами (83 давлат) | 529 | 529 | 539 | 1597 | |
Подиумга чиққан спортчилар
[edit | edit source]| Сана | Спорт | Баҳс | МПҚ | Олтин | Кумуш | Бронза |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 11-сентябр | Сузиш | Эркаклар 200 метрга якка тартибда сузиш СМ10 | Украина
|
Денис Дубров | Максим Крипак | Димитро Ванзенко |
| 11-сентябр | Паратриатлон | Аёллар ПТ2 | АҚШ
|
Аллйса Сеэлй | Ҳаилей Данисеwиcз | Мелисса Стоcкwелл |
| 13-сентябр | Енгил атлетика | Аёллар 1500 метр Т54 | АҚШ
|
Татяна МcФадден | Аманда МcГрорй | Челсеа МcCламмер |
| 17-сентябр | Камондан ўқ отиш | Аёллар учун индивидуал бирикма W1 | Буюк Британия
|
Жессиcа Стреттон | Жо Фритҳ | Виcкй Женкинс |
Рекордлар
[edit | edit source]Эшиттиришлар
[edit | edit source]2016-йил 24-августда ИПC Даилймотион 2016-йилги Ёзги Паралимпиада ўйинларининг расмий онлайн стриминг ҳамкори бўлиб хизмат қилишини эълон қилган. У енгил атлетика, велоспорт, футбол, дзюдо, пауэрлифтинг, ногиронлар аравачасида волейбол, сузиш, стол тенниси, ногиронлар аравачасида баскетбол, ногиронлар аравачасида қиличбозлик, ногиронлар аравачасида регби ва ногиронлар аравачаси тенниси тадбирлари, шунингдек, маросимлар, барча тадбирлардан энг муҳим воқеалар, янгиликлар дастурлари ва бошқа оригинал контентларни 15 та инглиз тилидаги стрим каналларида намойиш эттирган. Ҳаммаси бўлиб, ИПC 11 кунлик тадбир давомида кунига камида 72 соат бўлган 680 соатлик контент узатилганлигини айтган[74].
Телевизион ҳуқуқлар ҳам алоҳида мамлакатларга сотилган: Групо Глобо Бразилияда трансляция ҳуқуқларга эга бўлиб, Реде Глобо ва СпорТВ каналларида мусобақалар ва бошқа тадбирлар кўрсатилган. Глобо, шунингдек, телевидениэ Брасил жамоат тармоғига эфир ҳуқуқларини сублицензиялаган[75].
Буюк Британияда Чаннел 4 ўйинларни ўз тарихидаги иккинчи ёзги Паралимпиада ўйинлари сифатида трансляция қилиб, 500 соатлик контентни эфирга узатган[76][77]. 2012-йилги Паралимпиада ўйинлари учун ўзининг „Ғайритабиий инсонлар билан танишиш“ трейлерининг давоми сифатида Чаннел 4 „Wеъре тҳе Суперҳуманс (Биз суперодамлармиз)“ деб номланган трейлерни[78] тайёрлаган, бу филм учун Канн шерлари Гран-присини қўлга киритган[79].
Австралияда Севен Нетwорк Олимпиада ўйинлари учун янги узоқ муддатли шартномада тўлдирувчи ҳуқуқларга эга бўлган. У еттита телевидениэ орқали кунига 14 соатлик ёритишни режалаштирган. Ёритиш асосан унинг рақамли канали 7Тwо ва Севеннинг рақамли платформалари ҳамда Паралимпиада ўйинларига оид илова орқали эфирга узатилган[80][81][82].
Канадада CБC, Спорцнет Оне ва АМИ-тв трансляция ҳуқуқига эга бўлиб, телевизор ва CБC Спорц веб-сайтида жами 1000 соатлик контент томошабинларга намойиш эттирилган. CБC Телевисион Паралимпиада маросимларини, тунги такрорий шоуларни, дам олиш кунлари эса тушдан кейин ва кечқурунги Риодаги ёритиш манзараларини эфирга узатган[83].
Лотин Америкасида (Бразилиядан ташқари) Cларо Спорц, ЭСПН ва Фох Спорц 2016-йилги Ёзги Паралимпиада ўйинлари трансляцияси ҳуқуқига эга бўлган[84].
НБC 2014 ва 2016-йиллардаги Паралимпиада ўйинларидан эшиттиришлар бериб бориш ҳуқуқини 2013-йил сентябрида қўлга киритган. НБC Америка Қўшма Штатларида янги олинган расмий Паралимпиада телерадиокомпанияси мақомини ҳисобга олган ҳолда иккала ўйинни ҳам кенг ёритишни режалаштирган[85][86].
Мусобақалар давомида велосипедчининг ўлими
[edit | edit source]
2016-йилнинг 17-сентябр куни эркаклар ўртасида C4-5 шоссе велоспорт мусобақаси чоғида эронлик велосипедчи Баҳман Голбарнежҳад Грумари трассасининг „тоғли қисмида“ ҳалокатга учраган. Бош жароҳати туфайли воқеа жойида биринчи тез тиббий ёрдам кўрсатилган. Спортчи тез ёрдам машинасида кетаётган пайтида юрак ҳуружини бошдан кечирган. Голбарнезҳад навбатдаги юрак ҳуружидан кейин Унимед Рио касалхонасида вафот этган[87]. Бу Паралимпиада мусобақалари тарихидаги мусобақа вақтида спортчи ўлишининг биринчи ва 1960-йилги Ёзги Олимпиада ўйинларида даниялик велосипедчи Кнуд Энемарк Женсеннинг ўлимидан кейинги, Олимпиада ва Паралимпиада мусобақаларидаги иккинчи ўлим ҳолатидир[87].
Халқаро велосипедчилар иттифоқи (УCИ) воқеани тергов қилишини маълум қилган ва ИР Эрон Миллий Паралимпия қўмитаси ИПCдан воқеа ҳақида ҳисобот талаб қилган. ИПC президенти Пҳилипп Cравен Голбарнезҳаднинг яқинларига ҳамдардлик билдириб, „Паралимпиячилар оиласи Риодаги Паралимпиада ўйинларига соя соладиган ушбу даҳшатли фожиадан сўнг бирлашади“ деб айтган[88][89].
Спортчилар қишлоғидаги Эрон ва Паралимпиада байроқлари, шунингдек, Риосентрода Паралимпиада байроғи яримигача туширилган. Ёпилиш маросимида спортчи хотираси учун бир дақиқалик сукут сақланган[90].
Яна қаранг
[edit | edit source]- 2015-йилги Парапан Америка ўйинлари
- 2016-йилги ёзги Олимпиада ўйинлари
- Рисинг Пҳоэних, Паралимпиада ҳаракати ҳақидаги ҳужжатли филм 2016-йилги Паралимпиада ўйинларининг молиявий қийинчиликларини ёритади.
Манбалар
[edit | edit source]- ↑ „Рио то стаге 2016 Олймпиc Гамес“. ББC Неwс (2009-йил 2-октябр). Қаралди: 2009-йил 4-октябр.
- ↑ „Паралймпиcс 2012: Лондон то ҳост 'фирст трулй глобал Гамес'“. ББC Спорт. Қаралди: 2012-йил 1-август.
- ↑ „Рио то стаге 2016 Олймпиc Гамес“. ББC (2009-йил 2-октябр). Қаралди: 2010-йил 2-март.
- ↑ Wилсон, Билл. „Рио уп анд руннинг фор 2016 Паралймпиc Гамес“. ББC Неwс (2012-йил 9-сентябр). Қаралди: 2012-йил 12-сентябр.
- ↑ „Рио 2016 Паралймпиc Гамес — Оттобоcк“. Қаралди: 2016-йил 9-октябр.
- ↑ Wилсон, Билл. „Рио уп анд руннинг фор 2016 Паралймпиc Гамес“. ББC Неwс (2012-йил 9-сентябр). Қаралди: 2012-йил 12-сентябр.
- ↑ „Венуэс“. Рио 2016. 2016-йил 9-августда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2016-йил 12-август.
- ↑ „Рио 2016: Олймпиc Гамес анд Паралймпиc медал десигнс ревеалед“. ББC Спорт. Қаралди: 2016-йил 12-сентябр.
- ↑ „Рио 2016 унвеилс инновативе медалс фор Паралймпиc Гамес“. Рио 2016 Организинг Cоммиттеэ. 2016-йил 21-сентябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2016-йил 12-сентябр.
- ↑ „Инновативе медал десигн унвеилед фор Рио 2016“. ИОC. Қаралди: 2016-йил 12-август.
- ↑ Бусбеэ. „Рио мйстерй солвед: Wҳй дон'т Олймпиc медал wиннерс гет флоwерс?“. Яҳоо! Спорц (2016-йил 10-август). Қаралди: 2016-йил 12-август.
- ↑ 12,0 12,1 „Рио чиэфс феар Паралймпиcс cоулд фалл флат ас сеац ремаин эмптй“. Тҳе Гуардиан (2016-йил 3-сентябр). Қаралди: 2016-йил 3-сентябр.
- ↑ „Рио Паралймпиcс 2016: Море спорц, Руссиа баннед анд слоw тиcкет салес“. ББC Спорт. Қаралди: 2016-йил 1-сентябр.
- ↑ „Cолдплай эндорсемент боосц #ФиллТҳеСеац Паралймпиcс cампаигн“. Тҳе Глобе анд Маил. Қаралди: 2016-йил 1-сентябр.
- ↑ 15,0 15,1 15,2 „Рио чиэфс феар Паралймпиcс cоулд фалл флат ас сеац ремаин эмптй“. Тҳе Гуардиан (2016-йил 3-сентябр). Қаралди: 2016-йил 3-сентябр.
- ↑ „Паралймпиcс реадй фор лифт-офф амид cаутиоус оптимисм оф фуртҳер прогресс“. Тҳе Гуардиан (2016-йил 6-сентябр). Қаралди: 2016-йил 7-сентябр.
- ↑ 17,0 17,1 „Рио 2016 ис тҳе сеcонд-мост аттендед Паралймпиc Гамес ин ҳисторй“. Тҳе Гуардиан (2016-йил 10-сентябр). Қаралди: 2016-йил 13-сентябр.
- ↑ „Инехпенсиве тиcкец маке фор фамилй-фриэндлй cроwдс ат Рио'с Паралймпиcс“. CБC Неwс. Қаралди: 2016-йил 16-сентябр.
- ↑ „Рио'с Паралймпиcс—сеэминглй империлед бефоре тҳей беган—ҳаве шоwн даззлинг сигнс оф лифе инстеад“. Натионал Пост. Қаралди: 2016-йил 13-сентябр.
- ↑ „Рио 2016 ревеалс фирст детаилс оф Паралймпиc Торч Релай ас парт оф 500 дайс то Гамес cелебратионс“. Рио Организинг Cоммиттеэ (2015-йил 27-апрел). 2016-йил 9-августда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2016-йил 15-август.
- ↑ 21,0 21,1 „Рио 2016 Паралймпиc Гамес лого лаунчед“. Cреативе Ревиэw (2011-йил 30-ноябр). Қаралди: 2016-йил 16-август.
- ↑ Нудд, Тим. „Ҳатед тҳе Лондон 2012 Лого? Ёу Мигҳт Лике Рио 2016 Беттер Бразил'с Татíл Десигн теллс сторй оф иц cреатион“. Адwеэк (2012-йил 14-август). Қаралди: 2012-йил 14-август.
- ↑ 23,0 23,1 „Рио 2016 Паралймпиc Гамес эмблем унвеилед то тҳе wорлд wитҳ а шоw оф данcе, лигҳц анд фиреwоркс“. Рио 2016 Организинг Cоммиттеэ. 2016-йил 9-августда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2016-йил 16-август.
- ↑ „Рио 2016 мотиф ис "фирст 3Д лого ин тҳе ҳисторй оф тҳе Олймпиcс" сайс десигнер“. Дезеэн (2016-йил 11-август). Қаралди: 2016-йил 16-август.
- ↑ „Рио 2016 Паралймпиc Гамес лого лаунчед“. Cреативе Ревиэw (2011-йил 30-ноябр). Қаралди: 2016-йил 16-август.
- ↑ „Меэт тҳе Рио 2016 Олймпиc анд Паралймпиc Гамес масcоц анд ҳелп чоосе тҳеир намес“. Рио 2016 Органисинг Cоммиттеэ фор тҳе Олймпиc Гамес. 2014-йил 27-декабрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2014-йил 15-декабр.
- ↑ „Рио 2016: Олймпиc анд Паралймпиc масcоц лаунчед“. ББC Спорт. Қаралди: 2014-йил 15-декабр.
- ↑ „Рио 2016 масcоц инспиред бй анималс анд планц оф Бразил“. Реутерс (2014-йил 15-декабр). Қаралди: 2014-йил 15-декабр.
- ↑ „Рио Паралймпиcс 2016: Бразил пресидент бооэд ат опенинг cеремонй“. ББC Спорт. Қаралди: 2016-йил 8-сентябр.
- ↑ Cоэлҳо, Марcело; Гроссман, Тови (2017). "Cроwд-Дривен Паттерн Форматион: Cомпутатионал Стратегиэс фор Ларге-Сcале Десигн анд Ассемблй". Арчитеcтурал Десигн 87 (4): 50–59. дои:10.1002/ad.2195.
- ↑ „Рио Паралймпиcс 2016: Бразил пресидент бооэд ат опенинг cеремонй“. ББC Спорт. Қаралди: 2016-йил 8-сентябр.
- ↑ „Неwлй-инсталлед Бразилиан Пресидент бооэд ас ҳе опенс Рио 2016 Паралймпиc Гамес“. ИнсидеТҳеГамес.биз (2016-йил 7-сентябр). Қаралди: 2016-йил 8-сентябр.
- ↑ „Гамес он! Бразил wелcомес тҳе Паралймпиcс“. ИПC. Қаралди: 2016-йил 8-сентябр.
- ↑ „Ин Паралймпиcс Опенинг Cеремонй, Амй Пурдй оф 'Данcинг Wитҳ тҳе Старс' роcкс ҳер руннинг бладес“. Wашингтон Пост. Қаралди: 2016-йил 8-сентябр.
- ↑ „Cоморос анд Либериа мисс финал cут ат Рио 2016 Паралймпиcс то леаве 159 cоунтриэс сет то cомпете“. инсидетҳегамес (2016-йил 7-сентябр). Қаралди: 2016-йил 8-сентябр.
- ↑ Ҳерберт, Иан. „Паралймпиcс 2016: Wитҳ море атҳлетес анд биггер ТВ деалс, Рио cан буилд он Лондон'с легаcй“. Тҳе Индепендент (2016-йил 6-сентябр). 2017-йил 9-мартда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2021-йил 31-август.
- ↑ „Рио Паралймпиcс 2016: Руссиан атҳлетес баннед афтер допинг сcандал“. ББC Спорт (2016-йил 7-август). Қаралди: 2016-йил 7-август.
- ↑ ИПC Медиа Cентре. „Тҳе ИПC суспендс тҳе Руссиан Паралймпиc Cоммиттеэ wитҳ иммедиате эффеcт“. паралймпиc.орг. Интернатионал Паралймпиc Cоммиттеэ (2016-йил 7-август). Қаралди: 2016-йил 7-август.
- ↑ 39,0 39,1 „Рио Паралймпиcс: Тwо рефугеэ Пара-атҳлетес намед фор Рио Паралймпиcс“. ББC Спорт. Қаралди: 2016-йил 26-август.
- ↑ „Ибраҳим Ал Ҳуссеин спреадс мессаге оф ҳопе“. ИПC. Қаралди: 2016-йил 26-август.
- ↑ 41,0 41,1 41,2 41,3 41,4 „Фоллоw тҳе раcе то қуалифй фор тҳе Рио 2016 Паралймпиc Гамес“. Рио 2016 Оффиcиал Wебсите. 2016-йил 21-мартда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2016-йил 26-апрел.
- ↑ „Cонҳеcида селеcçãо пара Жогос Паралíмпиcос Рио'2016“. АНГОП (2016-йил 21-июл). Қаралди: 2016-йил 8-сентябр.
- ↑ „Cонҳеcида ПРОГРАМА ДЕ CОМПЕТИÇÕЭС ДЕ АНГОЛА НОС ЖОГОС ПАРАЛÍМПИCОС“. Cомитé Паралíмпиcо Анголано (2016-йил 8-сентябр). Қаралди: 2016-йил 8-сентябр.
- ↑ „2016 Аустралиан Паралймпиc Теам реcеивес нине эхтра споц“. Аустралиан Паралймпиc Cоммиттеэ Неwс, 29 Аугуст 2016. Қаралди: 2016-йил 29-август.
- ↑ 45,0 45,1 45,2 „Атҳлетес фром Босниа анд Ҳерзеговина, Иран, Чина анд УСА аре фирст то қуалифй фор Рио 2016“. Рио 2016 Оффиcиал Wебсите (2014-йил 20-июн). 2014-йил 12-сентябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2014-йил 30-август.
- ↑ „Паралимпíада: де олҳо но топ 5, Брасил cонвоcа делегаçãо реcорде“ (пт). глобоэспорте.cом (2016-йил 19-июл). Қаралди: 2016-йил 26-июл.
- ↑ „Брасил ганҳа маис сеис вагас на Рио 2016, э CПБ анунcиа ос cонвоcадос“ (пт). глобоэспорте.cом (2016-йил 25-август). Қаралди: 2016-йил 6-сентябр.
- ↑ „Чина то сенд биггест эвер теам то Рио Паралймпиcс“. Чина Даилй. Қаралди: 2016-йил 26-август.
- ↑ 49,00 49,01 49,02 49,03 49,04 49,05 49,06 49,07 49,08 49,09 49,10 49,11 49,12 49,13 49,14 49,15 49,16 49,17 49,18 „РЕСУЛТС БООК 2014 ИПC Шоотинг Wорлд Чампионшипс Суҳл, Германй (Олймпиc қуотас паге 49)“ (2014-йил 30-август). 2014-йил 27-июлда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2014-йил 26-июл.
- ↑ „#ҲероэсенРио: Эл суэñо cонтинúа…“ [Ҳероэс ин Рио. Тҳе дреам cонтинуэс ...] (эс). МCЛ Депортес (2016-йил 4-сентябр). 2016-йил 15-сентябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2024-йил 26-август.
- ↑ „Криста Мøркøре виð тил Паралймписку леикирнар í Рио“ (фо). Íтрóттасамбандиð фйри брекаð (2016-йил 20-апрел). 2016-йил 24-июнда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2016-йил 21-апрел.
- ↑ 52,0 52,1 52,2 „Фиве гоалбалл теамс боок тҳеир плаcес ат Рио 2016 Паралймпиc Гамес“. Рио 2016 Оффиcиал Wебсите (2014-йил 5-июл). 2015-йил 23-июнда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2014-йил 30-август.
- ↑ „Грößэрес Теам реист зу ден Паралймпиcс“ (де). ДБС НПC (2016-йил 25-август). Қаралди: 2016-йил 29-август.
- ↑ „Фирст эқуэстриан споц cонфирмед фор Рио 2016“. Интернатионал Паралймпиc Cоммиттеэ (2014-йил 29-август). Қаралди: 2014-йил 29-август.
- ↑ „Фиве гоалбалл теамс боок тҳеир плаcес ат Рио 2016 Паралймпиc Гамес“. Суперчарге ПаралймпиcсГБ. 2016-йил 8-сентябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2016-йил 9-сентябр.
- ↑ „Рио 2016 Паралймпиc Гамес Ҳонг Конг Делегатион“. Ҳонг Конг Паралймпиc Cоммиттеэ & Спорц Ассоcиатион фор тҳе Пҳйсиcаллй Дисаблед. 2016-йил 18-сентябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2016-йил 8-август.
- ↑ „Индонесиа лолоскан сембилан атлет ке Паралимпиаде бразил“. антаранеwс.cом. Қаралди: 2016-йил 3-сентябр.
- ↑ „Рио Паралймпиcс: Тwо рефугеэ Пара-атҳлетес намед фор Рио Паралймпиcс“. ББC Спорт. Қаралди: 2016-йил 26-август.
- ↑ Ириш Тимес. „Иреланд селеcт 44 атҳлетес фор Рио Паралймпиcс“ (2016-йил 6-июл). Қаралди: 2016-йил 26-июл.
- ↑ „Маcау лева апенас ум атлета аос Жогос Паралíмпиcос“ (пт). Теледифусãо де Маcау (2016-йил 14-август). 2018-йил 12-мартда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2016-йил 4-сентябр.
- ↑ „Реcорд 10 атҳлетес қуалифй фор Рио 2016 Паралймпиc Гамес“. Тҳе Намибиан (2016-йил 8-январ). Қаралди: 2016-йил 9-май.
- ↑ „Ҳоллй Робинсон селеcтед ас флаг беарер ас Неw Зеаланд Паралймпиc Теам оффиcиаллй wелcомед ин Рио“. Паралймпиcс Неw Зеаланд (2016-йил 7-сентябр). 2018-йил 26-сентябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2016-йил 7-сентябр.
- ↑ „ПҲ то сенд 5 атҳлетес то Рио Паралймпиcс“. Манила Буллетин. Пҳилиппине Неwс Агенcй (2016-йил 24-август). Қаралди: 2016-йил 24-август.
- ↑ „Миссãо Португуэса аос Жогос Паралíмпиcос Рио 2016 аумента пара 37 атлетас“. Cомитé Паралíмпиcо де Португал (2016-йил 26-август). Қаралди: 2016-йил 8-сентябр.
- ↑ „архив нусхаси“. 2016-йил 15-августда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2024-йил 26-август.
- ↑ „Украине wинс фоотбалл 7-а-сиде Эуропеан титле – анд қуалифиэс фор Рио 2016 Паралймпиc Гамес“. Рио 2016 Оффиcиал Wебсите (2014-йил 30-август). Қаралди: 2014-йил 2-август.
- ↑ Павитт, Мичаэл „Эигҳт бипартите роwинг бертҳс аwардед фор Рио 2016 Паралймпиcс“. инсидетҳегамес.биз (2016-йил 28-май). Қаралди: 2016-йил 7-июн.
- ↑ „Cаноэинг анд триатҳлон аддед то 2016 Паралймпиc Гамес“. ББC Неwс. ббc.cо.ук (2010-йил 11-декабр). Қаралди: 2011-йил 5-сентябр.
- ↑ „ИПC Пресидент пайс cондоленcес то фамилй оф лате Ираниан cйcлист ас Рио 2016 Паралймпиc Гамес cоме то ан энд“. Инсидетҳегамес.биз (2016-йил 18-сентябр).
- ↑ „Рио Паралймпиcс 2016: Cлосинг cеремонй трибуте фор Ираниан cйcлист Баҳман Голбарнезҳад“. ББC Спорт. Қаралди: 2016-йил 18-сентябр.
- ↑ „Фестивитиэс, солемн трибуте ҳигҳлигҳт Паралймпиcс cлосинг cеремонй“. CБC Спорц. Қаралди: 2016-йил 19-сентябр.
- ↑ „Рио Паралймпиcс 2016: Cлосинг cеремонй трибуте фор Баҳман Голбарнезҳад“. ББC Спорт. Қаралди: 2016-йил 19-сентябр.
- ↑ „Обригадо Бразил! Пеопле то реcеиве ҳигҳест ҳоноур“. ИПC. Қаралди: 2016-йил 19-сентябр.
- ↑ „Тҳе ИПC селеcц Даилймотион то ливе стреам 680 ҳоурс фром Рио 2016 Паралймпиcс“. Интернатионал Паралймпиc Cоммиттеэ. Қаралди: 2016-йил 25-август.
- ↑ „Групо Глобо анунcиа трансмиссãо дос Жогос Паралíмпиcос Рио 2016“. Групо Глобо (2015-йил 14-сентябр). 2016-йил 29-августда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2016-йил 20-август.
- ↑ „C4 опенс Паралймпиc тендер проcесс“. Броадcаст Ноw. Қаралди: 2014-йил 8-феврал.
- ↑ „Чаннел 4 пайс £7м то сcреэн 2014 анд 2016 Паралймпиc Гамес“. Тҳе Даилй Телеграпҳ (2013-йил 8-феврал). 2022-йил 12-январда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2014-йил 8-феврал.
- ↑ „Wе'ре тҳе Суперҳуманс: меэт тҳе старс оф Чаннел 4'с Паралймпиcс траилер“. Тҳе Гуардиан (2016-йил 20-июл). Қаралди: 2016-йил 8-сентябр.
- ↑ „'Wе'ре тҳе Суперҳуманс' Wинс Филм Гранд Прих ат Cаннес то Массиве Апплаусе“ (эн-УС). Адwеэк (2017-йил 24-июн). Қаралди: 2019-йил 22-феврал.
- ↑ „Севен Нетwорк нец Олймпиc Гамес ҳат-триcк wитҳ броадcаст ригҳц то 2020“ (2014-йил 4-август). Қаралди: 2015-йил 7-октябр.
- ↑ „Севен то броадcаст Паралймпиc Гамес фром Рио ин 2016“. Сунрисе. Яҳоо7 (2015-йил 25-март). Қаралди: 2015-йил 16-феврал.
- ↑ „Севен детаилс Паралймпиcс ливе апп“. ТВ Тонигҳт (2016-йил 25-август). Қаралди: 2016-йил 25-август.
- ↑ „Рио 2016 Паралймпиcс: CБC Спорц то провиде эхтенсиве cовераге“. CБC Спорц. Қаралди: 2016-йил 31-август.
- ↑ „Дóнде вер лос Жуэгос Паралíмпиcос де Рíо 2016“. Эл Паíс (2016-йил 7-сентябр).
- ↑ „Паралймпиc Мовемент гивен ҳуге боост ас Америcан чаннелс НБC анд НБCСН wилл cовер нехт тwо Гамес“. Тҳе Даилй Телеграпҳ (2013-йил 24-сентябр). 2022-йил 12-январда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2014-йил 10-феврал.
- ↑ „НБC Спорц Гроуп Пресенц Рио 2016 Паралймпиc Гамес Опенинг Cеремонй Томорроw, Wеднесдай, Септембер 7 ат 7 П.м. Эт он НБCСН“ (2016-йил 6-сентябр).
- ↑ 87,0 87,1 Пресс Ассоcиатион. „Инвестигатион лаунчед инто cраш тҳат киллед Ираниан Паралймпиcс cйcлист“. Тҳе Гуардиан (2016-йил 18-сентябр). Қаралди: 2016-йил 18-сентябр.
- ↑ „Рио Паралймпиcс 2016: Ираниан Пара-cйcлист диэс фоллоwинг cраш“. ББC Спорт. Қаралди: 2016-йил 18-сентябр.
- ↑ „Ираниан cйcлист Баҳман Голбарнезҳад диэс афтер Паралймпиc роад раcе cраш“. Тҳе Гуардиан (2016-йил 18-сентябр). Қаралди: 2016-йил 18-сентябр.
- ↑ „Статемент он Ираниан cйcлист Баҳман Голбарнезҳад“. ИПC. Қаралди: 2016-йил 17-сентябр.
Ҳаволалар
[edit | edit source]- Рио-де-Жанейро 2016 расмий бош саҳифаси
- Рио-де-Жанейро 2016 Халқаро Паралимпия қўмитасидан
- Натижалар ва ёзувлар
- Википедия:Манбасиз таъкидли мақолалар
- 2016-йилги Ёзги Паралимпиада ўйинлари
- Йиллар бўйича Ёзги Паралимпиада ўйинлари
- 2016-йилда ногиронлар спорти
- 2016-йилги спорт мусобақаларида
- Рио-де-Жанейродаги халқаро спорт мусобақалари
- Бразилиядаги спорт тадбирлари
- 2016-йил Бразилия спорти
- 2016-йил сентябр ойида Жанубий Америкадаги спорт тадбирлари
- 2010-йилларда Рио-де-Жанейро