Kvakerlar

Baʼzi Kvaker tashkilotlarining norasmiy ramzi — sakkiz qirrali qizil-qora yulduz — XIX asr oxiridan beri ishlatilgan

Kvakerlar (inglizcha: Quakers - silkinish, titrash, hayajonlanish) - baptistlar yo‘nalishi. Yo‘nalishning rasmiy nomlanishi „Ichki yorug‘lik do‘stlari xristian jamoasi“, Jorj Foks tomonidan XVII asrda tashkil etildi. Kvakerlar imon haqiqati „ichki yorug‘lik“ bilan yoritilish davomida namoyon bo‘ladi, deb hisoblaydilar. Xudo deganda doim hayajonlanish va u bilan munosabatda bo‘lganda ekstatik (qattiq hayajonlanish) usullardan foydalanganlari uchun kvakerlar degan nom olishgan. Sirli va sirli bo‘lmagan diniy marosimlarning barchasini bekor qilishgan. Ruhoniylarni tan olmaydilar. Ibodatxonalari yo‘q, ibodatlarni narsalardan bo‘shagilgan xonalarda amalga oshiradilar. Kvakerlar har qanday zo‘rlikni qoralaydilar, ular tinchlik (pasifizm) tarafdorlaridir. Jamoalarida 200 mishtacha a’zo bor, AQSH, Angliya, Kanada va ba’zi boshqa mamlakatlarda tarqalganlar. Kvakerlar tomonidan tashkilqilingan „Butun Jahon do‘stlar maslahatchi komiteti“ xalqaro tashkiloti faoliyatlarini muvofiqlashtiradi. Amerikada vujudga kelgan ikki diniy ta’limot: Iso Masih shogirdari va Iso Masih Cherkovi ham baptizmga yaqin turadi. Cho‘qintirish marosimi kishi balog‘atga yetgandan so‘ng o‘tkaziladi. Taqdirning oldindan belgilanganligi va Odam Atodan boshlab barcha insonlarning gunohkorligi to‘g‘risidagi ta’limotlarni tan olmaydilar. Bu tashkilotlarning bir-biridan farqi kam.

Havolalar

• quakers.ru (Wayback Machine saytida 2023-02-13 sanasida arxivlangan) — Doʻstlar diniy jamiyatining rasmiy sayti (Kvakerlar) rus tilidagi.
• Facebookda rus tilida soʻzlashuvchi Kvakerlar guruhi (Wayback Machine saytida 2023-02-13 sanasida arxivlangan).
• quaker.org (Wayback Machine saytida 2023-02-13 sanasida arxivlangan) — Doʻstlar Diniy Jamiyatining (Kvakerlar) ingliz tilidagi rasmiy sayti.

Adabiyotlar

• Najmiddinov J., Karimov J., Turdiyeva D.. Dinshunoslik. Qomusiy lugʻat. Imom Buxoriy xalqaro markazi nashriyoti, 2017 — 480-bet. ISBN 978-9943-5105-3-1.