AFC Chaqiruv Ligasi

AFC Chaqiruv Ligasi
Tashkiliy organ	AFC
Asos solindi	2005 (19 yil avval) (AFC prezidenti kubogi sifatida)
Hudud	Osiyo
Jamoalar soni	18 (guruh bosqichi)
uchun saralash	AFC ikkinchi chempionlar ligasi
Tegishli musobaqalar	AFC Osiyo Elita Chempionlar Ligasi (1-darajali); AFC ikkinchi chempionlar ligasi (2-darajali)
Hozirgi chempionlar	FC HTTU; (1 ta chempionlik)
Eng muvaffaqiyatli klub(lar)	Regar TadAZ; (3 ta chempionlik)
	2024–25 AFC Challenge League

Bu maqola AFC Chaqiruv Ligasi haqidadir. AFC Chaqiruv Kubogi — bilan adashtirmang.

AFC Chaqiruv Ligasi (ilgari AFC Prezidenti kubogi nomi bilan atalgan) har yili Osiyo Futbol Konfederatsiyasi tomonidan tashkil etiladigan qitʼa klublari futbol musobaqasidir. Musobaqa AFC klublari musobaqalari reytingi asosida yuqori toifadagi AFC Chempionlar ligasi elitasi yoki ikkinchi darajali OChL 2 uchun toʻgʻridan-toʻgʻri saralash yoʻllanmalarini olmagan davlatlar klublari oʻrtasida oʻtkaziladi.

Tarix

Chempionlar
Mavsum	Gʻolib
AFC prezidenti kubogi
2005	Regar TadAZ
2006	Dordoy-Dinamo
2007	Dordoy-Dinamo
2008	Regar TadAZ
2009	Regar TadAZ
2010	Yadanarbon
2011	Taipower
2012	Istiqlol Dushanbe
2013	Nebitçi FT
2014	HTTU Asgabat
AFC Chaqiruv Ligasi
2024–25

AFC Prezidenti kubogi 2005-yilda uchinchi darajali musobaqa sifatida tashkil etilgan boʻlib, quyi reytingdagi AFCga aʼzo davlatlar klublari qitʼa musobaqalarida ishtirok etishlari mumkin edi^[1].

2013-yil 25-noyabr kuni AFC musobaqalar qoʻmitasi 2014-yilni musobaqaning soʻnggi mavsumi boʻlishini taklif qildi^[2]. 2015-yildan boshlab rivojlanayotgan mamlakatlar ligasi chempionlari AFC kubogi saralash pley-off bosqichidan qatnashish huquqiga ega edi^[3].

2014-yilgi turning oxirgi mavsumida Ashxobodning HTTU jamoasi Shimoliy Koreyaning Rimyongsu jamoasini 2:1 hisobida magʻlub etdi va turnirda gʻolib boʻlgan Turkmanistonning ikkinchi jamoasi boʻlgan.

2022-yil 23-dekabrda AFC musobaqalar oʻtkazish tuzilmasi 2024/2025-yilgi mavsumdan boshlab belgilangan oʻzgarishlarni eʼlon qilgan. Yangi oʻzgarishlarda AFC Chaqiruv Ligasi deb nomlangan yangi uchinchi bosqich turniri joriy qilinadi va AFC Prezidenti kubogi kabi boʻlishi maʼlum qilingan^[4]^[5]^[6].

2024-yil 24-may kuni AFC avvalgi klub musobaqalarining rekordlari va statistikasi tan olinishi va yangilangan klub musobaqalari doirasida birlashtirilishini, AFC Prezidenti kubogi maʼlumotlari AFC Chaqiruv ligasiga oʻtkazilishini eʼlon qilingan^[7].

Musobaqa formati

Musobaqa uchun saralash dastlab AFCga qarashli mamlakatlarning Vision Asia hujjatida koʻrsatilganidek, AFCning rivojlanayotgan davlatlar toifasiga kiruvchi klublari uchun edi.

Musobaqaning har bir mavsumida 8 tadan 12 tagacha jamoalar ishtirok etgan. 2005-yildan 2007-yilgacha 8 ta klub 4 tadan, ikkita guruhga boʻlingan. Gʻolib va ikkinchi oʻrin egalari yarim final bosqichiga yoʻl olishgan. Barcha oʻyinlar bitta mezbon davlatda oʻtkazilgan.

2008-yildan 2010-yilgacha boʻlgan davrda turnir ishtirokchilari 11 ta klubga koʻpaytirilgan. Saralash bosqichi tashkil etilgan va 11 ta klub 3 yoki 4 klubdan iborat 3 guruhga boʻlingan. Har bir guruh boshqa mamlakatda oʻynadi. Uchta guruh gʻolibi va eng yaxshi ikkinchi oʻrin sohibi boshqa mamlakatda boʻlib oʻtadigan final bosqichiga yoʻllanma olgan.

2011-yildan 2014-yilgacha turnir ishtirokchi jamoalari 12 ta klubga koʻpaytirilgan. Saralash bosqichida 4 ta klubdan iborat 3 ta guruh ishtirok etgan. Guruh gʻoliblari va ikkinchi oʻrin egalari final bosqichiga yoʻllanma olgan. Final bosiqchidagi 6 ta klub 3 tadan ikkita guruhga boʻlingan. Har bir guruhning eng yaxshi jamoalari toʻgʻridan-toʻgʻri finalga yoʻllanma olgan^[8].

2013-yilning noyabr oyida AFC 2014-yilgi AFC Prezidenti kubogi musobaqaning soʻnggi turi boʻlishini eʼlon qilgan^[9]. 2015-yildan boshlab „rivojlanayotgan mamlakatlar“ ligasi chempionlari AFC kubogi saralash pley-off bosqichidan qatnashish huquqiga ega edi^[10]. AFC Prezidenti kubogiga oʻxshash formatdagi (yakuniy bosqichsiz) 2016-yilgi AFC kubogi uchun saralash bosqichi 2015-yil avgust oyida boʻlib oʻtdi va ikki klub AFC kubogi pley-off bosqichiga yoʻllanma olgan^[11].

2024-yildagi rebrenddan soʻng, yangi format ilk mavsum uchun toʻrt guruhga boʻlingan 17 ishtirokchi klubni oʻz ichiga olishi maʼlum qilingan. Klublar yagona davlatda markazlashtirilgan formatda raqobatlashadilar. Guruh bosqichidagi eng yaxshi sakkizta jamoa chorak finalga yoʻllanma oladi. Chorak va nimchorak final oʻyinlari ikki oʻyindan iborat boʻlib, chempionni aniqlaydigan final baxsi esa bir oʻyin orqali aniqlanadi^[12]^[13].

Mukofot puli

2024–2025-yilgi mavsumdan boshlab mukofot pullari quyidagicha taqsimlanadi:^[14]

Bosqich	Jamoalar	Amount
Bosqich	Jamoalar	Har bir jamoa uchun	Jami
Final (chempion)	1	$1m	$1,000,000
Final (ikkinchi oʻrin)	1	$500k	$500,000
Yarim final	4	$120k	$480,000
Chorak final	8	$80k	$640,000
Guruh bosqichi	20	$100k	$2,000,000
Jami	20	$4,620,000

Statistika va rekordlar

Asosiy maqola: AFC prezidenti kubogi va AFC Chaqiruv Ligasi rekordlari va statistikasi

Natijalar

Yil	Mezbon	Gʻolib	Hisob	Ikkinchi oʻrin	Magʻlub yarim finalchilar
Yil	Mezbon	Final			Magʻlub yarim finalchilar
AFC prezidenti kubogi
2005 Tafsilotlar	Nepal	Regar TadAZ	3–0	Dordoy-Dinamo	Blue Star SC Three Star Club
2006 Tafsilotlar	Malayziya	Dordoy-Dinamo	2–1 (q.v)	Xatlon	Khemara Tatung
2007 Tafsilotlar	Pokiston	Dordoy-Dinamo	2–1	Mahendra Police Club	Ratnam Sports Club Regar TadAZ
2008 Tafsilotlar	Qirgʻiziston	Regar TadAZ	1–1 (q.v) 4–3 (p)	Dordoy-Dinamo	FC Aşgabat Mahendra Police Club
2009 Tafsilotlar	Tojikiston	Regar TadAZ	2–0	Dordoy-Dinamo	FC Aşgabat WAPDA
2010 Tafsilotlar	Myanma	Yadanarbon	1–0 (q.v)	Dordoy-Dinamo	HTTU Aşgabat Xatlon
2011 Tafsilotlar	Tayvan	Taiwan Power Company	3–2	Phnom Penh Crown	—
2012 Tafsilotlar	Tojikiston	Istiqlol Dushanbe	2–1	Markaz Shabab Al-Am'ari	—
2013 Tafsilotlar	Malayziya	Nebitçi FT	1–0	KRL	—
2014 Tafsilotlar	Shri Lanka	HTTU Asgabat	2–1	Rimyongsu	—
AFC Chaqiruv Ligasi
2024–2025 Tafsilotlar

Musobaqa gʻoliblari

Klublar boʻyicha natijalar

Klublar	Gʻolib	Ikkinchi oʻrin	Gʻoliblik yillar	Maʼlub boʻlgan yillar
Regar TadAZ	3	0	2005, 2008, 2009
Dordoy Bishkek	2	4	2006, 2007	2005, 2008, 2009, 2010
Yadanarbon FC	1	0	2010
Taiwan Power Company	1	0	2011
Istiqlol Dushanbe	1	0	2012
Nebitçi	1	0	2013
Ýedigen	1	0	2014
Xatlon	0	1		2006
Nepal Police Club	0	1		2007
Phnom Penh Crown	0	1		2011
Markaz Shabab Al-Am'ari	0	1		2012
KRL	0	1		2013
Rimyongsu	0	1		2014

Mamlakatlar boʻyicha natijalar

№	Mamlakat	Gʻolib	Ikkinchi oʻrin
1	Tojikiston	4	1
2	Qirgʻiziston	2	4
3	Turkmaniston	2	0
4	Myanma	1	0
4	Xitoy Taypeyi	1	0
6	Kambodja	0	1
	Nepal	0	1
	Pokiston	0	1
	Falastin	0	1
	KXDR	0	1

Gʻolib murabbiylar

Murabbiylar	Klub	Chempion boʻlgan mavsumlar
Makhmadjon Khabibulloev	Regar TadAZ	2005, 2008, 2009
Boris Podkorytov	Dordoy Bishkek	2006, 2007
U Zaw Lay Aung	Yadanarbon FC	2010
Nikola Kavazović	Istiqlol Dushanbe	2012
Chen Kuei-jen	Taiwan Power Company	2011
Rahym Kurbanmämmedow	Nebitchi	2013
Begench Garayev	HTTU Aşgabat	2014

Mukofotlar

Mavsumlar boʻyicha toʻpurarlar

Mavsum	Futbolchi	Gollar
2005	Dudley Steinwall Hok Sochetra Khurshed Mahmudov Dzhomikhon Mukhidinov	4
2006	Chuang Yao-tsung Roman Kornilov	5
2007	Channa Ediri Bandanage	6
2008	Thi Ha Kyaw	6
2009	Soe Min Oo	6
2010	Rustam Usmonov	5
2011	Ho Ming-tsan	6
2012	Mirlan Murzaev	8
2013	Mirlan Murzaev	9
2014	Suleyman Muhadow	11

Eng yaxshi futbolchilar

Mavsum	Futbolchi	Klub
2005	-	-
2006	-	-
2007	Valery Kashuba	Dordoy Bishkek
2008	-	-
2009	Khurshed Mahmudov	Regar-TadAZ
2010	Mirlan Murzaev	Dordoy Bishkek
2011	Chen Po-liang	Taipower
2012	Alisher Tuychiev	Istiqlol
2013	Amir Gurbani	Balkan
2014	Suleyman Muhadow	HTTU Asgabat

Eng yaxshi toʻpurarlar

№	Futbolchi	Klub (lar)	Gollar
1	Mirlan Murzaev	Dordoy Bishkek	19
2	David Tetteh	Dordoy Bishkek	12
3	Khurshed Makhmudov	Regar-TadAZ	11
3	Suleyman Muhadow	HTTU	11
5	Amir Gurbani	Aşgabat Balkan	10
	Channa Ediri Bandanage	Ratnam
	Ibrahim Rabimov	Regar-TadAZ Istiqlol Dushanbe
8	Kaleemullah Khan	KRL	9
9	Arslonmurat Amanov	Aşgabat HTTU	8
	Yan Paing	Yadanarbon
	Ju Manu Rai	Nepal Police Club

Yana qarang

Osiyo Chempionlar ligasi
AFC ikkinchi chempionlar ligasi

Manbalar

↑ „AFC President’s Cup: The end of a glorious journey“. www.the-afc.com. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
↑ „ACL: East vs West final proposed“. AFC (2013-yil 25-noyabr). 2018-yil 15-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.
↑ „AFC President’s Cup: The end of a glorious journey“. AFC (2014-yil 26-iyul). 2018-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-dekabr.
↑ „AFC Competitions Committee recommends strategic reforms to elevate Asian club football“ (en). theAFC.com. 2022-yil 24-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-dekabr.
↑ „AFC Executive Committee approves biggest prize purse in Asian club football history from 2024/25; announces AFC Women's Champions League“. AFC (2023-yil 14-avgust). 2024-yil 30-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 14-avgust.
↑ „AFC Club Competitions 2024/25 Slot Allocation“. Football Association of Singapore. 2023-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 11-oktyabr.
↑ „Pivotal reforms approved by AFC Competitions Committee“ (en). the-AFC. 2024-yil 24-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 24-may.
↑ „AFC Competitions Committee meeting“. 2018-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 24-noyabr.
↑ „ACL: East vs West final proposed“. The-afc.com (2013-yil 25-noyabr). 2013-yil 3-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 25-noyabr.
↑ „AFC President's Cup: The end of a glorious journey“. AFC (2014-yil 26-iyul). 2018-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-dekabr.
↑ „Stage set for 2016 AFC Cup play-off qualifiers“. AFC (2015-yil 29-iyun). 2015-yil 3-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-dekabr.
↑ „AFC Competitions Committee recommends strategic reforms to elevate Asian club football“ (en). theAFC.com. 2022-yil 24-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-dekabr.
↑ „Pivotal reforms approved by AFC Competitions Committee“ (en). the-AFC. 2024-yil 24-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 24-may.
↑ AFC Challenge League™ 2024/25.

Havolalar

[1] „AFC President’s Cup: The end of a glorious journey“. www.the-afc.com. 2024-yil 8-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.

[afc20131125-2] „ACL: East vs West final proposed“. AFC (2013-yil 25-noyabr). 2018-yil 15-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 9-iyun.

[3] „AFC President’s Cup: The end of a glorious journey“. AFC (2014-yil 26-iyul). 2018-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-dekabr.

[4] „AFC Competitions Committee recommends strategic reforms to elevate Asian club football“ (en). theAFC.com. 2022-yil 24-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-dekabr.

[5] „AFC Executive Committee approves biggest prize purse in Asian club football history from 2024/25; announces AFC Women's Champions League“. AFC (2023-yil 14-avgust). 2024-yil 30-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 14-avgust.

[6] „AFC Club Competitions 2024/25 Slot Allocation“. Football Association of Singapore. 2023-yil 21-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 11-oktyabr.

[reform-7] „Pivotal reforms approved by AFC Competitions Committee“ (en). the-AFC. 2024-yil 24-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 24-may.

[8] „AFC Competitions Committee meeting“. 2018-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 24-noyabr.

[9] „ACL: East vs West final proposed“. The-afc.com (2013-yil 25-noyabr). 2013-yil 3-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 25-noyabr.

[10] „AFC President's Cup: The end of a glorious journey“. AFC (2014-yil 26-iyul). 2018-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-dekabr.

[11] „Stage set for 2016 AFC Cup play-off qualifiers“. AFC (2015-yil 29-iyun). 2015-yil 3-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 9-dekabr.

[12] „AFC Competitions Committee recommends strategic reforms to elevate Asian club football“ (en). theAFC.com. 2022-yil 24-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-dekabr.

[13] „Pivotal reforms approved by AFC Competitions Committee“ (en). the-AFC. 2024-yil 24-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 24-may.

[14] AFC Challenge League™ 2024/25.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

k m t Xalqaro erkaklar oʻrtasidagi futbol klublari musobaqalari
Qitʼalararo kubok (defunct) Afro-Osiyo klublar chempionati (tugatilgan) Under-20 Intercontinental Cup Jahon Professional futbol ligalari assotsiatsiyasi Futbol klublari assotsiatsiyasi roʻyxati
Global	FIFA – FIFA Klublar oʻrtasidagi jahon chempionati Qitʼalararo Kubok
Afrika	CAF – Champions League Confederation Cup Superkubok
Osiyo	AFC – Chempionlar Ligasi AFC Kubogi Chaqiruv Ligasi
Yevropa	UEFA – Chempionlar Ligasi Yevropa Ligasi Yevropa Konferensiya Ligasi Superkubok
Shimoliy, Markaziy Amerika va Karib dengizi	CONCACAF – Chempionlar kubogi Ligalar kubogi Markaziy Amerika kubogi Karib kubogi
Okeaniya	OFC – Champions League
Janubiy Amerika	CONMEBOL – Copa Libertadores Copa Sudamericana Recopa Sudamericana
Yana qarang: Xalqaro ayollar oʻrtasidagi klublar futbol musobaqalari