hali

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ha-li

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Bundan bir oz ilgari; boya. ◆ -Kanon kelding? -Hali keldim. Hali shu yerda edi. Hali kelib ketgan edi. m ◆ -Uylaringda kim bor? -Hali kirganimda, dadam bilan Yoʻlchi akam bor edi. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Men hali uni qoʻshningiz uyidan chiqqan holda koʻrgan edim. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .

2 Koʻp vaqt oʻtmasdan, yaqin orada; ha-lizamon. ◆ Hali kelsa koʻrarsiz, Kula-kula oʻlarsiz (maymun) . "Topishmokdar". ◆ Hali oʻgʻillarim ham moldan kelib qolishadi. Mirmuhsin, „Meʼmor“ .

3 Ish-harakat, holatning amalga osh-magan, belgining, belgi-holatning toʻliq darajaga yetmagan vaqtini bildiradi; ho-zircha. ◆ Tong otishiga hali vaqt erta. Hali xomsan — pisharsan, Bu damingdan tushar-san. Maqol . n ◆ Quyosh botgan, lekin kun hali yorugʻ, har yoqqa oqshom sukunati choʻzilgan. Oybek, „Tanlangan asarlar“ . ◆ Alisher oʻyin-qaroqligi tutdi-yu, hali qurib ulgurmagan nam etikchasini kiya solib, hovliga tushdi. Oʻ. Usmonov, „Sirli sohil“ . ◆ -Toʻpqayragʻochga yaqin qoldimi? -Hali bor. Oybek, „Tanlangan asarlar“ .

Hali ham Shu vaqtga qadar; hanuz, xamon. ◆ Bashirjon trubkani qoʻyarkan, hali ham eshik oldida hadiksirab turgan Zevarxonga qarab jilmaydi. N. Aminov, „Suvarak“ . ◆ ..baʼzan dushman samolyotlari paydo boʻlishini hisobga olmaganda, urushdan hali ham darak yoʻq edi. A. Qahhor, „Oltin yulduz“ .

4 yukl. Taʼkid, kuchaytiruv bildiradi. ◆ Voy sharmandalar, hali qochirib yubordik deng-lar-a. N. Fozilov, „Diydor“ . ◆ Sen pismiqni, hali shoshmay tur.. E. Raimov, „Ajab qish-loq“ . ◆ -Hali shunaqami! — dedi va eshikni zarda bilan yopib chiqib ketdi. "Mushtum" . ◆ Oshni damlab, hali oʻtiribman, hali oʻti-ribman.. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ .

5 Takror holda qoʻllanib, ayiruvchi bogʻ-lovchi vazifasida kelib, "goh.. goh", "dam..

dam" maʼnolarini bildiradi. ◆ -Fargʻonaga borgunimizcha hali Shukrullo, hali Mirmuhsinning tanishlari topilaversa, bu yaqinda manzilga yetolmaymiz, — deb Said Ahmad hazillashdi. Shukrullo, „Javohirlar sandigʻi“ .

Antonimlari

ҲАЛИ. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

hali
1 нареч. ещё, пока что; ◆ ~ ham всё ещё, и теперь; ◆ ~ ham yoʻq всё ещё нет; ◆ ~ zamon вот-вот, очень скоро, сейчас; ◆ u ~ zamon kelib qoladi он скоро придёт, он вот-вот придёт; ◆ u ~ kelgani yoʻq он ещё не пришёл; ◆ men ~ charchaganim yoʻq я ещё не устал; ◆ ~gacha, ~ga qadar, ~ga dovur, ~gachayin до сих пор, до сего времени; ◆ ~ hozir(cha) пока что; сеними, ◆ ~ qarab tur! погоди!; ты погоди у меня! (угроза); ◆ sen ~ yoshlik qilasan молод ты ещё;
2 нареч. только что (совсем недавно); давеча; ◆ ~ senga aytdim-ku я ведь говорил тебе только что;
3 союз разд. то; ◆ ~ u yerda, ~ bu yerda то там, то здесь; ◆ ~ unday qilib koʻraman, ~ bunday qilib koʻraman - baribir foydasi yoʻq делаю так, делаю эдак - всё равно никакого толку; ◆ 

• ~-a или ◆  ~-ya или ◆  ~ shundaymi? разве так?; ах, так?, вон оно что!; неужели?