Mine sisu juurde

Almati: Erod versijoiden keskes

Vikipedii-späi
Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
JAnDbot (pagin | tehtud radod)
p r2.6) (робот изменил: hy:Ալմաթա
Motoranger (pagin | tehtud radod)
aktualizacii, +klimat
 
(37 ližavajehtused by 13 kävutajad ei ole ozutadud)
Rivi 1: Rivi 1:
{{10000}}{{A10000}}
{| class="infobox bordered" align=right cellpadding=4 cellspacing=0 width=275 style="clear:right; margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; font-size: 95%;"
{{Eländpunkt
|-
| Nimi = Almati<br />Almatı / Алматы
|colspan=2 align=center bgcolor="#BFDFFF"|<big>'''Almati'''</big>
| Lidnanznam = Flag of Almaty.svg
|-
| Flag = Coat of arms of Almaty.svg
| align="center" |
| Lidnanznam text = Almatin lidnanznam
| align="center" |
| Flag text = Almatin flag
|-
| Valdkund = Kazahstan
| align="center" |
| Eläjiden lugu = 2,211,198
| align="center" |
| Voz' = 2023
<br><small></small>
| Pind = 682
|-
| Fail = Almaty montage 2015.PNG
|Eläjiden lugu|| 1 471.800 (2010)
| Pämez' = Erbolat Dosaev<br/>(viluku 2022—)
|-
| Telefonkod = +7-727
|Pind|| 497,8 км²
| Aigvö = [[UTC]]+6
|-
}}
|Mer||
[[Fail:Almaty districts.svg|thumb|left|250px|Almatin rajonad:<br/>{{legend|#FFB2B6|Alataun rajon}} {{legend|#FFE9B2|Almalin rajon}} {{legend|#FEFFCC|Auezovan rajon}} {{legend|#CCFFB2|Bostandikan rajon}} {{legend|#CCE5FF|Medeun rajon}} {{legend|#CFCCFF|Naurizbain rajon}} {{legend|#FFBFFC|Turksiban rajon}} {{legend|#B2FFF1|Žetisun rajon}}]]
|}
'''Almati''' (vai '''Alma-At''', {{lang-kk|Almatı / Алматы}} [ɑlmɑˈtə] «Jablokžilo», {{lang-ru|Алматы}} [ɐlmɐˈtɨ], mugažo Venämas ven. ''Алма-Ата'', vozil 1854−1921 ''Верный'' Vernii) om [[Kazahstan]]an kaikiš suremb lidn, «Suvine pälidn». Vozil 1927−1997 oli Kazahstanan pälidnaks.
'''Almati''' (kaz.: ''Алматы'') om [[Kazahstan|Kazahstanan]] lidn.


== Istorii ==
== Istorii ==
Voz'sadoil 8.-10. severz'-se žiloid oli lidnan terroitorijal, üks' niišpäi ezimeletaden nimitihe ''Almatu'' da seižui [[Sur' šuukte|Surel šuuktel]]. Vn 2016 sügüz'kus oigenzihe lidnan 1000-vottušt jubilejad Kazahstanas. Eländpunktan nügüdläine šingotez zavodihe vspäi 1854 kuti venämalaine ''Vernii-sodalidnuz''.


Almati šingotase Keskuzazijan finansižeks keskuseks, medijankeskuseks (nacionaližed telekanalad i lugendlehtesed), Kitain tavaroiden tranzitižeks varažomaks, sömtegimištol i sauvondan edheotandoil, mugažo äjiden rahvahidenkeskeižiden kompanijoiden kazahine päfater sijadase neciš lidnas.
== Politine sistem ==


== Geografijan andmused ==
== Geografijan andmused ==
Lidn sijadase valdkundan suvipäivnouzmas, [[Kirgizstan]]an röunanno, ezimägišton katl'uses, 500..1700 m korktusil valdmeren pindan päl. Sur' Almatink, Pen' Almatink da niiden ližajoged jokstas lidnas. Matkad [[Astan]]-pälidnhasai om 1240 km pohjoižhe-lodeheze avtotedme vai raudtedme. Lähembaine sur' lidn om Kirgizstanan [[Biškek]]-pälidn 230 km päivlaskmha.

Klimat om [[ven vö|ven]] kontinentaline. Voden keskmäine lämuz om +10,4 C°, kezakun-elokun +22,1..+24,4 C°, tal'vkun-uhokun −2,4..−4,6 C°. Ekstremumad oma −37,7 C° (uhoku) i +41,7 C° (heinku). Paneb sadegid 674 mm vodes, enamba keväz'kus-semendkus (73..113 mm kus), vähemba vilukus (34 mm) i elokus-sügüz'kus (28..34 mm kus).

== Tobmuz ==
Vspäi 2014 Almati jagase kahesaks rajonaks.

Edeližed lidnan pämehed (''akim:ad'') oma Baktižan Sagintaev (kezaku 2019 — viluku 2022), Bauiržan Baibek (eloku 2015 — kezaku 2019).


== Eläjad ==
== Eläjad ==
Vl 2010 lidnan eläjiden lugu oli 1 471 800 ristitud, pind oli 497,8 km². Kaikiš suremb lidnan ristitišt om nügüd'. Läz 2,5 mln elädas lidnan aglomeracijas (2015).

Kazahstanan Tedoakademii sijadase Almatiš.

== Transport ==
Avtobusad, trolleibusad, maršruttaksid, taksid i metropoliten (vspäi 2011, üks' jono, ühesa stancijad, 11 km raudted) oma kundaližeks transportaks lidnas. Rengazavtote om sauvomas. Kaks' päraudtestancijad ratas: ''Almati-1'' (tranzitine, ühtenzoitab Sibirin i Keskuzazijan regionid) i ''Almati-2'' (lopstancijaks).

Rahvahidenkeskeine civiline ''Almati''-lendimport (''ALA / АЛА'', 6,5 mln passažiroid vl 2018) sijadase 15 km pohjoižhe lidnan keskusespäi. Tehtas passažirreisid lähižihe pälidnoihe, Evrazijan järedoihe lidnoihe, čarterreisid Keskmeren i Suviazijan kurortoidennoks, mugažo om äi reisid Kazahstanan lidnoihe. Jügureisad ühtenzoittas Päivnouzmaižen Azijan i Päivlaskmaižen Evropan lidnoid. Sen ližaks, kaks' pen't lendimportad oma saudud lidnanno: Boraldai-sodalendimport (viž kilometrad lodeheze lidnaspäi, kaičemha röunmad) i Baiserke-lendimport (35 km pohjoižhe keskusespäi) opendusen i sportan täht.


== Ižanduz ==
== Homaičendad ==
<references />


== Irdkosketused ==
[[Category:Main category|A]]
* [http://www.almaty.gov.kz/ Lidnan akimatan oficialine sait (''almaty.gov.kz'').] {{ref-kz}} {{ref-ru}} {{ref-en}}
[[Category:Lidnad|A]]
{{Commons|Almaty}}


[[af:Almaty]]
[[Kategorii:Almati| ]]
[[Kategorii:Kazahstanan lidnad]]
[[ar:ألماتي]]
[[Kategorii:Eländpunktad kirjamišton mödhe]]
[[az:Almatı]]
[[Kategorii:Kazahstanan lidnad tazovaldkundan alištusenke]]
[[be:Горад Алма-Ата]]
[[bg:Алмати]]
[[bo:ཨཱལ་མ་ཊི།]]
[[ca:Almati]]
[[crh:Almatı]]
[[cs:Almaty]]
[[cv:Алматы]]
[[da:Almaty]]
[[de:Almaty]]
[[el:Αλμάτι]]
[[en:Almaty]]
[[eo:Almato]]
[[es:Almatý]]
[[et:Almatõ]]
[[eu:Almaty]]
[[fa:آلماآتی]]
[[fi:Almaty]]
[[fr:Almaty]]
[[frp:Almaty]]
[[ga:Almaty]]
[[gag:Almatı]]
[[gd:Almaty]]
[[gl:Almati - Алматы]]
[[he:אלמטי]]
[[hr:Almati]]
[[hu:Almati]]
[[hy:Ալմաթա]]
[[id:Almaty]]
[[ie:Almaty]]
[[is:Almaty]]
[[it:Almaty]]
[[ja:アルマトイ]]
[[ka:ალმათი]]
[[kaa:Almati]]
[[kk:Алматы]]
[[ko:알마티]]
[[lbe:Алматы]]
[[lt:Almaty]]
[[lv:Almati]]
[[mhr:Алматы]]
[[mr:अल्माटी]]
[[ms:Almaty]]
[[nl:Alma-Ata]]
[[nn:Almaty]]
[[no:Almaty]]
[[os:Алматы]]
[[pam:Almaty]]
[[pl:Ałma-Ata]]
[[pnb:آلماتی]]
[[pt:Almaty]]
[[ro:Almatî]]
[[roa-rup:Almaty]]
[[ru:Алма-Ата]]
[[sah:Алматы]]
[[scn:Alma Ata]]
[[sco:Almaty]]
[[simple:Almaty]]
[[sk:Alma-Ata]]
[[sr:Алмати]]
[[sv:Almaty]]
[[sw:Almaty]]
[[tg:Алмаато]]
[[th:อัลมาตี]]
[[tl:Almaty]]
[[tr:Almatı]]
[[tt:Алматы]]
[[udm:Алматы]]
[[ug:ئالمۇتا]]
[[uk:Алмати]]
[[ur:الماتی]]
[[vi:Almaty]]
[[war:Almaty]]
[[yi:אלמאטיע]]
[[yo:Almaty]]
[[zh:阿拉木圖]]
[[zh-yue:阿拉木圖]]

Jäl’gmäine vajehtuz 12. tal’vku 2023, kell 14:51

Almati
Almatı / Алматы
 Lidnanznam
 Flag
Valdkund Kazahstan
Eläjiden lugu (2023) 2,211,198 ristitud
Pind 682 km²
Almati Almatı / Алматы
Pämez' Erbolat Dosaev
(viluku 2022—)
Telefonkod +7−727
Aigvö UTC+6


Almatin rajonad:
     Alataun rajon      Almalin rajon      Auezovan rajon      Bostandikan rajon      Medeun rajon      Naurizbain rajon      Turksiban rajon      Žetisun rajon

Almati (vai Alma-At, kaz.: Almatı / Алматы [ɑlmɑˈtə] «Jablokžilo», ven.: Алматы [ɐlmɐˈtɨ], mugažo Venämas ven. Алма-Ата, vozil 1854−1921 Верный Vernii) om Kazahstanan kaikiš suremb lidn, «Suvine pälidn». Vozil 1927−1997 oli Kazahstanan pälidnaks.

Voz'sadoil 8.-10. severz'-se žiloid oli lidnan terroitorijal, üks' niišpäi ezimeletaden nimitihe Almatu da seižui Surel šuuktel. Vn 2016 sügüz'kus oigenzihe lidnan 1000-vottušt jubilejad Kazahstanas. Eländpunktan nügüdläine šingotez zavodihe vspäi 1854 kuti venämalaine Vernii-sodalidnuz.

Almati šingotase Keskuzazijan finansižeks keskuseks, medijankeskuseks (nacionaližed telekanalad i lugendlehtesed), Kitain tavaroiden tranzitižeks varažomaks, sömtegimištol i sauvondan edheotandoil, mugažo äjiden rahvahidenkeskeižiden kompanijoiden kazahine päfater sijadase neciš lidnas.

Geografijan andmused

[vajehta | vajehtada lähtetekst]

Lidn sijadase valdkundan suvipäivnouzmas, Kirgizstanan röunanno, ezimägišton katl'uses, 500..1700 m korktusil valdmeren pindan päl. Sur' Almatink, Pen' Almatink da niiden ližajoged jokstas lidnas. Matkad Astan-pälidnhasai om 1240 km pohjoižhe-lodeheze avtotedme vai raudtedme. Lähembaine sur' lidn om Kirgizstanan Biškek-pälidn 230 km päivlaskmha.

Klimat om ven kontinentaline. Voden keskmäine lämuz om +10,4 C°, kezakun-elokun +22,1..+24,4 C°, tal'vkun-uhokun −2,4..−4,6 C°. Ekstremumad oma −37,7 C° (uhoku) i +41,7 C° (heinku). Paneb sadegid 674 mm vodes, enamba keväz'kus-semendkus (73..113 mm kus), vähemba vilukus (34 mm) i elokus-sügüz'kus (28..34 mm kus).

Vspäi 2014 Almati jagase kahesaks rajonaks.

Edeližed lidnan pämehed (akim:ad) oma Baktižan Sagintaev (kezaku 2019 — viluku 2022), Bauiržan Baibek (eloku 2015 — kezaku 2019).

Vl 2010 lidnan eläjiden lugu oli 1 471 800 ristitud, pind oli 497,8 km². Kaikiš suremb lidnan ristitišt om nügüd'. Läz 2,5 mln elädas lidnan aglomeracijas (2015).

Kazahstanan Tedoakademii sijadase Almatiš.

Avtobusad, trolleibusad, maršruttaksid, taksid i metropoliten (vspäi 2011, üks' jono, ühesa stancijad, 11 km raudted) oma kundaližeks transportaks lidnas. Rengazavtote om sauvomas. Kaks' päraudtestancijad ratas: Almati-1 (tranzitine, ühtenzoitab Sibirin i Keskuzazijan regionid) i Almati-2 (lopstancijaks).

Rahvahidenkeskeine civiline Almati-lendimport (ALA / АЛА, 6,5 mln passažiroid vl 2018) sijadase 15 km pohjoižhe lidnan keskusespäi. Tehtas passažirreisid lähižihe pälidnoihe, Evrazijan järedoihe lidnoihe, čarterreisid Keskmeren i Suviazijan kurortoidennoks, mugažo om äi reisid Kazahstanan lidnoihe. Jügureisad ühtenzoittas Päivnouzmaižen Azijan i Päivlaskmaižen Evropan lidnoid. Sen ližaks, kaks' pen't lendimportad oma saudud lidnanno: Boraldai-sodalendimport (viž kilometrad lodeheze lidnaspäi, kaičemha röunmad) i Baiserke-lendimport (35 km pohjoižhe keskusespäi) opendusen i sportan täht.