Almati: Erod versijoiden keskes
JAnDbot (pagin | tehtud radod) p r2.6) (робот изменил: hy:Ալմաթա |
aktualizacii, +klimat |
||
(37 ližavajehtused by 13 kävutajad ei ole ozutadud) | |||
Rivi 1: | Rivi 1: | ||
{{10000}}{{A10000}} |
|||
{| class="infobox bordered" align=right cellpadding=4 cellspacing=0 width=275 style="clear:right; margin: 0 0 1em 1em; background: #f9f9f9; font-size: 95%;" |
|||
{{Eländpunkt |
|||
|- |
|||
| Nimi = Almati<br />Almatı / Алматы |
|||
|colspan=2 align=center bgcolor="#BFDFFF"|<big>'''Almati'''</big> |
|||
| Lidnanznam = Flag of Almaty.svg |
|||
|- |
|||
| Flag = Coat of arms of Almaty.svg |
|||
| align="center" | |
|||
| Lidnanznam text = Almatin lidnanznam |
|||
| align="center" | |
|||
| Flag text = Almatin flag |
|||
|- |
|||
| Valdkund = Kazahstan |
|||
| align="center" | |
|||
| Eläjiden lugu = 2,211,198 |
|||
| align="center" | |
|||
| Voz' = 2023 |
|||
<br><small></small> |
|||
| Pind = 682 |
|||
|- |
|||
| Fail = Almaty montage 2015.PNG |
|||
|Eläjiden lugu|| 1 471.800 (2010) |
|||
| Pämez' = Erbolat Dosaev<br/>(viluku 2022—) |
|||
|- |
|||
| Telefonkod = +7-727 |
|||
|Pind|| 497,8 км² |
|||
| Aigvö = [[UTC]]+6 |
|||
|- |
|||
}} |
|||
|Mer|| |
|||
[[Fail:Almaty districts.svg|thumb|left|250px|Almatin rajonad:<br/>{{legend|#FFB2B6|Alataun rajon}} {{legend|#FFE9B2|Almalin rajon}} {{legend|#FEFFCC|Auezovan rajon}} {{legend|#CCFFB2|Bostandikan rajon}} {{legend|#CCE5FF|Medeun rajon}} {{legend|#CFCCFF|Naurizbain rajon}} {{legend|#FFBFFC|Turksiban rajon}} {{legend|#B2FFF1|Žetisun rajon}}]] |
|||
|} |
|||
'''Almati''' (vai '''Alma-At''', {{lang-kk|Almatı / Алматы}} [ɑlmɑˈtə] «Jablokžilo», {{lang-ru|Алматы}} [ɐlmɐˈtɨ], mugažo Venämas ven. ''Алма-Ата'', vozil 1854−1921 ''Верный'' Vernii) om [[Kazahstan]]an kaikiš suremb lidn, «Suvine pälidn». Vozil 1927−1997 oli Kazahstanan pälidnaks. |
|||
'''Almati''' (kaz.: ''Алматы'') om [[Kazahstan|Kazahstanan]] lidn. |
|||
== Istorii == |
== Istorii == |
||
Voz'sadoil 8.-10. severz'-se žiloid oli lidnan terroitorijal, üks' niišpäi ezimeletaden nimitihe ''Almatu'' da seižui [[Sur' šuukte|Surel šuuktel]]. Vn 2016 sügüz'kus oigenzihe lidnan 1000-vottušt jubilejad Kazahstanas. Eländpunktan nügüdläine šingotez zavodihe vspäi 1854 kuti venämalaine ''Vernii-sodalidnuz''. |
|||
Almati šingotase Keskuzazijan finansižeks keskuseks, medijankeskuseks (nacionaližed telekanalad i lugendlehtesed), Kitain tavaroiden tranzitižeks varažomaks, sömtegimištol i sauvondan edheotandoil, mugažo äjiden rahvahidenkeskeižiden kompanijoiden kazahine päfater sijadase neciš lidnas. |
|||
== Politine sistem == |
|||
== Geografijan andmused == |
== Geografijan andmused == |
||
Lidn sijadase valdkundan suvipäivnouzmas, [[Kirgizstan]]an röunanno, ezimägišton katl'uses, 500..1700 m korktusil valdmeren pindan päl. Sur' Almatink, Pen' Almatink da niiden ližajoged jokstas lidnas. Matkad [[Astan]]-pälidnhasai om 1240 km pohjoižhe-lodeheze avtotedme vai raudtedme. Lähembaine sur' lidn om Kirgizstanan [[Biškek]]-pälidn 230 km päivlaskmha. |
|||
Klimat om [[ven vö|ven]] kontinentaline. Voden keskmäine lämuz om +10,4 C°, kezakun-elokun +22,1..+24,4 C°, tal'vkun-uhokun −2,4..−4,6 C°. Ekstremumad oma −37,7 C° (uhoku) i +41,7 C° (heinku). Paneb sadegid 674 mm vodes, enamba keväz'kus-semendkus (73..113 mm kus), vähemba vilukus (34 mm) i elokus-sügüz'kus (28..34 mm kus). |
|||
== Tobmuz == |
|||
Vspäi 2014 Almati jagase kahesaks rajonaks. |
|||
Edeližed lidnan pämehed (''akim:ad'') oma Baktižan Sagintaev (kezaku 2019 — viluku 2022), Bauiržan Baibek (eloku 2015 — kezaku 2019). |
|||
== Eläjad == |
== Eläjad == |
||
Vl 2010 lidnan eläjiden lugu oli 1 471 800 ristitud, pind oli 497,8 km². Kaikiš suremb lidnan ristitišt om nügüd'. Läz 2,5 mln elädas lidnan aglomeracijas (2015). |
|||
Kazahstanan Tedoakademii sijadase Almatiš. |
|||
== Transport == |
|||
Avtobusad, trolleibusad, maršruttaksid, taksid i metropoliten (vspäi 2011, üks' jono, ühesa stancijad, 11 km raudted) oma kundaližeks transportaks lidnas. Rengazavtote om sauvomas. Kaks' päraudtestancijad ratas: ''Almati-1'' (tranzitine, ühtenzoitab Sibirin i Keskuzazijan regionid) i ''Almati-2'' (lopstancijaks). |
|||
Rahvahidenkeskeine civiline ''Almati''-lendimport (''ALA / АЛА'', 6,5 mln passažiroid vl 2018) sijadase 15 km pohjoižhe lidnan keskusespäi. Tehtas passažirreisid lähižihe pälidnoihe, Evrazijan järedoihe lidnoihe, čarterreisid Keskmeren i Suviazijan kurortoidennoks, mugažo om äi reisid Kazahstanan lidnoihe. Jügureisad ühtenzoittas Päivnouzmaižen Azijan i Päivlaskmaižen Evropan lidnoid. Sen ližaks, kaks' pen't lendimportad oma saudud lidnanno: Boraldai-sodalendimport (viž kilometrad lodeheze lidnaspäi, kaičemha röunmad) i Baiserke-lendimport (35 km pohjoižhe keskusespäi) opendusen i sportan täht. |
|||
== |
== Homaičendad == |
||
<references /> |
|||
== Irdkosketused == |
|||
[[Category:Main category|A]] |
|||
* [http://www.almaty.gov.kz/ Lidnan akimatan oficialine sait (''almaty.gov.kz'').] {{ref-kz}} {{ref-ru}} {{ref-en}} |
|||
[[Category:Lidnad|A]] |
|||
{{Commons|Almaty}} |
|||
[[ |
[[Kategorii:Almati| ]] |
||
[[Kategorii:Kazahstanan lidnad]] |
|||
[[ar:ألماتي]] |
|||
[[Kategorii:Eländpunktad kirjamišton mödhe]] |
|||
[[az:Almatı]] |
|||
[[Kategorii:Kazahstanan lidnad tazovaldkundan alištusenke]] |
|||
[[be:Горад Алма-Ата]] |
|||
[[bg:Алмати]] |
|||
[[bo:ཨཱལ་མ་ཊི།]] |
|||
[[ca:Almati]] |
|||
[[crh:Almatı]] |
|||
[[cs:Almaty]] |
|||
[[cv:Алматы]] |
|||
[[da:Almaty]] |
|||
[[de:Almaty]] |
|||
[[el:Αλμάτι]] |
|||
[[en:Almaty]] |
|||
[[eo:Almato]] |
|||
[[es:Almatý]] |
|||
[[et:Almatõ]] |
|||
[[eu:Almaty]] |
|||
[[fa:آلماآتی]] |
|||
[[fi:Almaty]] |
|||
[[fr:Almaty]] |
|||
[[frp:Almaty]] |
|||
[[ga:Almaty]] |
|||
[[gag:Almatı]] |
|||
[[gd:Almaty]] |
|||
[[gl:Almati - Алматы]] |
|||
[[he:אלמטי]] |
|||
[[hr:Almati]] |
|||
[[hu:Almati]] |
|||
[[hy:Ալմաթա]] |
|||
[[id:Almaty]] |
|||
[[ie:Almaty]] |
|||
[[is:Almaty]] |
|||
[[it:Almaty]] |
|||
[[ja:アルマトイ]] |
|||
[[ka:ალმათი]] |
|||
[[kaa:Almati]] |
|||
[[kk:Алматы]] |
|||
[[ko:알마티]] |
|||
[[lbe:Алматы]] |
|||
[[lt:Almaty]] |
|||
[[lv:Almati]] |
|||
[[mhr:Алматы]] |
|||
[[mr:अल्माटी]] |
|||
[[ms:Almaty]] |
|||
[[nl:Alma-Ata]] |
|||
[[nn:Almaty]] |
|||
[[no:Almaty]] |
|||
[[os:Алматы]] |
|||
[[pam:Almaty]] |
|||
[[pl:Ałma-Ata]] |
|||
[[pnb:آلماتی]] |
|||
[[pt:Almaty]] |
|||
[[ro:Almatî]] |
|||
[[roa-rup:Almaty]] |
|||
[[ru:Алма-Ата]] |
|||
[[sah:Алматы]] |
|||
[[scn:Alma Ata]] |
|||
[[sco:Almaty]] |
|||
[[simple:Almaty]] |
|||
[[sk:Alma-Ata]] |
|||
[[sr:Алмати]] |
|||
[[sv:Almaty]] |
|||
[[sw:Almaty]] |
|||
[[tg:Алмаато]] |
|||
[[th:อัลมาตี]] |
|||
[[tl:Almaty]] |
|||
[[tr:Almatı]] |
|||
[[tt:Алматы]] |
|||
[[udm:Алматы]] |
|||
[[ug:ئالمۇتا]] |
|||
[[uk:Алмати]] |
|||
[[ur:الماتی]] |
|||
[[vi:Almaty]] |
|||
[[war:Almaty]] |
|||
[[yi:אלמאטיע]] |
|||
[[yo:Almaty]] |
|||
[[zh:阿拉木圖]] |
|||
[[zh-yue:阿拉木圖]] |
Jäl’gmäine vajehtuz 12. tal’vku 2023, kell 14:51
Lidnanznam |
Flag |
Valdkund | Kazahstan |
Eläjiden lugu (2023) | 2,211,198 ristitud |
Pind | 682 km² |
Pämez' | Erbolat Dosaev (viluku 2022—) |
Telefonkod | +7−727 |
Aigvö | UTC+6 |
Almati (vai Alma-At, kaz.: Almatı / Алматы [ɑlmɑˈtə] «Jablokžilo», ven.: Алматы [ɐlmɐˈtɨ], mugažo Venämas ven. Алма-Ата, vozil 1854−1921 Верный Vernii) om Kazahstanan kaikiš suremb lidn, «Suvine pälidn». Vozil 1927−1997 oli Kazahstanan pälidnaks.
Istorii
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Voz'sadoil 8.-10. severz'-se žiloid oli lidnan terroitorijal, üks' niišpäi ezimeletaden nimitihe Almatu da seižui Surel šuuktel. Vn 2016 sügüz'kus oigenzihe lidnan 1000-vottušt jubilejad Kazahstanas. Eländpunktan nügüdläine šingotez zavodihe vspäi 1854 kuti venämalaine Vernii-sodalidnuz.
Almati šingotase Keskuzazijan finansižeks keskuseks, medijankeskuseks (nacionaližed telekanalad i lugendlehtesed), Kitain tavaroiden tranzitižeks varažomaks, sömtegimištol i sauvondan edheotandoil, mugažo äjiden rahvahidenkeskeižiden kompanijoiden kazahine päfater sijadase neciš lidnas.
Geografijan andmused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Lidn sijadase valdkundan suvipäivnouzmas, Kirgizstanan röunanno, ezimägišton katl'uses, 500..1700 m korktusil valdmeren pindan päl. Sur' Almatink, Pen' Almatink da niiden ližajoged jokstas lidnas. Matkad Astan-pälidnhasai om 1240 km pohjoižhe-lodeheze avtotedme vai raudtedme. Lähembaine sur' lidn om Kirgizstanan Biškek-pälidn 230 km päivlaskmha.
Klimat om ven kontinentaline. Voden keskmäine lämuz om +10,4 C°, kezakun-elokun +22,1..+24,4 C°, tal'vkun-uhokun −2,4..−4,6 C°. Ekstremumad oma −37,7 C° (uhoku) i +41,7 C° (heinku). Paneb sadegid 674 mm vodes, enamba keväz'kus-semendkus (73..113 mm kus), vähemba vilukus (34 mm) i elokus-sügüz'kus (28..34 mm kus).
Tobmuz
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Vspäi 2014 Almati jagase kahesaks rajonaks.
Edeližed lidnan pämehed (akim:ad) oma Baktižan Sagintaev (kezaku 2019 — viluku 2022), Bauiržan Baibek (eloku 2015 — kezaku 2019).
Eläjad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Vl 2010 lidnan eläjiden lugu oli 1 471 800 ristitud, pind oli 497,8 km². Kaikiš suremb lidnan ristitišt om nügüd'. Läz 2,5 mln elädas lidnan aglomeracijas (2015).
Kazahstanan Tedoakademii sijadase Almatiš.
Transport
[vajehta | vajehtada lähtetekst]Avtobusad, trolleibusad, maršruttaksid, taksid i metropoliten (vspäi 2011, üks' jono, ühesa stancijad, 11 km raudted) oma kundaližeks transportaks lidnas. Rengazavtote om sauvomas. Kaks' päraudtestancijad ratas: Almati-1 (tranzitine, ühtenzoitab Sibirin i Keskuzazijan regionid) i Almati-2 (lopstancijaks).
Rahvahidenkeskeine civiline Almati-lendimport (ALA / АЛА, 6,5 mln passažiroid vl 2018) sijadase 15 km pohjoižhe lidnan keskusespäi. Tehtas passažirreisid lähižihe pälidnoihe, Evrazijan järedoihe lidnoihe, čarterreisid Keskmeren i Suviazijan kurortoidennoks, mugažo om äi reisid Kazahstanan lidnoihe. Jügureisad ühtenzoittas Päivnouzmaižen Azijan i Päivlaskmaižen Evropan lidnoid. Sen ližaks, kaks' pen't lendimportad oma saudud lidnanno: Boraldai-sodalendimport (viž kilometrad lodeheze lidnaspäi, kaičemha röunmad) i Baiserke-lendimport (35 km pohjoižhe keskusespäi) opendusen i sportan täht.
Homaičendad
[vajehta | vajehtada lähtetekst]
Irdkosketused
[vajehta | vajehtada lähtetekst]- Lidnan akimatan oficialine sait (almaty.gov.kz). (kazah.) (ven.) (angl.)
Almati Vikiaitas |