Chuan Leekpai (tiếng Thái: ชวน หลีกภัย, phiên âm: Chuôn Lịc Pay, sinh ngày 28 tháng 7 năm 1938) là một chính khách người Thái Lan. Ông từng là Chủ tịch Quốc hội Thái Lan kiêm Chủ tịch Hạ viện Thái Lan từ năm 2019 đến 2023. Ông từng làm Thủ tướng Thái Lan 2 lần. Lần thứ nhất đắc cử Thủ tướng thứ 20 của Thái Lan từ ngày 23 tháng 9 năm 1992 đến ngày 24 tháng 5 năm 1995, và lần thứ hai (không chính thức) từ ngày 9 tháng 11 năm 1997 đến ngày 9 tháng 2 năm 2001.

Chuan Leekpai
ชวน หลีกภัย
Nghị trưởng Viện dân biểuChủ tịch Quốc hội Thái Lan
Nhiệm kỳ
28 tháng 5 năm 2019 – 20 tháng 3 năm 2023
3 năm, 296 ngày
Quốc vuơngVajiralongkorn
Tiền nhiệmPornpetch Wichitcholchai
(Chủ tịch Hội đồng Lập pháp Quốc gia)
Kế nhiệmWan Muhamad Noor Matha
Nhiệm kỳ
4 tháng 8 năm 1986 – 29 tháng 4 năm 1988
Quốc vuơngBhumibol Adulyadej
Tiền nhiệmUthai Pimchaichon
Kế nhiệmPanja Kesornthong
Thủ tướng Thái Lan
Nhiệm kỳ
9 tháng 11 năm 1997 – 9 tháng 2 năm 2001
Quốc vuơngBhumibol Adulyadej
Tiền nhiệmChavalit Yongchaiyudh
(Thủ tướng thứ 22)
Kế nhiệmThaksin Shinawatra (Thủ tướng thứ 23)
Nhiệm kỳ
20 tháng 9 năm 1992 – 13 tháng 7 năm 1995
Quốc vuơngBhumibol Adulyadej
Tiền nhiệmAnand Panyarachun (Thủ tướng thứ 18)
Kế nhiệmBanharn Silpa-archa (Thủ tướng thứ 21)
Lãnh đạo phe đối lập tại Viện dân biểu
Nhiệm kỳ
11 tháng 3 năm 2001 – 3 tháng 5 năm 2003
Thủ tướngThaksin Shinawatra
Tiền nhiệmChavalit Yongchaiyudh
Kế nhiệmBanyat Bantadtan
Nhiệm kỳ
21 tháng 12 năm 1996 – 8 tháng 11 năm 1997
Thủ tướngChavalit Yongchaiyudh
Tiền nhiệmtrống
Kế nhiệmChavalit Yongchaiyudh
Nhiệm kỳ
4 tháng 8 năm 1995 – 27 tháng 9 năm 1996
Thủ tướngBanharn Silpa-archa
Tiền nhiệmBanharn Silpa-archa
Kế nhiệmtrống
Bộ trưởng Bộ Tư pháp
Nhiệm kỳ
3 tháng 3 năm 1980 – 5 tháng 3 năm 1981
Thủ tướngPrem Tinsulanonda
Tiền nhiệmSutham Patrakom
Kế nhiệmMarut Bunnag
Nhiệm kỳ
25 tháng 9 năm 1976 – 6 tháng 10 năm 1976
Thủ tướngSeni Pramoj
Tiền nhiệmPrasit Kanchanawat
Kế nhiệmSena Rattamalai
Lãnh đạo Đảng Dân chủ
Nhiệm kỳ
26 tháng 1 năm 1991 – 4 tháng 5 năm 2003
Tiền nhiệmBhichai Rattakul
Kế nhiệmBanyat Bantadtan
Thông tin cá nhân
Sinh28 tháng 7, 1938 (86 tuổi)
Tỉnh Trang, Thái Lan
Quốc tịchThái Lan
Đảng chính trịĐảng Dân chủ
Alma materĐại học Thammasat

Là một người Thái gốc Hoa thế hệ thứ ba[1][2], Chuan sinh ra tai tỉnh Trang trong một ngôi nhà mái lá, cột bằng cây cau, nền đất. Cha của ông tên là Niyom Leekpai, mẹ ông tên là Tuan Leekpai. Tuan Leekpai là một người có dòng máu một nửa Hoa như các cư dân ở khác ở tỉnh Trang. Niyom Leekpai là một giáo viên với mức lương khiêm tốn. Tuan Leekpai bán đồ ăn tráng miệng Thái và làm việc ở vườn cao su ở Para. Chuan Leekpai có 9 anh chị em và ông là con thứ ba trong gia đình.

Chuan sống và học trong một ngôi chùa có tên Wat Amarintraram tại Bangkok trong 6 năm, sau đó ông học luậtĐại học Thammasat. Sau khi tốt nghiệp, ông làm luật sư và sau đó trở thành một nhà chính trị.

Ông có một con trai tên Surabot Leekpai với Pakdiporn Sujaritkul (vợ không kết hôn của ông).

Là lãnh đạo của Đảng Dân chủ, Chuan đã được bầu chức thủ tướng vào năm 1992 sau cuộc đảo chính của tướng Suchinda Kraprayoon, và vì thế ông đã trở thành vị thủ tướng Thái Lan đầu tiên nắm quyền mà không có sự hậu thuẫn của tầng lớp quý tộc hay quân đội. Ông thua trong cuộc bầu cử năm 1995 nhưng lại lên làm thủ tướng một lần nữa vào cuối năm 1997 sau khi chính quyền của Chavalit Yongchaiyut sụp đổ do cuộc khủng hoảng tài chính 1997.

Chú thích

sửa
  1. ^ A History of Thailand. Cambridge University Press. tr. Back Matter. ISBN 0521816157. Đã bỏ qua tham số không rõ |autohor= (gợi ý |author=) (trợ giúp); Đã định rõ hơn một tham số trong |pages=|page= (trợ giúp)
  2. ^ (tiếng Trung) 泰国华裔地位高 出过好几任总理真正的一等公民 Lưu trữ 2018-10-08 tại Wayback Machine