Robert F. Furchgott
Robert Francis Furchgott (4.6.1916 – 19.5.2009) là nhà hóa sinh học người Mỹ gốc Do Thái đã đoạt Giải Nobel Sinh lý học và Y khoa năm 1998,[1] chung với Louis Ignarro và Ferid Murad.
Robert F. Furchgott | |
---|---|
Sinh | Robert Francis Furchgott ngày 4 tháng 6 năm 1916 Charleston, Nam Carolina |
Mất | 19 tháng 5, 2009 Seattle, Washington | (92 tuổi)
Quốc tịch | Mỹ |
Tư cách công dân | Hoa Kỳ |
Phối ngẫu | Lenore Mandelbaum (1941-1983) (chết 1983); (3 con) Margaret Gallagher Roth (?-2006); (chết 2006) |
Giải thưởng | Giải Nobel Sinh lý học và Y khoa năm 1998 |
Sự nghiệp khoa học | |
Ngành | Hóa sinh học |
Nơi công tác | Trung tâm Y học Downstate của Đại học bang New York 1956-2009 Đại học Washington tại St. Louis 1949-1956 |
Chữ ký | |
Cuộc đời và Sự nghiệp
sửaFurchgott sinh tại Charleston, South Carolina, là con của Arthur Furchgott (tháng 12/1884 – tháng 1/1971), chủ một cửa hàng bách hóa, và Pena (Sorentrue) Furchgott. Ông tốt nghiệp bằng cử nhân hóa học năm 1937 ở Đại học Bắc Carolina tại Chapel Hill, đậu bằng tiến sĩ hóa sinh học tại Đại học Tây Bắc năm 1940. Ông là thành viên ban giảng huấn của Trường Y học Đại học Washington từ năm 1949 tới 1956. Từ năm 1956 tới 2009, ông làm giáo sư dược lý học tại Trung tâm Y học Downstate của Đại học bang New York.
Năm 1978, Furchgott phát hiện một chất trong tế bào nội mô làm giãn các mạch máu, gọi là endothelium-derived relaxing factor (viết tắt là EDRF)[2]. Năm 1986, ông đã tìm ra bản chất và cơ chế hoạt động của EDRF, và xác định rằng EDRF trên thực tế chính là nitơ monoxit (NO), một hợp chất quan trọng trong nhiều khía cạnh của Sinh lý học tim mạch. Nghiên cứu này là quan trọng trong việc giải thích tác động của Sildenafil (thuốc Viagra), việc điều trị trẻ sơ sinh mắc hội chứng da màu xanh tím (blue baby syndrome do khuyết tật ở tim), cùng các vấn đề y tế và sức khỏe liên quan khác.
Đời tư
sửaFurchgott đã sống hầu hết cuộc đời của mình ở Woodmere, New York (Long Island). Ông kết hôn với Lenore Mandelbaum (tháng 2/1915 – tháng 4/1983)[3] từ năm 1941 tới khi bà qua đời thọ 68 tuổi. Họ có ba người con gái: Jane, Susan và Terry, 4 người cháu và 1 người chắt. Sau đó ông tái hôn với Margaret Gallagher Roth, bà này qua đời ngày 14.3.2006.[4]
Từ trần
sửaNăm 2008 ông dọn về cư ngụ ở khu phố Ravenn của Seattle. Furchgott từ trần ngày 19.5.2009[5] ở Seattle.
Giải thưởng và Vinh dự
sửa- Giải quốc tế Quỹ Gairdner năm 1991
- Giải Albert Lasker cho nghiên cứu Y học cơ bản năm 1996 (chung với Ferid Murad).
- Giải Nobel Sinh lý học và Y khoa năm 1998 (chung với Louis Ignarro và Ferid Murad)
- Viện sĩ Viện hàn lâm Khoa học quốc gia Hoa Kỳ
Tham khảo
sửa- Raju, T N (2000), “The Nobel chronicles. 1998: Robert Francis Furchgott (b 1911), Louis J Ignarro (b 1941), and Ferid Murad (b 1936).”, Lancet (xuất bản 2000 Jul 22), 356 (9226), tr. 346, PMID 11071225 Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:
|publication-date=
(trợ giúp) - Rabelink, A J (1998), “Nobel prize in Medicine and Physiology 1998 for the discovery of the role of nitric oxide as a signalling molecule”, Nederlands tijdschrift voor geneeskunde (xuất bản 1998 Dec 26), 142 (52), tr. 2828–30, PMID 10065255 Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:
|publication-date=
(trợ giúp) - Laufs, U; Erdmann, E (1998), “Nitric oxide as a signal molecule in the cardiovascular system. Nobel Prize for Medicine in 1998”, Dtsch. Med. Wochenschr. (xuất bản 1998 Dec 18), 123 (51–52), tr. 1562–5, doi:10.1055/s-0029-1237297, PMID 9893684 Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:
|publication-date=
(trợ giúp) - Hansson, G K; Jörnvall, H; Lindahl, S G (1998), “The Nobel Prize 1998 in physiology or medicine. Nitrogen oxide as a signal molecule in the cardiovascular system”, Ugeskr. Laeg. (xuất bản 1998 Dec 21), 160 (52), tr. 7571–8, PMID 9889673 Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:
|publication-date=
(trợ giúp) - Nielsen, T T; Sørensen, K E (1998), “Discovery of "endogenous nitroglycerin", NO, as cellular signal molecule”, Ugeskr. Laeg. (xuất bản 1998 Dec 21), 160 (52), tr. 7567, PMID 9889670 Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:
|publication-date=
(trợ giúp) - Mitka, M (1998), “1998 Nobel Prize winners are announced: three discoverers of nitric oxide activity”, JAMA (xuất bản 1998 Nov 18), 280 (19), tr. 1648, doi:10.1001/jama.280.19.1648, PMID 9831980 Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:
|publication-date=
(trợ giúp) - Hansson, G K; Jörnvall, H; Lindahl, S G (1998), “1998 Nobel Prize in physiology or medicine. Nitric oxide as a signal molecule in the cardiovascular system”, Lakartidningen (xuất bản 1998 Oct 21), 95 (43), tr. 4703–8, PMID 9821753 Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:
|publication-date=
(trợ giúp) - Furchgott, R F (1996), “The 1996 Albert Lasker Medical Research Awards. The discovery of endothelium-derived relaxing factor and its importance in the identification of nitric oxide”, JAMA (xuất bản 1996 Oct 9), 276 (14), tr. 1186–8, doi:10.1001/jama.276.14.1186, PMID 8827976 Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:
|publication-date=
(trợ giúp)
- ^ American Jewish Recipients of the Nobel Prize
- ^ tạm dịch: nhân tố làm giãn dẫn xuất từ tế bào nội mô
- ^ Social Security Death Index
- ^ “Paid Notice: Deaths
ROTH, MARGARET”. Truy cập 9 tháng 2 năm 2015. line feed character trong|tiêu đề=
tại ký tự số 20 (trợ giúp) - ^ “SUNY Downstate Medical Center”. Truy cập 9 tháng 2 năm 2015.
Liên kết ngoài
sửa- The Robert F. Furchgott Society Lưu trữ 2012-05-04 tại Wayback Machine
- Furchgott's autobiography Lưu trữ 2001-10-30 tại Wayback Machine (until 1998, at nobelprize.org)
- His laboratory's webpage Lưu trữ 2012-06-23 tại Wayback Machine
- Robert Furchgott - Daily Telegraph obituary