Xem mã nguồn của Leonid Ilyich Brezhnev

{{Infobox officeholder 1
| name                = Leonid Ilyich Brezhnev
| native_name         = {{nobold|Леони́д Ильи́ч Бре́жнев}}
| native_name_lang    = ua
| image               = Staatshoofden, portretten, Bestanddeelnr 925-6564.jpg
| imagesize           = 220px
| caption             = Chân dung chính thức, 1972
| office              = [[Tập tin:КПСС.svg|22px]]<br/>[[Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô]]
| term_start          = 14 tháng 10 năm 1964
| term_end            = 10 tháng 11 năm 1982 <br />{{số năm theo năm và ngày |1964|10|14|1982|11|10}}
| predecessor         = [[Nikita Khrushchev]]<br />giữ chức ''Bí thư thứ nhất''
| successor           = [[Yuri Andropov]]
| office2             = [[Tập tin:Coat of arms of the Soviet Union (1956–1991).svg|22px]]<br/>[[Danh sách nguyên thủ quốc gia Liên Xô|Chủ tịch Đoàn chủ tịch Xô viết Tối cao]]
| term_start2         = 16 tháng 6 năm 1977
| term_end2           = 10 tháng 11 năm 1982
| predecessor2        = [[Nikolai Podgorny]]
| successor2          = {{plainlist|
* [[Vasili Kuznetsov (chính khách)|Vasily Kuznetsov]] (thay quyền)
* [[Yuri Andropov]]
}}
| term_start3         = 7 tháng 5 năm 1960
| term_end3           = 15 tháng 7 năm 1964
| predecessor3        = [[Kliment Voroshilov]]
| successor3          = [[Anastas Mikoyan]]
{{Collapsed infobox section begin|Chức vụ quan trọng khác}}
| office4             = [[Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô#Ban Bí thư|Bí thư thứ hai Ban Chấp hành trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô]]
| term_start4         = 15 tháng 7 năm 1964
| term_end4           = 14 tháng 10 năm 1964
| predecessor4        = [[Frol Kozlov]]
| successor4          = [[Nikolai Podgorny]]
| office5             = [[Đảng Cộng sản Kazakhstan#Bí thư thứ nhất|Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Kazakhstan]]
| term_start5         = 8 tháng 5 năm 1955
| term_end5           = 6 tháng 3 năm 1956
| predecessor5        = [[Panteleimon Ponomarenko]]
| successor5          = Ivan Yakovlev
| office6             = [[Đảng Cộng sản Moldavia#Bí thư thứ nhất|Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Moldavia]]
| term_start6         = 3 tháng 11 năm 1950
| term_end6           = 16 tháng 4 năm 1952
| predecessor6        = [[Nicolae Coval]]
| successor6          = [[Dimitri Gladki]]
{{Collapsed infobox section end}}
| birth_date          = {{Birth date|1906|12|19|df=yes}}
| birth_place         = Kamenskoye, [[Tỉnh Ekaterinoslav]], [[Đế quốc Nga]]<br />(nay là [[Kamianske]], [[Ukraina]])
| death_date          = {{Death date and age|1982|11|10|1906|12|19|df=yes}}
| death_place         = [[Zarechye, khu lao động Zarechye, quận Odintsovsky, tỉnh Moskva|Zarechye]], [[Moskva (tỉnh)|Moskva]], [[Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Nga|Nga Xô viết]], [[Liên Xô]]
| resting_place       = [[Nghĩa trang tường Điện Kremli]], Moskva
| spouse              = {{Marriage|[[Viktoria Brezhneva|Viktoria Denisova]]|1928}}
| children            = {{plainlist|
* [[Galina Brezhneva]] (gái)
* [[Yuri Brezhnev]] (trai)
}}
| signature           = Leonid Brezhnev Signature.svg
| profession          = {{hlist|[[Luyện kim|Kỹ sư luyện kim]]|Công vụ nhà nước}}
| party               = [[Đảng Cộng sản Liên Xô]] (từ 1929)
| allegiance          = Liên Xô
| branch              = [[Hồng Quân]]<br />[[Lục quân Liên Xô]]
| serviceyears        = 1941–1982
| rank                = [[Nguyên soái Liên Xô]]<br />(1976–1982)
| commands            = [[Lực lượng Vũ trang Liên Xô]]
| battles             = {{Tree list}}
* [[Thế chiến II]]
* [[Chiến tranh Lạnh]]
** [[Chiến tranh Triều Tiên]]
** [[Xung đột biên giới Trung–Xô|Chiến tranh Trung – Xô]]
** [[Tách rẽ Albania – Liên Xô]]
** [[Chiến tranh Việt Nam]]
** [[Chiến tranh Liên Xô–Afghanistan (1979–1989)|Chiến tranh Afgan – Liên Xô]]
{{Tree list/end}}
| awards              = {{ubl|[[Anh hùng Liên Xô]] (4)|[[Anh hùng Lao động Xã hội chủ nghĩa]]|[[Tặng thưởng và huân chương của Leonid Brezhnev|Danh sách đầy đủ]]}}
| footnotes           = {{Collapsible list
| title = Quyền ủy viên trung ương
| bullets = on
| 1957–1982: Ủy viên toàn phần Bộ Chính trị [[20th Presidium of the Communist Party of the Soviet Union|khóa 20]], [[22nd Presidium of the Communist Party of the Soviet Union|22]], [[23rd Politburo of the Communist Party of the Soviet Union|23]], [[24th Politburo of the Communist Party of the Soviet Union|24]], [[25th Politburo of the Communist Party of the Soviet Union|25]], [[26th Politburo of the Communist Party of the Soviet Union|26]] 
| 1956–1982: Ủy viên Ban Bí thư [[20th Secretariat of the Communist Party of the Soviet Union|khóa 20]], [[22nd Secretariat of the Communist Party of the Soviet Union|22]], [[23rd Secretariat of the Communist Party of the Soviet Union|23]], [[24th Secretariat of the Communist Party of the Soviet Union|24]], [[25th Secretariat of the Communist Party of the Soviet Union|25]], [[26th Secretariat of the Communist Party of the Soviet Union|26]]
| 1952–1953: Ủy viên ứng cử Đoàn chủ tịch [[Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô khóa XIX (1952–1956)|khóa 19]] 
| 1956–1957: Ủy viên ứng cử Đoàn chủ tịch [[20th Presidium of the Communist Party of the Soviet Union|khóa 20]] 
| 1952–1982: Ủy viên toàn phần Ban Chấp hành Trung ương Đảng [[19th Central Committee of the Communist Party of the Soviet Union|khóa 19]], [[20th Central Committee of the Communist Party of the Soviet Union|20]], [[22nd Central Committee of the Communist Party of the Soviet Union|22]], [[23rd Central Committee of the Communist Party of the Soviet Union|23]], [[24th Central Committee of the Communist Party of the Soviet Union|24]], [[25th Central Committee of the Communist Party of the Soviet Union|25]], [[26th Central Committee of the Communist Party of the Soviet Union|26]] 
}}
----
{{Collapsible list
|title= Chức vụ chính trị khác
|bullets= on
| 1964–1982: Chủ tịch [[Hội đồng Quốc phòng Liên Xô]]
| 1964–1966: [[List of leaders of the Russian SFSR#Heads of party|Chủ tịch]] [[Bureau of the Central Committee of the Russian Soviet Federative Socialist Republic|Vụ Ủy ban Trung ương]] [[Nga Xô viết]]
| Jan–Mar 1958: Deputy chairman, Bureau of the Central Committee of the Russian SFSR
| 1947–1950: Bí thư thứ nhất [[Dnipropetrovsk Regional Committee of the Communist Party of the Soviet Union|Tỉnh ủy Dnipropetrovsk]]
| 1946–1947: Bí thư thứ nhất [[Zaporizhzhia Regional Committee of the Communist Party of the Soviet Union|Tỉnh ủy Zaporizhzhia]]
| 1940–1941: Trưởng Ban Công nghiệp quốc phòng Tỉnh ủy Dnipropetrovsk
| 1938–1939: Trưởng Ban Giao thương Tỉnh ủy Dnipropetrovsk
| 1937–1938: Phó Chủ tịch Hội đồng Thành phố Dnipropetrovsk
| 1936–1937: Giám đốc Tỉnh ủy Dnipropetrovsk 
}}
----
{{Collapsible list
|title= Chức vụ quân sự khác
|bullets= on
| 1953–1954: Phó trưởng [[Tổng cục Chính trị Lục quân và Hải quân Liên Xô]]
| 1953: Trưởng Ban chính trị [[Bộ Quốc phòng Liên Xô|Bộ Hải quân]]
| 1945–1946: Trưởng Cục chính trị [[Quân khu Karpat]]
| 1945: Trưởng Cục chính trị [[Phương diện quân Ukraina 4]]
| 1944–1945: Phó trưởng Cục chính trị [[Phương diện quân Ukraina 4]]
| 1943–1944: Trưởng Ban chính trị [[Tập đoàn quân 18|Tập đoàn quân 18 thuộc Phương diện quân Bắc Kavkaz]]
| 1942–1943: Phó trưởng Ban chính trị Tập đoàn quân Biển Đen thuộc Phương diện quân Zakavkaz
| 1941–1942: Phó trưởng Ban chính trị Phương diện quân Nam 
}}
<div style="text-align: center;">'''[[Danh sách lãnh tụ Liên Xô|Nhà lãnh đạo Liên Xô]]'''<br />
{{flatlist|
* {{big|'''←'''}} [[Khrushchyov]]
* [[Andropov]] {{big|'''→'''}}
}}</div>
}}
'''Leonid Ilyich Brezhnev''' ([[tiếng Nga]]: Леони́д Ильи́ч Бре́жнев; <small>phiên âm tiếng Việt</small>: '''Brê-giơ-nhép'''; 19 tháng 12 năm 1906 – 10 tháng 11 năm 1982) là [[Tổng bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô|Tổng bí thư Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô]] từ năm 1964 đến năm 1982. Ông từng hai lần giữ chức Chủ tịch [[Đoàn Chủ tịch Xô viết Tối cao Liên Xô|Đoàn Chủ tịch Xô viết Tối cao]] (lãnh đạo nhà nước) từ ngày 7 tháng 5 năm 1960 đến ngày 15 tháng 7 năm 1964, sau đó từ 16 tháng 6 năm 1977 tới khi qua đời ngày 10 tháng 11 năm 1982.

== Tuổi trẻ ==
Brezhnev sinh ngày [[19 tháng 12]]<ref>Lịch Nga cũ là ngày 6 tháng 12.</ref> năm [[1906]] tại [[Kamjanske]] tại [[Ukraina]], con của Ilya Yakovlevich Brezhnev và vợ Natalia Denisovna.{{cần chú thích|date=June 2009}} Giống như nhiều thanh niên khác trong những năm sau cuộc [[Cách mạng Nga (1917)|Cách mạng Nga năm 1917]], ông được [[giáo dục dạy nghề]], ban đầu là [[quản lý đất đai]] nơi ông khởi đầu như một [[người điều tra đất đai]] và sau đó trong ngành [[luyện kim]]. Ông tốt nghiệp Trường kỹ thuật (те́хникум) Luyện kim [[Kamjanske]] và trở thành một kỹ sư luyện kim trong ngành công nghiệp sắt thép ở phía đông Ukraina. Ông gia nhập tổ chức Đoàn thanh niên [[Komsomol]] vào năm 1923 vào Đảng năm 1931.<ref name="ushistory">{{Chú thích web|url=http://www.u-s-history.com/pages/h1883.html|tiêu đề=Leonid Brezhnev|work=Travel and History|nhà xuất bản=Online Highways|ngày truy cập=7 tháng 9 năm 2009}}</ref> Ở những thời điểm khác nhau ông sẽ tự miêu tả mình là một người Ukraina, hay sau này, khi trải qua các chức vụ trong Đảng, là người Nga.<ref>{{chú thích sách|authors=Edwin Bacon & Mark Sandle|title=Brezhnev reconsidered|publisher=Palgrave Macmillan|date=2003|isbn=033379463X|url=http://books.google.ca/books?id=fPZPP6Jv58sC&dq=brezhnev+ukrainian&lr=&source=gbs_summary_s&cad=0}}{{full|date=September 2009}}</ref> Sau này, trong thời cầm quyền của ông đã có một tiến trình [[Nga hóa]] tại [[Belarus]], Ukraina, và [[Công quốc Moldavia|Moldavia]]<ref>{{chú thích sách|authors=Edwin Bacon & Mark Sandle|title=Brezhnev reconsidered|publisher=Palgrave Macmillan|date=2003|isbn=033379463X|url=http://books.google.ca/books?id=fPZPP6Jv58sC&lpg=PP1&pg=PA72 | page = 72}}</ref>: tỷ lệ trẻ em được dạy ngôn ngữ mẹ đẻ trong các quốc gia của chúng giảm sút<ref>{{chú thích sách|authors=Edwin Bacon & Mark Sandle|title=Brezhnev reconsidered|publisher=Palgrave Macmillan|date=2003|isbn=033379463X|url=http://books.google.ca/books?id=fPZPP6Jv58sC&lpg=PP1&pg=PA73 | page =73}}</ref>, truyền thông bằng tiếng địa phương bị hạn chế và những người theo "chủ nghĩa quốc gia" bị bỏ tù.

Giai đoạn 1935-1936, Brezhnev thực hiện nghĩa vụ quân sự, và sau khi trải qua các khoá học tại một trường xe tăng, ông làm [[Chính ủy]] tại một nhà máy xe tăng. Sau này, vào năm 1936, ông trở thành Hiệu trưởng Trường Kỹ thuật Luyện kim [[Kamjanske|Dniprodzerzhynsk]], nơi ông từng là học viên, vào năm 1939, ông trở thành Bí thư Thành ủy [[Dnipropetrovsk]], chịu trách nhiệm về các ngành công nghiệp quốc phòng quan trọng của thành phố này.

== Lên nắm quyền lực ==
Brezhnev thuộc thế hệ những người Cộng sản [[Liên Xô]] đầu tiên không có ký ức về nước Nga trước cuộc cách mạng, và từng quá trẻ để tham gia vào các cuộc đấu tranh trong giới lãnh đạo Đảng sau cái chết của [[Lenin]] năm 1924. Thời điểm Brezhnev vào Đảng, [[Stalin]] là lãnh tụ không thể bị tranh cãi. Những người còn lại sau cuộc thanh lọc chính trị của Stalin giai đoạn 1937-1939 có thể được thăng tiến nhanh chóng, bởi cuộc thanh lọc để lại nhiều chức vụ trống ở các tầng lớp lãnh đạo cao trong Đảng và Nhà nước.
[[Tập tin:Brezhnev 1942.jpg|trái|nhỏ|Chính ủy Lữ đoàn Brezhnev trong cuộc [[Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại]]]]

Tháng 6 năm 1941, [[Đức Quốc xã|Phát xít Đức]] [[chiến tranh Xô-Đức|xâm lược Liên Xô]] và như hầu hết cán bộ trung cấp trong Đảng, Brezhnev ngay lập tức đăng ký vào quân đội và được đồng hóa cấp bậc Chính ủy Trung đoàn dự bị. Ban đầu, ông công tác trong hoạt động để sơ tán các ngành công nghiệp tại Dnipropetrovsk về phía đông Liên Xô trước khi thành phố rơi vào tay quân Đức ngày [[26 tháng 8]], sau đó ông chính thức trở thành một sĩ quan chính trị tại mặt trận. Tháng 10, Brezhnev được bổ nhiệm làm Phó Chủ nhiệm Chính trị [[Phương diện quân Nam]]. Ngày 26 tháng 12 năm 1941, ông được phong cấp bậc Chính ủy Lữ đoàn (''Бригадный комиссар'', tương đương [[Đại tá]]).

Năm 1942, sau khi quân Đức chiếm được hầu hết Ukraina, Brezhnev được gửi tới [[Kavkaz]] làm Phó Chủ nhiệm Chính trị [[Phương diện quân Ngoại Kavkaz]]. Cấp bậc của ông cũng chính thức được chuyển thành [[Đại tá]]. Tháng 1 năm 1943, ông trở thành Chủ nhiệm Chính trị Tập đoàn quân 18 thuộc [[Phương diện quân Ukraina 4]], khi Hồng Quân giành lại thế chủ động và tiến về phía tây qua Ukraina. Tháng 11 năm 1944, ông được thăng quân hàm [[Thiếu tướng]]. Đến cuối cuộc chiến ở châu Âu, Brezhnev là Chủ nhiệm Chính trị của [[Phương diện quân Ukraina 4]] tiến vào [[Praha]] sau khi Đức đầu hàng.

Tháng 8 năm 1946, Brezhnev rời Hồng quân với cấp bậc [[Thiếu tướng]]. Trong toàn bộ cuộc chiến ông luôn làm Chính ủy chứ không phải là một chỉ huy quân sự. Sau khi làm việc tại các dự án tái thiết ở Ukraina ông một lần nữa trở thành Bí thư thứ nhất tại Dnipropetrovsk. Năm 1950, ông trở thành Phó Chủ tịch [[Xô viết Tối cao Liên Xô]], cơ quan lập pháp cao nhất nước. Cuối năm ấy ông được chỉ định làm Bí thư thứ nhất của Đảng tại [[Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Moldavia|Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Xô viết Moldavia]], và đang được sáp nhập vào Liên Xô. Năm 1952, ông trở thành một thành viên của [[Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô]] và được giới thiệu như một ứng cử viên vào [[Đoàn Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô|Đoàn Chủ tịch]] (trước kia là [[Bộ Chính trị Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô|Bộ chính trị]]).

== Quan hệ Brezhnev và Khrushchev ==

Brezhnev gặp [[Nikita Sergeyevich Khrushchyov|Nikita Khrushchev]] năm 1931, một thời gian ngắn sau khi vào [[Đảng Cộng sản Liên Xô|Đảng]]. Ông trở thành người được Khrushchev bảo trợ và tiếp tục thăng tiến của các cấp bậc lãnh đạo. Ông là Bí thư thứ nhất của Đảng tại [[Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Moldavia|Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Xô viết Moldavia]] từ ngày 3 tháng 11 năm 1950 tới 16 tháng 4 năm 1952. Với tư cách Bí thư thứ nhất [[Đảng Cộng sản Moldavia]], Brezhnev loại trừ và [[Những cuộc trục xuất của Liên Xô tại Bessarabia|trục xuất hàng nghìn người sắc tộc Romania]] khỏi [[Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Moldavia|Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Xô viết Moldavia]] và thực hiện việc tập thể hóa bắt buộc. Trong thời Brezhnev ở đây, ông chịu trách nhiệm việc chuyển 25 vạn người khỏi [[Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Moldavia|Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Xô viết Moldavia]] tới các vùng khác của [[Liên Xô]].

Stalin chết tháng 3 năm 1953, và trong tiến trình tái tổ chức sau khi Đoàn Chủ tịch bị xoá bỏ và một Bộ Chính trị nhỏ hơn được tái lập. Dù Brezhnev không được làm một thành viên Bộ Chính trị, ông được chỉ định làm Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Chính trị [[Hồng quân]] và [[Hải quân Liên Xô|Hải quân]] với cấp bậc [[Trung tướng]], một chức vụ rất cao cấp. Đây có lẽ bởi quyền lực mới của người đỡ đầu cho ông - Khrushchev, đã thành công trong việc lên thay thế Stalin trở thành [[Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô|Tổng bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng]]. Ngày 7 tháng 5 năm 1955, ông trở thành Bí thư thứ nhất của [[Đảng cộng sản|Đảng Cộng sản]] [[Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Xô viết Kazakhstan]], cũng là một chức vụ quan trọng.

Tháng 2 năm 1956, Brezhnev được gọi về [[Moskva]], đưa lên làm Ủy viên Dự khuyết [[Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô|Bộ Chính trị]] và chịu trách nhiệm kiểm soát ngành công nghiệp quốc phòng, [[Chương trình vũ trụ Liên Xô|chương trình không gian]], công nghiệp nặng, và xây dựng thủ đô. Khi ấy ông là một thành viên cao cấp trong bộ máy của Khrushchev, vào tháng 6 năm 1957, ông ủng hộ Khrushchev trong cuộc đấu tranh của ông này với nhóm thân Stalin trong giới lãnh đạo đảng, cái gọi là "[[Nhóm Chống Đảng]]" do [[Vyacheslav Mikhailovich Molotov|Vyacheslav Molotov]], [[Georgy Maksimilianovich Malenkov|Georgy Malenkov]], [[Lazar Kaganovich]] cũng như [[Dmitri Shepilov]] đứng đầu. Sau khi đánh bại nhóm đảng viên già, Brezhnev trở thành một Ủy viên chính thức của Bộ Chính trị. Tháng 5 năm 1960, ông được bầu làm Chủ tịch [[Đoàn chủ tịch Xô viết Tối cao]], khiến ông được chỉ định làm nguyên thủ quốc gia dù quyền lực thực tế nằm trong tay Khrushchev với tư cách Tổng bí thư.

Cho tới tận khoảng năm 1962, chức vụ của Khrushchev là lãnh đạo Đảng vẫn vững chắc, nhưng khi già thêm ông trở nên thất thường và cách lãnh đạo của ông khiến ông mất lòng tin trong giới lãnh đạo. Các vấn đề kinh tế ngày càng nghiêm trọng của Liên Xô cũng làm gia tăng sức ép lên chức vụ lãnh đạo của Khrushchev. Bề ngoài, Brezhnev vẫn hoàn toàn trung thành với Khrushchev, nhưng, vào năm 1963, ông tham gia vào một âm mưu loại bỏ Khrushchev, có lẽ theo một số nguồn tin chính là người tổ chức âm mưu, như lời kể của Gennadii Voronov<ref>Gennadii Vornov, "Ot ottepeli do zastoya", ''Izvestiya'' 18. November, 1988, p. 3. (in Polish)</ref>. [[Alexey Kosygin]], [[Nikolay Podgorny]], [[Alexander Shelepin]] và một số quan chức cao cấp khác cũng tham dự vào kế hoạch. Năm ấy Brezhnev kế vị [[Frol Kozlov]], một người được đỡ đầu khác của Khrushchev, làm Bí thư thứ hai [[Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô]], khiến ông trở thành người có khả năng kế vị Khrushchev.

Ngày 14 tháng 10 năm 1964, khi Khrushchev đang đi nghỉ, những người âm mưu hành động. Brezhnev và Podgorny triệu tập Bộ Chính trị, lên án Khrushchev về những sai lầm trong kinh tế, buộc tội ông là người [[duy ý chí]] và có cách cư xử không đúng đắn. Bị ảnh hưởng bởi đồng minh của Brezhnev, các Ủy viên Bộ Chính trị bỏ phiếu loại bỏ Khrushchev. Brezhnev được chỉ định làm Bí thư thứ nhất của Đảng; [[Aleksey Kosygin]] được chỉ định làm Thủ tướng, và [[Anastas Mikoyan]] trở thành lãnh đạo nhà nước (Năm 1965 Mikoyan nghỉ hưu và được thay thế bởi Podgorny).

== Lãnh đạo Đảng ==
[[Tập tin:Leonid Brezhnev and Richard Nixon talks in 1973.png|phải|200px|nhỏ|[[Richard Nixon]] và Brezhnev gặp gỡ tại Nhà Trắng, 19 tháng 6 năm 1973]]
[[Tập tin:Ford - Brezhnev 1974.jpg|nhỏ|200px|phải|[[Gerald Ford]] và Brezhnev gặp gỡ tại [[Vladivostok]], tháng 11 năm 1974]]
Trong những năm Khrushchev nắm quyền, Brezhnev đã ủng hộ việc lên án cầm quyền độc đoán của Stalin, việc hồi phục cho nhiều nạn nhân của những cuộc thanh trừng, và sự tự do hóa một cách thận trọng dành cho tới trí thức Liên Xô và chính sách văn hóa của Khrushchev. Nhưng ngay khi lên làm lãnh đạo, Brezhnev bắt đầu đảo ngược quá trình này, và phát triển một thái độ ngày càng trở nên bảo thủ và mang tính đàn áp. Trong một bài phát biểu vào tháng 5 năm 1965 để kỷ niệm lần thứ 20 ngày chiến thắng Phát xít Đức, Brezhnev đã lần đầu tiên đề cập tới Stalin một cách tán dương. Tháng 4 năm 1966, ông nắm chức danh Tổng bí thư, từng là chức danh của Stalin cho tới năm 1952. Phiên toà xử các tác gia [[Yuri Daniel]] và [[Andrei Sinyavsky]] năm 1966 — phiên toà đầu tiên kiểu những phiên tòa thời Stalin — đã đánh dấu sự đảo ngược với chính sách đàn áp văn hóa. Về sau, dưới thời [[Yuri Vladimirovich Andropov|Yuri Andropov]], Cơ quan An ninh Nhà nước ([[KGB]]) đã có lại hầu hết quyền lực từng có thời Stalin, dù không có những cuộc thanh trừng như kiểu thập niên 1930 và 1940.

Cuộc khủng hoảng đầu tiên của chế độ Brezhnev xảy ra năm 1968, với nỗ lực của giới lãnh đạo Cộng sản tại [[Tiệp Khắc]], dưới quyền [[Alexander Dubček]], để tự do hóa hệ thống Cộng sản (xem [[Mùa xuân Praha]]). Vào tháng 7, Brezhnev công khai lên án giới lãnh đạo Tiệp Khắc là "[[Chủ nghĩa xét lại Marx|xét lại]]" và "chống Xô viết" và, vào tháng 8, ông tổ chức một cuộc [[Khối Warszawa tấn công Tiệp Khắc|xâm lược Tiệp Khắc]] của [[Khối Warszawa|Khối Hiệp ước Warszawa]], và lật đổ Dubček. Cuộc xâm lược dẫn tới nhiều cuộc phản đối công khai của những người [[bất đồng]] ở Liên Xô. Sự xác nhận của Brezhnev rằng Liên Xô có quyền can thiệp vào công việc nội bộ của các nước vệ tinh của mình để "bảo vệ chủ nghĩa xã hội" đã bắt đầu được gọi là [[Học thuyết Brezhnev]], dù nó thực tế là một sự trình bày lại của chính sách Xô viết đã tồn tại, như Khrushchev đã thể hiện tại Hungary năm 1956.

Dưới thời Brezhnev, quan hệ với Trung Quốc tiếp tục xấu đi, sau cuộc [[chia rẽ Trung-Xô]] và tan vỡ đầu thập niên 1960. Năm 1965, Thủ tướng Trung Quốc [[Chu Ân Lai]] tới thăm Moskva để đàm phán, nhưng không có giải pháp nào cho sự xung đột. Năm 1969, giữa quân đội Liên Xô và Trung Quốc [[Xung đột Trung-Xô|xảy ra một loạt các cuộc va chạm dọc biên giới]] trên [[ussuri|sông Ussuri]]. Brezhnev cũng tiếp tục sự ủng hộ của Liên Xô cho [[Việt Nam Dân chủ Cộng hòa]] trong cuộc [[Chiến tranh Việt Nam]]. Năm 1962, Brezhnev trở thành công dân danh dự của [[Beograd|Belgrade]].<ref>{{chú thích báo|url=http://blic.rs/beograd.php?id=66015 Đilas podržao predlog|title=Đilas podržao predlog|last=Korlat|first=N|date=18 tháng 11 năm 2008|work=Blic|language=sr|accessdate =7 tháng 9 năm 2009|archive-date = ngày 21 tháng 12 năm 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081221215109/http://www.blic.rs/beograd.php?id=66015|url-status=dead}}{{Verify source|date=tháng 9 năm 2009}}</ref> Ngày 22 tháng 1 năm 1969, một sĩ quan Liên Xô, [[Viktor Ilyin]], đã tìm cách [[ám sát]] Brezhnev.<ref>[http://www.pereplet.ru/space/jan69.html А.Железняков. Энциклопедия "Космонавтика". Выстрелы у Боровицких]</ref>

Tuy nhiên, sự tan băng trong [[quan hệ Trung-Mỹ]] bắt đầu từ năm 1971, đã đánh dấu một giai đoạn mới trong quan hệ quốc tế. Để ngăn chặn sự hình thành một liên minh Mỹ-Trung chống Liên Xô, Brezhnev đã mở một vòng đàm phán mới với Hoa Kỳ. Tháng 5 năm 1972, Tổng thống [[Richard Nixon]] tới thăm Moskva, và hai nhà lãnh đạo đã ký [[SALT I|Hiệp ước Giới hạn Vũ khí Chiến lược]] (SALT I), đánh dấu sự khởi đầu của thời kỳ "[[détente]]" (giảm căng thẳng). Tháng 1 năm 1973, Mỹ chính thức chấm dứt tham dự vào cuộc Chiến tranh Việt Nam, loại bỏ một chướng ngại quan trọng cho quan hệ Xô-Mỹ. Tháng 5, Brezhnev tới thăm Tây Đức, và, vào tháng 6, ông có một chuyến thăm cấp nhà nước tới Hoa Kỳ.

Đỉnh cao của thời kỳ giảm căng thẳng thời Brezhnev là việc ký kết [[Định ước Helsinki cuối cùng]] năm 1975, công nhận các biên giới thời hậu chiến ở đông và trung Âu và, trên thực tế, hợp pháp hóa sự bá chủ của Liên Xô trong vùng. Đổi lại, Liên Xô đồng ý rằng ''"các nhà nước liên quan sẽ tôn trọng nhân quyền và các quyền tự do nền tảng, gồm tự do tư tưởng, tự do lương tâm, tự do tôn giáo hay tín ngưỡng, cho tất cả mọi người không phân biệt sắc tộc, giới tính, ngôn ngữ hay tôn giáo"''. Nhưng những điều này không bao giờ trở thành hiện thực, và sự chống đối chính trị với quá trình giảm căng thẳng tăng lên tại Mỹ khi những mong đợi lạc quan về sự "giảm căng thẳng" không xảy ra bởi không có bất kỳ sự tự do hóa nào bên trong Liên Xô và các quốc gia vệ tinh của nó. Vấn đề quyền di cư cho [[người Do Thái]] Liên Xô ngày càng trở thành trở ngại cho quan hệ Xô-Mỹ. Một Hội nghị thượng đỉnh giữa Brezhnev và Tổng thống [[Gerald Ford]] tại [[Vladivostok]] tháng 11 năm 1974 đã không thể giải quyết các vấn đề. (xem [[Sửa đổi Jackson-Vanik]])
[[Tập tin:Ford signing accord with Brehznev, November 24, 1974.jpg|trái|nhỏ|200px| Leonid Brezhnev và Gerald Ford ký [[Tuyên bố]] chung về Hiệp ước [[Đàm phán Giới hạn Vũ khí Chiến lược|SALT]] tại Vladivostok]]

Trong thập niên 1970, Liên Xô đã đạt tới đỉnh cao quyền lực chính trị và chiến lược trong quan hệ với Hoa Kỳ. [[Hiệp ước SALT I]] đã hình thành một cách có hiệu quả sự cân bằng về vũ khí hạt nhân giữa hai siêu cường. Định ước Helsinki hợp pháp hóa tầm ảnh hưởng của Liên Xô ở Đông Âu, và thất bại của Hoa Kỳ tại Việt Nam và [[vụ Watergate]] làm suy yếu danh tiếng của Mỹ. Dưới sự chỉ huy của Đô đốc [[Sergey Georgyevich Gorshkov|Sergei Gorshkov]], Liên Xô lần đầu tiên cũng trở thành một cường quốc hải quân thế giới. Liên Xô mở rộng quan hệ ngoại giao và ảnh hưởng chính trị tới Trung Đông và châu Phi. Đồng minh của Liên Xô, [[Cuba]], đã can thiệp quân sự thành công vào cuộc nội chiến [[Angola]] năm 1975 và sau đó vào cuộc [[Chiến tranh Ogaden]] năm 1977-1978 giữa [[Ethiopia]] và [[Somalia]]. Sự can thiệp quân sự của Liên Xô là tối thiểu, nhưng các vũ khí và cố vấn quân sự của họ đã tham gia vào các cuộc xung đột này cùng các lực lượng Cuba.

Trong giai đoạn này, Brezhnev đã củng cố vị trí của mình. Tháng 6 năm 1977, ông buộc Podgorny nghỉ hưu và một lần nữa trở thành Chủ tịch Đoàn Chủ tịch [[Xô viết Tối cao Liên Xô]], biến chức vụ này trở thành tương đương với chức vụ của một Tổng thống hành pháp. Tuy Kosygin vẫn là Thủ tướng chỉ một thời gian ngắn sau khi ông chết năm 1980, Brezhnev rõ ràng là người thống trị ban lãnh đạo từ năm 1977 trở về sau. Tháng 5 năm 1976, ông tự phong mình làm [[Nguyên soái Liên bang Xô viết|Nguyên soái Liên Xô]], "Nguyên soái chính trị" đầu tiên từ thời Stalin. Bởi Brezhnev chưa bao giờ giữ chức chỉ huy quân sự, hành động này đã làm dấy lên sự phản đối trong giới chỉ huy chuyên nghiệp, nhưng quyền lực và ảnh hưởng của họ dưới thời Brezhnev đảm bảo rằng họ luôn ủng hộ ông. Cũng trong thời gian này sức khoẻ Brezhnev bắt đầu có dấu hiệu giảm sút.

== Vụ việc máy bay ==
Ngày 9 tháng 2 năm 1961 khi Brezhnev (khi ấy là Chủ tịch Đoàn Chủ tịch Tối cao) đang trên đường tới Cộng hòa Guinea trong một chuyến viếng thăm cấp nhà nước, chiếc [[Ilyushin Il-18|IL-18]] đã bị tấn công bởi một số chiếc máy bay chiến đấu của Pháp. Phi công Boris Bugaev đã thoát khỏi vụ tấn công thành công.<ref>Medvedev R.A. Personality and Epoch. Political portrait of L.I.Brezhnev. Moscow, 1991 vol.1</ref>

== Kinh tế trì trệ ==
{{chính|Trì trệ Brezhnev}}
[[Tập tin:Carter Brezhnev sign SALT II.jpg|nhỏ|200px|phải|[[Jimmy Carter|Carter]] và Brezhnev ký [[Đàm phán Hạn chế Vũ khí Chiến lược|Hiệp ước SALT II]], 18 tháng 6 năm 1979, tại [[Viên]]]]
Cả quyền lực của Liên Xô trên bình diễn quốc tế và quyền lực trong nước của Brezhnev đều dựa trên một nền kinh tế mạnh. Nhưng nông nghiệp Liên Xô dần không thể đáp ứng cho số dân thành thị, chỉ đủ cung cấp cho tiêu chuẩn sống mà chính phủ hứa hẹn là những kết quả của "chủ nghĩa xã hội" đã trưởng thành, và khả năng công nghiệp cũng dựa vào đó.

Những yếu tố đó cộng với sự chạy đua vũ trang trong nửa sau thập niên 1970. Những khoản chi tiêu khổng lồ cho các lực lượng vũ trang vào những dự án đầy tham vọng như chương trình vũ trụ hay Tuyến đường sắt chính Baikal-Amur, càng trở nên nặng nề hơn với nhu cầu nhập khẩu ngũ cốc với giá cao, làm giảm khả năng đầu tư vào hiện đại hóa công nghiệp hay cải thiện các tiêu chuẩn sống. Hậu quả là một nền "kinh tế phi chính thức" lớn (''xem'' [[Thị trường chợ đen]]) để cung cấp nhu cầu cho một nền kinh tế hạn chế về hàng hóa tiêu dùng và dịch vụ. Điều này, cộng với những vấn đề chưa được giải quyết của nạn [[tham nhũng]] trong giới lãnh đạo địa phương, làm giảm sự ủng hộ của dân chúng cho Brezhnev. Nhiều quan chức cao cấp bị đem ra xét xử về các vấn đề tham nhũng ngay khi [[Yuri Vladimirovich Andropov|Yuri Andropov]] kế vị Brezhnev.

== Những năm cuối cùng ==
Những năm cuối cùng thời kỳ cầm quyền của Brezhnev đặc điểm ở sự [[sùng bái cá nhân]] ngày càng tăng. Ông nổi tiếng là người thích huân chương (tổng cộng ông nhận được 114 chiếc), vào tháng 12 năm 1976, nhân ngày sinh lần thứ 70 ông được trao huân chương [[Anh hùng Liên bang Xô viết|Anh hùng Liên Xô]], giải thưởng cao nhất của nhà nước, thường được trao cho người có thành tích lớn phục vụ nhà nước và xã hội. Brezhnev được nhận giải thưởng này, cùng với [[Huân chương Lenin]] và [[Huân chương Sao vàng (Việt Nam)|Huân chương Sao Vàng]], ba lần nữa trong những ngày sinh nhật ông. Brezhnev cũng được trao [[Huân chương Chiến thắng]], huân chương cao nhất của quân đội Liên Xô, năm 1978, trở thành người duy nhất được nhận nó sau [[Chiến tranh thế giới thứ hai]]. Tuy nhiên, những huân chương dành cho Brezhnev đã gây ra một cuộc tranh cãi năm 1989, cho rằng ông không đáp ứng các tiêu chuẩn để được nhận chúng.

Những giải thưởng quân sự ông được nhận với thành tích tham gia vào một khoảng thời gian ít được biết tới trong Chiến tranh thế giới thứ hai, khi một nhóm lính thủy Liên Xô ngăn chặn một nỗ lực của Đức nhằm tiêu diệt cứ điểm của Liên Xô, có tên hiệu [[Malaya Zemlya]], trên bờ [[Biển Đen]] gần [[Novorossiysk]]. Đầu những năm 1980, cuốn sách của Brezhnev về sự kiện này, cùng với những cuốn sách khác của ông, về [[Chiến dịch Virgin Lands]]<ref>{{chú thích báo|url=http://www.sptimes.ru/index.php?action_id=2&story_id=19803|title=Brezhnev Remembered Fondly 100 Years Since Birth|author=Nabi Abdullaev|agency=St. Petersburg Times|accessdate = ngày 9 tháng 10 năm 2009 |archive-date = ngày 21 tháng 1 năm 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120121072945/http://www.sptimes.ru/index.php?action_id=2&story_id=19803}}</ref> và về những công việc tái thiết ngành công nghiệp Ukraina thời hậu chiến, đã được dịch sang hai chục thứ tiếng (gồm cả [[tiếng Hebrew|tiếng Do Thái]]<ref>{{Chú thích web|url=http://www.ibiblio.org/yiddish/library/term-yi.htm|tiêu đề=Yiddish Terminology and Subject Textbooks: Agriculture}} The three Brezhnev's "masterpieces" were published in Yiddish by the ''[[Sovetskiy Pisatel]]'' Publishers in 1979 in one volume, under the titles ''Di Klayner erd; Vidergeburt; Tselina''. See also the [[openlibrary:b/OL22213936M|bibliography entry]].</ref>) và trở thành (ít nhất trên báo chí) tài liệu nghiên cứu bắt buộc cho mọi trường học Liên Xô. Hiện mọi người tin rằng những cuốn sách được viết ra bởi một số "người viết thuê" của ông. Với sự thúc giục của Brezhnev - hay để tâng bốc vị lãnh đạo già - giai đoạn Malaya Zemlya được đề cao thêm: một bộ phim đã được sản xuất, với một bài hát của [[Aleksandra Nikolayevna Pakhmutova|Aleksandra Pakhmutova]].

Tuy nhiên, không giống như sự sùng bái cá nhân của [[Iosif Vissarionovich Stalin|Stalin]], sự sùng bái dành cho Brezhnev được đa số người coi là rỗng tuếch và trơ tráo{{cần chú thích}}, và, vì không có một cuộc thanh trừng, để có thể buộc mọi người phải kính trọng hay sợ hãi, nó đã không được đón nhận và bị hờ hững{{cần chú thích|date=January 2008}}. Không biết được rằng liệu Brezhnev có biết về điều này không, bởi ông thường bận rộn với các cuộc họp thượng đỉnh quốc tế (như hiệp ước [[SALT II]], được ký với [[Jimmy Carter]] vào tháng 6 năm 1979), và thường lãnh đạo các vấn đề quan trọng trong nước. Chúng được trao cho những người phụ tá của ông, một số trong số họ, như người chịu trách nhiệm lãnh đạo nông nghiệp [[Mikhail Sergeyevich Gorbachev|Mikhail Gorbachev]], dần tin tưởng rằng một cuộc cách mạng từ nền móng là cần thiết. Tuy nhiên, không có âm mưu nào trong giới lãnh đạo chống lại Brezhnev, và ông được phép dần rút khỏi quyền lực khi sức khoẻ sút giảm. Tình trạng sức khoẻ kém của ông hiếm khi{{ndash}} hay thậm chí không bao giờ {{ndash}} được đề cập trên báo chí Liên Xô, nhưng thực tế đã trở nên rõ ràng với sự vắng mặt của ông trong các sự kiện công khai và với tình trạng ngày càng xấu đi về kinh tế và chính trị.

Trong số di sản của Brezhnev để lại cho những người kế nhiệm ông là [[chiến tranh Afghanistan (1978–1992)|quyết định can thiệp vào]] [[Afghanistan]] năm 1979, nơi một chế độ cộng sản đang chiến đấu với các chiến binh [[Mujahideen|nổi dậy Hồi giáo]] được [[Chiến tranh Afghanistan (1978–1992)#Sự can dự từ bên ngoài và giúp đỡ cho lực lượng mujahideen|Hoa Kỳ viện trợ]] và các lực lượng khác nhằm giành quyền lực. Quyết định này không phải do Bộ Chính trị đưa ra, mà chỉ trong bộ máy riêng của Brezhnev tại một cuộc họp không chính thức. Nó dẫn tới sự kết thúc bất ngờ của thời kỳ giảm căng thẳng, với việc áp đặt cấm vận lương thực của Hoa Kỳ, càng làm các vấn đề kinh tế của Liên Xô thêm nghiêm trọng.

Tháng 3 năm 1982, Brezhnev bị một cơn nhồi máu cơ tim nghiêm trọng, và sau đó, dần phải đấu tranh để giữ lấy quyền lực.

==Huân chương và Huy chương==
Leonid Brezhnev là người có nhiều huân huy chương nhất thế giới đến thời điểm hiện tại<ref>{{chú thích web | url = http://antg.cand.com.vn/Ho-so-mat/Nguoi-giu-ky-luc-ve-so-huan-chuong-duoc-trao-tang-297604/ | tiêu đề = Người giữ kỷ lục về số huân chương được trao tặng  | author =  | ngày =  | ngày truy cập = 27 tháng 5 năm 2023 | nơi xuất bản = Báo Công an Nhân dân Điện tử | ngôn ngữ = }}</ref>. Tính đến ngày 26/11/1982 khi ông qua đời, theo thống kê ông có tổng số 114 huân huy chương các loại. Ngoài huân huy chương trong nước, ông còn được nhiều nước trao tặng. 
===Trong nước===
{| class="wikitable" width=100%
! colspan="3" style="width:50%"| Huân chương và huy chương
! rowspan="2" scope="col" width="20%"| Ngày
! rowspan="2" scope="col" width="30%"| Trao cho
|-align="center"
! style="width:10%"|Số lần
! Hình ảnh
! Tên
|-align="center"
| 4
| width="80px" | [[Tập tin:Hero of the Soviet Union medal.png|80px|center]]
| [[Anh hùng Liên bang Xô viết|Anh hùng Liên Xô]]
| 18/12/1966 <br>18/12/1976 <br>19/12/1978 <br>18/12/1981 
| "Cống hiến xuất sắc cho phục vụ Nhà nước và Xã hội Liên Xô."
|-align="center"
| 1
| width="80px" | [[Tập tin:Serp i molot.jpg|80px|center]]
| [[Anh hùng lao động Xã hội Chủ nghĩa Liên Xô|Anh hùng Lao động Xã hội chủ nghĩa]]
| align="center" style="font-size:90%;"| 17/6/1961
| "Thành tích vượt trội trong lĩnh vực kinh tế nhà nước và văn hóa."
|-align="center"
| 8
| width="80px" | [[Tập tin:Order of Lenin Ribbon Bar.svg|80px|center]]<br>[[Tập tin:Order of Lenin obverse Turova TB.png|80px|center]]
| [[Huân chương Lenin]]
|2/12/1947<br>18/12/1956<br>17/6/1961<br>18/12/1966<br>2/10/1971<br>18/12/1976<br>19/12/1978<br>18/12/1981
| Đóng góp xuất sắc cho Nhà nước Liên Xô
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:OrderVictoryRibbon.svg|80px|center]]<br>[[Tập tin:Orden-Pobeda-Marshal Vasilevsky.jpg|80px|center]]
| [[Huân chương Chiến thắng (Liên Xô)|Huân chương Chiến thắng]]
| 20/2/1978<br>(tước bỏ 21/9/1989)
| Đóng góp vai trò quân sự trên quy mô mặt trận dẫn tới thắng lợi toàn diện của Hồng quân
|-align="center"
| 2
| [[Tập tin:Order october revolution rib.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:Order of the October Revolution (2).png|80px|center]]
| [[Huân chương Cách mạng Tháng Mười]]
| 14/3/1979<br>18/12/1980
| "Phục vụ cho sự nghiệp mở rộng chủ nghĩa cộng sản hoặc đất nước, hay tăng cường hệ thống phòng thủ của Liên Xô"
|-align="center"
| 2
| [[Tập tin:Order of Red Banner ribbon bar.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:Order of the Red Banner.png|80px|center]]
| [[Huân chương Cờ đỏ]]
| 12/3/1942<br>29/5/1944
| "Chủ nghĩa anh hùng trong chiến đấu, có thành tựu phi thường trong quân sự và chiến đấu"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Order bogdan khmelnitsky2 rib.png|80px|center]]
| [[Huân chương Bogdan Khmelnitsky]] hạng 2
| 
| "Có vai trò đặc biệt trong chiến đấu dẫn tới thắng lợi giải phóng lãnh thổ Liên Xô"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:POL Order Wojny Ojczyźnianej 1kl BAR.svg|80px|center]]<br>[[Tập tin:Orden-otechestvennoy-voyny A0078505.jpg|80px|center]]
| [[Huân chương Chiến tranh Vệ quốc]] hạng nhất
| 
| "Có vai trò đặc biệt và can đảm trong cuộc chiến tranh vệ quốc góp phần dẫn tới sự thành công của các hoạt động quân sự"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Order redstar rib.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:Order of the Red Star.jpg|80px|center]]
| [[Huân chương Sao Đỏ]]
| 
| "Cống hiến đặc biệt cho sự nghiệp quốc phòng trong chiến tranh và hòa bình"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:CombatRibbon.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:Medal for Merit in Combat.jpg|80px|center]]
| [[Huy chương Công trạng Chiến đấu]]
| 
| "Chiến đấu dũng cảm bảo vệ thành công biên giới, huấn luyện chính trị và dự bị trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:100 lenin rib.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:100 years Lenin OBVERSE.jpg|80px|center]]
| [[Huy chương Kỷ niệm "Lễ kỷ niệm 100 năm ngày sinh V.I.Lenin]]
| 1970
| "Có công trạng xuất sắc trong lĩnh vực dân sự và quân sự của Liên Xô"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Defodessa.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:Medal Defense of Odessa.jpg|80px|center]]
| [[Huy chương "Bảo vệ Odessa"]]
| 
| "Tham gia bảo vệ Odessa"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Defcaucasus rib.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:Medal defense of Caucasus.jpg|80px|center]]
| [[Huy chương "Bảo vệ Caucasus"]]
| 
| "Tham gia bảo vệ Caucasus"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Orderglory rib.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:Za pobedu nad germaniej.jpg|80px|center]]
| [[Huy chương "Chiến thắng Đức Quốc xã trong chiến tranh Vệ quốc vĩ đại 1941-1945"]]
| 
| "Phục vụ trong lĩnh vực quân sự và dân sự trong cuộc chiến tranh vệ quốc"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:20 years of victory rib.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:20th anniversary of Victory in Patriotic War.JPG|80px|center]]
| [[Huy chương Kỷ niệm "20 năm chiến thắng Đức Quốc xã trong chiến tranh Vệ quốc vĩ đại 1941-1945"]]
| 1965
| "Phục vụ trong lĩnh vực quân sự và dân sự trong cuộc chiến tranh vệ quốc"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:30 years of victory rib.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:30th anniversary of Victory in Patriotic War.JPG|80px|center]]
| [[Huy chương Kỷ niệm "30 năm chiến thắng Đức Quốc xã trong chiến tranh Vệ quốc vĩ đại 1941-1945"]]
| 1975
| "Phục vụ trong lĩnh vực quân sự và dân sự trong cuộc chiến tranh vệ quốc"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Ribbon Medal For The Liberation Of Warsaw.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:Medal For The Liberation Of Warsaw.png|80px|center]]
| [[Huy chương "Giải phóng Warszawa"]]
| 
| "Tham gia giải phóng Warszawa"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Liberationprague rib.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:Medal for the liberation of Prague, Soviet Union.png|80px|center]]
| [[Huy chương "Giải phóng Praha"]]
| 
| "Tham gia giải phóng Praha"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:CaptureOfViennaRibbon.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:Capture of Vienna OBVERSE.jpg|80px|center]]
| [[Huy chương "Đánh chiếm Viên"]]
| 
| "Tham gia trận đánh Viên"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:RibbonLabourDuringWar.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:Medal For Valiant Labour during the Great Patriotic War 1941-1945 OBVERSE.jpg|80px|center]]
| [[Huy chương "Anh dũng Lao động trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại 1941-1945"]]
| 
| "Tham gia lao động trong chiến tranh vệ quốc từ 1 năm trở lên"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:CombatCooperationRibbon.jpg|80px|center]]<br>[[Tập tin:Soviet Medal For Strengthening Military Cooperation.jpg|80px|center]]
| [[Huy chương "Tăng cường hợp tác quân sự"]]
| 1979
| "Công lao trong việc tăng cường hợp tác quân sự trong khối Warszawa"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:RestorationOfTheBlackMetallurgicEnterprisesRibbon.gif|80px|center]]<br>[[Tập tin:За восстановление предприятий черной металлургии юга.jpg|80px|center]]
| [[Huy chương "Phục hồi xây dựng ngành luyện kim đen phía Nam"]]
| 
| "Đóng góp vai trò quan trọng trong công việc luyện kim trong cuộc chiến chống Đức Quốc xã"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Reclamining the virgin lands rib.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:Medal For Development of the Virgin Lands.jpg|80px|center]]
| [[Huy chương "Vì sự phát triển vùng đất hoang"]]
| 
| "Đóng góp vai trò quan trọng trong công việc phát triển khai khẩn đất hoang các khu vực Kazakhstan, Siberia, Ural, khu vực Volga và Bắc Caucasus"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:40 years saf rib.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:40 years armed forces of the USSR OBVERSE.jpg|80px|center]]
| [[Huy chương Kỷ niệm "40 năm lực lượng vũ trang Liên Xô"]]
| 1958
| "Trao cho Nguyên soái, tướng, đô đốc, sĩ quan để chào mừng kỷ niệm 40 năm thành lập lực lượng vũ trang Liên Xô"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:50 years saf rib.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:50 years armed forces of the USSR OBVERSE.jpg|80px|center]]
| [[Huy chương Kỷ niệm "50 năm lực lượng vũ trang Liên Xô"]]
| 1968
| "Trao cho Nguyên soái, tướng, đô đốc, sĩ quan để chào mừng kỷ niệm 50 năm thành lập lực lượng vũ trang Liên Xô"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:60 years saf rib.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:60YSAF.jpg|80px|center]]
| [[Huy chương Kỷ niệm "60 năm lực lượng vũ trang Liên Xô"]]
|1978
| "Trao cho Nguyên soái, tướng, đô đốc, sĩ quan để chào mừng kỷ niệm 60 năm thành lập lực lượng vũ trang Liên Xô"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Soviet 250th Anniversary Of Leningrad Ribbon.jpg|80px|center]]<br>[[Tập tin:Medal250Leningrad.jpg|80px|center]]
| [[Huy chương Kỷ niệm "250 năm thành lập Leningrad"]]
| 1957
| "Trao cho công dân cống hiến xuất sắc trong việc cải tạo các lĩnh vực trong thành phố trong thời gian 5 năm trở lên"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:1500KievRibbon.jpg|80px|center]]<br>[[Tập tin:Kiev1500.jpg|80px|center]]
| [[Huy chương Kỷ niệm "1500 năm thành lập Kiev"]]
| 1982
| "Trao cho công dân cống hiến xuất sắc trong việc cải tạo các lĩnh vực trong thành phố trong thời gian 10 năm trở lên"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Lenin Prize Medal.JPG|80px|center]]
| [[Giải thưởng Lenin]] về văn học
| 20/4/1979
| Trao cho tác phẩm "đất nhỏ", tác phẩm trong bộ 3 tác phẩm của Brezhnev
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Voorzijde van de Leninvredesprijs van de Sovjet-Unie.jpg|80px|center]]
| [[Giải thưởng Hòa bình Quốc tế Lenin]]
| 1972
| 
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Badge 50 years in the CPSU.png|80px|center]]
| [[Huy chương kỷ niệm "50 năm Đảng Cộng sản Liên Xô]]
| 1981
|
|}

===Quốc tế===
{| class="wikitable" width=100%
! colspan="3" style="width:50%"| Huân chương và huy chương
! rowspan="2" scope="col" width="10%"| Ngày
! rowspan="2" scope="col" width="10%"| quốc gia
! rowspan="2" scope="col" width="30%"| Trao cho
|-align="center"
! style="width:10%"|Số lần
! Hình ảnh
! Tên
|-align="center"
|1||[[Tập tin:ARG Order of May - Grand Cross BAR.png|80px|center]]<br>[[Tập tin:Order-of-may.png|80px|center]]||Huân chương Tháng 5||1974||{{Flag|Argentina}}|| rowspan="4" |Ngoại giao
|-align="center"
|1||[[Tập tin:Solnce svobody rib.png|80px|center]] ||Huân chương Giải phóng Mặt Trời||1981||[[Tập tin:Flag of Afghanistan (1980-1987).svg|23px]]<br>[[Cộng hòa Dân chủ Afghanistan]] 
|-align="center"
|3||[[Tập tin:Герой на НРБ (аверс).jpg|80px|center]] ||Huân chương Anh hùng|| rowspan="2" |1973<br>1976<br>1981|| rowspan="6" |{{flagicon image|Flag of Bulgaria (1948-1967).svg}}<br>[[Cộng hòa Nhân dân Bulgaria]] 
|-align="center"
| 3||[[Tập tin:Орден Георги Димитров.jpg|80px|border]] ||[[Huân chương Georgy Dimitrov]]
|-align="center"
| 1|| [[Tập tin:100thAnniversaryOfLiberationRibbon.jpg|80px|border]]||[[Huy chương kỷ niệm "100 năm giải phóng khỏi Ottoman"]]||1978||
|-align="center"
| 1||<!-- Chú thích hóa: [[Tập tin:OrderOfBraveryRibbon.jpg|80px|border]] --> ||[[Huy chương kỷ niệm "30 năm Cách mạng Xã hội chủ nghĩa ở Bulgaria"]]||1974||
|-align="center"
| 1||[[Tập tin:OrderOfBraveryRibbon.jpg|80px|border]]||[[Huy chương kỷ niệm "90 năm ngày sinh Georgy Dimitrov"]]||1972||
|-align="center"
| 1||[[Tập tin:100th anniversary of the birth of Georgi Dimitrov medal ribbon.svg|80px|border]] ||[[Huy chương kỷ niệm "100 năm ngày sinh Georgy Dimitrov"]]||1982||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Held van de Republiek Cuba.gif|80px|border]]||[[Anh hùng Cộng hòa Cuba]]||1981|| rowspan="6" |{{flagicon|CUB}}<br> [[Cuba|Cộng hòa Cuba]]||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Ribbon jose marti.png|80px|border]]<br><!-- Chú thích hóa: [[Tập tin:Order of Jose Marti.png|80px]] -->||[[Huân chương José Martí]]||1974||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Order of Carlos Manuel de Céspedes (Cuba) - ribbon bar v.1979.gif|80px|border]]||[[Huân chương Carlos Manuel de Céspedes]]|| 1981||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Playia Hiron 2.png|80px|border]]
|[[Huân chương Playa Girón]]
| 1976
| 
|-align="center"
| 1
|
| [[Huy chương kỷ niệm "20 năm tấn công trại lính Moncada"]]
| 1973
| 
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Medalla XX Aniversario de las Fuerzas Armadas Revolucionarias (cinta).svg|80px|border]]
| [[Huy chương kỷ niệm "20 năm thành lập lực lượng vũ trang cách mạng"]]
| 1976
| 
|-align="center"
| 3
| xxxx80px|
| [[Anh hùng Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Tiệp Khắc]]
| 5/5/1970<br>26/11/1976<br>16/12/1981
| rowspan="11" | {{flagicon|TCH}}<br>[[Tiệp Khắc|Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Tiệp Khắc]]
| "có công lao đặc biệt và thành tích anh hùng với đất nước."
|-align="center"
| 4
| [[Tập tin:Cs2okg.png|80px|border]]<br>[[Tập tin:The Republic exhibition - NM Prague 05.JPG|80px|border]]
| [[Huân chương Klement Gottwald]]
| 1970<br>1976<br>1978<br>1981
| "phần thưởng trao cho các nước xã hội chủ nghĩa của Tiệp Khắc."
|-align="center"
| 2
| [[Tập tin:TCH Rad Bileho Lva 1 tridy (pre1990) BAR.svg|80px|border]]<br>[[Tập tin:MWP White Lion Medal.JPG|80px|border]]
| [[Huân chương sư tử trắng]]
| 1946<br>1973
| "trao thưởng cho cống hiến với Tiệp Khắc."
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:CS Dukielski Medal Pamiatkowy.jpg|80px|border]]<br><!-- Chú thích hóa: [[Tập tin:Medal Dukla Pass.jpg|80px|border]] -->
| Huy chương kỷ niệm "[[Chiến dịch Đông Carpath|Trận đánh Dukla Pass]]"
| 1960
|
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:TCH CS voj pametni medaile BAR.svg|80px|border]]<br>xxxx80px|border]]||[[Huy chương kỷ niệm quân đội]]||1946 ||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Medal for Strngthening Brotherhood in Arms 1 kl.png|80px|border]]<br>[[Tập tin:Medal for Strngthening Brotherhood in Arms 1 st.jpg|80px|border]]||[[Huy chương Hữu nghị Tiệp Khắc|Huy chương Hữu nghị]] hạng nhất||1980 ||
|-align="center"
| 2
| [[Tập tin:Czechoslovak War Cross 1939-1945 Bar.png|80px|border]]<br>[[Tập tin:Czechoslovak War Cross 1939-1945.PNG|80px|border]]
|[[Thập tự chiến Tiệp Khắc]]||1945<br>1947||"hành động dũng cảm trong quân đội"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:TCH CS Medaile Za chrabrost pred nepritelem BAR.svg|80px|border]]<br>[[Tập tin:Czechoslovak Medal for Bravery before the Enemy.jpg|80px|border]]
| [[Huy chương Dũng cảm]]||1945||"có hành động dũng cảm trong chiến đấu"
|-align="center"
| 1
| ||[[Huy chương kỷ niệm 50 năm Đảng Cộng sản Tiệp Khắc]]||1971 ||
|-align="center"
| 1
|[[Tập tin:Pamatna medaila k 20 vyrociu SNP averz J HVOZDENSKY.jpg|80px|border]] ||[[Huy chương kỷ niệm "20 năm Khởi nghĩa Quốc gia Slovak"]]||1964 ||
|-align="center"
| 1
| ||[[Huy chương kỷ niệm "30 năm Khởi nghĩa Quốc gia Slovak"]]||1975 ||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:FIN Order of the White Rose Grand Cross BAR.png|80px|border]]<br>[[Tập tin:Commander of the Order of the White Rose of Finland.JPG|80px|border]]
||[[Huân chương Hoa hồng trắng Phần Lan]]||1976||{{flagicon|FIN}}<br>[[Finland|Cộng hòa Phần Lan]]||"trao cho dân sự và quân sự
|-align="center"
| 3
| [[Tập tin:GDR Marks-order bar.png|80px|border]]<br>[[Tập tin:GDR Karl-Marx-order rib.gif|80px|border]]
| [[Huân chương Karl Marx]]|| 1974<br>1979<br>1981|| rowspan="4" | {{flagicon|GDR}}<br>[[Đông Đức|Cộng hòa Dân chủ Đức]]||
|-align="center"
| 3
| [[Tập tin:Held der DDR.png|80px|border]]
| [[Anh hùng Cộng hòa Dân chủ Đức]]||1976<br>1979<br>1981||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:GDR Star of Friendship of Nations - Grand Star (formal ribbon) BAR.png|80px|border]]<br>[[Tập tin:De grote gouden ster van de Orde van de Volkerenvriendschap 2.png|80px|border]]
| [[Ngôi sao Hữu nghị Nhân dân]] Hạng nhất||1976||
|-align="center"
| 1
|
| [[Huy chương "vì sự tăng cường với Cộng hòa Dân chủ Đức]]||1979||
|-align="center"
| 1|| ||[[Huân chương Độc lập Guinea|Huân chương Độc lập]]||1961||{{flagicon|Guinea}}<br>[[Cộng hòa Guinea]]||
|-align="center"
| 2
| [[Tập tin:Hu3ofl0.png|80px|border]]<br>[[Tập tin:Orde van de Vlag van de Volksrepubliek Hongarije.jpg|80px|border]]
| [[Huân chương Cờ Đỏ (Hungary)|Huân chương Cờ Đỏ]]||1976<br>1981||{{flagicon|HUN}}<br>[[Cộng hòa Nhân dân Hungary]]||
|-align="center"
| 2
| [[Tập tin:Bintang Republik Indonesia Adipurna Ribbon Bar.gif|80px|border]]<br>[[Tập tin:Bintang RI Adipurna.gif|80px]]
| [[Ngôi sao Cộng hòa Indonesia]]||1961<br>1976 ||{{flagicon|IDN}}<br>[[Cộng hòa Indonesia]]||Đệ nhất
|-align="center"
| 1
|
| [[Anh hùng Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào]]||1981 || rowspan="2" |{{flagicon|LAO}}<br>[[Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào]]||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Medalla de Oro de la Nación (Laos).svg|80px|border]]
| [[Huân chương Vàng Quốc gia]]||1982 ||
|-align="center"
| 1
|[[Tập tin:Heroy MNR.jpg|80px|border]]
| style="font-size:90%;"|[[Anh hùng Cộng hòa Nhân dân Mông Cổ]]
|1976|| rowspan="8" |{{flagicon|MGL|1949}}<br> [[Cộng hòa Nhân dân Mông Cổ]]||
|-align="center"
| 1
|[[Tập tin:Hero Work Mongolia.png|80px|border]]
|[[Anh hùng Lao động Cộng hòa Nhân dân Mông Cổ]]|| ||
|-align="center"
| 4
| [[Tập tin:OrdenSuheBator.png|80px|border]]<br>[[Tập tin:Orde van Suha Bator.jpg|80px]]
| [[Huân chương Sukhbaatar]]||1966<br>1971<br>1976<br>1981||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Med 30th anniversary of victory over japan.PNG|80px|border]]
| [[Huy chương kỷ niệm "30 năm chiến thắng quân phiệt Nhật Bản"]]||1975 ||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Med XXXth anniversary of chalkin gol victory rib.PNG|80px|border]]||[[Huy chương kỷ niệm "30 năm chiến thắng Khalkhin Gol"]]||1969 || rowspan="2" |Tham gia [[chiến dịch Khalkhin Gol]]
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Med 40 year chalkin gol victory rib.PNG|80px|border]]||[[Huy chương kỷ niệm "40 năm chiến thắng Khalkhin Gol"]]||1979 
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:50 Years Anniversary of the Mongolian Revolution rib.PNG|80px|border]]<br>xxxx80px]]
| [[Huy chương kỷ niệm "50 năm Cách mạng Mông Cổ"]]|| rowspan="2" |1971 ||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Med 50th anniversary of mongolian people's army rib.PNG|80px|border]]<br>xxxx80px]]
| [[Huy chương kỷ niệm "50 năm chiến thành lập Quân đội nhân dân Mông Cổ"]]||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:PER Order of the Sun of Peru - Grand Cross BAR.png|80px|border]]<br>[[Tập tin:Orden del Sol.jpg|80px|border]]
| [[Huân chương Mặt trời (Peru)|Huân chương Mặt trời Đệ nhất]]||1978||{{flagicon|PER}}<br>[[Peru|Cộng hòa Peru]]||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:POL Polonia Restituta Wielki BAR.svg|80px|border]]<br>[[Tập tin:Polonia Restituta - Commander's Cross pre-1939 w rib.jpg|80px|border]]
| [[Huân chương Polonia Restituta|Huân chương Polonia Restituta Đệ nhất]]||1976|| rowspan="6" |{{flagicon|POL}}<br>[[Cộng hòa Nhân dân Ba Lan]]||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:POL Order Krzyża Grunwaldu 2 Klasy BAR.svg|80px|border]]<br>[[Tập tin:Order Krzyża Grunwaldu kl. I-awers.jpg|80px|border]]
| [[Bội tinh Grunwald|Bội tinh Grunwald, Đệ nhị]]
| rowspan="3" | 1946||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:POL Medal za Odrę Nysę i Bałtyk BAR.svg|80px|border]]<br>[[Tập tin:Medal Za Odrę, Nysę i Bałtyk.jpg|80px|border]]
| [[Huy chương "Vì Odra, Nissa, Baltic"]]|| "tưởng niệm chiến thắng của Ba Lan tại vòng tuyến sông Odra, Nissa và biển Baltic"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:POL Medal Zwycięstwa i Wolności BAR.svg|80px|border]]<br>[[Tập tin:Medal-zwyciestwa-i-wolnosci Polska.jpg|80px|border]]
| [[Huy chương Chiến thắng và Tự do 1945|Huy chương Chiến thắng và Tự do]]||"kỷ niệm chiến thắng Quốc gia Ba Lan và đồng minh trong việc đánh đuổi phát xít dành tự do và chiến thắng dẫn tới thắng lợi ngày 9/5/1945"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:POL Virtuti Militari Wielki BAR.svg|80px|border]]<br>[[Tập tin:Virtuti Militari Grand Cross.jpg|80px|border]]
| [[Huân chương Chiến tranh Virtuti Militari]]
| 1974<br>(tước bỏ năm 1990)||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:POL Order Zaslugi PRL kl1 BAR.png|80px|border]]<br>[[Tập tin:Order Zasługi RP -The Grand Cross.jpg|80px|border]]
| [[Huân chương Công lao Cộng hòa Ba Lan]]
| 1981||"công lao trong quan hệ giữ 2 quốc gia"
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:ROM Ordinul Steaua Republicii Populare Române clasa I BAR.svg|80px|border]]<br>[[Tập tin:Order Star Romania 1kl.jpg|80px|border]]
| [[Huân chương Sao Romania]]||1976 || rowspan="2" |{{flagicon|ROU|1965}}<br>[[Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Romania]]||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:ROM Victoria Socialismului BAR.svg|80px|border]]<br>[[Tập tin:Victoria Socialismului Type 2.jpg|80px]]
| [[Huân chương Chiến thắng chủ nghĩa Xã hội]]||1981 ||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Vietnam Hero of Labor ribbon.png|80px|border]]<br>[[Tập tin:AHLĐ.png|80px|border]]
| [[Anh hùng Lao động]]|| rowspan="2" |1982 || rowspan="3" |{{flagicon|VNM}}<br> [[Việt Nam|Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam]]||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Ho Shi Min order rib.png|80px|border]]<br>[[Tập tin:HCHCM.png|80px|border]]
| [[Huân chương Hồ Chí Minh]]||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Vietnam Gold Star ribbon.png|80px|border]]<br>[[Tập tin:Huân_chương_Sao_vàng_(1947-2003).png|80px|border]]
| [[Huân chương Sao vàng (Việt Nam)|Huân chương Sao vàng]]||1980 ||
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Order of the Yugoslavian Great Star Rib.png|80px|border]]<br>[[Tập tin:Ster met veel wit voor Sjabloon.jpg|80px|border]]
| [[Huân chương Đại tinh Nam Tư]]
| 1962|| rowspan="2" |{{flagicon|YUG}}<br> [[Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Nam Tư]]
| "Xây dựng và phát triển hòa bình và quan hệ giữa 2 nước."
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:Orden slobode.png|80px|border]]
| [[Huân chương Tự do (Nam Tư)|Huân chương Tự do]]
| 1976
| "khả năng lãnh đạo và tài năng xuất sắc"
|-align="center"
| 1
| 
| [[Huân chương Cách mạng 14/10]]
| 1982||{{flagicon|South Yemen}}<br> [[Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Yemen]]
| 
|-align="center"
| 1
| [[Tập tin:PRK Order of the National Flag - 1st Class BAR.png|80px|border]]<br><!-- Chú thích hóa: [[Tập tin:Order of the National Flag North Korea.jpg|80px|border]] -->
| [[Huân chương Lá cờ Quốc gia]] hạng nhất
| 1976||{{flagicon|North Korea}}<br> [[Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên]]
| 
|-align="center"
| 1
| 
| [[Huân chương Ngôi sao Danh dự]]
| 1980||{{flagicon|Ethiopia}}<br> [[Ethiopia Xã hội chủ nghĩa]]
| 
|}

== Qua đời và di sản ==

{{See also|Cái chết và tang lễ của Leonid Brezhnev}}

Tới giữa [[thập niên 1970]], "một trong những đồng minh thân cận nhất của ông là một y tá của [[KGB]], người cung cấp cho ông liên tục rất nhiều thuốc mà không cần hỏi ý kiến các bác sĩ"<ref name="Mitrokhin">[[Christopher Andrew]] và [[Vasili Mitrokhin]] (2000). ''The Mitrokhin Archive: The KGB in Europe and the West.'' Gardners Books. ISBN 0-14-028487-7. page 266</ref>. Ông trở nên phụ thuộc vào [[ma túy]] trong thuốc ngủ [[Pentobarbital|nembutal]]<ref name=nembutal>{{lang-ru|Валерий Болдин, Виктор Голиков}} [https://archive.today/20130109090945/www.zavtra.ru/cgi//veil//data/zavtra/02/471/81.html Генсек Брежнев] Газета «Завтра», 48(471), 26.11.2002</ref> và qua đời vì [[nhồi máu cơ tim]] ngày [[10 tháng 11]] năm [[1982]]. Ông được vinh danh với một trong những lễ tang lớn và trang trọng nhất thế giới. Lễ quốc tang được tổ chức trong bốn ngày. Thi hài ông được đặt trong một quan tài mở tại [[Tòa nhà các Liên đoàn Thương mại]] ở [[Moskva]].

Sau đó, vào ngày 15 tháng 11 ngày sau buổi tang lễ, các lớp học tại các trường học và trường đại học được cho nghỉ và mọi tuyến đường vào Moskva đều bị chặn lại. Buổi lễ được truyền hình trực tiếp trên khắp cả nước. Chiếc quan tài được [[xe bọc thép]] đưa tới [[Quảng trường Đỏ]]. Khi [[quan tài]] tới giữa [[Quảng trường Đỏ]] nó được đưa ra khỏi xe, và với nắp mở, nó được đặt trên một bệ phủ vải đỏ đối diện với [[Lăng Lenin]]. Từ phía trên [[Lăng Lenin]] hàng loạt những lời tán dương được Tổng bí thư [[Yuri Vladimirovich Andropov|Andropov]], Bộ trưởng Quốc phòng [[Dmitry Ustinov]], Chủ tịch [[Viện Hàn lâm Khoa học Nga|Viện Hàn lâm Khoa học]] [[Anatoli Alexandrov]] và một người công nhân đọc lên. Sau đó các thành viên [[Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô|Bộ Chính trị]] từ trên lễ đài bước xuống và những người quan trọng nhất trong số họ, [[Yuri Vladimirovich Andropov|Andropov]], [[Konstantin Ustinovich Chernenko|Chernenko]] và [[Andrei Andreyevich Gromyko|Gromyko]] đứng bên trái và [[Thủ tướng Liên Xô|Thủ tướng]] [[Nikolai Tikhonov]], Bộ trưởng Quốc phòng [[Dimitry Ustinov]] và lãnh đạo Đảng tại Moskva [[Viktor Grishin|Grishin]] đứng bên phải, cùng khiêng quan tài Brezhnev tới phía sau lăng, trong [[Nghĩa trang Tường Điện Kremlin]]. Đúng 12:45 chiều, quan tài của Brezhnev được hạ huyệt với tiếng kèn rền vang, cùng với những tiếng còi báo động và tiếng súng.

Sau khi Brezhnev qua đời, thành phố [[Naberezhnye Chelny]] ở châu thổ [[Sông Volga]] được đổi tên thành "Brezhnev" để vinh danh ông.<ref>[[Geoffrey Blainey]], ''A Short History of the Twentieth Century'', Penguin Books Australia Ltd., Vic., 2006.</ref> Tuy nhiên, chưa tới 5 năm sau, cái tên cũ lại được phục hồi.<ref name=time>{{chú thích báo|url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,966503,00.html|title=World Notes-- Soviet Union: What's in A Name?|date=18 tháng 1 năm 1988|work=TIME|accessdate =7 tháng 9 năm 2009|archive-date = ngày 26 tháng 11 năm 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101126160808/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,966503,00.html}}</ref> Một khu vực phía ngoài Moskva, Quận Cây Anh đào ([[Cheryomushky Rayon]]), được đổi lại tên cũ của nó, từ tên [[Quảng trường Hồng binh]].<ref name=time/>.

Brezhnev đã cầm quyền ở [[Liên Xô]] lâu hơn bất kỳ một người nào khác trừ [[Stalin]]. Ông bị chỉ trích vì giai đoạn trì trệ kéo dài được gọi là '[[Trì trệ Brezhnev]]', trong đó những vấn đề cốt lõi của nền kinh tế bị bỏ qua và hệ thống chính trị Liên Xô đang ngày càng suy tàn. [[Chiến tranh Xô–Afghanistan (1979–1989)|Sự can thiệp của Liên Xô vào Afghanistan]] là một trong những quyết định lớn nhất trong sự nghiệp chính trị của ông, cũng làm suy yếu nghiêm trọng đến vị thế quốc tế của Liên Xô. Về thành tựu của Brezhnev, có thể nói rằng Liên Xô đã đạt tới mức độ quyền lực, ảnh hưởng chưa từng có và sẽ không bao giờ lặp lại, xã hội cũng yên tĩnh trong thời cầm quyền của ông. Một cuộc điều tra của Public Opinion Foundation tiến hành năm 2006 cho thấy 61% [[người Nga]] coi thời kỳ Brezhnev là tốt cho đất nước.<ref>{{Chú thích web |url=http://www.angus-reid.com/polls/view/14243/russians_satisfied_with_brezhnevs_tenure |ngày truy cập=2009-10-09 |tựa đề=Angus Reid Strategies. Russians Satisfied with Brezhnev’s Tenure |archive-date = ngày 18 tháng 7 năm 2012 |archive-url=https://archive.today/20120718061836/http://www.angus-reid.com/polls/view/14243/russians_satisfied_with_brezhnevs_tenure |url-status=dead }}</ref> Một cuộc nghiên cứu của [[VTsIOM]] năm 2007 cho thấy hầu hết người Nga muốn sống ở thời kỳ Brezhnev hơn ở bất kỳ giai đoạn nào khác trong lịch sử nước Nga thế kỷ XX<ref>{{Chú thích web|url=http://www.rosbalt.ru/2007/04/25/294470.html|tiêu đề=Best leaders:Brezhnev and Putin|ngày tháng=25 tháng 4 năm 2007|work=Rosbalt|ngôn ngữ=ru|ngày truy cập=7 tháng 9 năm 2009|archive-date=2007-11-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20071112055121/http://www.rosbalt.ru/2007/04/25/294470.html|url-status=dead}}</ref>. Hơn nữa, không giống người tiền nhiệm là Khrushchev, ông là một nhà đàm phán có tài về các vấn đề ngoại giao. Nhiệm vụ nỗ lực cải cách hệ thống đó sau thời gian cầm quyền của ông phải mất 3 năm nữa mới được nhà cải cách [[Mikhail Sergeyevich Gorbachev|Gorbachev]] tiếp tục thực hiện.

Brezhnev sống ở số 26 [[Kutuzovsky Prospekt]], Moskva. Trong những kỳ nghỉ, ông cũng sống tại [[Dacha#Gosdacha|Gosdacha]] của mình tại [[Zavidovo]]. Ông kết hôn với Viktoria Petrovna (1912-1995). Những năm cuối đời bà sống cô đơn, bị mọi người bỏ rơi. Bà bị [[tiểu đường]] trong một thời gian dài và hầu như mù ở cuối đời. Bà có một con gái, [[Galina Brezhneva]] (là một phóng viên báo chí, 1929-1998), và một con trai Yuri (sinh 1933, một quan chức thương mại). Con trai của Yuri, Andrei Brezhnev (sinh năm 1961), đã buộc tội [[Đảng Cộng sản Liên bang Nga]] đang chệch hướng khỏi tư tưởng [[cộng sản]] và phát động một Phong trào Cộng sản Toàn Nga cuối thập niên 1990 nhưng không thành công.<ref>{{chú thích báo|url=http://www.nytimes.com/2002/08/10/world/the-saturday-profile-a-different-kind-of-brezhnev-in-the-making.html?pagewanted=all|title=THE SATURDAY PROFILE; A Different Kind of Brezhnev in the Making|last=Myers|first=Steven Lee|date=10 tháng 8 năm 2002|work=The New York Times|accessdate =7 tháng 9 năm 2009}}</ref>

== Trong văn hoá đại chúng ==
* Hình vẽ nổi tiếng với Brezhnev đang say đắm hôn nhà lãnh đạo Đông Đức [[Erich Honecker]] trong một bức bích hoạ trào phúng với tiêu đề "[[Chúa ơi, hãy giúp con sống sót trong tình yêu chết chóc này|Cái hôn của những người anh em]]" trên Bức tường Berlin, do nghệ sĩ [[Dmitri Vrubel]] thực hiện.

== Tham khảo ==
{{Refimprove}}
{{Tham khảo|30em}}
* Yuri Shapoval, "[http://www.zerkalo-nedeli.com/ie/show/627/55358/ The General Secretary of "stagnation". 19th of December is the centennial anniversary of Leonid Brezhnev"]{{Liên kết hỏng|date = ngày 8 tháng 5 năm 2021 |bot=InternetArchiveBot }}, ''[[Zerkalo Nedeli]] (The Mirror Weekly)'', 16 - 22 tháng 12 năm 2006.
* http://www.wpb.be/doc/doc/breznjev.htm

== Liên kết ngoài ==
{{thể loại Commons|Leonid Brezhnev}}
{{wikiquote}}
{{Wikisource author}}
* [http://rflxe.org/mov/brezhnev-rap.php Brezhnev Rap by Notorische Reflexe, 1983]
* [http://www.archive.org/details/OurSoursePeaceandSocialism ''Our Course: Peace and Socialism'' Collection of Brezhnev's 1973 speeches]
* {{findagrave|8143}}
{{Kiểm soát tính nhất quán}}

{{start box}}
{{s-ppo}}
{{succession box | before=[[Nicolae Coval]] |title=Bí thư thứ nhất [[Đảng Cộng sản Moldavia]] | years=1950–1952 | after=[[Dimitri Gladki]]}}
{{succession box | before=[[Panteleimon Ponomarenko]] |title=[[Bí thư thứ nhất Đảng Cộng sản Kazakh]] | years=1955–1956 | after=[[Ivan Yakovlev]]}}
{{succession box | before = [[Nikita Sergeyevich Khrushchyov|Nikita Khrushchev]] |title=[[Danh sách lãnh đạo Liên Xô|Tổng bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô]] | years = 1964–1982 | after = [[Yuri Vladimirovich Andropov|Yuri Andropov]]}}
{{s-off}}
{{succession box|title=[[Danh sách lãnh đạo nhà nước Liên Xô|Chủ tịch Đoàn chủ tịch Xô viết Tối cao]]|before=[[Kliment Yefremovich Voroshilov|Kliment Voroshilov]]|after=[[Anastas Mikoyan]]|years=1960–1964}}
{{succession box|title=[[Danh sách lãnh đạo nhà nước Liên Xô|Chủ tịch Đoàn chủ tịch Xô viết Tối cao]]|before=[[Nikolai Podgorny]]|after=[[Vasily Vasilyevich Kuznetsov|Vasily Kuznetsov]]|years=1977–1982}}
{{end box}}

{{Template group
|list =
{{Lãnh đạo Đảng Cộng sản Liên Xô}}
{{Chủ tịch Xô viết Tối cao}}
{{Chủ tịch Moldova}}
{{Lãnh đạo nhà nước Kazakhstan}}
{{Nguyên soái Liên Xô}}
}}

{{thời gian sống|1906|1982}}

{{DEFAULTSORT:Brezhnev, Leonid Ilyich}}
[[Thể loại:Người Dniprodzerzhynsk]]
[[Thể loại:Lãnh đạo Chiến tranh Lạnh]]
[[Thể loại:Tử vong vì nhồi máu cơ tim]]
[[Thể loại:Lãnh đạo nhà nước Liên Xô]]
[[Thể loại:Anh hùng Lao động xã hội chủ nghĩa]]
[[Thể loại:Anh hùng Liên Xô]]
[[Thể loại:Nhà luyện kim]]
[[Thể loại:Lãnh đạo Đảng Cộng sản Liên Xô]]
[[Thể loại:Người được chôn trong Nghĩa trang Bức tường điện Kremlin]]
[[Thể loại:Người liên quan tới cuộc Chiến tranh Xô viết tại Afghanistan]]
[[Thể loại:Nhân vật của cuộc Chiến tranh Việt Nam]]
[[Thể loại:Chính trị gia Cộng hoà Xã hội chủ nghĩa Xô viết Ukraina]]
[[Thể loại:Người bốn lần được phong Anh hùng Liên Xô]]
[[Thể loại:Người vô thần Nga]]
[[Thể loại:Nhân vật quân sự Liên Xô thời Thế chiến II]]
[[Thể loại:Nhân vật quân sự Ukraina thời Thế chiến II]]
[[Thể loại:Người Ukraina gốc Nga]]
[[Thể loại:Người theo chủ nghĩa Stalin mới]]
[[Thể loại:Người Ukraina tại Nga]]
[[Thể loại:Nhân vật trong Thế chiến thứ hai]]
[[Thể loại:Người cộng sản Nga]]
[[Thể loại:Nhân vật trong chiến tranh Việt Nam]]
[[Thể loại:Tổng bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô]]
[[Thể loại:Anh hùng lao động xã hội chủ nghĩa]]
[[Thể loại:Thành viên Xô viết tối cao]]
[[Thể loại:Người Nga tại Ukraina]]
[[Thể loại:Huân chương Hồ Chí Minh]]
[[Thể loại:Người được trao tặng Huân chương Polonia Restituta]]