The Network of Intangible Cultural Heritage (ICH) shows the variety of cultural expressions that communities, groups or individuals themselves recognize as intangible cultural heritage. They have registered this ICH in the Network. The Dutch Centre for Intangible Cultural Heritage is therefore not responsible for the content of the description.

Description

Tegelen behoort tot de zgn. Nederrijnse pottenbakkerscentra.
Vanaf de 17de eeuw ontwikkelt zich in dit gebied de techniek van het slibversierd aardewerk. In het hele Limburgs/Duitse grensgebied, begrensd door de Maas aan de westzijde, de Rijn aan de oostzijde en de Midden-Limburgse zandgronden in het zuiden, ontstaan productiecentra voor dit aardewerk.

Het aardewerk kenmerkt zich door het gebruik van de lokaal voorhanden rood bakkende klei die overgoten wordt met een witte kleislib of engobe. Decoraties worden met behulp van ringeloor, kraspen (sgraffito) en, met oxides ingekleurde, engobes en glazuren op het aardewerk aangebracht.

Naast het met slibdecoraties versierde gebruiks-aardewerk is het Nederrijnse slibversierde aardewerk vooral bekend om zijn gelegenheidskeramiek, schotels, schalen en potten waarop ter gelegenheid van een huwelijk, geboorte, jubileum of patroondag van een belangrijke heilige, weelderige en verhalende decoraties worden aangebracht.

In Tegelen komt deze Tegels-Nederrijnse slibversierd aardewerk traditie tot bloei in de loop van de 18de eeuw. Het hoogtepunt van deze keramiek traditie is in de eerste helft van de 19de eeuw. Rond 1830 zijn er 12 werkende pottenbakkerijen actief in Tegelen.

Ondanks de industrialisatie die rond 1850 vol op stoom komt, weten hier een aantal van deze traditionele pottenbakkerijen het hoofd boven water te houden.
Door een hernieuwde belangstelling voor ambachtelijk vervaardigd aardewerk in de jaren 30 van de 20ste eeuw ontstaat er ook een herwaardering voor het Tegels-Nederrijnse slibversierd aardewerk.
Er ontstaan nieuwe pottenbakkerijen en de Tegels-Nederijnse aardewerk traditie komt opnieuw tot bloei, gaat met de tijd mee en houdt daarmee deze keramiek traditie in stand tot in de 21ste eeuw.

In 1985 krijg ik de kans om als leerling te komen werken in de Keramische Leer/Werk Plaats Tegelen waar ik van de Tegelse pottenbakker The van Rens de kunst en de technieken van het Tegels-Nederrijns slibversierde aardewerk leer.
Na die leerperiode van drie en een half jaar bekwaam ik mij verder als pottenbakker in pottenbakkerijen in Swalmen, Beesel en Milsbeek.

Vanaf 1991 werk ik full-time, samen met mijn vrouw, in ons eigen atelier: Pottenbakkerij Hoogland hier in Tegelen.
In onze pottenbakkerij vervaardigen we uitsluitend slibversierd aardwerk.
Hiervoor delven en bewerken wij onze eigen lokale Tegelse klei.
Behalve dat wij gebruik makken van elektrisch aangedreven draaischijven en elektrisch gestookte ovens zijn de werkwijze en techniek die wij in onze pottenbakkerij toepassen niet wezenlijk anders dan die van de Tegelse en Nederrijnse pottenbakkerijen in de 18de en 19de eeuw. Ons werk wordt met de hand vervaardigd op de draaischijf en de ringeloor en de kraspen zijn nog steeds de belangrijkste decoratie gereedschappen voor ons slibversierd aardewerk.

Het slibversierd aardewerk dat wij vervaardigen verkopen we in de winkel bij onze pottenbakkerij maar ook via galeries, museumwinkels en keramiekmarkten in Nederland, Duitsland, België en het Verenigd Koninkrijk.
Daarnaast bestaat een belangrijk deel van ons werk uit het vervaardigen van gelegenheidskeramiek, borden, schalen en potten die een belangrijk moment in iemands leven kenmerken zoals geboortebordjes, en huwelijksschotels of feestschotels voor jubilerende verenigingen.

 

 

Contact

Pottenbakkerij Hoogland
Parkstraat 11 B
5935BM
Steyl
Limburg
Netherlands
Website