Wys bron van Lantaanheksaboried

{{chemiekas2
|struktuur=Гексаборид лантана.jpg
|struktuur2=CaHexaboride.jpg
|formule={{ch2|LaB6}}
|Ruimtegroep=Pm{{bostreep|3}}m<ref name="MP">{{cite web|url=https://next-gen.materialsproject.org/materials/mp-2680|publisher=Materials project|title=LaB6}}</ref>
|Ruimtegroepnommer=221
|Strukturbericht=D2{{subb|1}}
|Selparms=a=415pm
|Digtheid=4,73 [g/cm{{sup|3}}]<ref name="MP"/>
|CASNo=12008-21-8<ref name="SA">{{cite web|publisher=Sigma Aldrich|title=sds|url=https://www.sigmaaldrich.com/US/en/sds/aldrich/241857?userType=anonymous}}</ref>
|MolereMassa=203,77 [g/mol]<ref name="SA"/>
|Voorkoms= maroengrys vastestof<ref name="SA"/>
|Smeltpunt= 2 210 °C<ref name="SA"/>
}}

'''Lantaanheksaboried''' is 'n verbinding van [[lantaan]] en [[boor (element)|boor]] met die chemiese formule {{ch2|LaB6}}.


==Struktuur==
===Kristalstruktuur===
Lantaanheksaboried kristalliseer in die kubiese [[kalsiumheksaboried]]struktuur.<ref name="MP"/> Dit is afgelei van die [[sesiumchloried]]-struktuur met 'n [[oktaëder]] van booratome {{ch2|B6}} op die plek van die chloriedioon.

===Elektroniese struktuur===
Berekening van die elektroniese bandstruktuur, DOS en die Mulliken ladingspopulasie deur 'n PW pseudopotensiaal-berekening van die totale
energie, het nuttige insig verskaf in die topologie aan die Fermi-oppervlak. In die besonder dui die berekenings daarop dat kovalente, ioniese en metaalbindings in die {{ch2|LaB6}}-kristalstruktuur saam naas mekaar bestaan. <ref name="Faru">{{cite journal|authors=Hossain, Faruque & Riley, Daniel & Murch, Graeme|year=2005|title=Ab initio calculations of the electronic structure and bonding characteristics of LaB6|journal=Physical Review B - PHYS REV B.|volume= 72|doi=10.1103/PhysRevB.72.235101}}</ref>

Die Mulliken-ladingsverdeling is:
{|class="wikitable"
|-
!Atoom!! s !! p !! d !!e-totaal!!e-lading!!effekt. valensie
|-
|B||0,86||2,57|| 0,00||3,43||-0,43||
|-
|La||1,51||5,41||1,53||8,45||3,55||+0,45
|}

Daar is kovalente bindings tussen die booratome in een [[oktaëder]] (B-B) en tussen twee oktaëders (B{{sub|6}})-(B{{sub|6}}) wat tot kort bindingsafstande lei. Die kortste bindings is:<ref name="Faru"/>

{|class="wikitable"
|-
!binding!!populasie ||ionisiteit|| lengte
|-
|B-B||0,58||0,59|| 176,2 pm
|-
|(B{{sub|6}})-(B{{sub|6}})|| 1,10|| 0,00|| 166,2pm
|}

==Chemiese eienskappe==
Dit is 'n vuurvaste keramiek wat hoë temperature en strawwe omgewings kan weerstaan. Dit is onoplosbaar in water en soutsuur en het 'n hoë smeltpunt van 2210 °C. Dit het ook 'n [[Mohs se hardheidskaal|Mohs-hardheid]] van 9,5, terwyl die hardheid van 'n diamant 10 is. Lantaanheksaboried beskik oor goeie chemiese en oksidasieweerstand. Dit reageer  by kamertemperatuur slegs met [[salpetersuur]] en [[aqua regia]]. Oksidasie vind plaas by 600-700°C in 'n aërobiese atmosfeer. <ref name="Ross"/>

==Fisiese eienskappe==
[[Lêer:LaB6HotCathode.jpg|duimnael|links|'n {{ch2|LaB6}}-katode]]
Lantaan-heksaboried-keramiek het baie toepassings gevind vanweë sy ideale termiese, chemiese en elektroniese eienskappe. {{ch2|LaB6}} is 'n voorbeeld van driewaardige heksaboried. Binne die kristal het die boor-subrooster 'n tekort aan elektrone en kry elektrone van die metaalatoom. Tweewaardige heksaboriede soos {{ch2|CaB6}} is [[halfgeleier]]s. maar hierdie heksaboried is 'n goeie geleier met 'n lae werkfunksie van ongeveer 2,5 eV en die hoogste elektronemissie. Dit is ook 'n supergeleier met 'n oorgangstemperatuur van 0,45 K. Boonop is dit 'n sonabsorbeerder met 'n intrinsieke lae termiese emittansie en goeie spektrale selektiwiteit.<ref name="Ross">{{cite web|url=https://www.preciseceramic.com/blog/lanthanum-hexaboride-cathode-structure.html|publisher=Precise ceramic|title=An Introduction to Lanthanum Hexaboride|author=Lisa K. Ross}}</ref>

==Gebruike==
Lantaanheksaboried word hoofsaaklik gebruik om termioniese emitters (of warm katodes) te vervaardig. Hierdie katodes kan kristalle of bedekkings wees. Hulle word dus gebruik om elektrongewere te maak, wat 'n onontbeerlike deel van [[elektronmikroskopie|skandeerelektronmikroskope]], transmissie-elektronmikroskope en elektronlitografiestelsels is. 'n Goeie voorbeeld is die skandeerelektronmikroskopie (SEM). <ref name="Ross"/>

{{ch2|LaB6}} word ook gebruik as [[kalibrasie]]standaard vir lynposisies, -vorms en -breedtes in [[X-straalkristallografie|poeierxstraaldiffraksie]].<ref>{{cite web|publisher=NIST|url=https://mystore.malvernpanalytical.com/mystore/s/product/nist-standard-lab6/01t0Y000006V59WQAS|title=NIST Standard LaB6 #:9430 500 10011}}</ref>

==Verwysings==
{{Verwysings}}
{{Chemiesaadjie}}
[[kategorie:Verbindings van lantaan|heksaboried]]
[[kategorie:Verbindings van boor]]
[[kategorie:Anorganiese verbindings]]