Bolied
’n Bolied (van die Griekse βολίς bolis, "missiel" of "om te flits")[2] is ’n uiters helder meteoor, veral een wat in die atmosfeer ontplof. In sterrekunde verwys dit na ’n vuurbal wat omtrent so helder soos die volmaan is. In geologie is ’n bolied iets wat ’n baie groot impak veroorsaak.
Sterrekunde
[wysig | wysig bron]Een definisie beskryf ’n bolied as ’n vuurbal wat ’n skynbare magnitude van -14 of helderder bereik, wat twee keer so helder soos die volmaan is.[3] Die IAU het nie ’n amptelike definisie nie en beskou die term "bolied" as ’n sinoniem vir "vuurbal", ’n buitengewoon helder meteoor, veral as dit ontplof (ook soms ’n ontploffende vuurbal genoem) of hoorbaar is.
’n Superbolied is ’n bolied met ’n sigbare magnitude van -17 of helderder.[3][4] Voorbeelde van superboliede is:
- Die Toengoeska-voorval (Rusland, 1908)
- Die Sulawesi-superbolied (Indonesië, 2009)
- Die meteoor van Tsjeljabinsk (Rusland, 2013)
Geologie
[wysig | wysig bron]Geoloë heg ’n effens ander betekenis aan die woord "bolied". In geologie is dit ’n liggaam wat ’n baie groot impak veroorsaak en ’n groot krater vorm; die samestelling daarvan (byvoorbeeld of dit ’n rots- of metaal-asteroïde of ’n yskomeet is) is onbekend.[5]
Galery
[wysig | wysig bron]-
’n Videogreep van die Tsjeljabinsk-meteoor wat ontplof, 2013.
-
’n Bolied van die Geminides-meteoorreën.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "We are not Alone: Government Sensors Shed New Light on Asteroid Hazards". Universe Today. Besoek op 12 April 2015.
- ↑ http://www.merriam-webster.com/dictionary/bolide
- ↑ 3,0 3,1 Belton, MJS (2004). Mitigation of hazardous comets and asteroids. Cambridge University Press. ISBN 0521827647.:156
- ↑ Adushkin, Vitaly; Ivan Nemchinov (2008). Catastrophic events caused by cosmic objects. Springer. ISBN 1402064527.:133
- ↑ "Introduction: What is a Bolide?" (in Engels). Woodshole.er.usgs.gov. 1 April 1998. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 3 September 2018. Besoek op 16 September 2011.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Historiese rekord van boliede wat die Aarde se atmosfeer tussen 861 tot 2012 binnegedring het Geargiveer 3 Julie 2013 op Wayback Machine (B612-stigting)
- Boliedvoorvalle 1994 - 2013 Geargiveer 29 Maart 2016 op Wayback Machine neo.jpl.nasa.gov
- Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia