Gaan na inhoud

Elisabeth Schwarzkopf

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Elisabeth Schwarzkopf
Schwarzkopf tussen ca. 1948 en 1958 tydens die Musikfestwochen in Luzern
Agtergrondinligting
GeboortenaamOlga Maria Elisabeth Frederike Schwarzkopf
Gebore9 Desember 1915
Sterf3 Augustus 2006
GenresRomantiek, moderne
Beroep(e)Sangeres
InstrumenteStem (Sopraan)
Jare aktief1938-1979 (as sangeres)
EtiketteEMI e.a.

Dame Olga Maria Elisabeth Friederike Schwarzkopf, DBE (9 Desember 1915 – 3 Augustus 2006) was 'n Duits-Britse sopraan. Sy was een van die voorste sangers van die Lieder, en was bekend vir haar opvoerings van Weense operette, sowel as die operas van Wolfgang Amadeus Mozart, Richard Wagner en Richard Strauss.[1][2]Nadat sy afgetree het, was sy internasionaal as 'n gerekende stemonderwyser bekend. Sy word beskou as een van die grootste soprane van die 20ste eeu.[3]

Vroeë lewe

[wysig | wysig bron]

Schwarzkopf was op 9 Desember 1915 in Jarotschin in die Provinsie van Posen in Pruise, Duitsland (nou Pole) gebore as die dogter van Friedrich Schwarzkopf en sy vrou Elisabeth (née Fröhlich). Schwarzkopf het haar eerste opera in 1928 uitgevoer in die rol van Eurydice tydens 'n skoolproduksie van Gluck se Orfeo ed Euridice in Magdeburg, Duitsland. In 1934 het Schwarzkopf met haar musikale studies by die Berlin Hochschule für Musik begin waar haar sang tutor, Lula Mysz-Gmeiner, gepoog het om haar op te lei as mezzo-sopraan. Schwarzkopf het later onder Maria Ivogün opleiding ontvang en in 1938 aangesluit by die Deutsche Oper.[4]

Vroeë loopbaan

[wysig | wysig bron]

Elisabeth Schwarzkopf se vader - 'n plaaslike skoolhoof- is in 1933, kort nadat die Nazis die mag bekom het, van sy pos onthef deur die nuwe bewindhebbers omrede hy geweier het om 'n Nazi partyvergadering by sy skool toe te laat. Hy is ook verbied om enige nuwe pos aan te neem. Die sterk moontlikheid het bestaan dat die jong sewentienjarige Elisabeth medies sou studeer wanneer sy haar Abitur geslaag het; sy was egter nou, as die dogter van 'n verbode skoolonderwyser, nie toegelaat om by universiteit in te skryf nie, en derhalwe het sy 'n aanvang geneem met musikale studies by die Berlin Hochschule für Musik. Schwarzkopf het haar professionele buiging op 15 April 1938 by die Deutsche Oper Berlin (toe die Deutsches Opernhaus genoem) gemaak as die Tweede Blommemeisie (Eerste Groep) in deel 2 van Richard Wagner se Parsifal. In 1940 is 'n volle kontrak met die Deutsches Opernhaus aan Schwarzkopf toegeken op voorwaarde dat sy by die Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty moes aansluit.[5]

Sedert die laasgenoemde onderwerp in 1982 te berde gebring is in die verhandeling van die Oostenrykse geskiedkundige Oliver Rathkolb, is die vraag omtrent Schwarzkopf se verhouding met die Nasionaal-Sosialistiese Duitse Arbeidersparty herhaaldelik in die pers sowel as in literatuur bespreek .[6] Daar was sekerlik kritiek gewees dat Schwarzkopf nie slegs tydens die jare onmiddellik na die oorlog, maar ook, teenstrydig met onthullings wat in die 1980s en 1990s gemaak is, teenstrydige verklarings gemaak het, insluitende in verband met haar lidmaatskap van die NSDAP (Lid No. 7,548,960). Sy het aanvanklik die aanspraak ontken en toe met wisselende verduidelikings dit verdedig. In een weergawe byvoorbeeld het sy beweer dat sy slegs op die aandrang van haar vader by die party aangesluit het, wat self vroeër sy pos kwyt is as skoolhoof nadat hy 'n Nazi program in die skool verbied het.[7]

Verdere publikasies het haar musikale uitvoerings gedurende die oorlog tydens NSDAP konferensies en vir eenhede van die Waffen-SS, bespreek.[7] Haar verdedigers argumenteer ten gunste van haar bewering dat sy altyd streng gewys kuns van politiek geskei het en dat sy 'n nie-politieke persoon was.[8]

In 1942 was sy uitgenooi om saam met die Weense Staatsopera te sing waar haar rolle o.a. Konstanze in Mozart se Die Entführung aus dem Serail, Musetta en later Mimì in Puccini se La bohème sowel as Violetta in Verdi se La traviata ingesluit het.

Schwarzkopf het in vyf rolprente vir Reich Minister van Propaganda, Joseph Goebbels, verskyn,[9][10] waarin sy gespeel, gesing en die klavier bespeel het.[4]

Na-oorlogse loopbaan

[wysig | wysig bron]

In 1945 was Oostenrykse burgerskap aan Schwarzkopf toegestaan ten einde haar in staat te stel om in die Weense Staatsopera (Wiener Staatsoper) te sing.[verwysing benodig] In 1947 en 1948 het Schwarzkopf op 16 September 1947 (op toer met die Weense Staatsopera) by Londen se Royal Opera House by Covent Garden verskyn as Donna Elvira in Mozart se Don Giovanni en op 28 Desember 1948 by La Scala as die Hertogin in Mozart se Le nozze de Figaro (Die huwelik van Figaro), welke een van haar beste operarolle sou word.

Schwarzkopf het later op 16 Januarie 1948 haar amptelike buiging by die Koninklike Operhuis gemaak as Pamina in Mozart se Die Towerfluit in uitvoerings wat in Engels gesing is, en by La Scala op 29 Junie 1950 met die sing van Beethoven se Missa solemnis. Schwarzkopf se assosiasie met die Milaanse huis in die vroeë 1950s het aan haar die geleentheid gebied om sekere rolle vir die enigste keer in haar loopbaan op die verhoog te sing: Mélisande in Debussy se Pelléas et Mélisande, Iole in Händel se Hercules, Marguerite in Gounod se Faust, Elsa in Wagner se Lohengrin, sowel as haar eerste Marschallin in Richard Strauss se Der Rosenkavalier en haar eerste Fiordiligi in Mozart se Così fan tutte by die Piccola Scala. Op 11 September 1951 het sy as Anne Trulove verskyn in die wêreldprémiere van Strawinski se The Rake's Progress. Schwarzkopf het haar Amerikaanse debuut op 28 en 29 Oktober 1954 met die Chicago Simfonieorkes in Strauss se Vier Laaste Liedere en die laaste toneel van Capriccio, met Fritz Reiner wat dirigeer, gemaak; haar Carnegie Hall buiging was 'n Lieder uitvoering op 25 November 1956;[11] haar Amerikaanse buiging het op 20 September 1955 saam met die San Francisco Opera plaasgevind as die Marschallin, en haar buiging by die Metropolitan Opera op 13 Oktober 1964, ook as die Marschallin.[12]

In Maart 1946 was Schwarzkopf uitgenooi na 'n oudiënsie met Walter Legge, te wete 'n invloedryke Britse klassieke plate-produsent en 'n stigter van die Philharmonia Orchestra. Legge het haar versoek om Hugo Wolf se lied Wer rief dich denn? te sing en, beindruk daarmee, het hy 'n ekslusiewe EMI kontrak met haar geteken. Hulle het 'n naby verhouding begin en Legge het gevolglik Schwarzkopf se bestuurder en metgesel geword. Hulle was op 19 Oktober 1953 in Epdom, Surrey getroud. Schwarzkopf het dus Britse burgerskap deur 'n huwelik bekom. Schwarzkopf sou voortaan vir die res van haar loopbaan haar tyd tussen lieder uitvoerings en opera uitvoerings verdeel. Toe sy in 1958 uitgenooi was om haar gunsteling agt plate op die BBC se Desert Island Discs te kies, het Schwarzkopf sewe van haar eie opnames gekies.[13] Haar agste keuse was 'n opname van Karajan wat die Rosenkavalier voorspel dirigeer, aangesien dit innige herinneringe opgeroep het van mense saam met wie sy gewerk het.[14][15][16][17]

In the 1960s het Schwarzkopf byna eksklusief op vyf operarolle gekonsentreer: Donna Elvira in Don Giovanni, gravin Almaviva in Die huwelik van Figaro, Fiordiligi in Così fan tutte, gravin Madeleine in Strauss se Capriccio, en die Marschallin. Sy was ook goed ontvang as Alice Ford in Verdi se Falstaff. Sy het egter op die EMI plate-etiket verskeie "sjampanje operetta" opnames soos Franz Lehár se The Merry Widow en Johann Strauss Jr. se The Gypsy Baron gemaak.

Schwarzkopf se laaste opera uitvoering was as die Marschallin op 31 Desember 1971 in die teater van La Monnaie in Brussel. Vir die volgende paar jare het sy haarself eksklusief aan lieder uitvoerings toegewy. Op 17 Maart 1979 het Walter Legge 'n hartaanval gehad. Hy het die bevele van sy geneeshere om te rus verontagsaam en twee dae later Schwarzkopf se finale uitvoering in Zürich bygewoon. Hy is drie dae later oorlede.

Aftrede en sterfte

[wysig | wysig bron]
Graf in Zumikon

Nadat sy afgetree het (byna onmiddellik na haar eggenoot se dood) het Schwarzkopf klas gegee en regoor die wêreld meesterklasse gegee, mees noemenswaardig by die Juilliard Skool van Musiek in New York Stad. Nadat sy vir baie jare in Switserland gewoon het, het sy haar in Oostenryk gevestig. Sy het in 1976 'n doktoraat in musiek van die Universiteit van Cambridge ontvang en is ook in 1992 'n Dame Commander van die Orde van die Britse Ryk gemaak.[18]

Schwarzkopf het op die ouderdom van negentig jaar gedurende die nag van 2–3 Augustus 2006 by haar huis in Schruns, Vorarlberg, Oostenryk in haar slaap beswyk. Haar as sowel as die van Walter Legge was langs haar ouers in Zumikon naby Zürich begrawe waar sy van 1982 tot 2003 gewoon het.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Laura Williams Macy (2008). The Grove Book of Opera Singers. Oxford University Press. bladsye. 442–. ISBN 978-0-19-533765-5.
  2. Lol Henderson; Lee Stacey (27 Januarie 2014). Encyclopedia of Music in the 20th Century. Routledge. bladsye. 565–. ISBN 978-1-135-92946-6.
  3. Sien bv. 'Opera World Best Sopranos of the 20th Century'
  4. 4,0 4,1 "Dame Elisabeth Schwarzkopf". The Telegraph (in Engels). 4 Augustus 2006. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Augustus 2019. Besoek op 1 Desember 2015.
  5. Pick, Hella (2000). Guilty Victim: Austria from the Holocaust to Haider. p. 89. ISBN 978-1860646188. Schwarzkopf who justified Party membership as a passport to performance
  6. Kater, Michael H. (24 Augustus 2006). "The Nazi past of the late, great German soprano Elisabeth Schwarzkopf". The Guardian (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Augustus 2019. Besoek op 13 Oktober 2017.
  7. 7,0 7,1 Bernstein, Adam (4 Augustus 2006). "Renowned Coloratura Soprano Elisabeth Schwarzkopf, 90". The Washington Post. Besoek op 4 Augustus 2015.
  8. Tagliabue, John (17 Maart 1983). "Germans Explore Ties of Musicians of Nazis". The New York Times (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Augustus 2019.
  9. "Alan Jefferson". The Telegraph (in Engels). 20 April 2010. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Augustus 2019. Besoek op 1 Desember 2015.
  10. Michael Church (23 Oktober 2011). "BOOK REVIEW / Her Masters' voice". The Independent (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Augustus 2019. Besoek op 1 Desember 2015.
  11. "Elisabeth Schwarzkopf, Opera Sanger, Sterf op 90" deur Anthony Tommasini, The New York Times, 4 Augustus 2006 (vereis registrasie)
  12. "Der Rosenkavalier {191} Metropolitan Opera House: 10/13/1964". Metropolitan Opera Archives. Besoek op 19 Desember 2017.
  13. "BBC Radio 4 – Desert Island Discs, Elisabeth Schwarzkopf" (in Engels). Bbc.co.uk. 28 Julie 1958. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 23 Oktober 2019. Besoek op 6 November 2012.
  14. Elisabeth Schwarzkopf, Alan Jefferson (1996). "In any case, this famous Desert Island Discs broadcast has gone down in legend, immediately identifying Schwarzkopf for many who had never previously heard of her."
  15. Gramophone, vol. 83 (2006). "1958 Appears on Desert Island Discs and raises eyebrows by ..."
  16. Gramophone, vol. 83 (2005), Letters. "Schwarzkopf's Desert Island Discs Talk has come up again of Elisabeth Schwarzkopf and her Desert Island Discs broadcast in 1958 [and recently repeated on Radio 3] with her unique choice of seven of her ..."
  17. Prima donna: a history, Rupert Christiansen (1995). "It made Schwarzkopf into a uniquely self-conscious interpreter: it was perfectly natural to her that when asked on the BBC radio programme Desert Island Discs to select eight recordings to be shipwrecked with, she should choose only her ..."
  18. "Viewing Bladsy 7 van uitgawe 52767". London-gazette.co.uk. 30 Desember 1991. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 November 2012. Besoek op 6 November 2012.