Suidelike en Noordelike Dinastieë
Die Suidelike en Noordelike Dinastieë (Chinees: 南北朝, Nánběicháo) was ’n tydperk in die geskiedenis van China wat van 420 tot 589 geduur het. Dit word soms beskou as die laaste deel van ’n langer tydperk bekend as die Ses Dinastieë (220 tot 589).[1] Hoewel dit ’n era van burgeroorlog en politieke chaos was, het die kuns en kultuur floreer en was daar vooruitgang in tegnologie. In dié tyd was daar ’n groot migrasie van Han-Chinese na die streke suid van die Yangtzerivier.
Die proses van sinifikasie (’n aanname van die Han-Chinese kultuur) het ook toegeneem onder nie-Han-aankomelinge in die noorde en inboorlinge in die suide. Boeddhisme het in beide Noord- en Suid-China gewilder geword en Daoisme se invloed het ook vergroot. Van die gebiede waar groot ontwikkelings plaasgevind het, is medisyne, sterrekunde, wiskunde en kartografie.
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Die Jin-dinastie (265-420) wat op die Drie Koninkryke gevolg en China herenig het, het nie lank geduur voordat die land weer verdeel het in die Suidelike en Noordelike Dinastieë nie.
Die Suidelike Dinastieë
[wysig | wysig bron]In die suide is die Jin vervang deur die Liu Song (420–479), die Suidelike Qi (479–502), die Liang-dinastie (502–557) en toe die Chen-dinastie (557–589). Omdat al dié dinastieë se hoofstad Jiankang was, word hulle soms saam met Oostelike Wu en Oostelike Jin gegroepeer as die Ses Dinastieë. Die heersers van hierdie kortstondige dinastieë het die mag oorgeneem en vir ’n paar dekades behou, maar hul erfgename kon nie die mag volhou nie.
Onder die leierskap van die Chen-dinastie kon die Suid-Chinese nie weerstand bied teen die militêre mag wat in die noorde deur Yang Jian opgebou is nie; hy het homself tot kesier Wen van Sui verklaar, die suide binnegedring en China herenig.
Die Noordelike Dinastieë
[wysig | wysig bron]Die Noordelike Dinastieë het in 439 begin toe die Noordelike Wei die Noordelike Liang verower het om Noord-China te herenig, en het in 589 geëindig toe die Sui-dinastie die Chen-dinastie in die suide verower en die hele China weer eens herenig het.
Die dinastieë kan in drie tydperke verdeel word: Noordelike Wei; Oostelike en Westelike Wei; Noordelike Qi en Noordelike Zhou. Die eerste drie dinastieë en Noordelike Zhou is gestig deur die Xianbei-volk, terwyl Noordelike Qi gestig is deur gesinifiseerde barbare.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Bamber Gascoigne, The Dynasties of China, Carroll & Graf Publishers, New York, 2003.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Suidelike en Noordelike Dinastieë.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
