Vlag van Azerbeidjan

Vlag van Azerbeidjan

Vlag van Azerbeidjan
Gebruik	Nasionale vlag en Burgerlike- en Staatsvaandel
Verhouding	1:2
Goedgekeur	9 November 1918
Ontwerp	’n Horisontale driekleur in rooi, blou en groen met ’n wit sekelmaan en agtpuntige ster in die rooi baan.
Ontwerp deur	Ali bey Huseynzade

Die nasionale vlag van Azerbeidjan is op 9 November 1918 amptelik in gebruik geneem. Die vlag vertoon ’n horisontale driekleur in rooi, blou en groen met ’n wit sekelmaan en agtpuntige ster in die middel van die rooi baan.

Tussen 1920 en 1991 het Azerbeidjan ’n ander vlag gebruik omdat die land toe deel uitgemaak het van die Sowjetunie. In die Azerbeidjanse Grondwet word na die vlag verwys en die vlag word ook twee keer genoem in die Azerbeidjanse volkslied. Op land word die vlag as burgerlike, staats- en oorlogsvlag; op see word dit gebruik as die burgerlike, staats- en vlootvaandel asook as die vlootgeus. Die vlag geniet ook amptelike status in die Nachitsjewanse Outonome Republiek.

’n Presidensiële bevel het 9 November, die datum waarop die vlag in 1918 aanvaar is as die nasionale vlag van die Azerbeidjanse Demokratiese Republiek, as die nasionale vlagdag vasgestel.

Geskiedenis

Pre-Sowjet

In 1828, na die laaste Russies-Persiese oorlog, is verskeie van die Khanate van die Kaukasus deur die Russiese Ryk geannekseer. Toe die Russiese Ryk tot ’n val gekom het, het Russies-Azerbeidjan sy onafhanklikheid verklaar en by die kortstondige Transkaukasiese Demokraties-Federatiewe Republiek aangesluit, saam met Georgië en Armenië. Hierdie verenigde staat het skaars ’n jaar bestaan voordat dit ontbind is. Omdat die Republiek so ’n kort bestaan gehad het, het dit geen vlae of simbole gebruik nie. Sommige historici beskou ’n horisontale goud, swart en rooi driekleur, soortgelyk aan die vlag van Duitsland met die kleure wat anders gerangskik is, egter as ’n vlag van vir Transkaukasië gebruik is. Die federasie is op 26 Mei 1918 ontbind toe Georgië sy onafhanklikheid verklaar het as die Demokratiese Republiek van Georgië. Armenië en Azerbeidjan het twee dae later, op 28 Mei 1918, ook hul onafhanklikheid verklaar as die Demokratiese Republiek van Armenië en die Demokratiese Republiek van Azerbeidjan onderskeidelik.

Die eerste vergadering van die Parlement van die Demokratiese Republiek van Azerbeidjan wat die nasionale vlag vir die eerste keer op 7 Desember 1918 gehys het.

Nadat onafhanklikheid verkry is, is die blou-rooi-groen driekleur op 9 November 1918 deur die regering van die Demokratiese Republiek van Azerbeidjan aanvaar.

Azerbeidjan was die eerste modernde demokratiese staat in die Moslemwêreld. Die Demokratiese Republiek van Azerbeidjan het slegs 23 maande bestaan totdat die Bolsjevistiese 11de Leër die land ingeval het en op 28 April 1920 die Azerbeidjanse SSR tot stand gebring het. Hoewel die meerderheid van die nuutgevormde Azerbeidjanse leër aangewend is om die Armeense opstand wat in Karabach uitgebreek het, te onderdruk, het die Azerbeidjanners nie hul kortstondige onafhanklikheid tussen 1918 en 1920 vinnig of gemaklik prysgegee nie. Soveel as 20 000 Azerbeidjanse soldate het gesterf in die stryd wat effektief ’n Russiese herowering was.

Transkaukasiese Demokraties-Federatiewe Republiek

Op 29 November 1920 het die Bolsjewiste die Armeense SSR gestig. ’n Nuwe vlag is aanvaar en in die grondwet vasgelê wat op 22 Februarie 1922 goedgekeur is deur die Eerste Sowjetkongres van die Armeense SSR. Daardie vlag het slegs vir ’n maand bestaan want op 12 Maart het die Armeense SSR met die Georgiese SSR en die Azerbeidjanse SSR saamgesmelt om die Transkaukasiese SFSR tot stand te bring. Op 30 Desember 1922 het die Transkaukasiese SFSR een van die vier Sowjetrepublieke geword wat saamgesmelt het om die USSR te vorm. Die vlag van die republiek het ’n hamer en sekel in ’n ster gehad met die letters “ЗСФСР” (ZSFSR) in Russies daarop. Hierdie letters staan vir Закавказская Советская Федеративная Социалистическая Республика (Zakavkazskaja Sovjetskaja Federativnaja Sotsalistitsjeskaja Respoeblika, "Transkaukasiese Sowjet Federatiewe Sosialistiese Republiek"). In 1936 het die TSFSR ontbind in sy drie samestellende gebiede, onderskeidelik die Georgiese, Armeense en Azerbeidjanse SSR’e.

Azerbeidjanse SSR

Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Vlag van die Azerbeidjanse SSR.

Gedurende die Sowjetregering het die Azerbeidjanse SSR agt verskillende vlae gehad, elk met klein verskille van die vorige. Die aanpassings was die gevolg van die rampspoedige eerste jare van die Sowjetunie in die Caucasus. Die eerste nie-amptelike Azerbeidjanse vlag is gebruik toe Baku op 28 April 1920 deur die Russen oorgeneem is.

Die eerste amptelike vlag is in artikel 104 van die eerste grondwet van die Azerbeidjanse SSR op 19 Mei 1920 aanvaar. Gedurende hierdie tyd was die ampstaal van die Azerbeidjanse SSR Azerbeisjanse Turks met die alfabet wat op Arabiese skrif gebaseer is. Daarom was die letters A.S.R. in Arabies geskryf. Die agtste en laaste vlag van die Azerbeidjanse SSR is op 7 Oktober 1952 uitgevaardig. Die ontwerp was soortgelyk aan dié van die Sowjetvlag met ’n horisontale blou baan wat een kwart van die hoogte van die vlag was, onderaan toegevoeg.

“Die nasionale vlag van die Azerbeidjanse Sowjetsosialitsiese Republiek is ’n paneel bestaande uit twee horisontale bane met die boonste in rooi, driekwart van die hoogte van die vlag en die onderste in blou, eenkwart van die hoogte van die vlag met die beeld van ’n goue hamer en sekel en ’n vyfpuntige ster daarbo, omring deur ’n goue fraiing in die skildhoek. Die verhouding van die hoogte tot lengte is 1:2.”

Vorige vlae

• 
  Vlag van die Transkaukasiese Demokraties-Federatiewe Republiek, April tot Mei 1918
• 
  Vlag van die Sentraal-Kaspiese diktatorskap, Augustus tot September 1918
• 
  Vlag van die Demokratiese Republiek van Azerbeidjan, 21 Junie tot 9 November 1918
• 
  Vlag van die Azerbeidjanse SSR, 1920 tot 1921
• 
  Vlag van die Azerbeidjanse SSR, 1921 tot 1922
• 
  Vlag van die Transkaukasiese SFSR, 1922 tot 1936
• 
  Vlag van die Azerbeidjanse SSR, 1937 tot 1940
• 
  Vlag van die Azerbeidjanse SSR, 1940 tot 1952
• 
  Vlag van die Azerbeidjanse SSR, 1952 tot 1990
• 
  Vlag van die Nachitsjewaanse ASSR, 1937 tot 1940
• 
  Nie-amptelike vlag van Nachitsjewan, 1991 tot 1993

Simboliek

Die vaalblou stel die Turkse erfenis voor, die rooi stel die vooruitgang vir die oprigting van ’n moderne staat en die ontwikkeling van demokrasie voor en die groen dui die volk se verhouding tot die Islamitiese beskawing aan. In die middel van die rooi baan, aan albei kante van die vlag, is ’n wit agtpuntige ster en sekelmaan. Die eerste president van die Azerbeidjanse Nasionale Raad, Mammad Amin Rasulzade het in ’n toespraak tydens ’n parlementsitting van die Demokratiese Republiek van Azerbeidjan gesê dat die betekenis van verband hou met die Turkse vryheid, moderniteit en Islamitiese kultuur. Die komponis van die volkslied Uzeyir Hajibeyov het die kleure ook vasgevang: Blou is die kleur van Turkisme, rooi is die kleur van vooruitgang en kultuur en groen is die kleur van Islam.

Die menings van historici en navorsers verskil oor die betekenis van die sekelmaan en die ster op die vlag. Volgens Nasab Nasibil, ’n historikus, het Alibay Huseynzadeh, een van die ideoloë van Azerbeidjan se onafhanklikheid, die kombinasie ontwikkel wat gebaseer was op die kleure wat in 1895 gebruik is. Die sekelmaan op die vlag stel Islam voor en die agtpuntige ster simboliseer Fatali Khan Khoyski en die agt punte van die ster dui op die naam “Azerbeidjan” in Arabiese skrif. Sommige navorsers het opgemerk dat dit in die tyd van die Kipchaks na die Kasakke en die Kirgisiërs. Die klassifikasie van die Turkse mense was ook anders in die vroeë 20ste eeu.

Ontwerp

Die nasionale vlag van Azerbeidjan bestaan uit drie ewe hoë horisontale bane. Die boonste baan is blou, die middelste is rooi en die onderste groen. In die middel van die vlag, op die rooi baan, is daar ’n wit sekelmaan en ’n agtpuntige ster. Die basiese beskrywing van die vlag en die verhouding van die vlag, kan in die grondwet van Azerbeidjan gevind word wat op 12 November 1995 goedgekeur is:

Staatsvlag van Azerbeidjan bestaan uit drie horisontale bane in dieselfde hoogte. Boonste baan is blou, middelste baan is rooi en onderste baan is groen; in die middel van die rooi baan op beide kante van die vlag is ’n wit sekelmaan en ’n agtpuntige ster uitgebeeld. Breedte van die vlag is die helfte van die lengte.

—Artikel 23.II van die Grondwet

Verdere spesifikasies van die nasionale vlag is uiteengesit in die Presidensiële Dekreet “Oor die Nasionale vlag van die Republiek van Azerbeidjan” wat op 5 Februarie 1991 uitgevaardig is. Die verhouding van 1:2, wat in die Sowjetera gebruik is, is gehou. Elke baan is een derde van die totale hoogte van die vlag en strek die volle lengte van die vlag. Die ster en sekelmaan is in ’n denkbeeldige boksie wat ’nverhouding van 3:4 het; die sekelmaan is 1/60ste van die middel van die vlag af. Aan die oop kant van die sekelmaan sny dit deur die deursnee van die wit agtpuntige ster. Die deursnee van die ster is 1/6de van die hoogte van die vlag; die ingeskrewe sirkel in die ster is 1/12de van die hoogte van die vlag. Die vlag word ook in die tegniese spesifikasie “AZS 001-2006. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağı. Texniki şərtlər.” beskryf wat in 2006 deur die Staatskomitee vir Standaardisasie, Metrologie en Patente van die Republiek van Azerbeidjan uitgegee is.

Konstruksietekening

Kleure

Die kleure van die nasionale vlag is blour, rooi, groen en wit. Presiese spesifikasies vir die kleure is in 2004 uitgevaardig in die dekreet “Oor die Reëls van die Nasionale Vlag van die Republiek van Azerbeidjan”. Die kleure wat in pantone gespesifiseer word, is soos volg:

Kleurskema	Blou		Rooi		Groen
RGB-kleursisteem		0, 181, 226		239, 51, 64		80, 158, 47
Heksadesimaal		00B5E2		Ef3340		509E2F
Pantone		306 C		Red 032 C		362 C

Gebruik

Nasionale vlag van Azerbeidjan

Volgens Wet 683 van die Republiek van Azerbeidjan wat dateer uit 8 Junie 2004 en gewysig is op 1 September 2005, moet die nasionale vlag deur die volgende vertoon/gehys word:

Instelling/Kantoor	Geboue	Voertuie
President van Azerbeidjan	Ja	Ja
Eerste Minister van Azerbeidjan	Ja	Ja
Speaker van die Nasionale Vergadering	Ja	Ja
Kabinet van Ministers	Ja
Grondwetlike Hof van Azerbeidjan	Ja
Hooggeregshof van Azerbeidjan	Ja
Geregtelik-wetlike Raad van Azerbeidjan	Ja
Sentrale Uitvoerende Owerhede	Ja	Ja
Vervolger van die Sentrale Bank van Azerbeidjan	Ja	Ja
Sentrale Verkiesingskommissie van Azerbeidjan	Ja
Kamer van die Azerbeidjan	Ja
Hoogste Vergadering van Nachitjevan	Ja
Kabinet van Nachitjevan	Ja
Hooggeregshof van Nachitjevan	Ja
Plaaslike uitvoerende owerhede van Nachitjevan	Ja	Ja
Kommissaris vir Menseregte	Ja
Adjunkspeaker van die Nasionale Vergadering	Ja
Ambassades in Azerbeidjan	Ja
Konsulate in Azerbeidjan	Ja
Vaartuie wat in die Kommersiële Seekode geregistreer is		Ja
Buitelandse vaartuie in Azerbeidjaanse water		Ja
Grensposte van Azerbeidjan	Ja

Die nasionale vlag moet ook in die volgende gevalle oor die geboue, militêre howe en hoofkwartiere van militêre eenhede van vlootvaartuie van die Strydmagte van die Republiek van Azerbeidjan vertoon word:

1. Gedurende openbare vakansiedae
2. Gedurende die militêre eed
3. In die geval van toekenning van militêre eenhede of militêre howe
4. Wanneer ’n militêre eenheid of vaartuig in die gebied van ’n ander land is

Ander vlae

• 
  Standaard van die Azerbeidjanse President
• 
  Azerbeidjanse Vlootvlag
• 
  Vlag van die Azerbeidjanse weermag
• 
  Vlag van die Azerbeidjanse lugmaag
• 
  Vlag van die Azerbeidjanse kuswag
• 
  Vlag van die Azerbeidjanse Opperbevelvoerder van die gewapende magte
• 
  Vlag van die Republiek Artsach

Soortgelyke vlae

• 
  Vlag van Algerië
• 
  Vlag van die Arabiese Demokratiese Republiek Sahara
• 
  Vlag van die Comore-eilande
• 
  Vlag van Hatay (1938–1939)
• 
  Vlag van Libië
• 
  Vlag van Maleisië
• 
  Vlag van Mauritanië
• 
  Vlag van Oos-Turkestan
• 
  Vlag van die Ottomaanse Ryk (1844–1923)
• 
  Vlag van Pakistan
• 
  Vlag van Sirenaïka (1949–1951)
• 
  Vlag van Tunisië
• 
  Vlag van die Turkse Republiek van Noord-Siprus
• 
  Vlag van Turkye

Invloed en afgeleide vlae

Die uitdrukking deur Mammed Amin Rasulzade ((az) "Bir kərə yüksələn bayraq, bir daha enməz!"; “As die vlag eers gehys is sal dit nooit faal nie!") was die strydkreet van Azerbeidjaanse onafhanklikheid in die vroeë 20ste eeu.

Die nasionale vlag word ook in die Azerbeidjaanse volkslied, Mars van Azerbeidjan, in die vyfde en vyftiende versreëls, genoem.. Die nie-amptelike Afrikaanse vertalings van die versreëls lui soos volg “Leef gelukkig met die driekleurige banier!” en “Om jou geëerde vlag hoog te hou.”

Sien ook

• Volkslied van Azerbeidjan

Eksterne skakels

• (en) Azerbeidjan by Flags of the World.
• (en) "Flag of Azerbaijan". Encyclopædia Britannica. Besoek op 27 Mei 2019.

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.