Alfred Escher
Der Alfred Äscher isch am 20. Februar 1819 z Züri uf t Wält choo und am 6. Dezämber 1882 i de Ängi gstoorbe. Är isch e Schwiizer Politiker und Undernämer gsii.
sis Läbe
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Der Äscher isch vo der alte Zürcher Familie Äscher vom Glas gsii. Sin Vatter Heinrich Äscher (1776–1853) hät 1815 d Lydia Zollikofer vo Altenklinge (1797–1868) ghüraate. Ihri Chind sind d Clementine (1816–1886) und de Alfred gsii. De Heinrich Äscher hät i de Ängi s Landhuus Belvoir poue, wo der Alfred Äscher spöter bis zu sim Läbesändi gwoont hät. 1857 hät der Alfred d Augusta Uebel (1838–1864) ghüraate, ihri Dochter isch d Lydia Welti-Escher gsii.
Vo 1835 bis 1837 isch der Alfred Äscher ufs Zürcher Obergymnasium ggange, und bis 1842 hät er a de Uni Züri Jus studiert. Är isch bim Zofingerverein gsii und anne 1840 dem sin Zäntralpresidänt. 1844 isch er z Züri Privatdozänt woorde; är hät sich scho früe zu wirtschaftlechen und politische Fraage ggüsseret, öppen au mit Artikel für t Zürizytig.
1844 isch der Alfred Äscher Zürcher Groossraat woorde, 1847 Staatsschryber und 1848 Regierigsraat. Anne 1848 hät en s Zürcher Stimmvolch für de nöi ggründet Bundesstaat in Nationalraat gwäält. Är hät ghulfe 1855 s Poly z Züri yzrichte.
As Bundespolitiker hät der Äscher 1852 au glueget s Ysebaangsetz durezbringe, wo gsäit hät, i de Schwiiz sölle d Baane vo Private gmacht wèrde. Na im glyche Jaar isch uf syni Iniziative d Nordoschtbaan uf t Bei gstelt woorde und 1856 dänn d Kreditaastalt, wo bsunders au für s Gält vo de grosse Ysebaanprojäkt glueget hät. Wo men uf ere Internazionale Komferänz ane 1869 abgmacht hät, e grossi Baan kweer dur t Alpe z boue, wo dure Gottert sell gaa, isch d Läitig vo de 1871 ggründete Gottertbaan au bim Äscher gsii. Dèè schwirig Bou isch tüürer cho as am Afang tänkt, und so het men am Änd em Äscher d Fääler id Schue gschobe und en vom Projäkt wider usgschlosse und en 1880 nöd emal zu de Fyyr vom Durchstich vom Gottertdunäll yglade.
Am 6. Dezämber 1882 isch der Alfred Äscher gstoorbe; sis Grab isch zeerscht i de Ängi gsii und 1925 in Fridhoof Manegg choo. Vom Bildhauer Richard Kissling isch s Dänkmaal, wo sid 1889 näbet em Zürcher Hauptbaanhoof staat und e die Person erinneret.
Zum zwöihunderschte Joorestag sid der Äscher uf t Wält cho isch het’s am zwänzigschte Februar 2019 z Züri a der ETH en ofizielli Fyr ggää mit Aasprooche vo der ETH-Räktorin Sarah Springman, em Presidänt vo der Credit Suisse Urs Rohner, em Bundespresidänt Ueli Muurer und em Äscher-Biograaf Joseph Jung.[1]
Literatur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Markus Bürgi: Escher, Alfred (vom Glas). In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.
- Joseph Jung: Alfred Escher 1819–1882. Aufstieg, Macht, Tragik. 5. Uflaag. Züri 2014, ISBN 978-3-03823-876-8.
- Björn Koch: Alfred Eschers Netzwerke 1819–1857. Aufbau, Entwicklung und Potentiale. Friburg 2013.
- Joseph Jung: Alfred Escher 1819–1882. Der Aufbruch zur modernen Schweiz. 4 Bänd. Züri 2006, ISBN 978-3-03823-236-0.
- Gordon A. Craig: Geld und Geist. Zürich im Zeitalter des Liberalismus 1830–1869. Münche 1988, ISBN 3-406-33311-7.
- Wilhelm Oechsli: Escher, Alfred. In: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 48, Duncker & Humblot, Leipzig 1904, S. 415–429.
Weblink
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Fuessnoote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Hannes Nussbaumer: Zürich verneigt sich vor Alfred Escher. In: Tages-Anzeiger, 21. Februar 2019