Miguel de Cervantes
Dä Artikel bezieht sich uf e Schriftsteller Miguel de Cervantes. Witeri Bedütige vo Cervantes findsch do. |
Dr Miguel de Cervantes Saavedra (* 29. September 1547 z Alcalá de Henares; † 23. April 1616 z Madrid) isch eine vo de erfolgriichste und bekanntiste spanische Schriftsteller gsi. Er isch vor allem mit siim Don Quijote berüehmt worde. D Spanier halten en für iire Nazionaaldichder.
Lääbe
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Dr Cervantes het en aabentüürligs Lääbe gfüert. Zerst het er studiert, denn isch er 1569 vor dr spanische Justiz uf Italie gflüchdet und isch 1571 in dr Schlacht vo Lepanto gege d Türke verwundet worde. 1575 isch er vo algerische Korsaare gfange gnoo und as Sklav uf Algier verschleppt worde. Drei Mol het er brobiert z flüchde und isch schliesslig 1580 dur e Trinitarier-Orde freikauft worde und isch uf Spanie zrugg. 1580-82 isch er wider als Soldat an de Chriegszüüg vo Spanie gege Portugal und uf de Azore drbii gsi.
Er het vili Schulde gha und het brobiert as Schriftsteller Gäld z verdiene. 1584 isch si erst Romaan La primera parte de la Galatea erschiine. Im gliiche Joor het er d Catalina de Salazar y Palacios, e Dochder vom ene Buur ghürootet. Mit siner Frau het er käini Chinder gha, aber e Dochder us ere Affääre mit dr Schauspiilere Ana Franca de Rojas. Am Ändi vo de 1580er Joor het er sich vo sinere Frau drennt. Er het under anderem as Stüüreiidriiber gschafft und isch wäge Verundröijig vo Staatsgälder 1597/98 und no äinisch 1602 e Zitlang ins Gfängnis choo.
Dört het er si bedütendsts Wärk, El ingenioso Hidalgo Don Quijote de la Mancha (dütsch Der sinnreiche Junker Don Quijote von La Mancha) afo schriibe. Dr erst Däil isch 1605 erschiine, dr zwäit isch 1615 uusechoo. Zwüsche duure si 1613 sini Novelas ejemplares veröffentligt worde, wo mit Exemplarische Novellen uf Dütsch übersetzt worde si. Mit em Don Quijote het er e Hufe Gäld verdient, het aber alles wider verloore und isch 1616 verarmt z Madrid gstorbe.
Wärk
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Roman un Novelle
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- La Galatea, 1585
- El ingenioso hidalgo don Quijote de la Mancha (dt. Don Quijote), 1605-1615
- Novelas ejemplares, 1613
- Viaje del Parnaso, 16
- Los trabajos de Persiles y Segismunda, 1617
Gedicht
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Exequias de la reina Isabel de Valois
- A Pedro Padilla
- A la muerte de Fernando de Herrera
- A la Austriada de Juan Rufo
- Al túmulo del rey Felipe II
Drame
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Ocho comedias y ocho entremeses nuevos nunca representados (1615)
- El gallardo español
- La casa de los celos y selvas de Ardenia
- Los baños de Argel
- El rufián dichoso
- La gran sultana doña Catalina de Oviedo
- El laberinto de amor
- La entretenida
- Pedro de Urdemalas
- Entremeses El juez de los divorcios
- El rufián viudo, llamado Trampagos
- Elección de los alcaldes de Daganzo
- La guarda cuidadosa
- El vizcaíno fingido
- El retablo de las maravillas
- La cueva de Salamanca
- El viejo celoso
- Comedia llamada trato de Argel
- Comedia del cerco de Numancia
Biografie
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- William Byron: Cervantes. Der Dichter des Don Quijote und seine Zeit. Fischer-Taschenbuch, Frankfurt am Main 1984, ISBN 3-596-25630-5
- Jean Canavaggio: Cervantes. Biographie. Artemis, Zürich und München 1989, ISBN 3-7608-1003-9
- Anton Dieterich: Miguel de Cervantes. (= Rowohlts Monographien; 324). Rowohlt, Reinbek 1984, ISBN 3-499-50324-7
- Bruno Frank: Cervantes. Querido, Amsterdam 1934 (historischer Roman, zuletzt bei Ullstein, Frankfurt am Main 1992, ISBN 3-548-22688-4)
- Stephen Marlowe: Ritter des Zufalls: Tod und Leben des Miguel de Cervantes. Kindler, München 1992. ISBN 3-463-40177-0
- Christoph Strosetzki: Miguel de Cervantes. Epoche - Werk - Wirkung. C.H. Beck, 1991 ISBN 3-406-35077-1
Bibliografie
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Leopoldo Ríus: Bibliografía crítica de las obras de Miguel de Cervantes Saavedra. 3 Bände. Murillo, Madrid 1895–1904 (Nachdruck: Burt Franklin, New York 1970)
- Raymond Leonard Grismer: Cervantes. A Bibliography. Books, essays, articles and other studies on the life of Cervantes, his works, and his imitators. 2 Bände. Wilson, New York 1946 und Burgess-Beckwith, Minneapolis 1963 (Nachdruck: Kraus, New York 1970–1980)
- José Simón Díaz: Bibliografía de la literatura hispánica. Band 8. Consejo Superior de Investigaciones Científicas, Madrid 1970, S. 3–442
- A. Sánchez: Bibliografía cervantina, in: Anales Cervantinos, Bd. 21, 1983, S. 225–281 und Bd. 22, 1984, S. 239–293
- Krzysztof Sliwa: Documentos Cervantinos. Nueva recopilación. Lista e índices. Lang, New York u. a. 2000, ISBN 0-8204-4465-0 (über den Nachlass)