Ponte de Forth
La ponte de Forth (inglés: Forth Bridge ) ye una ponte en ménsula para ferrocarril que traviesa'l fiordu de Forth, nel este d'Escocia (Reinu Xuníu), a 14 km del centru d'Edimburgu. Nos últimos años denominar frecuentemente Forth Rail Bridge ('ponte de tren de Forth') pa estremalo del Forth Road Bridge ('ponte de carretera de Forth'). El Forth Bridge coneuta Edimburgu con Fife y sirve como arteria de comunicación ente'l nordés y el sureste del país. Foi descritu como unu de los monumentos más reconocibles d'Escocia,[1] y el gobiernu británicu estudiáu la posibilidá de presentalo como candidatu a Patrimoniu de la Humanidá de la Unesco,[2] que foi realizada'l 5 de xunetu de 2015.[3] La ponte y la so infraestructura acomuñada ye propiedá de Network Rail.
| Ponte de Forth | |
|---|---|
 Patrimoniu de la Humanidá UNESCO | |
| Forth Bridge (en) | |
Puente en ménsula (es)  , ponte d'aceru, puente en celosía (es) y puente ferroviario (es) | |
 | |
 | |
| Llocalización | |
| País |  Reinu Xuníu |
| Nación constitutiva |  Escocia |
| Conceyu | Ciudá d'Edimburgu |
| Coordenaes | 55°59′54″N 3°23′15″W / 55.9984°N 3.3876°O |
  Ponte de Forth Ponte de Forth (Reinu Xuníu) | |
| Historia y usu | |
| Apertura | 1890 |
| Dueñu |
Forth Bridge Railway (en) |
| Orixe del nome | Fiordu de Forth |
| Usu |
puente ferroviario (es) |
| Arquiteutura | |
| Diseñador |
John Fowler (es) y Benjamin Baker |
| Inxenieru d'estructures |
John Fowler (es) |
| Materiales | aceru |
| Altor | 110 m |
| Llargor | 2528,7 m |
| Crucia | Fiordu de Forth |
| Tresporta |
Edinburgh to Aberdeen Line (en) |
| Caláu | 46 m |
| Patrimoniu de la Humanidá | |
| Criteriu | (i) y (iv) |
| Referencia | 1485 |
| Rexón | Europa y América del Norte |
| Inscripción | 2015 (Xunta XXXIX) |
| Web oficial | |
 | |
Construcción y carauterístiques
editar
El fiordu de Forth ocupa un llugar estratéxicu como conexón ente'l nordés y el sureste d'Escocia. Crucialo, sicasí, yera peligrosu: les nubes yeren frecuentes, los tresbordadores pocu fiables ya inclusive hasta'l sieglu XVIII esistía la posibilidá d'atopase con pirates. Por ello, el Parllamentu decidió construyir una ponte de ferrocarril que cruciara la badea. El primer proyeutu pa la ponte de Forth foi axudicáu a sir Thomas Bouch en 1873, pero l'esbarrumbe en 1879 d'una de les sos obres anteriores, el Tay Bridge, provocó que les obres detuviérense cuando namái s'empezaren a poner los cimientos. A la muerte de Bouch, el proyeutu tresferir a sir John Fowler y Sir Benjamin Baker, quien diseñaron una estructura que foi construyida pola compañía de sir William Arrol ente 1883 y 1890. A Baker considerábase-y "unu de los inxenieros más destacaos del Reinu Xuníu", y xunto col so colega Allan Stewart recibió la mayor parte del creitu por diseñar y supervisar les obres de construcción.
La ponte considérase, inclusive güei, como una obra maestra de la inxeniería. Tien 2,5 km de llargor, y la so doble vía de ferrocarril alzar a 46 m sobre'l nivel máximu de l'agua. Consta de dos tramos principales de 520 m, dos tramos llaterales de 200 m, 15 tramos d'aproximamientu de 51 m y cinco de 7,6 m.[4] Cada tramu principal contién dos ménsules centrales de 104 m d'altor, que fuelguen sobre pilastres de 21 m de diámetru. Los cimientos del estremu sur de la ponte fueron construyíos por aciu caissons so aire comprimío, a una fondura de 27 m.
Nel momentu de mayor actividá, aproximao 4.600 persones trabayaben na construcción de la ponte. Primeramente reconociéronse 57 muertes mientres les obres, pero les investigaciones históriques recién alcen esti númberu a 98.[5] Otros ocho homes tuvieron que ser rescataos por botes salvavides asitiaos con esi envís so la ponte mientres la construcción, y cientos de trabayadores quedaron inválidos o tullíos dempués de graves accidentes, nun llargu historial de más de 26.000 percances. En 2005, el Grupu d'Historia de Queensferry empecipió un proyeutu pa instaurar un memorial dedicáu a los finaos mientres la construcción de la ponte. En North Queensferry, igualmente, decidió instalase bancos n'alcordanza a los finaos.
Na construcción de la ponte emplegar más de 55.000 tonelaes d'aceru, según 18.122 m³ de granitu y más d'ocho millones de remaches. La ponte foi inaugurada'l 4 de marzu de 1890 pol Príncipe de Gales, el que depués sería'l rei Eduardu VII del Reinu Xuníu, quien ensertó l'últimu remache, especialmente diseñáu n'oru y con una inscripción conmemorativa.[6] Un analís contemporaneu de los materiales de la ponte (hacia l'añu 2002) afayó que l'aceru emplegáu yera de bona calidá, ensin apenes variaciones.
L'usu de ménsules nel diseñu d'una ponte nun yera una idea totalmente novedosa, pero l'arquiteutu Baker foi pioneru n'alzar esta idea a una escala cimera, nuna llinia que dempués sería llargamente asonsañada en diverses partes del mundu. Gran parte del trabayu realizáu nun tenía precedentes naquel momentu, incluyíos los cálculos de tensiones mientres la so ereición, les previsiones feches p'amenorgar gastos de caltenimientu, los cálculos de resistencia al vientu esixíos tres el desastre de la Ponte de Tay, los cambeos de temperatura de la estructura, etc. Na midida de lo posible, la ponte aprovechóse amás de los elementos naturales del Fiordu de Forth, como la islla d'Inchgarvie, o los puexos a entrambos llaos de la badea.
La ponte tien una velocidá máxima de 75 km/h pa los trenes de pasaxeros y 30 km/h pa los de mercancíes. El pesu máximu pa cualquier tren que crucia la ponte ye de 1.422 tonelaes, anque esta llimitación resalvar pa los frecuentes trenes de tresporte de carbón, siempres y cuando nun coincidan dos de tales trenes coles mesmes sobre la ponte. El códigu de disponibilidad de la vía ye RA8, lo que significa que cualquier tren actual del Reinu Xuníu puede crucialo, yá que foi diseñáu pa soportar les llocomotores de vapor más pesaes. Na actualidá crucien la ponte unos 190-200 trenes al día.[7]
-
Panorama de la Ponte ferroviaria de Forth.
Caltenimientu
editarUna estructura como'l Forth Bridge precisa caltenimientu constante, polo que dende la so creación esistió un taller de caltenimientu, amás d'una "colonia" ferroviaria con unos cincuenta cases en Dalmeny Station. La vía de la ponte ta formada por vigues de madera de 6 metros de llargor atornellaes a la superficie d'aceru de la ponte, y les víes de la mesma suxetar a estes travieses. En 1992 sustituyéronse les víes p'afaese al tipu de vía estándar BS113A. Antes, yeren d'un tipu especial, únicu pal Forth Bridge.
Anque los trenes modernos provoquen menos tensiones sobre la ponte que los antiguos trenes de vapor, la ponte sigue precisando caltenimientu, que na actualidá lleva a cabu la empresa Balfour Beatty, subcontratada por Network Rail.[8]
Por cuenta del so gran tamañu, "pintar la Ponte de Forth" convirtióse nuna espresión coloquial pa indicar una xera interminable, daqué según una versión moderna del mitu de Sísifo. Ello ye que creíase que, en dalgún momentu de la historia de la ponte, pintalo llevaba tanto tiempu que, cuando se terminaba con un llau, había que volver empezar a repintarlo pol opuestu. Acordies con un informe de la revista New Civil Engineer de 2004, esta práutica nunca foi real, anque sí ye verdá que so la direición de British Rail, ya inclusive antes, esistía una plantía permanente de caltenimientu.
La última vegada que la ponte empezar a repintar foi en 2002, cuando s'axudicó un contratu de pintura que s'espera que dure hasta'l 2009, cola aplicación de más de 20.000 m² de pintura y un costu averáu de 10 millones de llibres al añu. Espérase qu'esta nueva capa de pintura tenga una vida de 20 años.
-
Los dos pontes sobre'l Fiordu de Forth: el de ferrocarril (a la derecha) y el de carretera (a la izquierda).
Cultura popular
editar
- El Forth Bridge apaez de forma significativa nuna escena de la película Los 39 pasos, dirixida por Alfred Hitchcock en 1935, y entá ye más nel remake de 1959.
- La ponte apaecía nos posters publicitarios del refrescu Irn Bru, xunto col eslogan: "Fechu n'Escocia, con vigues de metal".
- La ponte allumar con lluces coloraes pa un eventu de la ONG Comic Relief y la BBC en 2005.
- En 1998 instalar na ponte un reló con una cuenta trás hasta'l final del mileniu.
- La novela d'Iain Banks The Bridge ('La ponte') asítiase principalmente nuna versión ficcionalizada del Forth Bridge.
- N'unu de los artículos más famosos d'Alan Turing sobre intelixencia artificial, unu de los retos propuestos al suxetu d'un supuestu test de Turing yera: "Escriba un sonetu sobre la Ponte de Forth". El suxetu nel artículu de Turing contesta: "Nun cuntes conmigo pa esto: nunca pudi escribir poemes".[9]
- El Kincaid Rail Bridge qu'apaez nel videoxuegu Grand Theft Auto: San Andreas basar nel Forth Bridge. El so diseñador, Rockstar North, mora n'Edimburgu.
- Sebastien Foucan, un freerunner francés (similar al parkour) engató a lo alto d'unu de los puntos más altos de la ponte, ensin arnés, pal documental Jump Britain de la canal Channel 4.
- Linus señala a la ponte dende'l so avión na película de los Peanuts de 1980 Bon Voyage, Charlie Brown (And Don't Come Back!!) mientres s'averen a Aeropuertu de Heathrow. En realidá'l Forth Bridge ta 506 quilómetros al norte de Heathrow, pero sicasí ye xeneralmente visible mientres l'acercamientu al Aeropuertu d'Edimburgu.
- Robin Laing, cantante de folk escocés, grabó un cantar sobre la estructura de la ponte y sobre Ben Baker titulada "The Forth Bridge".
| Predecesor: Ponte colgante de Clifton (Avon (Bristol)) |
Ponte col vanu más llargu del Reinu Xuníu 1890-1964 |
Socesor: Ponte Forth Road (Firth of Forth) |
Referencies
editar- ↑ Keay, J. & Keay, J. (1994) Collins Encyclopaedia of Scotland. Londres, HarperCollins.ISBN 0-00-255082-2
- ↑ Historic Scotland - UK Tentative List Archiváu 2008-02-04 en Wayback Machine Aportáu'l 3 de febreru de 2008.
- ↑ Forth Bridge given World Heritage Site status - BBC Aportáu'l 6 de xunetu de 2015.
- ↑ "Forth Rail Bridge Facts & Figures". Forth Bridges Visitors Centre Trust. Aportáu'l 3 de febreru de 2008.
- ↑ Rail bridge death toll increases. BBC News. 2006-09-04. http://news.bbc.co.uk/1/hi/scotland/edinburgh_and_east/5313128.stm. Consultáu'l 3 de febreru de 2008.
- ↑ Overview of Forth Bridge. The Gazetteer for Scotland. Aportáu'l 3 de febreru de 2008.
- ↑ "The Forth Rail Bridge". Forth Bridges Visitors Centre Trust. Aportáu'l 3 de febreru de 2008.
- ↑ "Balfour Beatty Awarded Forth Bridge Contract". Nota de prensa, 28 d'abril de 2002. Aportáu'l 3 de febreru de 2008.
- ↑ Turing, A. M. (1950). «Computing Machinery and Intelligence». Mind (59): páxs. 433-460. Archivado del original el 2013-03-28. https://web.archive.org/web/20130328004113/http://www.loebner.net/Prizef/TuringArticle.html. Consultáu'l 3 de febreru de 2008.
Bibliografía
editar- Charles Matthew Norrie (1956). Bridging the Years - a short history of British Civil Engineering. Edward Arnold (Publishers) Ltd.
- Arnold Koerte, Firth of Forth, Firth of Tay, Birkhauser Verlag (1992), ISBN 0-8176-2444-9
- New Civil Engineer 5th February 2004, page 18.
- McKean, Charles, Battle for the North: The Tay and Forth Bridges and the 19th Century Railway Wars, Granta Books, (August 7, 2006), ISBN 1-86207-852-1.
Enllaces esternos
editar
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Ponte de Forth.- Páxina sobre'l Forth Rail Bridgenel
- La Ponte de Forth en Undiscovered Scotland
- El Forth Rail Bridge en The Heritage Trail
- Forth Bridge Memorial Archiváu 2006-01-27 en Wayback Machine
Datos: Q275- Multimedia: Forth Bridge
