Cultura de Francia

Francia ye un país bien ricu y de gran diversidá cultural, que forxó a Europa y al mundu enteru en munches espresiones tanto culturales como polítiques. Los sos valores de llibertá, igualdá y fraternidá y el so Declaración de los Derechos del Home y del Ciudadanu, son heriedos que la humanidá entera recueye d'esta cultura.

Francia tien destacaos apurras a la Humanidá nos campos de les ciencies, les lletres, l'arte y demás saberes.

Carauterizada pol Protocolu y Bonos Modales, tien pervalibles tradiciones, ente elles la esquisita gastronomía, na que destaquen les sos quesos y vinos; al igual que l'Alta cordura y la so tradición d'excelencia en tolos campos.

La Cultura de Francia ye un factor presente nel desenvolvimientu de países relativamente nuevos, como Canadá y Estaos Xuníos.

Una de les principales conturbes son les comíes familiares, que se respeta a pesar del aceleráu ritmu de les sos ciudaes. Otru costume francesa ye nun comer ente comíes nin beber bébores qu'estropien el gustu polos alimentos. Si una familia convidáralu a comer, la puntualidá ye básica y ye recomendable que l'arreglu personal seya formal. Nel llar, ye costume repitir delles vegaes el platu que más gusta, ensin que por ello se desdexe a los otros platos del día.

Ente les costumes más importantes de los habitantes del país ta l'asistencia a espectáculos teatrales, musicales y cinematográficos. Siendo Francia'l trubiecu del cine, la población prefier ver la cinematografía nacional, porque, ye una traza bien propia de los galos.

La xente en Francia tien una sola costume común, la de sorprender pola so seguridá, pola so variedá y pola so facilidá pa entemecese colo nuevo ensin perder lo que caltuvieron per años. Pola mesma razón, pa conocer a los franceses hai que treslladase a les rexones más alloñaes de les grandes ciudaes. Nelles caltienen costume más antigües, más sencielles, especialmente tocantes a l'alimentación y la diversión, lo que produz un prestosu contraste cola vida urbana. La vida relixosa ye más activa nestes árees, n'ónde se celebren incontables festividaes de calter relixosu cada añu.

Con too y con eso, la principal traza del galu modernu ye'l so apegu a la llibertá individual, apegu que se fortaleció col gobiernu socialista y que-yos fai afortunaos anque solitarios. Posiblemente por esa soledá y l'aforfugu económicu que viven, anguaño tean buscando con ansiedá les atenciones d'adivinos y mestrones, poniendo de manifiestu que nun perdieron el so calter máxicu, d'heriedu celta.

Tradicionalmente Francia foi unu de los impulsores de la tolerancia racial y cultural, exa de munches asociaciones internacionales en favor de los derechos humanos. Esti apreciu a la diversidá reflexar nel so territoriu. Nél conviven, en bona midida, minoríes africanes, xudíes y d'Europa del Este que conformen una población de cuasi 4 millones.

A los franceses préstalos que los visitantes faigan esfuercios por falar na so llingua, anque seya con un pésimu acentu. Escasamente respuenden n'otru idioma anque lu conozan perbién.

Símbolos

Unu de los principales símbolos patrióticos ye la bandera nacional de Francia y ye conocida en francés como la tricolor drapeau, ente qu'en llinguaxe militar conózse-y como les Couleurs. Ye una bandera tricolor con tres franxes verticales de color azul, blancu y colloráu. Pa referise a ella de manera coloquial conózse-y internamente como la tricolor y ye parte del decoráu de tolos edificios del gobiernu francés a lo llargo del territoriu.

Otru de los símbolos patrióticos ye La Marsellesa, que ye l'himnu nacional de Francia orixinalmente foi llamáu Chant de guerre pour l'Armée du Rhin, que la so traducción sería “Cantar de guerra pal Exércitu del Rin“. Foi escrita y compuesta por Claude Joseph Rouget de Lisle en 1792 y adoptada en 1795 como primer himnu de la nación. Desque foi adoptáu como himnu nacional de Francia, les lletres evocadores y instantáneamente reconocible melodía de La Marsellesa llevaron al so usu como un himnu revolucionariu dientro de la Segunda Guerra Mundial, según a la inspiración de munches pieces de música clásica.

Otru símbolu fundamental pa un país ye'l so escudu y nel casu de Francia'l qu'anguaño conocemos ye unu que data del sieglu XIX, anque dalgunos de los elementos provienen direutamente dende la Revolución Francesa, magar esta composición ye consideráu como un símbolu del tao pero nun ye apreciáu como un emblema oficial, yá que na conformanza d'esti país nun hai nengún escudu que seya oficializáu.

Idiomes

L'idioma francés ye una llingua romance, faláu por aproximao 274 millones de persones,^[1] lo que lo fai'l novenu idioma más faláu del mundu. Ye, amás, la segunda llingua utilizada en rellaciones internacionales, de comunicación y como llingua de trabayu por diverses organizaciones mundiales, como la ONX o la Xunión Europea. N'Europa, esisten variantes dialeutales como'l francés septentrional, el francés meridional, el francés belga y el francés suizu, según numberoses variantes en países d'otros continentes, como'l francés de Quebec, el criollu antillanu y el cajún.

Xunto al francés, en Francia falen otres llingües d'orixe indoeuropéu, como'l neerlandés-flamencu, el bretón, el corsu y el catalán, según numberoses llingües productu de la inmigración, como'l portugués, l'italianu, l'español y l'árabe.

Lliteratura de Francia

Lliteratos franceses. En sentíu horariu dende enriba a la izquierda: Victor Hugo, Stendhal, Jules Verne, y Voltaire.

La lliteratura francesa toma la escrita por autores franceses, según aquella escrita nes otres llingües autóctones de Francia. Forma parte de la lliteratura francófona, qu'inclúi tamién la lliteratura escrita en francés n'otros países. La lliteratura en llingua francesa cuenta con una importante producción a lo llargo de los sieglos, empecipiando nel sieglu IX colos Xuramentos d'Estrasburgu, el primer testu escritu en francés. Manifestaciones lliteraries como'l cantar de xesta, la llírica trovadesca y el poema caballerescu tienen el so orixe en Francia mientres la Edá Media, cola Cantar de Roldán como unu de los testos más importantes. Mientres la Renacencia, destaquen la poesía, la lliteratura vernácula y la prosa. D'esti periodu data la novela Gargantúa y Pantagruel de Rabelais. Na segunda metá del sieglu XVII, apaez en Francia'l clasicismu, que se destacar principalmente nel teatru con dramaturgos como Molière, según les publicaciones de filósofos como Descartes, y les Fábules de La Fontaine. En 1635, ye creada l'Academia Francesa.

El sieglu XVIII ye conocíu en Francia como "sieglu de les lluces", onde predominen les idees de la Ilustración, espublizaes al traviés de la Enciclopedia de Diderot y D'Alembert. El francés convertir en llingua franca lliteraria y diplomática na Europa occidental. Predomina'l pensamientu francés de la dómina de los filósofos Montesquieu Voltaire y Rousseau. Nel sieglu XIX surde en Francia'l romanticismu, que'l so principal representante ye Victor Hugo. El realismu va tener los sos representantes n'obres de Balzac y Stendhal, según les obres de Jules Verne y Alexandre Dumas. Con Émile Zola llegar al naturalismu. Mientres el sieglu XX, los movimientos lliterarios de mayor espardimientu son el surrealismu, l'esistencialismu, espublizáu principalmente por Sartre y Camus, el Nouveau roman y el teatru del absurdu.

Considérense clásicos de la lliteratura francés y universal obres como El avaro, Colloráu y Negru, Madame Bovary, Les miserábles, Hernani, Nuesa Señora de París, El contratu social, Cyrano de Bergerac, Esperando a Godot, Los trés mosqueteros, El conde de Montecristo, L'estranxeru, El Principín y La estomagada, ente munchos otros. Los lliteratos en francés ganaron diecisiete veces el Premiu Nobel de Lliteratura.

Arte

Les primeres manifestaciones de la pintura provienen del periodu protohistóricu, dientro del arte rupestre del Paleolíticu, dientro de cueves como los xacimientos prehistóricos y cueves decoraes del valle del Vézère, declaraos patrimoniu de la Humanidá.

Francia ye'l trubiecu de gran cantidá de vanguardies y corrientes artístiques. Mientres el sieglu XVII marca'l surdimientu de la segunda escuela de Fontainebleau, con Simon Vouet como'l principal representante del barrocu, según l'estilu caravaggesco de Valentin de Boulogne, Georges de La Tour y los hermanos Le Nain. Poussin y Claude Lorrain van ser los principales artistes del clasicismu francés, ente que la semeya va tener gran puxanza mientres el reináu de Lluis XIII y Lluis XVI con Philippe de Champaigne, Hyacinthe Rigaud y Nicolas de Largillière. El sieglu XVIII marcar l'estilu rococó, típicamente francés, con pintores como Watteau, Boucher o Fragonard. El sieglu XIX constituyir nel de verdaderu apoxéu de la pintura francesa, cola apaición de diversos movimientos artísticos nacíos en Francia, como romanticismu, realismu, impresionismu y postimpresionismu, con artistes como Jacques-Louis David, Théodore Géricault, Eugène Delacroix, Édouard Manet, Claude Monet, Edgar Degas, Paul Cézanne y Paul Gauguin. La entrada del sieglu XX va ver l'apaición de vanguardies que tienden a l'astracción, de primeres col fovismo y el cubismu, representaos en Francia principalmente por Matisse y Braque. El surrealismu surde en Francia nel periodu ente guerres, y tres la Segunda Guerra Mundial, apaecen en París l'arte concreto, l'arte informal y l'art brut, con pintores como François Morellet, Jean Bazaine, Alfred Manessier, Pierre Soulages, Georges Mathieu, Henri Michaux, Jean Fautrier, Jean Dubuffet, y Christian Boltanski.

Francia tien una de les tradiciones arquiteutóniques más importantes d'Europa, con 44 236 bienes declaraos monumentos históricos y 13 edificios declaraos individualmente patrimoniu de la humanidá. Esisten múltiples muertes del pasáu galorromano, como'l Arcu de trunfu d'Orange, la Vía Aquitania y el coliséu de Nimes. L'arquiteutura merovinxa desenvolver ente los sieglos V y VIII, periodu nel que se construyeron gran cantidá d'ilesies y monesterios, como l'Abadía de Saint-Germain-des-Prés y el Bautisteriu de San Juan de Poitiers. Con Carlomagno, l'arquiteutura carolinxa estender a la mayor parte de la Europa Occidental, convirtiéndose nuna suerte de renacencia de l'arquiteutura romana con influencies de l'arquiteutura bizantina, destacar en Francia la Catedral La nuesa Señora de Verdún y l'Abadía de San Germán de Auxerre. L'arquiteutura carolinxa sería precursora de l'arquiteutura románica, qu'apaez nel sieglu X, con elementos constructivos y ornamentales de procedencia llatina, oriental (bizantinos, sirios, perses y árabes) y septentrional (celtes, xermánicos, normandos), que puede reparase principalmente n'ilesies, catedrales y monesterios. Ente 1140 hasta alredor de 1500 desenvolvióse l'arquiteutura gótica, surdida en Francia y depués espublizada a Europa occidental, y unu de que los sos representantes más famosos ye la Catedral de Notre Dame.

Gastronomía de Francia

La gastronomía de Francia ye considerada una de les más importantes del mundu. Ta carauterizada pola so variedá, frutu de la diversidá rexonal francesa, tanto cultural como de materies primes, pero tamién pol so refinamientu.^[2]^[3] La so influencia déxase sentir en cuasi toles gastronomíes del mundu occidental, que fueron incorporando a les sos bases conocencies téuniques de la cocina francesa. Dellos chefs franceses tienen una gran reputación internacional, como ye'l casu de Taillevent, La Varenne, Carême, Escoffier, Ducasse o Bocuse. Ta agora incluyida, xunto cola gastronomía de Méxicu, na llista del Patrimoniu Cultural Inmaterial de la Humanidá, dende'l 16 de payares de 2010.^[4]

Deporte

Los deportes en Francia xueguen un papel importante na sociedá francesa, y el país tien una esitosa hestoria deportiva. El deporte más popular en Francia ye'l fútbol.

Fútbol

La seleición de fútbol de Francia ganó la Copa Mundial de la FIFA en 1998, ónde fueron anfitriones; tuvo bones resultaos n'otres ediciones: resultó subcampeón en 2006, terceru en 1958 y 1986, y cuartu en 1982. Tamién ye una de los nueve seleiciones que ganaron la Eurocopa (1984 y 2000). Francia tamién foi'l campeón olímpicu en 1984.

La Ligue 1 ye'l la lliga d'élite del fútbol francés y sirve como la primer división del sistema de la lliga francesa de fútbol. Los clubes más esitosu son el AS Saint-Étienne con 10 campeonatos (la postrera en 1981), siguíu pol campeón de 2010, el Olympique de Marseille, con 9 títulos y FC Nantes con 8 títulos.

Namái un club francés, el Olympique de Marseille, ganó la Lliga de Campeones de la UEFA, foi en 1993. Stade de Reims, Saint-Étienne, y el AS Monaco fueron subcampeones de la competencia. Per otru llau, el SC Bastia, el FC Girondins de Bordeaux y el Olympique de Marseille tamién fueron subcampeones de la Lliga Europea de la UEFA.

Dalgunos de los futbolistes franceses más destacaos fueron l'arqueru Fabien Barthez, Michel Platini, Zinedine Zidane, Franck Ribéry, Thierry Henry, y Antoine Griezmann.

Baloncestu

La seleición de baloncestu de Francia llogró ganar la Eurobasket en 2013,y resultó subcampeón en 1949 y 2011 y terceru en 1937, 1951, 1953, 1959 y 2005. Tamién llogró dos medayes de plata nos Xuegos Olímpicos (1948 y 2000). Sicasí, nel Campeonatu Mundial de Baloncestu, llogró como resultáu un cuartu puestu en 1954.

Tocantes a clubes, ASVEL Lyon-Villeurbanne, CSP Limoges y ÉB Pau-Orthez son los equipos más esitosos de la Lliga Nacional de Baloncestu de Francia. Limoges ye l'únicu equipu francés que ganó la Eurolliga; facer na temporada 1992–1993.

Tocantes a la seleición femenina francesa, ganó la EuroBasket Femenín en 2001 y 2009, foi subcampeón en 1970, 1993 y 1999 y 2013, y terceru en 2011. Amás, llograron la medaya de plata nos Xuegos Olímpicos 2012 y resultaron terceru nel Campeonatu Mundial de Baloncestu Femenín de 1953

Numberosos franceses xugaron na NBA norteamericana, destacar Tony Parker, Nicolas Batum, Boris Diaw, Ian Mahinmi, Johan Petro, Mickaël Piétrus y Ronny Turiaf.

Rugby

La seleición de rugbi de Francia fueron subcampeones del mundu en trés causes (1987, 1999, 2011), y resultó terceru en 1995, y cuartu en 2003 y 2007. Mientres, nel Tornéu de les Seis Naciones salieron campeones en 17 ocasiones.

Ciclismu

El Tour de Francia ye la carrera de ciclismu más prestixosa del mundu, y la más antigua de les Grandes Vueltes. Forma parte del calendariu del UCI World Tour, xunto cola París-Roubaix (unu de los cinco monumentos del ciclismu), la París-Niza, el Critérium del Dauphiné y el Gran Premiu de Plouay. Francie ye sede de numberoses carreres de ruta del UCI Europe Tour, ente elles la París-Tours, el Gran Premiu de Fourmies, el Tour de Vendée, el Critérium Internacional y los Cuatro Díes de Dunkerque. El principal certame nacional de Francia ye la Copa de Francia de Ciclismu.

Dalgunos de los ciclistes franceses más esitosos fueron Bernard Hinault (victories en cinco Grandes vueltes y cinco monumentos), Jacques Anquetil (ocho Grandes Vueltes), Louison Bobet (trés Grandes Vueltes y cuatro monumentos), Laurent Fignon (trés Grandes Vueltes), Henri Pélissier (seis monumentos) y Octave Lapize (una Vuelta y trés Paris-Roubaix).

Tamién destaquen nel ciclismu en pista, modalidá na que consiguieron dellos campeonato del mundu.

Tenis

El Tornéu de Roland Garros ye unu de los cuatro eventos de tenis de Grand Slam. El Masters de Paris y el Masters de Montecarlu son torneos ATP Masters 1000 que tamién atraen a los principales xugadores masculinos del mundu. El país cunta con cuatro torneos ATP 250: Marsella, Niza, Metz y Montpellier. La segunda competición femenina más prestixosa del país ye'l Tornéu d'Estrasburgu.

Dalgunos de los tenistes franceses más destacaos fueron Pierre Darmon, Henri Cochet, Guy Forget, Sébastien Grosjean, Henri Leconte, Yannick Noah, Cédric Pioline, Marion Bartoli, Jo-Wilfried Tsonga, Gilles Simon, Gaël Monfils, Richard Gasquet, Mary Pierce y Amélie Mauresmo.

Francia llogró nueve títulos na Copa Davis y dos na Fed Cup.

Balonmano

La seleición masculina de balonmano ye unu de los conxuntos más esitosos d'esi deporte, con cinco Campeonatos Mundiales, tres Campeonatos Europeos y dos medayes d'oru nos Xuegos Olímpicos. Los sos xugadores compiten na Lliga de Francia de Balonmano, que s'apuesta dende 1952.

Xuegos Olímpicos

Artículu principal: Francia nos Xuegos Olímpicos

El país fundó'l so comité olímpicu en 1894 y foi representáu en toles ediciones de los Xuegos Olímpicos. Llogró 202 medayes d'oru nos xuegos d'iviernu y 31 nos xuegos de branu, lo que lo asitia cuartu y 14ᵘ nel medayeru históricu.

Ver tamién

Enllaces esternos

Ministeriu de la cultura

Referencies

↑ La langue française dans le monde 2014 Archiváu 2017-02-15 en Wayback Machine. La Francophonie. Visitáu'l 8 de payares de 2014.
↑ Barlösius, Eva (1999). Soziologie des Essens (n'alemán). Juventa Verlag GmbH, Weinheim, páx. 150. ISBN 978-3779914648. «La cocina francesa considerar en munchos países como la más desenvuelta dende'l puntu de vista cultural»
↑ France Guide. Páxina oficial del turismu francés (ed.): «La gastronomía en Francia». Consultáu'l 28 de payares de 2008.
↑ «La Llista Representativa del Patrimoniu Cultural Inmaterial de la UNESCO arriquecer con 46 nuevos elementos». Consultáu'l 17 d'agostu de 2011.

[1] La langue française dans le monde 2014 Archiváu 2017-02-15 en Wayback Machine. La Francophonie. Visitáu'l 8 de payares de 2014.

[2] Barlösius, Eva (1999). Soziologie des Essens (n'alemán). Juventa Verlag GmbH, Weinheim, páx. 150. ISBN 978-3779914648. «La cocina francesa considerar en munchos países como la más desenvuelta dende'l puntu de vista cultural»

[3] France Guide. Páxina oficial del turismu francés (ed.): «La gastronomía en Francia». Consultáu'l 28 de payares de 2008.

[4] «La Llista Representativa del Patrimoniu Cultural Inmaterial de la UNESCO arriquecer con 46 nuevos elementos». Consultáu'l 17 d'agostu de 2011.

[1]

[2]

[3]

[4]