Dorsal mesoatlántica
La dosal Mesoatlántica ye una dorsal mediooceánica, una llende de tipu diverxente o constructivu ente plaques tectóniques, que s'estiende pol so fondu tou a lo llargo del océanu Atlánticu. Nel Atlánticu norte, dixebra les plaques Euroasiática y la Norteamericana, ente que nel Atlánticu Sur dixebra l'Africana y Suramericana. La dorsal estender dende una unión cola dorsal de Gakkel (dorsal mesoártica) al nordeste de Groenlandia escontra'l sur del puntu triple de Bouvet nel Atlánticu sur. Anque la dorsal Mesoatlántica ye una traza mayoritariamente subacuáticu, parte d'ella tien una elevación abonda como pa superar el nivel del mar. La seición de la dorsal qu'inclúi la islla d'Islandia ye conocida tamién como la " la dorsal de la teoría del Greenwich africanu". El ritmu mediu d'espansión ye d'unos 2 cm per añu.[1]
La mayor parte de la dorsal estiéndese, sicasí, ente 3000 y 5000 metros per debaxo de la superficie oceánica. Dende'l llechu marín, los montes alzar ente unos 1000 y 3000 metros d'altor dientro de les agües del Atlánticu y estiéndense a lo ancho alredor de 1500 quilómetros d'este a oeste dende la so base.
La dorsal Atlántica ye fendida por un fondu valle a lo llargo de la so cresta, con un anchor averáu de 10 quilómetros y con parés qu'algamen los 3 quilómetros d'altor. Esti valle ye la divisoria de dos plaques diverxentes del fondu del océanu onde'l llechu marín ta dixebrándose, d'alcuerdu a la teoría de la tectónica de plaques. El valle esistente na dorsal sigue enanchándose a razón d'unos 3 centímetros añales.
Na zona onde'l llechu marín ábrese, el denomináu magma (roca fundida) asitiáu so la superficie terrestre xube rápido. Esti magma convertir nuna nueva capa oceánica asitiada sobre y sol llechu marín cuando s'esfrez. La dorsal Media ta seccionada per zones de quebra y otra serie de discontinuidaes espaciadas ente elles más de 100 quilómetros, lo qu'esvia al cordal del so cursu xeneral norte-sur.
Les principales de toes estes esviaciones, como la zona de quebra de Romanche (que'l so sentíu ye esti oeste), tienen un llargor próximu a los 1000 quilómetros y distribúyense cerca del ecuador. Esto esplica l'encaxe cuasi perfectu que s'estrema ente'l saliente de la mariña nororiental de Brasil, en Suramérica, y l'entrante del golfu de Guinea n'África.
Descubrimientu
[editar | editar la fonte]La esistencia d'un cordal sol océanu Atlánticu foi deducida per primer vegada por Matthew Fontaine Maury en 1850. Foi afayada pola espedición del HMS Challenger en 1872.[2] Un equipu de científicos, lideraos por Charles Wyville Thomson, afayaron una llarga elevación nel mediu del Atlánticu mientres investigaba'l futuru allugamientu d'un cable telegráficu tresatlánticu.[3] La esistencia d'esti cordal foi confirmada pol sónar en 1925[4] y atopóse que s'estendía alredor del cabu de Bona Esperanza hasta l'océanu Índicu pola espedición alemana Meteor.[5]
Nos años 1950, al trazase mapes del suelu oceánicu por Bruce Heezen, Maurice Ewing, Marie Tharp y otros punxeron de manifiestu que la dorsal Mesoatlántica tenía una estraña batimetría de valles y crestes,[6] con un valle central que yera sismológicamente activu y l'epicentru de munchos terremotos.[7][8] Ewing y Heezen afayaron que la cresta yera parte d'un sistema esencialmente siguíu de 40 000 quilómetros de llongura de dorsales oceániques sobre los fondos de tolos océanus de la Tierra.[9] El descubrimientu d'esti sistema de dosales mundiales llevó a la teoría de la espansión del fondu oceánicu y l'aceptación xeneral de la teoría de Wegener sobre la deriva continental y los movimientos de les plaques tectóniques.
Bibliografía
[editar | editar la fonte]- Evans, Rachel. "Plumbing Depths to Reach New Heights: Marie Tharp Explains Marine Geological Maps." The Library of Congress Information Bulletin. Consultáu en xunu de 2014.
Notes
[editar | editar la fonte]- ↑ USGS (5 de mayu de 1999). «Understanding plate motions». Consultáu'l 13 de marzu de 2011.
- ↑ Hsü, Kenneth J. (1992) Challenger at Sea, Princeton, Princeton University Press, page 57
- ↑ Redfern, R.; 2001: Origins, the Evolution of Continents, Oceans and Life, Universidá d'Oklahoma Press, ISBN 1-84188-192-9, p. 26
- ↑ Alexander Hellemans and Brian Bunch, 1989, Timeline of Science, Sidgwick and Jackson, Londres
- ↑ Stein, Glenn, A Victory in Peace: The German Atlantic Expedition 1925-27, xunu de 2007
- ↑ Ewing, W.M.; Dorman, H.J.; Ericson, J.N. & Heezen, B.C.; 1953: Exploration of the northwest Atlantic mid-ocean canyon, Bulletin of the Geological Society of America 64, p. 865-868
- ↑ Heezen, B. C. & Tharp, M.; 1954: Physiographic diagram of the western North Atlantic, Bulletin of the Geological Society of America 65, p. 1261
- ↑ Hill, M.N. & Laughton, A.S.; 1954: Seismic Observations in the Eastern Atlantic, 1952, Proceedings of the Royal Society of London, series A, mathematical & physical sciences 222(1150), p. 348-356
- ↑ Edgar W. Spencer, 1977, Introduction to the Structure of the Earth, 2nd edition, McGraw-Hill, Tokyo
| Control d'autoridaes |
|
|---|
Datos: Q207313
Multimedia: Mid-Atlantic Ridge